16 Şubat 1934 Tarihli Cumhuriyet Gazetesi Sayfa 4

Hikâye Deve kini Saraç Mustafa Efendinin bir mek • tup tutan sol eli ansızın titremeğe başlamıştı; o kadar ki, tuttuğu kâğıdnı sallanmaması ve okuduğu sahrlann bulanmaması îçin sağ elini imdat göndermege mecbur oldu. Yüzünün rengi de hemen değismişti. Yanaklanntn üstündeki pembelik uçtu ve sakalınm dip lermden knlak memelerine kadar kL reç rengi bir beyazlık yürüdii. Karın bana dikkat efanişti ve mektuba korku 3e bir göz atarak: Ne yanyor? Khnden? diye sormağa cesaret etti. Cesaret; çânkii Mustafa Efendi sormak hakkuu yalnız kendisinde bulan •e kadmlan yalnız cevap vermeğe, »tmtak edilmeğe mahkum, ebedî maznun mevkünde gören mü»tebit ve hoyrmt eskl zaman erkeklerindendi. Hatta, if*a eden yüzünü kapamak «ctn fikınca beni de gelip vuracakmış. Mektubunun sonunda: «Moruk, diyor, iki yıl ömriin kaldı, bunu iyi bil!» Kadm oda kapısma doğru fld üç, adıın atmıstı, durdu. Gözünün önüne Kadri gelmisti İncecik boyuo, ayva kurusu yüz, sipsivri elmacık kemikleri ve çanaklan şahrem şahrem kan dolu göz. ler... Tam katil balaşlan... ve düşündn: Yapar mi yapar, Kadri bu... Fakat dUsündüklerinin aksmi söy • lemeğe mahkum insanlann sözlerini tekzip eden bulanık bir ses perdesfle kocasmı teselliye çalıstı: Ama...n, dedi, tasaaı Bri sene evvel mi düştü sana?.. Hele dur baka lun, iki seneye kadar ne olur! Artık her on, on bes günde bir Kadriden Mustafa Efendiye bir mektup daha geliyor, omrünün sonona kaç gün kakhgmt bildiriyordu. Aylar *açti. ı ı 'Cumhuriyet • Ünivemtede Kış somestri bitti, tedrisat yarm başlıyor Oniversite kış sömestr tatili dun bitmistfr. Fakültelerde tedrisata yanndan itibaren başlanacakhr. Yabancı diller mektebi de hazırlıklannı ikmal etmiş olup yanndan itibaren tedrisata baş lıyacaktır. Hukuk fakiiltesine nrülhak olarak açılacak iktısadî ve içtimaî ilimler emtitüsü hazırlıklannm ikmaline çalışılmaktadır. r iktösat Yugosîavyanm haricî ticaretindeki inkişaf Türk Yugoslav afyon bürosunun Yugoslavya murahhası Dr. Mihailovitch tarafından, gazetemiz için, yazılan bir makale [Türkiye Yugoslavya müsterek afyon merkez bürosun da Yugoslavya murahhası olan Dr. Dragoslav P. Mihailovitch tarafından gazetemiz için, Yugoslavyanın 1933 senesi dış ticareti hakkında hazırlanmış clan makaleyi aynen dercedi yoruz:] «Ticareti hariciyemizde 1933 senesinde bir sene evvelkine nisbetle oldukça bir salâh müşahede olunuyor. Yugosîavyanm son sekiz sene içindeki alışverişleri su suretle hulâsa olunabilir: Miktar üzerinöen (biner ton hesabile) Ithalât 1926 1927 1928 1929 1930 1931 1932 1933 1,241,0 1,330,2 1,565,4 1,671,5 1,513,5 1,133,1 f Bu akşamki programj 1STANBUL 12,30 alaturka plâk nesriyaü (13.30 a kadar devam edecektir) 18 gra mofon konseri 19 havadisler 19,30 saz: (Hanımlar Heyeti) 21,20 havadisler 21.30 Necip Yakup Bey idaresinde orkestra. ANKARA: 12,30 grarrofon nesriyarî (13.30 a kadar) 18 keman konseri (Ekrem Zeki Bey) 18,40 fransızca ders 19,15 gramofon neşriyaö 20 hava disler. VİYANA: 18,25 sarkıh konser 19,15 konferanslar 20,20 askerî orkestra 21,35 haftahk tefrika 22,05 senfonik mu siki parcalan 23,45 akşam konseri. BUDAPEŞTE: 19,15 cazbant 20,35 Kr opera nakli müteakıber t Tsigan orkestrası tarafından konser. VARŞOVA: 18,25 iki piyano ile konser 19,25* dans musîkisi 20,10 muhtelif 21.03 bir musahabe ve ^senfonik konser * 23.45 dansing. BÜKRES: 18.05 radyo orkestrası 20,05 Konferanslar ve bu arada gramofon plâklan neşriyatı 21,05 senfonik konsermüteakıben: Kıraat. ŞEYTAN KARDEŞ Baş rollerde Umumî arzu üzerine DENNİS KİN6 LAUREL ve İPEK Sinemasında HARDY Hıracat 4,884,7 4.251,4 4,526,7 5,329,8 4,733,2 3,323,4 2,298,2 2,929,7 daha iki üç gün gösterılecektir. (Biner ton üzerinden ihracatı 1933 te 1932 de Mısır 601 185 Tütün 5 6 Taze meyvalar 56 87 Domuz (biner adet he 56 274 sabile) Taze et 14 16 Yumurta 18,5 16,? İnşaat kerestesi 729 568 Bakır 35 26 Ömürotu 1,4 1,65 (Milyon dinar üzerinden) Mısır 431,5 136 Tütün 143,2 237,5 Taze meyvalar 71,9 149,1 Domuz 214,2 263,6 Taze et 137,1 153,5 Yumurta 176,5 182,2 inşaat kerestesi 767,1 419,7 Bakır 292,9 247,2 Ömürotu 83,2 16,2 Şu cetvelde görüleceği gibi mısır, ömürotu, inşaat kerestesi v e bakır ihracatı 1 9 3 3 senesinde ol<hıkça artmıştır. Geçen sene mısır mahsulü hem kemmiyet v e h e m de keyfiyet itibarile mükemmel hasılat vermiştir. Romanya v e Macaristanda son sene mısır mahsulünün verimi daha zayıf olduğu için Yugoslavya Avrupa piyasalarında Tuna nusırlarının satıcısı mevkünde tek başına kalmıştır. Bu vaziyet içinde daba e v velki senelerden elde k a l m a stok sayesinde Yugosîavyanm mısır ihracatı 60,100 vagomı bulmuştur. ö m ü r o t u fiatlerinde 1 9 3 3 te mühim bir tereffü olmuştur. tçki yasağının Amerikada kaldırılması ömürotu taleplerini mühim nisbetlerde ç o ğaltmıştır. tnşaat kerestesi îhracatında go rülen fazlahk ecnebi piyasalarda Yugoslav mallarının daha iyi rekabet edebilmelerinin neticesidir. Fiatinin indirilmesi sayesinde Yugoslavya bakırı Alman piyasalannda Amerika mallarına rekabet edebilecek bir kudret iktisap etmiştir. Diğer maddelerde husule gelen temevvüçler d e a z çok h e p fiat t e reffülerinin neticeleridlr. Şu noktayı k a y d e t m e k icap eder ki, mahsulün iyi olmasına rağmen geçen sene ihraç olunan buğday miktarı p e k cüz'idir. Bunun sebe bini buğdayın dahilî fiatlerinde aramak lâzım gelir. Mısır mahsulünün iyi fiatlerle sürülmesi v e müstahsillerin teklif yapmak hususunda muhteriz davranmalan buğday fiatlerini simdiye kadar ibraç fiat leri seviyelerinin fevkinde tut muştur. tthalâta gelince: 1 9 3 3 te mik tarca 86,662 ton % 9 , 8 5 azal&ğı halde, kıymetçe 22,8 milyon dinar takriben % 0 , 8 0 nisbetinde bir ç o ğalıs vardır. Mamul eşya ithalâtında azalma, ham m a d d e l e r d e ise tezayüt temayülleri mevcuttur. Bu temayüller memleketin iktı sadî bünyesinde husule gelen tahavvüllerden v e Yugosîavyanm sanayi sahasındaki teçhizatmın ıslah v e ikmalinden mütevellittir. Bashea ithalât maddeleri şunlartfır: (Biner ton üzerinden) 1933 Pek yakmda Kartallar €... Geceleri, zindammn demir parmcklıkları arkasında Kadrinin hayalini görmeğe başlamiftı.» mektubu birsz yukan, gozlerinin hiza. t n e doSra kaldırdı; fakat eİleri bâlâ titriyorda, hâlâ... ve gozleri son sa tırlara gelince sıkmtılı bir nefes b m k • maktan kendini alamadı. Mangalm Bstündeki tarhanayı mü»evekkil ve ağır bir tavırla kanshrarak baçım onüne ifen kansı artık hiçbirsey «oramıyordu. Mustafa Efendi mektuba yere ath, gozlügünü çıkardı ve derin bir nefes d«ha aldı. Ve o gönden itibaren, bSyle, bir hafta sık sdc o mektubu okuyor, derin ve srkınhlı nefesier alryor, az konustıyor, daima sinirli, fakat ofkesiz ve kederli gSrünöyordn. Geceleri uytryamaz ol du. Sabahlan dnkkâna gec gidiyordu. Bir hafta içmde hemen biirün Hiyatlan değismişti. Kansı, nihayet bir kere daha ona sormafa cesaret etti: Efendi, ne oldu »ana? dedt, o tnektuptan sonra halmde bir baekahk •ar, senin. Mustafa Efendi meğer ikinci bir sor. gu beküyorrrruş. Gergin sinirleri he • men gevsemiş gibi kendini mmderin Ostrnıe attı, ayaklarmı uzath, başmı arkaya sahvererek avcı kurşunu yemif bir hayvan eibi solumağa başladı. Kansı artık onu sıgaya çekmenin tam za manı oiduğunu anlıyarak söyletmeğe çalışıyordu, Mostafa Efendi nihayet açddı: Mektup Kadriden... dedi, ha • pisaneden yollamif... tpsiz sapsn bir takım lâflar .. Asıl Şükriiyii öldüren benmişim... Nasıl Iftf o? Ya... işte, var kıyas et, ipsiz sapsn Lâkcdılar dedik a... Ben bunu dük. kândan kovmadrm mı?.. Sen olursım da koymaz nnsm? Herif işinin basma zflzurna gelivor .. Bıçkıyı koseleye vunifmu bir görseydm haıum... tt yahu, it be... elm tulumbacısı... elbet koyarım . drrüerimi mahvetti... sa • raçlık bjfka, kulhanbeylik baska... C&mm, cjfendi, Kadriyi bilmez miyim, ben sana bu çıragm gözlerini begenrr»]v3Tum derdim de sen beni azarlardm. tld gozunim çanağı da şah • rem şah.em kpn dolu idi. tyi ettm kovdugunp... E'in îtile ugraşacak sen mi kaldm? Bakssna ama namm, ne yazıyor hayta? Bcn onu kovmuşum, içine iş • lemiş, güolerte aç kalnus, bir gece ka. fayı ç«kxBİ« ( o zrkkıma para bulur ama...) işte o gece tramvayda Şukrfle kavgaya fnhış<T!uslar... Bu da, zaten gSzu bana luzıpiîmıs, bıçağı çektiği gibi Şukröyiî rumnı». Ey?.. Sana ne bundan? MjsebtJp benmişim, hapîsanede e yabyormos. Kadın arkasîm dönerek yurihneğe hazurlanf» ph\ yaph: A?na...n. dedi, efendi, sen de bu zevzek!5îr!ere papuç birakıyorsun... O mektubu okuduğun zahmet... Günlerce de elfnden düşürmedin. Dahar var. Tulumbacı mektubun fçînde yemâni billâh ediyor, hapisten terken 90,000 kişi zayiat vererek mah•ohnustu, Ruslann zayiatı ise maktul, mecruh, donmus ve hasta olarak 8000 den ibarettL Ummnî Harpte, taaruz, taamız diye fftt bmlerce adam kırdıran kumandanUr, vaknz Fransız ordusunda değil, her ordoda vardı, fakat bu hususfa hiçbiri«Wn btzim baskumandan vekiline çı faşamadıgı muhekkaktır Uçarken 880,1 793,4 MGessif bir irtihal Beştktaş Askerlik Subeai reiai piyade kaymakamı değerli askerleri mizden Yusuf Bey Gümüşsuyu hastanesntde kalp sektesmden vefat et> miş, ceııazesi, dostlan ve bir askerî kıt'a hazır olduğu halde Eyüpsul tanda ailesi makberesine defnolunmuştur. Ailesine beyanı taziyet e deriz. ALENÎ TEŞEKKÜR Zevcim Beşikta» Askerlik şuoesi reisi kaymakam Yusuf Beyfaı cenazesi merasimine candan istirak eden Şurayi âlii askerî azalan, kolordu, fırka kumandanı ve Merkez kumandam Paşalar hazerabna, Gümüşsuyu hastanesi başhekimi ve arkadaşlanna, Askerlik dairesi ve Kolordu şube reislerine, C. H. Fırkası vilâyet idare heyetme, Beşiktaş kaza kaymakamı ile birçok meslektaş ve dostlanna derin saygılanmı hususî şükranlanmla ayn ayn yazmağa teessürüm mani olduğundan gazetenizin bu vazifeyi ifasını rica ederim ef. Merhumun ailesi Kerimesi Oğlu Düriye Afife Celâl (13365) 16 2 634 cuma gündüz saat 14 te akşamı saat 20 de Frederik MARCH KARY GRANT haykvran 13377 Kıymet üzertnden (biner dinar hesabile) (1 dinar takriben 3 kuruş) f lhracat fazla ithalat fazla 1926 1927 1928 1929 1930 1931 1932 1933 7,631,7 7,286,2 7,385.3 7,594,7 6,960,1 4,800,2 2,859,6 2,882,5 4,818,1 6,400,1 6,444,6 7,921,7 6,780,0 4,800,9 3,055,5 3,377,2 2,813,6 Mektuplarm ardı arkas kesilmiyordu. Mustafa Efendi, geceleri, zmdanmra demir parmaklıklan arkasuklan haykı. ran Kadrinm hayaUni görmeğe baş laımstı. Hapiste kaldıkça kini artan ve mektuplanna imza yerine kanlı pannaklar basan Kadriyi teskm etmek ic.m Mus tafa Efendi ona para, şeker, kuru köfte ve dolma göndermişti; mahkum hepsini reddetti ve bu hediyeleri getiren adama şu sözleri söyledi: Bugünden itibaren 526 günlük ömrü kaldı, haberi olsun! Artık yalntz Mustafa Efendim'n de . ğil, kartsınm da gözü adamakülı yıl tnıştı. Konukomju da onlar hesabına telâslarmı gizlemiyorlardı. Baska bir sehre seyahat etmcjerini tavsiye edenler oldu. Kadrmnt oraya da gelmiye • ceği ne malumdu? Zaman ve mesafe tanımıyan bir kin beslediği meydanda idi. Mustafa Efendinin bütân bayat v itiyatlan altüst oldu. Uylra nyuyamı yor, isinin basında muntazam bulunamıyordu. Müşterilermi kaçırdı. Buhran da üstüne binnuşti. Ziyan başından a . şıyordu. Birgün (Kadrimn hapisten çdanasma 214 gün kala) dükkâna giren biri e • lindeki gazeteyi Mustafa Efendiye u zatb: Bak, dedi, seninki hapisten kaçmş, yakalıyamamıslar... Mustafa Efendi gazeteyi aldı, fakat gozleri satnhvn görmüyordu. Basını arkaya salıverdi ve ağzmı açb. Derin bir nefes almağa gayretlenir gibi çır • pmdı ve hareketstz kaldı. ölmüştü. Hapisten kaçan Kadri bunu duyunca nekadar döğündu! «Neden kaçhm Syleyse? Bana yapılacak is kalmamtş!» diye, gitti, hükumete teslfan oldu ve tekrar iceri girdi. *** Sugün M E L E K sinemasında Sinema yıldı?lannın güzeli Lîly Damita 886,1 1,390,6 ŞEN OLALIM b'ransızca sözlü Metro Goldwyn Mayer filmi Ayrıca: Paramount dünya haberierl Bngün saat I I de tenzilâtlı matine tarafmdan yaratılan + 326,9 180,0 + 0,7 + 195,0 + 395,3 Bugön ELHAMRA'da KADIN veKUMAR KLARK GABLE KAROL LOMBARD PRANSIZ TİYATROSUNDA 58 artist, 20 atraksiyon ve 24 kişiden mürekkep cazı ile FLENMİNGS REVÜ ve ATRAKS;YON heyetinîn umumî matinesi Bugün saat 16 da Yarın saat 18 de matine ve 21 !de suvare.FEVKALADE GALA Cirque En Parodie Her yerde ve herkes tarafın dan bahsedilecek miistesna bir temaşa Yukarıki tabloda görüleceği veçhile ticareti hariciyemiz 1930 se nesindenberi hacmen küçülmeğe b&slamıstır. 1930 senesinde 1929 seoesine nazar&n pek cüz'î bir n» bette olan bu küçülme keyfiyeti müteakip sene ler de gHgide dahar fazlalaşmıstrr. 1933 tenesinde ise tarihi mezkure kadar aleyhimize olarak rfevam edegelen sukutta le himize doğru bir döniiş hareketi görülmektedir. 1931 senesinde 700,000 dinar a baliğ olan ticareti hariciye bilânçomuzun lehte vaziyeti 1932 senesinde 195,9 milyon dinara çıkmıs, 1933 senesinde bunun iki misli olarak 395,5 milyon dinan bulmustur. Ticaret bilânçosunda husule geIen bu tezayüdün yegâne sebebi ithalâtımız kıymetçe biraz fazlalas • tıği halde ihracatımızın ziyadeleşmis olmasıdır. Ticareti hariciyenin tediye müvazenelerind'e mühim bir rol oynadığı bilhassa şu zamanda bizim gibi gelir membalan çok tenakus etmis olan ziraî bir mem Ieketin dış ticaret bilânçosunda husule gelen bu salâhın ehemmiyeti büyüktür. Yugosîavyanm dış ticareti 1933 senesinde 1932 senesine kıyasen kıymetçe % 11,35 nisbetinde, miktarca %5,7 derecesmde büyümüştür. Halbuki, bundan evvelki senelerde ticareti hariciyemizde hem miktar, hem kıymet üzerinden muntazaman sukut müşahede olunmaktacTır. 1933 senesinde Yugoslavya ticareti hariciyesinde hacim itibarile husule gelen tezayüt, cihan ticareti umumiyesine nisbetle daha miitezayit bir nisbettedir. Yugosîavyanm ihracatı 1933 senesinde 1932 ye kıyasen 531,467 ton, yani %22,16 nisbetinde art mıştır. Kıymetçe husule gelen teza yiit 322,2 milyon dinar olup %10,55 kadardir. Başlıca ihraç madde leri berveçhi atidir: JehirTıyaîrosu Istanbul Belediyni ZEHiRLi KUCAK 4 perde Yazan. Loic Leccuria Dic Tercüme eden: Sait Ali Bey UVIUMA Ayni zamanda iki cinsiyet içtima eder mi? Kadm olmak... ve Erkek gibi yaşamak... lcte bunu; pek yakmda Son derece heyecanlı ve hissî Fransızca sözlü bir şaheser T ^ J M Mr *• * * ^ Sinemasında Bugün KIZ MISIN?. ERKEK MİSİN?... filminde kim kadm... kim erkek... olduğunu göreceksiniz ; Ben Fahişe miyim? RU T H olan bu muazzatn liltn en büyük Amerskan trajedi artisti 1933 Bir san'at harikası C H A T T E R T O N tarahndan temsil edilmiştir. PATHR jOURNAL bugün saat I I de tenzilâtlı raatine Bugün Pangaltı MAURİCE TOURNEUR'ün Ham pamuk ÎÖJ "İT Pamuk ipUği 13 8,0 Pamuk mensucat 3,7 3 Muhtelif demir eşya 32 23 Makineler 7,4 8,5 Elektrik eşyası 2,6 1,8 Yün mensucat 0,8 0,8 (Milyon dinar üzerinden) 1933 1932 Himess(es :MEG LEMONNER İYILDIZ SiNEMASI (Eski Etual) T A N sinemasında \ Harikulâde filmini herhaide görünüz. Oynıyanlar: GABRÎEL G\HRİO ve KVU1Y LYNN llâveten: FOX JOL'RNAL Telefon: 4^374 '^^^^^^^^^™ Kederlerını unutmak, neüs bir İKİ YETİME I ^ ^ I I V^ vücude getirdiği fransizca ?özlü I musiki vc güzel şarkı'ar dinlemek ve hoş bir vakit geçirmek istiyenler Bugön MJ^ WW I sinemasında Milyon Avcıları Fakir Talebe Şitndi?e kadar yapılan Türkçe sözlü ve şarkılı filmlerin en güiieli kemalı muvaffakıyetle devam ediyor. Bu son üç günden istıfade edmiz. Uynıyanlar Şarkı kraliçesi \/ C Genç komik v JARMiLA NOVOTNA ** FRI1Z SCHULZ tarafından temsil edilen pek eğlence'i r . Ham pamuk Pamuk ipliği Pamuk mensucat Muhtelif demir eşya Makineler Elektrik eşyası Yün mensucat iEzJ 337.6 185,4 141,8 106,7 80,5 124,8 1Î7~ 198,3 203,9 137 138,2 107,1 128,1 SENiN GiBi BİR KADIN LİANE HAİD, GEORGES \ ! EKSANDER ve SZUKE SZAKAF 1 tarafından temsil edilen gayet eğlenceli operet. Mevsimin en güzel tiiımierinden IH^H^HM^ (3S) i 11 9 Dr. Dragoslav P. Miha ilovitc cumanızı güzel geçirmek ve artistlerimizin büyük • • muvaffakıvetlerini takdirie seyretmek isterseniz Şehzadebaşında Ayasofyada M i L L f A L E M D A R Her iki sinem?da birden Mtinir Nurettin B. ve arkadaşlarının 3 üncü konseri 21 şubat çarşamba sinemaşınde Klâsik eserler Yeni şarkılar ve haik türküleri, ayrıca "LEYLA,» tekrar edilecektır İPEK Muhteşem Viyana F 0X operetini görmelidirler. ilâvaten: JOURNAL FER'HA MELEK FERDı HAZIM MUAMMER ve MAHMUT Matine ler: 1357 ge^e 9 da basiar