18 Şubat 1934 Tarihli Cumhuriyet Gazetesi Sayfa 1

Hayat Ansiklopedisi nci cüzü çıktı 50 Ominril «ono* Un umhuriyet tSTANBUL CAĞALOĞLU Telgraf ve mektup adresl: Cumhnriyet, İstanbul Posta kutusu: İstanbul, No 246 n . PaZar 18 Şübat 1934 n o . , .. Telefon: Basmuharrir ve evi: 24290, Tahrir heyeti: 24298, İdare ve matbaa kısmile Matbaactfık ve Neşriyat Şirketl, 24299 Hayat Ansiklopedisi Bayük bir kötüphaneyi bir arada evinize getireı en faydalı eserdir. Her evde bir fane bnlunmak lâzımdır. Adliyemizin Tekemmülü Hesabına düşünceler emyiz Mahkemesi reislerinden Asafoğlu Fahrettin Bey (Ada. fetin Dilekleri) ismini verdigi küçâk bir khap nesretmiştir. Bu küçiik sahirelerden mürekkep dört buçuk formalık nfacık kitap büyük bir mevzuu tetkîk ediyor, ve kendisince radikal hal suretieri gösteriyor. Tetkik olu nan mevzu Adliyemtzin ıslahıdır. Bu kitapta adaletin çabuk tevziinden evvel bilhassa temiz ve onin bir temel üzerine konulmaa Kizuma üzerinde durulmustur. Fabrettin Bey haklann biraz teahburla Oıkakmda pek beis görmfiyor, fakat herkese emniyet ve recek bir surette ihkakma en büyük ebemmiyeti atfediyor. Detnek ki mü • ellif, adaleti bu cephesinden tetkikle onun bu sahadaki dileklermi ortaya koymus oluyor. Biz adalette çabuklu . ğa ehemmiyet vermekle beraber Fah rettin Beyin temas ettiği mevzuun zaten adalet mefhumile bitüik bir an! olduğunda kendisile ittifak ederiz. Küçük, fakat kinalı kitabm dikkat le mutaleasmdan anlaşıldığına göre mesleğine askla bağlı olan ve onun memleketimizde ve bilhassa son senelerde .uıuunu hayatımırm yenîltkle rile mütenazar olarak geçirdiği ve daba da geçirmeğe mecbur bulundugu inkılâplar üzerinde büyük ve derin bir alâka fle fikîr yorduğu anlaşılan müel Ef, adlî ıslahatta bu yüksek işm bfiyüklüÇile mütenasip, yeoyeni ve terte. miz bir muhit ve öyle bir rubî haletle oyle bir meslek ahlâkı yükseltmek 13 • zumuna şiddetle kanidir. Bu maksatla şu düsturu kendisine hareket başlan • gıcı tutmuştur: Fert ve meslek memleket içindir. Bu ifade Fahrettin Beyin de men sup oidugu anlaşılan eski mektebe karşı kaldmlmıs bir isyan bayrağtdv, ve kuciik kitabm büyük temelini hrt* bu anlayıs teşkil ediyor. Eski mektepte: nrâ »«««ı•'"•'. n»lı»lr vere mahkâm ölmaStndansa bm canmrâ «ezadftn vareste kalması evlâdır, Dfyen bir xihnîyet vardı. Fahri Beym bîzim memleketimize ait müşahedeierine gore, bu zihniyetm yarattıgı cereyandan Adliyemiz müteessir ol • muştur, ve eger anlayts tara degişti rilmayecek olursa daha müteessir ol makta devam edecektir, o kadar ki onun radikal ıslahına imkân buluna mıyacaktır. Fahri Beyin ikizam ettigi yeni zih . nîyette devlet nizamma en beybetli şeklhri vermege memur olan adalet teş • kilÂbnm, adalet teskilâh olarak cüm !eye emniyet veracek surette ıslahı, yegâne hedefl teşkil etmelidir. Bu maksada vnsul için e§er bazı ferdî hak ve menraatlerden fedakarlık edilmek lâzmoa onlan ihtiyarda tereddöde ma . hal yoktur. Bu gidîşe gore enrusiden ziyade afâkî bir görüşle tasavvnr olu nan Adiiye, devlet tesk'lâtmda üze rine toz kondurulmak ihtimali olmıyan ve âmmenin kayitsiz ve şartsız hürmelîne mazhariyeti temin eden yüksek bir abide olacaktır. Böyle bir Adl'ye nin doguracağı telâkki tarzlanm Fahrettin Bey şoyle tavsif ediyor: Adliyeden fert emin olmahdnr, Hukumet emin olmalıdır, Ve bepsinden evvel AdKyenîn kenidisi emin olmalıdır. Eskiden şeriatin kestiği parmak acımax dive bir darbtmeselimiz vardı. Şimdi Fahrettin Bey bir kelime farkile bunu adaletin kestiği parmak acımaz şeklme koyuyor. Ve hakikaten cümienm maksndn oimak lâzmı gelen yüksek adliyeyi tesis etmek için onon eline amanstz bir kılıç ta vermis bulunuvor. Bu radikal ıslahat parmaklan değfl, bazan bilekle ri de kesecek ve icap ederse tereddütsSz kafalan uçuracaktır. Fahrettin Bey mkılâoçı Cumhuriyet devrimizde kendisine dil uzahlamaz bir adliye kurmak i^n, bizzat Adliye men•(q>lanndan başlivarak halka ve hükumete vazifeler tahmil etmekte ve çok yukselttiği teftiş ve tahkik netîceleri nin derhal muessir kilmmastna büyük mevki vermektedir. Müfettbnı yeni zihntyete mntabık bir Hina ve şümulle yapacagı tetkikatm raporu çok kuvvetli bir veaflcadır. Bunun hükümleri derhal tatb3cata geçmek için sadeoe .Temyiz mahkemesi kadar yüksek bir heyet olan inzıbat divantndan geçecektîr, o k Fahrettin Bey, bu tdtabuıda vüsulü inaksut olan hedefe varmayı temin için bilhassa tahkik ve teftisi azamî mik yasla takviye etmekte ve Adliye Ve kâletmde yüksek sahsiyetlerden mü rekkep bir inzıbat drvanı tesîs eyle mektedir. Bilhassa, bu iki cihazla ad YUNUS NADİ (Mabadi ikinei Mahifede) Avusturyada tabiî vaziyet avdet etti T Her tarafta büyük silâh depolan bulunuyor Biitçe hazırlıgı Vekiller Heyetinde müzakere başhyor Dün de kar gağdı Fatin Bey artık karakış geçmiş sayılabilir diyor Topanede bir garajın damı kardan çöktü ve bir soför enkaz altında kalarak yaralandı Teslim olan asiler de hükumete 63 mitralyöz, 7000 ] Varidat hakkmda yeni küsur tüfek ve tabanca, birçok bomba verdiler tahmin ve J:2.eavvurlar 17 (H. • susî ) 933 bütçesi varidatı ile yeni malî se ne zarfında Vekâletlerin yapacaklan işler Heyeti Vekilenin yanndan sonT baslıyacak içti • malatında konı fuladak ve bi'b çenin yekuımlan tesbit edile MaXiyt Veküi Fuat B. cektir. Bütçenin geçen seneki gibi 170 milyon mu olacagi, yoksa 180 milyona mı iblâg edileceği, fazlamn ne suretle temin olunacağı bu içti • malar neticesinde belli olacaktır. Söylendiğine göre gümrük vari datından temin olunacak fazla miktar bes milyon lira olacaktır. Bu para kontenjanm biraz genisletilmesi neticesinde hasıl olacak fazl* it • halâtla elde edilecektir. Ay • nca memurlardan yeni vergi ke • (Mabadi beşincî gahifede) Viyana 17 (A. A.) (Avus turya Ajansı bfl diriyor): Viyana ve butun Avus tnryada sükun ve asayis tamamile iade olunmus tur. Her türlü hareket durmny • tur. Hükumet merkezi sosyalîstlerden tamamile temizlenmiştir. ScuiTlM Avnstaryadan gelen ük resimler: Viyana meydan* larında askerî müfrezeler Türkler ve Macarlar Iki memleket münasebatı hakkmda sef irin bey an? V i I . İstanbul sokaklarmd an birmde kardan bir köpek, 2 Kar altında AnJcara; 3 Dün hartn durduğu bir nrada İstanbulda bir sokak, 4 Kar makinesi bir sokağı temizlemeğe uğraşvrken; 5 Bir tramvayın kardan kurtanlmastna çalışıhyor Beş gün evvel baslıyan kar, dün de hafif ve fasılalı olarak devam efanlstir. Maamaüh, evvelki güne nisbetle sofuklar azalmıs, akşama doğru hava açıhnaga yöz tobnof ve kar kesilmiş . tir. Rasataheye göre, artık havalar tedricen düzelmektedir. Şehirde umomî hayatı felce ugratan gayritabiilik zail olmufVır. Fatin Bey ne diyor? . Geçederde ilkbahan andnan havalan kar taldp edeceğini son hrtınadan birkaç gün evvel gazetemize bildiren (Mabadi altmct »ahifede) mühim bir kmm hükumet maka • mına teslim ol • rouşlardır. Zabıta taharri yata devam ede rek BeSediyeye ah binalarda sak Ianmış birçok ri lâh j ^ mühim • mat bulmaktadır. Bu binalann bi • lâistisna kâmilen birer istihkâm Ispanyol heyeti geldi Elektrik ceryanı kesildikten sonra depolarına el kavvetile götürülen tramvay arabalart hyacakbr. Ameleler, M. Dollfussun idare ettigi vatanperverler oemiye!tine Utihak etmektedirier. Viyana 17 (A.A.) (Volf Ajaını (Mabadi altmcı sahifede) Macar aefiri Yungerth cenapları Heyet reisi «Maksadımız, Türkiye tspanya ticaretkıi mkişaf ettirmektir» diyor Memleketi • mizle tspanya arasındaki tioarî münasebatı in • kişaf ettirmek maksadile iki metnleketin it halât ve ihracat vaziyetini tetkik etmek ve tuccanmızla daha yakmdan temas htrda bulunmak üzere dünkü Semplon ekspresile, tspanyalı lâtçılardan mürekkep bir heyet şehrimize gelmiştir. Gelen heyet, Jeneral de Laranm kardeşi M. Vivtrencio Barriosun riyate • haline getirüdiği ve en roühkn aksa mm içeriden çelik levhalarla kapahlımş olduğu görübnüstür. Sokaklarda tabiî hayat avdet etmistir. Bütün tiyatrolar yanndan itibaren temsillerine bas • Ameleye ucuz yemek Sümer Bankın Fesane fabrikasında açılan lokanta, anıeleye 7 buçuk kuruşa bir övün yemek verigoi' Macar sefiri M. Yungerthin Avrupadan memleketimize döodügüoü yaznuştık. Kocaeli meb'usu ve Türkiye Turing ve Otomobil kulübü reiri Kesit Saffet Bey Macar sefiri serefine dün Perapala* otelinde bir ziyafet vermiştir. Macar sefiri M. Yungerth ile Macar konsolos'hanesi ve Turing kulüp erkânınm bulunduğu bu ziyafette önümüzdeki mayista Turing kulüp tarafından Pesteye tertip edilecek olan seyahat meselesi görüşülmüstür. rticcar ve itha • heyet azalannın dün şehrimizde altnmtş bir resimleri tinde M. Rafael Manrique de Dora, M. Fedro Moreno, M. Veük Gomez, M. Vicente Sanchiö, M. Diomtsio Mı (Mabadi altmct »ahifede) ıınHmınnıııınnııııınııııııntııınııııiHimınınııiıııııtıııııııırnıiMiıııııınııııııııııııııııııııınımııııııunııııııınmıııııınıııınniıııııııııııınıııiNm Sef irin beyanatt Ziyafetten sonra *efir M. Yungerth bir trruharrirrmizi kabul ederek muhtelif meseleler hakkmda şu beya natta bulunmustur: « Macaristanla Sovyet Rusya arasında münasebatın iadesin« ait protokol hakkmda Romada cereyan eden müzakerata hükumetim namına iştrrak etmek üzere evvelâ Pes (Mabadi dördünca sahifede) İstanbulAnkara hava seferleri başladı Sümer Bank Fesane fabrikasımn amele lokantan Sümer Bankın Defterdardaki Fesane mesucat fabrikasında ameleye ucuz ve temiz gıda vermek üzere tesis edilen lokanta ile amelenin erzak ihtiyaçlarmı temin etmek üzere açılan kantariye satıs mağazasınm küşat resmi dün öğle üzeri yapılmıstur. Küşat resminde birçok davetliler ve Fatih kaymakamı Haluk Nihat Bey bulunmustur. Gayet geniş, tnuntazam ve temiz olan lokanta kısmmda küşat resmi münasebetile bir ziyafet çekilmiş tir. Davetliler amele ile birlikte nefis bir ögle yemeği yemişlerdir. Fabrika amelesi, bu lokantada daima »ıcak, temiz ve çok ucuz bir yemek bulacaklardır. Yemek bir kap olacak, fakat ki.fi miHarda kaloriyi haiz olacak sekilde hazır lanacak ve çok bol verilecektir. Buna mukabil işçilerden ekmeğile beraber bir övün yemek için 7 buçuk kuruş altnacaktır. Bu lokanta ile mağaza mahdut mes'uliyetli Def terdar mensucat fabrika» koopera tifinindir. Ancak kooperatifin tes çil muamelesi henüz bitmemis olduğundan simdilik yalnız lokanta ile mağazantn küşat resmi yapılmıstn*. Amele 7 buçuk kuruş gibi ehetnmiyetsiz bir para mukabilinde sı cak, sıhhî ve kalorisine dikkat ve itina edileceği için mugaddi bir yemek temin edilmesi binden fazla amelesi olan ve gece gündüz dur madan çalısan bu fabrika muhitinde ve bilhassa ifçiler arasında bü yük meıri"uniyet ve tesekkürle karşılanmıştır. Ali Bey, Nafıa Vekili oldu Amkara 17 (A.A.) Nafıa Ve kâletine Afyonkarahisar meb'u*u Ali Beyin tayinî, Reısicumhur Hazretlerinin tasdiklerine iktıran eylemiştir. ^ • '"^ istanbul Ankara arasında işlemeye başltyan yolcu tayyarelerinden biri Ankara ile İstanbul arasında hava postalanna resmen dün başlan mıştır. Dün sabah saat 9,30 da Ankaradan kalkan tayyare saat 14 te Yeşilköy meydanına inmiştir. Yapılan pcograma göre, şimdilik cumartesi, pazartesi ve çarşamba günleri Ankaradan birer tayyare kalkacaktır. Pazar, salı, perşembe günleri de Yesilköyden saat 9.30 da kalkacak tayyareler saat 12 de Ankaraya muvasalat edeceklerdir. Dünkü tayyare postasile Anka radan 9 yolcu gelmiştir. Bu meyanda iki kadın da vardır. İktısat Vekâleti Havayollan müdürü Mazhar Bey de ilk posta ile j'elenler arasındadır. Tayyarelerde, yolcuların istira hatini temin için esaslı tertibat bu> lunmaktadır. , İstanbul Ankara seyahat ücreti 40 liradır. Bu sabah Ankaraya iHc *ayyare postası gidecektir. Seya hat müddeti iki bnçuk saattir. Bugim 3 üncü sahifemizde Bulgaristan ne yapacak? İtal • yanın hattı münheırirli nyaseti Sovyetler ve şarki Avrupa . L'information gazete*ind« çıkan mühim bir makale S mci sahifemizde Balkan mısakı ve Avrupa Paris mektubu Son kanlt hâdiselere dair tafsilât