16 Şubat 1934 Tarihli Cumhuriyet Gazetesi Sayfa 1

Hayat Ansiklopedisi nci cüzü çıktî 50 u m h u r i yet Onuncu sene: No. 3514 Telgraf İSTANBUL CAĞALOĞLU , . x .. ve mektup adred: Oumhurlyet, Istanbul Posta kutusu İstanbul, No 246 CUITIS ID ŞUD3t 1 8 3 4 Telefon: Başmuharrlr ve evi: 24290, Tahrlr heyeti: 24298, Idare ve matbaa kısmUe Matbaacılık ve Nesriyat Şırkeü, 24299 Hayat Ansiklopedisi Bıiyök bir kıtüphaneyi bir arada evinize gefiren en faydalı eserdir. Her evde bir tane büîunmak lâzımdır. Balkan misakında Türkiyenin mevkii alkan itilâfı misakmda ona ştmdilik istirak edeo dort devlet . ten herbirinm musavi ehemmiye* Te şerefi haiz olduklarmı bu sütunlarda olanea clddiyet ve samimjyeti • mizle kaydetmiş olduğumnz malum • dur. Nihayet ortaya gelen eser snlhun hiç olmazsa dünyanm bu kısmmda kaVt bir surette idamesi hesabma iti • lâf vesikası aJtına imza koymak mes'u. liyetinin derohde edflmesfle tekemmül edebiknistir. Güzel bir hayaün bakikat olmastndaki seref ona bakikat yapan • larm hepsme aittir. Bugün tekrar Balkanlar misakından bahsederken nazarnnızda yukanki esasm biçbir şekîl ve derecede değişmemi* oldu&unu tevit ederiz. Balkan misakmm Avropadaki telâkldsi uraurnt surette sulh dostlarmı memnon eden bir manzara arzetmiştir. Sulhun hakikî dostlan yalntz hariçte kalan flri devlet ve bilhassa Bulgaris tan eğer bu misakta bir mevki alabil . mts olsaydı vaziyet daha tamam ol muş olurdu mütaleasmda bulunmu* lardır. Biz de ayni kanaatteyiz, ve bu kanaathnizi misakm imzasmdan evvel de, sonra da ayni suretle tekrar etmekteyiz. Nftekim mlsakı imza eden dev lstler dahi bu hususta azaırrî gayret ve faalivet sarfetmisler ve nihayet misaka dahil olmıyanlara kapmm ardma ka • dar açtk olduğunu misakta tasrih eyle. mişlerdir. Dünyanm bu kıt'asmda ol sun sulhun kat'î surette temini artık zarnret mertebesini bulmus bir ihtiyaçtı. Bulgaristanm ona istiraki temrn olunamaytnca bn soretle hareket etmekten baska çare buiunamadi. Tekrar tasrib etmelfyn ki Bulga • mtamn aleybmde hiçbir fîkrî tazam mun etmiven nvsak, bilâkis Ba1kı»nlar sulhu icuıde Bulgaristanm selâmet ve emniyetini de tekeffül etroektedir, ve Bulgraristantn mtsaka dahil olmamakla beraber sulhu iblâle tesebbüsten ebe . diyen nzak olduğuna ait verdiği mü • kerrer teminat metnnuniyetle not edilmiştir. Busvretfe misakm sîmdiki seklfle dahi mükemmel bir sulh mesnedi olmın olduğu her tarafta hakikate mutabtk bir anlayısla ve ebemmivetle kaydedilmk bulunmaktadn. Misala Fransada Balkan hudutlannm tamamiyetini muhafpza için aktedilmn bir M. tifak mahiyetinde telâkki ve tefsir el tiler. Biz tarihte rollerfni oynamış kelimeleri bir tarafa btrakarak misakm sadece sulhu nrahafazaya müekkel ve çok ctddt bir anlaşma ifadesi olduğunu söylüyoruz. Misakm Lehistandaki telâkk*si bi • raz da Türk gururunu okştyacak dos tane takdir sozlerile teyit edilmisttr. Kurjer Polski gazetesi misaktan bah . sederken ezdömle şunları yazıyor: Bombardımanlar, kanlı Iki kişi öldü, bir vapur karaya düştü, çarpışmaiar bitmedi asi civar köylere 50 kadar kurt indi Divanıharpler faaliyete başladı, bir edildiağır yarah olmasına rağznen idam • IİM • •! Kar fırtınası durdu Avusturyadaki kanşıklıklar Evvelki gim şiddetli bir karayel fırtmasUe bashyan kar tipisi, fasüasız bir surette yirmi dort saat devam ederek, Istanbulu senelerdenberi görmedigi bir bfin dehseti içinde bnakmuh. Kasımın tam yuzüncü guniine tesa. düf eden bu tipi ve fırtma yüzünden evvelki gün ve aksam şehrm hayatı tam*m«n durtnuf «Ibiydl Mütemadiyen yagan karm kalmlıği kuytu yerlerde yanm metreyi geçmisti. Caddelerde ve sokaklarda bu kesafet 1015 santi • : metreden asa&' defild . Tipi dindi Evvelki gece saat ondan sonra ka • rayel fırtması sükut bulmuş, tipi ke silmütir. Buna rağmen kar, fasılalı bir sekilde yağmakta devam etmistir. Dün sabah, şehir tabiî hayatma avdet etmisti. Yollar, yüzlerce amele tarafmdan temizleniyordu. Birçok ka. yan yerlere ve yokuşlara kül, kum, talaf serpüiyor, damlann, kepenklerin, camekânlarm kar ve buzlardan temiz lenmssine çalısılıyordu. Hararet düşüyor Evvelki günkü misli nadir karayel rniması havayı da müthis bir surette soğutmuştu. Evvelki gün sıfırdan asagı beş dcreceyi bulan hararet dün sa bah sıfırdan asağı sekize kadar dinmüstür. Fakat öğleye doğru rüzgârm din. mesi, bulutlarm parçalanma*ı ve gü nesin zaman zaman görünmesi hararet derecesinin sekizden üçe kadar yük • aehnesfne sebep ohnustur. Evvelki günkü kar tipisinden tonra dün Köprü üstande temizlik ve iki kar manzaran rüzgâr simalden saniyede 13 metre süratle esmistir. Tazyik dün 764 tü. Bugiin de kar yağması muhtemeldir. Havanm yanndan itibaren düzelmesi ümit edilebilir. programlarmı tatbik edemiyerek sis ve tipiden fnsat buldukça bir iki posta yapabilmislerdi. Şirketihayriye, Akay ve Haliç va purları dünden itibaren programlarmı tamamen talbik ederek seferlerini munlazatn yapnvslardır. Dün bu vapur • larm hepsi karlardan temizlenmis ve bir muaveneve tâbi tutulmustur. Avusturya kabinesi içtima halinde vermiş, bir asiyi i» Ellermde silâh olarak yakalanan adama mahkum etmistir. siler, dfvanıharbe, süâhsız olarak yaSosyal demokrat liderlerinden içlekalananlar sivu mahkemelere verile • rinde belediye reislerî, ve birçok meb'cektir. uslar ve tanmmış şahsiyetler bulunan Vilâvetlerde teşekkül eden divam . eDi kadar şahıs tevkif edilmiştir. harpler bhkaç sosyalist asinin ran • Divanıharpler çaltşıyorlar haUemelerini yapmıslardu. Viyana 15 (A.A.) Royter ajanVivana morgımda teşhis edileme • n muhabirinden: Divanıharbe verilen mis 100 kadar ceset vardır. ilk socyalist ağır yarah olduğu için ken. Sosyal demokratlar Viyana dts a disini mahkemeye nakletmek lâzım gelmele mahallelerinden bazılannda v« mişth*. Bu sosyalist idama mahkum edilip asdmıstnr. (Mabadi alttnct sahifede) Viyana 15 < \. A.) Volf ? r jansı muhabi • den: Tunanın f\ sahilinde bulu nan Florisdorf mahallesi, asilc'T uzun bir muk?. vemetten sonı beyaz bayra çekmeleri üze' ne hükumet kuv* vetleri tarafın » dan işgal tir. Meidling ım. hallesinde tek rar başlamuır. Divanıharp il idam karaıran "' i?"B ? Hava değiftniyeceh mi? Rasatanenin bize verdiği malumata göre, havanm açması, güneşin çıkması muvakkat ve aldatıcıdır. Dün sabah, Münakalât düzeldi Evvelki günkü fırtma ve tipi yüzünden otobusler isliyememis, tramvay ve tren seferlerinde aksaklıklar obnuş, Akay, HaKç ve Boğaz vapurlan da (Mabadi altınct mahifede) Tevfik Rüştü Bey dün sabah şehre çıktı ı >m* »m • Samsun yumurtacılar kongresi dün dağıldı V «•• Telefon numaralarımız Gazetemizin telefon numaralan, badema, şöyledir: Kongre yumurta ihracatımız hakkında birçok kararlar verdi, birbanka tesiside takarrür etti Samsun 15 (Hususî) Dört gün denberi mürakereleri devam eden Türkiye Yumurtacılar kongresi yumurta buımız» ıslahı ve ihracabn tanzimi hususunda memleketimiz için çok faydalı tedbirler kararlaştırarak bugün hitama ermistir. Kongre mukarreratı meyanmda yumurtalanmızın millî vapurlanmızta sevkediknesi de vardır. Yelkencizade vapur idaresinin bu iş haklandaki noktai nazan anlaş^mak üzere Istanbuldan davet edilen Yel kencizade Lutfi Beyin kongrede verdiği izahat dinlenmis ve hararetle alkışkmarak kendisme muvaffakiyetler te • aaenni olunmuştur. Samsun 14 (A.A.) Türkiye Yumurtacılar kongresi, son ictimamda şimdiye kadar verilen karar)an bir defa daha tetkik ve kabul ettikten sonra Samsun Kmanınm biran evvel inşasuun hükumetten temeııntsini karaıiaştırmışür. Samsun 14 (A.A.) «Gecikmiş tir» Yumurtacılar kongresintn ikmd içtimaında îküsat Vekili Celâl Beym kongreye muvaffakiyet etmenni eden tclgrafı ve eski zabıt okunduktan sonra, encümenlerin yumurtalann tasnif sekfl* leri ve kooperatif teskilâtma ak kararlan müzakere ve münakaşa edilerek kabul olundu. Bundan sonra ihraç edilecek yumurta samUdanndan aimacak muayyen bir para ile 200 bin liralık bir bankanm teşkili takarrür etti. Ba meyanda evvelce Ankarada toplanan tktısat müdürleri ve müroessilleri kongresinin raporundan yumurtacılığıinui bakkındaki kısım ve bazı azalann ver» dikleri raporlar okundu. Kongre azalarma Samsun yumurta cıları tarafından HaUt FBİtasmda bir ziyafet verilecektir. '•"* Dün Fransız sefirinin ziyafetinde bulundu, bugün Meclis Reisimizle Ankaraya dönmesi muhtemeldir Tevfik Rüştü Beyle M. Maksimosun müşterek beyanatı Haridye Vekilı'miz Tevfik Rüştü Beyi Atinadan getirmekte olan Kompidogliya vapuru evvelki gün sabah saat 7,30 da Yeşilköy önlerine geldiği halde tipinin şiddeti dolayısile limana girip nhtuna yanaşamamış ve bu yüzden Vekil Bey geceyi vapurda geçir mişti. Tevfik Rüştü Bey ancak dün sabah saat 7,30 da karaya çıkabilmiştir. Kampidogliya vapuru, salı günü saat dörtte Çanakkaleden geçmis, ve evvelki gün sabah Yeşilköy önlerine ge lmce birdenbire şiddetli bir surette bashran tipi yüzünden feneri göremez olmuş, demirJemek mecburiyetmde kalmışta*. Bir taraftan Ankaradan, diğer taraftan tstanbul Valisi tarafından telsiz muhaberatüe vapurla irtibat tesis olunmuş ve Vekil Beyle daimî temas mufaafaza edilmiştir. Evvelki gün Vekil Beyi bir Utimbotla vapurdan çıkarmağa teşebbüs edilnvsse de istimbot vapura yanaşmak imkânmı bulamamış ve geri döntnüş tör. Vapur, ancak dün sabah hava açı lmca nhtuna yanaşmtş ve Vekil Bey saat yedi bucukta karaya çıkmışhr. Kendisi, vilâyet erkânı taraftndan kar Başmuharrir ve evi: 24290 Gazete Tahrir heyeti: 24298 Gazete idaresi ve matbaa kısmı ile Matbaacılık ve Nesriyat Türk 24299 Anonim Şirketi « Balkanlar sulhu hesabına Türkiyenin misaka iştirakini biU hassa ehemmiyetle zikretmek lâzım gelir. lceride ve dışarıda tiyaseten kuvvetli ve iktısaden sağlam olan Türk hükumeti Sarki Avrupanm sulhunda mühim bir amildir.* Polonyanm bu telâkki ve takdirini lâyık olduğu kıymetle ve tesekkürlerimizle karşılanz. Cumhuriyet Türkiyesî harbi ancak tedafüî bir zaruret olarak derpiş ettiği gibi sulh içinde temm olunacak kendi menfaatlerinin dünya sulhu ile daha iyi surette istihsal edilece. ğine kani bulunduğu dhetl* ştmdiye kadar hep bu vadide gayret sarfmdan hâli kalmamıstır. Biitün dünya naza rmda an'ane halme grelmiş olan TürkRus dostluğundan baslıyarak komsumuz olan ve olmıvan bütün devletlerle münasebetlerimizi hep bu vadide m • kişaf «ttârmiş olmaklığımızm hikmeri budur, ve Balkan misakı bu yoldaki mesaimizin son helkasmı teskil etmektedir. Bu suretle Balkanlarda sulh ha. yatmı roöstakar bir vaaâyete ifrag et miş olmaklığıroızın dostlarımız için dahi ancak hayir ve menfaat membaı olacatmdan en kat'î surette emm ve gördügümüz işten bu itibarla da memnunuz. Diş tabiplerinin konsresi Tevfik Rüştü B. ve M. Mahsimot şılanmış ve bir polls müfrezesi seUm resmini ifa efaniştir. Hariciye Vekilimiz, dün öğle yemegi için Fransız sefirine davetli idi. Bu davet, Vekil Bey Atinada iken yapdmıştu Tevfik RüsHi Bey dün Fransanın Ankara sefiri M. Kammerer Cenaplan tarafmdan şerefme verilen zivafette bulunmak üzere Beyoğlundaki Fran • sız sefareti bmasma gitmiştir. Bu ziyafette bıazı meb'mlanmu da daveTli olarpk bulunmuslardır. Hariciye Vekilimiz Fransız serafethanes:nde saat üc bucuğa kadar kal mıs ve oradan tekrar otele avdet et mjstrr. Vekil Bey ögleden sonra bazı dostlannuı ziyaretlerinî kabul etmistir. Meclis Reisimiz Kâzım Paşa Haz retlerile Harciye VekUİ Tevfik Rüştü Bu sene belki Balkan murahhaslarıda bulunacak ınıııııııııııııııııııııııırııııııııııııııııııııiHiıııınıııııuHiıııııınuıııııııııııııııiııııınııııifiıifiııuıınıııııııııiHiıııııırniniııııinnnnıı: Bulgaristanda kanlı hâdiseler oluyor Filibe civarında iki fırka mensupları çarpıştılar, Varnada cepaneliğe bomba atmak istediler Uunkü toplantıda bulananlardan bazıları Diş Tabipletri Cemiyeti maarif tnüdiriyetine müracaat etmiş, ilk mekteplerdeki çocuklann dişlerini meccanen muayene etmek istedik lerini bildirmişlerdi. Maarif müdi ri>eti. haddi zatlnde sayatn siikran olan Hu teklifi doğrudan doğruya kabul edemiyeceğini, böyle bir hizmeti ancak memur v&ziyetinde o (Mabadi H^üneS sahifede) Londrada içtima eden Cihan tktı (Mabadi üçüncü sahifede) sat konferansmı takiben büyük dost ve mııııııııııııııııııııiıiMiıiMiııııııııııııııınıııııııııiMtıııııınıııııtınıiMiıııııııiııııııınıııiMiı ıııııımiMiiııııııııınınnııiMiııııııııııiMiıııııııııiıııııımın koırsunuız Rusyanm bütün garp komspekülâsyonu olarak bu türlii fikirler büyük ehemmiyetini derpiş etmekte şulan silsilesile mütecavizin tarifi esaüzerinde tevakkuf etmek bile isteme değfl mi? srada aktetmis olduğu muahedeler mayiz. Bunlar işleri daima fena tarafm • Sebebi ve mütevassıtı kim olursa ollâmdur. O zaman büyük memnunîvetdan gören menfi fikirlerdir. Buna mosun Macaristanm Savyetlerle münaselerle kaydetmis oldu&umuz bu mühim kabil sarih sulh maksadile yapılmtş bet tesisine karar vermesini beynelmL akitlerde Lehistanm Rusya ile Romananlasmalann o bedbm Mkirlerden gelelel ahengin biraz daha tekemmülü gibî cek karanlıkları boğâcak müspet do • yayı yekdiğerine yaklastırmak için telâkki ederek memnun olmamalı mığuşlar olduğunu bütün sarahat ve e . sarfetmîş oldu?u kıvmetli ve Tn»halline yız? Ve haynlı maksatlarla husule hemmiyetile kaydetmek isteriz, ve ilâmasrof emekleri bfliyoruz. Balkanlar gelmiş bir bağ diğerini takip ederek ve edebiliriz ki hiçbir muzmer fikre tâmisakmm vücnde gelismde bu anlaşdünyada sulh fikrinin hakimiyetmi tebi olmaksıztn biz Türkler gücümüz malann hiç dahli yok mudur zannolu. min edecek anlaşma dairelerinm ge yettiği kadar dünya mOletleri arasında nur? Nitekim simdi Rusva ile henüz nişlemesini fena neticeler saymağa im'bu müspet doğusunn tahakkukvmu temünasebetlerini tes» etmemis olan kân var mıdır? mm i iş edmmis yepyeni bîr cemiyetiz.. BaDcanlı devletlerin artık bu münase Diyorlar ki Almanya 'Avusturyayı Balkan m<sakını bizim hesabunıza tt\e betleri tesise hazırlanmış olmalan kenkendisme ilhak ederek bütün sıkletile bu yq>daki. müspet' işler cümlesmden di kendine havadan gelmiş bir h mi • Tuna üzerine kaydıktan sonra bir.Cerolarak kaydetmek lazımdır. dir? Ne hacet, Bulg^ristan bile Rusya men . Isîâv musademesi önünden kaDe mânasebet tesU etmenin bütün ve Y8$W NADİ çlunaz'bir zaruret olurtnus. Siyaset Bugün üçüncü Yazan sahifemizde Cenap Şehabettin Halit Ziya Uşşakîzade «"'" Yarinki nüshatnizda Çarpışmaiara sahne olan Filibe şehrinin umumî manzaran Sofya 15 (Hususî) Filibe c;va rmda Banyada çiftçi ve Zgovor fırkası mensuplan arasında kanlı bir musa deme olmuştur: Çîftçi fırkası belediye intihabı mü nasebetile bir içtima aktetmek iste miştir. Bunu haber alan Zgovor mensupları derhal içtima mahalliu» m'sler ve çiftçüeri dağıtmak istemiş lerd:r. Çiftçiler hiç aldınş etmenvşler, fakat zgovorcular: Yaşasın Tsankofl diye bağırmışlardır. Edebî ı^esrimizinjson büyük üstadı . Cfenap Şehabettin ,j Namık ÎCemal Zade Ali Ektem • ••?». •"•Ya.zaı» • . '$ \ (Mabadi açüncm sahifed*)