14 Temmuz 1934 Tarihli Cumhuriyet Gazetesi Sayfa 2

^Camharivet Hlemmuzl Casuslar Arasında 78 Nakili: A. DAVER ( Şehir ve Memleket Haberleri ] Siyasî icmal M, Karacidisin beyanatı Evkafın tecile tâbi alacakları Milâsta yol ve umran faaliyeti Yunan gümrük müdürii Taksitli satışîardan kalar Sarıçay üzerindeki tarihî köprü de tamir edildi teşkilâtımızı beğeniyor paralar da taksitle Türk • Yunan hudutlannda kaçakçılığın önüne geçmek üzere lâzım geien miişterek tedbirleri almak için hüku metimizle bir misak akteden Yunan hükumeti gümriikler müdürii M. Karacidia dün bir muharririnuze fu beyanatta bulunmustur: « Türkiye ile Yunanistan arasında kaçakçüığuı önüne geçmek için bir itilâf akti fikrini flk defa olarak şefim bulunan Yunanistan muhafaza teşki lih umumî müdürii M. Cerraios tara • fmdan ileri sürülmüs ve bu fikir Tür • kiye tarafından kabul edilmistir. Bu sebeple yapılacak misakın esaslarını müzakereye memur edildim. Her iki hükumetin böyle bir misakın aktinden büyük istifadeler edecekleri süp • hesizdir. Kaçakçılık günden güne ço ğalmak istidadmı gösteriyor. Bu hal de her tarafta mevcut buhrandan, gümrük tarifelerinin yüksekliğinden ve gümrük tahdidatından ileri gelmektedir. Kaçakçılar da her memlekette teh likeli, fakat çok kazançh olan muzir san'atlermi ifa için muhtelif tedbirler almaktadırlar. Biz de onlara karsı koymak için roukabil tedbirler almağa mecburuz. Yapılan misak parafe edilmîs tir. Yalnız tasvip olunmak üzere Atinaya gönderilmiştir. Bazı tadüata nğ • raması ihtimali mevcut bulunduğun^an esaslan hakkmda şimdiden birşey s ö y lemek doğru değildir. Misakın müzakeresi için Hariciye Vekâleti nmumî kâtibi Numan Rifat Bey, gümrük muhafaza teşkilâtı kumandam Seyfi Pa • şa, Hariciye Vekâleti Balkan işleri şefi Mehmet Cevat Bey ve gümriikler m ü dürii Mustafa Fazıl Beylerle beraber çalıtım. tstanbulda muhafaza teski • lâtı şefi Hasan Beyle temasta bulun dum. Bu zevattan gördüğüm dostane ve samimî muameleye karsı burada bühassa teşekkür etmek isterim. ls • tanbul gümrük muhafaza teskilâtmı da ziyaret ettim. Size gayet açık ve »ami« mî olarak «oyliyebilirim ki Türk mu • hafaza teşkilâtı hem efradmın, hem de cüzütamlannın mükemmeliyetile ifti har edebilir.» M. Bartunun seyahati ransa Hariciye Nazın M. Bartu, Londradaki siyasî müzakereleri ikmal ederek Parise dönmüftür. Beraberind'e bulunan Bahriye Nazm M. Pietry yeni deniz konferansı münasebetiU başlanan ihzarî müzakereleri it mam etmek için daha bir müddet Londrada kalacaktnr. Siyasî müzakerelerin verdiği netlceler şimdi den tebellür etmiştir. İngiltere devleti Fransa ile bir ittif ak aktetme diği gibi Lokarno misakındaki ta ahhüdünün haricind* Avrupanın kara kısmında yeni bir taahhüt altına girmemiştir. Zaten bu noktada M. Bartunun bir ümide kapılmaması için Ingil tere Başvekil muavini Mister Baldvinle haricî işlerde çok alâkası bulunan Mister Eden, Ingilterenin Fransa ile ittifak yapmıyacağmı ve yeni bir taahhütle bağlanmıyacaklannı daha evvel beyan etmişler di. Maahaza iki tarafın erkânihar • biyeî umumiyeleri rüesası M. Bartunun seyahatinden evvel iki dev letm aralarında bir ittifak muaheoetı olmadığı halde indelhace as • kerî sahada teşriki mesaid'e bulun mak için tertibat almışlardır. tngilterede yekdiğerine zıt cere yanlar vardır. Bu cereyanlardan biri de Fransa ile ittifak akti tema • yülüdü>. M. Bartu, Londrada bİT ittifak muahedesi temin edememişse de iki tarafın müşterek menafiin« dokunacak her htngi bir hal ve hâ> disenin vukuunda bu iki devletin bir safta hareket etmesi imkânı zail olmuş değildir. Zaten askerî istihzarat dahi böyle bkr halin vukuu ihtimaline binaen yapılmıştır. Londra müzakerelerinin asıl müsbet neticesi mevziî emniyet misakları hakkmda M. Bartunun verdiği izahatm bu misaklan askerî ittifak mahiyetinde gören Ingiliz devlet adamlannm endişelerini bir derece tetkin etmis olmasıdır. Maahaza bt misaklann birçok müşkülâtı tazam mun eylediği zannını izale edememiştir. Fransa gerek kendi, gerek AvruDanm emniyeti için şarkî Avrupa Lokarnosu mlsakına büyük ehemmiyet vermekted?r. M. Bartu nun verdiği izahat üzerine îngîl . tere bu tasavvura karsı muhalefet* ten feragrat etmis görünüyor. Hatta bu misak tasavvunm» fc»r» sı siddetle muhalefet gösteren Le histanla Almanya nezdinde lnsril terenin vasayada bulunacağı söy leniyor. Şurasi muhakkaktır ki M. Bar tuiun Londra seyahati silâhlan bırakma meselesîrden dolavı araları o'dukça acılan ingiltere ile Fran savı yekdiğerine yaklaşhrmıştır. Bu neb'cenin Avrupa »iyaseti l«in temin edeceği en mühim fayda «udur: Avrupa devletleri arasında' bu kıt'anın su'h ve huzurunu ihlâl edebilecek ziddiyet ve ihtilâflann halü için îngilterenîn yaraacağı ta vassut ve tesebbüslere karşı Frsnsa muhalefet eöstermiyecektîr. Bundan sonra tngiltere devletinin Fransa ile Almanya ve Fransa iîe ttalya arasındaki zıddivet ve münafe*eti tahfif için muvaffakivetli surette tavassut ve tesirde buînnmasi imkânı kuvvet bulmuştur. thtimal bunun icin M. Bartunun Londradan sânra Romayı zîvaret etmek iste mesi her iki memlekette yeni ümit • ler uyand'ırmifttır. Focada Avusturyaya karşı silâh kullanan 71 kiV kursuna diriM*. Divanıharp te 18 kişiyî asdırttr Ontm fikrince Sırp Utihbaratının Avusturya Macar şubesinde çalışan casuslann en mühimmi olan adam, Agramda mu'hakeme edilen 53 Sırptan biri icniş. Bu adam, yanhşlıkla 25 temmuzda Belgrat polisi tara fından tevkif edilmiş v« Nise gön • derilmiştir. Miralay, kendi casusunu teşrfnievvelde teıadüfen Nişte bulmuş, bn vakitsiz ve tnünasebettiz tevkif, Sırp Utihbarat teşkili • tını *elce uğratmış. •ında mağlup olarak geri atıldı. Ne> den sonra öğrendiğimize göre, Sırbistan «eferi, Sırplarda da Mecal bırakmamış ve onların taarruz kabiliyetini, uzun zaman için, kırmıştı. Işin en fena tarafı, Avusturya arazisine kıta süren girişleri eına sında, bir kısıra ahali tarafından büyük tezahürat yapılması olmuştur. Avusturya tebaasi Strplar, düşman ordusunu sevinçle karşılamif • lar, bizim askerlerknize atef etmişler, Sırplann girmedikleri mınta • kalada demrryollarmı tahrio etmişlerdi. Biitün bu nümayisler, bize kendi memleketimizde değil, düş man arazisinde imişiz hissini veriyordu. Sava kıyılarmda oruran tebaamız, karsı sahillerle tnütemadiyen isaretleşiyorlardı. O kadar ki aldığımız bir esirin ifadesine nazaran, 2 nci Avusturya Macar orduaunun bu cepheden geri alındıfrinı Ssrolara haber veren, Klemak be « lediye azalan imis. Bosnada da millî hareketleri en siddetli vasıtalarla bastırmak mecburiyetinde kaldık. Focada Avusturyaya karşı silâh kullanan 71 kîşi kursuna dizildi. Aynca divanıharp 18 kişiyi as tırttı. Bu miinasebetle sunu da söyli yeyira ki Avusturya Veliahtı ile zevcesini öldüren Princip ile iki «rkadası prangabentliğe mahkum ediîdikleri halde Zenica hapisane•inde bu adamlan zincire vurdur mak kabil olamamıştı. ödenecek Evkaf idaresince taksitle satıl • mış olan yerlerin bedellerinden bakiye paraların on sene taksitlendirilmek suretile tecilen ödenmesi hakkında çıkan kanun dün Vilâyete tebliğ edilmistir. Maamafih bu tecil hükmü 500 liradan fazla borçlara aittir. 200 liraya kadar borçlar Uç, 201 liradan 500 Hraya kadar borçlar beş sene den fazla taksitlendirilemiyecektir. Bu sekilde tecil edilecek borçlara yüzde beş faiz yürütülecektir. Yeni kanuna tevfikan borçlarını taksite bağlamıyanlara veya taksite bağlamış olup ta vaktinde taksitini vermiyenlere üç ay müddetli bir ihbarname gönderilecek, bu müddet zarfmda ödenmiyen taksitler, te diyesi icap eden günden itibaren yürütülecek yüzde beş faizle bir likte lcra vasıtasile tahsil edile • cektir. Borçlunun ipotek edilen gayri • menkulü Evkaf umum müdürlüğiU nün muvafakati almmadan satıla • mıvacaktır. Bu kanunun neşrine kadar işle miş, fakat henüz alınmamış olan faiz ve kumusyonlar almmıyacaktır. Borçların tamamen ödenmesine kadar ipotek mallar, Evkaf namma ipotekli kalacaktnr. Sırp casusluk teskilât reisinin idamı Malobabiç isminde olan bu Sırp casusu, 1918 de âmiri miralay Dragutin ve diğer iki zabitle beraber ayni feei akıbete uğradı. Senelerce Sirbistana hizmet etmiş olan bu a* damlar, Selânikte gene bir Sırp divanıharbi tarafından îdama mah • kum edilerek kurşuna dizildiler. O samanlar, çok şey bilen, tehlikeli adamlardan b3yle kolayca kurtul snak naoda olmustu. Karadağ istihbarat teskilâtına gelince, hiçten ibaretti. 16 ncı kolordumuz, eeoubî Bosnayı Sırp Karadağ taanuzundan temizledikten sonra, başka bir yere nakledilmişti. Biz, Karadağlıları bir takım nümayişlerle aldatarak bu kolor duyu bâlâ orada imiş gibi göater • meğe çalışıyorduk. Karadağlılar kolordunun, kendi sancak grupları karşısında ve yukan Drinadaki mevailerinde kaldığını zannederek al • danıp durdular. Kalinovikde de onlara bir oyun oynadık. Burada bir tek bölüğümüz vardı. Karadağlılar, burayı uzun uzun bombardıman e« diyorlardı. Çünkii kuvevtli bir muhafız kıt'aıı bulunduğunu zanoediyorlardı. Memleket dahilindeki kendi adamlanndan gÖnderiliyormuş gibi haberler uçurmak suretile Karadağlılan aldatıyorduk. Bu haberleri bizim istihbarat teşkilâtımız yazıyor ve Kalinovik mevziînde lcuvvetli kitaat bulunduğunu Ka • radağhlara bildîrîyordu. Teşrinievvelde Tuna tarikile Srrplara Rus fandat kuvvetleri gönderilmek üzere olduğunu haber aldık ve endişeye düştük. Fakat bu haberler tahakkuk etmedi. Milâs*13 (Hususî) Milâsta yol insaatı geniş adımlarla yii üyor. En kiiçük köylere kadar hummalı bir şekilde devam eden bir çalı;ma köylülerimizin işin ehemmiyetmi kemalile takdir etmeleri ve öz yu rekten işe sarılmaları yüzünden son derece memnuniyeti mucip bir şe kilde ilerlemektedir. Her iiç beş günde bir yeniden bir köyün kaza merkezile brrleştigi haberi alın • makta ve otomobiller zamanı ve mesafeyi kısaltarak iş hayatmda büvük değiciklikler yapmaktadır. Köy yollan bovle îlerlerken Milâs Muğla ve Miiâs Göllük şoselerinin tamîrsizlik yüzünden pek harap bir hale gelen ve Mi Iâs kasabasının methalini teskil eden dört kilometpelik sosenîn de son zamanlarda Mugla Valisi ömer Cevat Beyin ve bizzat ve müteaddit defalar mahallinde yaptıklan tetkikat neticesinde münakasaya verdirilerek ihalesî yapılmış ve inşaata derhal başlanmıştrr. Milâs Selimiye yolunda ve Sarıçay üzerinde bulunan ve yapıldığı gündenberi tamir yüzü görmiyen ve bir ayaği tehlikelî bir vaziyet alan muazzam kârgir köprü de ta mir edilmiş ve Sarıçayın yatağım değiştiren mecrası köprünün tam ortasından geçmek üzere açtınla rak yıkılmak tehlikesine maruz kalan ve yüz binlerce Hraya yapılması imkânı ol mıyan bu kıymetli ve eski eser mükemmel bir surette sağlamlaşturılmıştır. Uzunluğu yarım kilometreye yaklaşan bu köprünün kaldınmlan ekseriyetle yeniden yap tırtlmıştır. Milâs Selimive nahi • yesi arasında en mühim bir geçit yeri olan ve bilhassa zeytin mıntakasl olan bu havalide zeytinyağ nakli yatında çok büyük rol oynıyan bu köprünün tamiri balkı son derece memnun etmiştir. îhtikârla mücadele ValiB.inriyasetindekikomisyon bugün toplanıyor Dahrliye Vekâletinin tebligatı flzerîne şehrimîzde ihtikârla mücadele için te*kil edilen komisyon bugün saat 17 de Vali Beyin riyase • trnde ilk içtimaını yapacaktır. Bu toplantıda komisyonun mesai programı hazırlanacaktır. Komis yon daimî surette faaliyette bulu • narak piyasa vaziyetini esaslı su • rette tetkik edecek ve ihtikâr şi • k&yetlerile me«gul olacaktır. ttalya harbe girince tlkbaharda Makenzenin kuman • dasıodaki Avutturya • Mac&r oruuau Tarnof • Gorliç cephesinde Ruaları yardığı ve düsmanın Karpatlardaki cephesinin arkasım çevirmeğe başladığı zaman, Italya da harbe giriyordu. İtalya cepheıini takviye etmek, fakat ayni zamanda Galiçyadaki ordunun taarruza devamını temin eylemek Iftzımdı. Onun için gene Sırbistan cephesindeki 5 inci ordudan kuvvet altnak lâzım geldi. Buradaki en iyi fırkalanmızı geri çektiğimiz zaman Sırpları taarruza girişmeğe teşvik etmemek için, yorgun bir Alman fırkasım bu cepheye getirdik. Sivri uçlu Alman tnîğferleri, mükemmel bir nümayiş teşkil edeceği gibi düsmana da mühim takviye kıtaatı geldiği zaomnı verecekti. Bu aldatma hareketi, Sırplann yorgunluğuna ve hosnutsuz lu^una da inzimam ederek onları, ttilâf devletlerinin miişterek bir taarruz yapılması hakkındaki taz • yiklerine mukavemete »evketti. Sırp kıtaatınm 22 mayista Orsovadan Tunayı geçmesi mukarrerken bundan vaz geçtiler ve haziranda Ar navutluğa çullandilar. Bu suretle Dalmaçyada ftalyanlara verilme • sîni kabul ettikleri arazinin acısını fimdiden çıkarmak istiyorlardı. Bunu göriince Karadağlılar da ayni suretle hareket ettiler ve tşkodura üzerine yüriidüler. Karadağlılann bu raya girmesi oradaki baçkonsoTosu> muzun çekilmesini icap ettirdi ve bu suretle mükemmel bir istihbarat membaını kaybetmis olduk. (Mabadi var) MtiTEFERRtK Avusturya hezimeti Hezimetle neticelenen taarruzu • Muı tam bir muvaffakiyetle devam ederken istihbarat teşkilâtimız Sırp ordusunun zaaf derecesini ve niyetlerini anlamağa çalışıyordu. Fakat SnUmüz karlı dağlarla kapalı îdi ve bu tabiî manialar, casuslanmızın harekâtmı güçleştirîyordu. Dinle • me teşkilâtına ihtiyacımız vardı. Fakat, o tarihte, Balkanlardaki ordumuzda da, Sırplarda da bu dinleme cihazlan ve teşkilâtı mevcut değildi. Selânikteki konsolosumuzla muavini, bize faydalı haberler verebilecek bir mevkide değildiler. Çünkü Selânik, darülharekâttan çoh uzaktı. Halbuki Sııplar, kendi ırkdaşlarından olan esirlerimîzden aldıklan malumatla Avusturya ordusunun elim vaziyetini biliyorlar ve bir mukabil taarruz hazırlıyorlardi. Nihayet felâket çöktü. Avusturya ordusu, bu mukabil taarruz karşt • Terkos su'arı bUgün de azaltıiacak Terkos gölürtden sehrimize isale olunan BU miktannı artırmak üzere bugün esaslı tevsi ameliyatı yapı lac?ktır. Bu sebeple, su tevziatı bugün azaltılacak ve yarın vaziyet tabiî bir sekil alacaktnr. Ameliyat esna smda halkı susuz bırakmamak için tevziatı tamamen kesmek muvafık görülmemiştîr. Emrazı zühreviye hastanesi doidu Gizli fuhuş ve zührevî hastalık • larla mücadele gittikçe siddetlen • mektedir. Şimdiye kadar şehrimiz • de tesçil edilen fahişelerin miktarı 200 ü bulmuştur. Fuhuşla alâkadar kadmlardan 60 mın zührevî hastalıklara tutul • muş oldukları tesbit edilerek emrazi zühreviye hastanesine yatırılmış lardiT. Bu suretle hastanenin mevcudu 110 kişiye baliğ olmustur. Mücadele dolayısile hastane kadrosunun tevsii cihetme gidilecektir. Talebe Birliginin vapur gezintisi Birliğin yıllık gezintisini yapacak olan vapur 15/7/934 pazar günü saat 9 da Köprüden hareket ede • cektir. öğleden sonra iştirak etmek is tiyenleri almak üzere, vapur saat 14 : 30 da tekrar KöprUye uğrıya caktır. Muhtelif spor müsabakalarma girecek talebeler spor levazımlan nı da beraber getireceklerdir. Bu seneki tenezzühün çok muntazaı», samimî ve eğlenceli olması için, Talebe Birliğince icap eden tedbirler alınmıştv. Haliç kendi haline bırakıldı Halicin bakımsizlık yüzünden dolraakta olduğu muhtelif zamanlarda mevzuu bahsoldu ve alâka • darların nazarı dikkatleri celbe • dildi. Buna rağmen henüz vaziyette v î;bir değişiklik yoktur. Belediye, bu isin sadece şehir tahsisatile yapılamıyacağı iddiasile Halicin temizlenmesîne yanaştna • maktadır. Bu gidişle pek uzak olmıyan bir zamanda bir kısım iskelelere vapur işletememek tehlike sine maruz kalacak olan Haliç şirketinin müracaatlerine de, bu hu • susta Belediyece simdilik hiçbir tedbir almağa itnkân olmadığı ce • vabı verilmiştir. Binaenaleyh gayrimuayyen bhr zaman için Haliç kendi haline bı • rakılmış demektir. Darüşşafakalıların dünkü kongresi MUHARREM FEYZl Dün Büyükadada eşek yarışları yapıldı Adalan Güzelleştirme Cemiyeb" ta rafmdan evvelki gece Büyükadada Yafkulüpte tertip edilen müsamere pek gü« zel olmuş, oynanan bir revüden sonra balo verilmiştir. Dun de Adada muhtelif eşek ya nşlan yapümıs, yanşlar pek eğlenceli olmustur. Eşekçüer arasmda yapılan birinci yansta Abdürrahman birinci, Rasim i kinci gelmiştir. Birinciye 6, ikmciye 3 lira ikramiye verilmiştir. İkhtci yanş eşeğe b : nen amatörler arasında olmuş, birnci Şefik Beye bir portföy, ikinci Rauf Beye bir dolma • kalem tıediye edilmistir. Palan müsabakasmda da Hüseyin Efendi birinci galm<stir. İstanbul Lisesi mezunlarmın içtimaı POLİSTE Kadın yüzünden cinayet Fatihte oturan Kemal ve Mithat isminde iki arkadaş arasında bir kadm yüzünden ötedenberi rakabet mevcut olduğundan sık sık kavga etmekte imişler. Evvelki akşam Kemal Çukurçesmede ayaklarını yı kamakta iken kendisini takip eden Mithat ansızın arkasından gelmiş ve elindeki kamayı Kemale sap> lamtştır. Kemal canının acısile arkaüstü yere yuvarlandığmdan kama daha fazla batmıstır. Yarası tehlikelidir. Tedavi altına alınmış, Mithat ta yakalanmıştır. Kongrede bulunan lardan bir grup Darüşşafakahlar Cemiyetinin se«İleri» namile bir de mecmua neşnelik kongresi dün Halkevinde toprine başlandığmdan bahsedilmek • lanmıştır. fdare heyetinin senelîk tedir. Gerek mektebin ve gerek cemiyetin Cumhuriyetin ilânından tnesai raporile hesap raporu oku sonra son on sene zarfında göster narak tasvip edilmistir. Mesai radiği tekâmülden sitayişkâr bir li • porunda; bir sene zarfında cemiyet sanla bahsolunmuştur. Bu tekâmülü menfaatine yapılmış olan işler gösdaha fazla ileri götürmek için daha terilmiştir. Bu meyanda azanın bibüyük gayret gösteriknesi temen ribirile yakmdan temaslarını temin nisi izhar edilmistir. maksadile tertip olunan deniz te • Neticede yeni idare heyet! intinezzühünden, mektebin altmışmcı yıldönümü vesilesile Tepebaşında habı yapılarak tbrahim, HüsnU, tertip olunan müsamereden; cemi» Fethi, Izzet, Kâmi, Izzet Ağabey, yet azasi için bn rozet yapıldığınFuat, Sabri ve Vefik Beyler seçil • daa; ve bilhassa son zamanlarda mişlerdir. Cumhuriyet Nüshası S Kuruştur ! . I Türkiye için DÛnku fevkalâde İstanbul lisesi mezunlan cemi • yeti dün tstanbul Iisesinde fevka • Iâde bir toplanti yapmıslardır. Haydarpasada yeni açılacak Iise münasebetile istanbul ve Kabatas liselerinin leylt kısiralanrun lâfvi mev • içtimada bulvmanlar zuu bahsolduğundan dünkü top • lantıda bu tnesele görüşülmüş ve leylî kısımların l&ğvedilmemesi hususunda alâkadar makamlar nez • dinde temasta bulunmak üzere bir heyet seçilmesine karar verilmiştir şeraiti I îçin Harîç Senelik 1400 Kr. Altı aylık 750 Üç aylık 400 Bir aylık 150 1700 tf 1450 800 yoktur