7 Şubat 1934 Tarihli Cumhuriyet Gazetesi Sayfa 5

7 Şubat 1934 Sahtekârlar son 3 senede Halkevind< İçtimaî yardım komitesi bütün dünyada 1 milyon için bugün intihap yapılacak frank dolandırdılar Sahte paralar, sahte piyango biletleri, sahte esham ve tahvilât nasıl yapılıyor, nasıl meydana çıkarıb vor Halkevi içtîmaî yardım komitesi tntihabati bugün saat 17 de Halkevi merkezi konferans salonunda ya • püacaktır. Içtimaî yardım komite • sinin vazifesi su suretle hulâsa edilebilir. Hakikî surette muhtaç knnsesâz lcadmlar, çocdclar, maluller, ihti yarlar, hastalar hakkmda içtimaf heyetin sefkatmi ve yardnn hisle rmi uyaiKİırtnak, tedavi müessese • lerme yatınlarak tedaviye almmasa lâzim gelen muhtaç hastalarm tedavisme delâlet etmek, köylerd«n gelen tedaviye muhtaç çiftçiler ve ailelertnin sehir ve kasabalarda barm dınlması ve tedavilen, fakir isçi lere ve ailelerme ayni s«kilde yar • dimda bulumnak, issizlerin i» bul • masma yardnn etmek. 1 HalJrevtaden Bvtaıfa tçtimat Tardım komitesi Intt habı bugun saat 17 de Halkevi merkez talonunda yapılacaguıdan bu subeye kayitll azanın vaktlnde bazır bulunmalan rica oltmur. Cumhuriyet Senaryojmüsabakası Birinciye 500 lira mükafat verilecek, işlirak ediniz lyi mfllî bir fOim senaryoso yapmak içm Ipekfiun muessesesi fle müştereken bir senaryo mSsabakası tertıp etnk* Bu mâsabakanm seraiti suraar dır: 1 Müsaoakaya her isu'yen is tirak edebilir. 2 MusaDiklar, senaryo mev • zuunun bir hulâsasmı bîr kuçSk hikâye seklinde yazarak gazetemizde nesredflmek Szere idaremize gon dereceklerdir. 3 tdarehanemize gSnderflen senaryo hulâsalan teskil edileetek bir beyet tarafmdan okunarak ilk bir seçmeye tâbi tutulacak ve bunlarm içinde nesre lâyık olanlar strasile gazetede nesredilecektir. 4 Gazetelerde nesredilen se naryo bulâsalan hakkmda karile rimîzin reyi sorulacakfar, bunlardan en fazla rey alan on mevzuun senaryolan tam olarak bir hakem heye tme arzedilecektir. 5 Bu on senarvodan hakem heyetmm birmciüğe lâydr eserm sahrome 500 lira mükâfat ve telif hakkı verilecek ve ba senaryo fOme abnacakfar. 6 Senaryonun muharriri, eserini kitap vapmakta veya bir gazeteye tefrfka ettirmekte »erbeot olacaktır. Yahuz bu senaryoyu tn«lc • fOmden baska bir muesseseve fîHm yaotuıuak Szere veremivecektir. 7 Gazetemizde mtisar edecek olan senaryo bulâsalarma rey verecek kariiere de mSkâfatkr verfle • eektir. Bu mukâfatlartn mahVetmi ve nasıl verilece&mi senaryo bulâ • salanmn nesrme baslarken izah ede8 tiıtihap ed'iecek ve ishnleri gazetemizle nesrediiecek o'an ha kem heyeti azasmdan biri bir se naryo yazdıSi takdirde, hakem he yetVden cekflecektir. 9 Senaryo hulâsalanron srazetemizde mtisar eden k&çfik hikâyelerden azon olmaması sarthr. 10 Senarvo hulâsalannm su • bat nihayetme kadar madbaamua gonderilmesi sarttnr. 11 Ası! senaryolar, son karan verecek olan hakem hevetine verflmek üzere hazirlanacak ve bunlar gazetede nesredihTnyeceknr. l İ MtHî fÜTnden maksat, nvllî havatınnzdan aiı ohnandu. Bînaena'evh Senarvonun bdyiik mkilâbnmzdan mülhem ol • ması sarttn*. Armutlunun ihtiyaçları Zeytin mahsulünün ihracı için vapur seferlerinin arttırılması ve bir telgrafhane kurulması isteniyoı OemKk «Hususi» Gemlik körferitoe girOirken sag tarafta, evvelâ BozIjorun ve bunun ileriskıde» methalm bekçüıgini yapan kuçfik btr kasaba goralur: Burası Armutludur. Ba kasabacığm yazm kaphca ve meyvası, kışm zeytin tanesi ve yagı meshurdur. Fırtmah havalarda ümanı en emtn bir melcedir. Armntlu kasabasındm bir mansara tinâı yahuz haftada bir defaya mhisaı eden vaporla sevld mfimkSn olannyor. Bundan baaka evvelce mevcat o k p buahare ^f f ' m a telgrafanenin yenj g den açdması da istenroektedir. Bir müddet evvel zuhur eden n*pî ve fırtMialı havalarda yoluna devam edemeyip buraya çıkan posta vapurfan, mensup olduklan bmanlara vaziyetlerka bfldirmek istediler, telgrafanenm bukmmaması bunm imkân vermedi Alâkadar makamlann ba dfleklere bir çare bulacaklan şuphesizdir. Reşit S&leyman 30 bin şof ör grev yaptı (Birinci aahiteden mabat) haftadanberi ba resıımı kaldmbnası { • çin btrçok tesebbüslerde balunmaslardır. Fakat bütçenin tevzini için kabnl olunan bir kantmun tadilme imkân olmadıgmdan şoförlertn talebi is'af edilememîstir. Bundan başka benzine Upirto kanshnlmasi için vazolunan mecbnriyet soforleri bâsbutim cileden çncarmıştır. Çönku ba halha bem paha • hya malolmakta, hem d* sarfiyah artnrmaktadır. Bötçenin tevzini mu • barezeımde siyasî fakalar benn'n res rninî aJet olarak kullanmışlardır. Simdi bunun seyyiesini şoforler çekmekte • dirler. Grev yapan şoforler n&mayiş • ler icrasma kalkifnuşlarsa da kolayca dagiulmıslardır. Nevyorktaid grer ise soförlere tarholunan beş kuruslok bir resimden neş'et etmistir. On bin soför grev yapnnşlardır. Grevcfler caddelere kendi • lerinden noktalar koyrouşlardır. Bun lar işlemekte olan otomobOIeri dur • durarak soförlerini dısan atnnflardo. Bin beş yüz grevcmin yapbgı ba akm ve taamnlar karsısında nihayet polis kuvvetlerî ise mödahale etmeğe mecbur olmustur. Nefa'cede belediye ba resmî ilya etmiş ise de grevm ar kası kesilmemistir. Çünkü grevcfler e v velce toplanan dört milyon lira kadar paranm tade edflmesmde ısrar etmektedirler. «Mflletler Cemiyeb'» n a ntatisb'k şub«si yapbğı tfrtirikat neticesi üç senelik müddet zarfmda dünya üzerin • deki sahtekârhk vak'alannm bir t«kun İRsan ve müesseselerhı tam bir milyar frank zarar etmelerine sebebiyet ver • diğini anlamışta'. Bu sahtekârlıklar arasmda bilhassa salıte çekler, sahte esham ve tahvilât, sahte banknot ve sahte buviyet varakalan, ile alâkadar olanlar fayani dückattir. Bazan ba sahte kâğıtlar ySzIerce, bmlerce elden gecmesine rağmen çok düdcatli kknseler büe bunlarm yalancı olduklarmm farkına varmamwlar, ancak fennî bir tstkîk neticesi hakikî olmadıklan meydana çtkmtştır. Meselâ geçenlerde Framada yapî • lan bir sahtekârhk vak'ası, fimdiye kadar mbimu ve görülmüş olaniardaa cok sayani dikkat ve çok kumazcadır. FraRsız mîllî piyanşosunun birinci ücramiyesîni, bfletin birtnm numarasmı gayet mahirane bir tekiide kazıym duzelten bir sahtekâr hiç mü<kulâta d3çar oltiMKİan ahnıştır. Berelcet versnı, Armudunu» senekndenberi süriip gelen dertleri ve düekleri vardır. LJmanmı sıyırarak hergün önünden Mudanya ve tstanbula geçen vapuıiar, haftada yahuz bir defa buraya uğn • yorlar. Halbuki \aş mahsulii olan zey Savurda 12 şalri yakalandı Frannz mittî piyangonma tdt bilet üzerinde tahtekârhk yaparak birir ci ikramiye bir milyon frangt alan Lotdı CornboİB ve tahrif edilen bilet çtrdigi iddia ohmmustur. Mudür, mödafaa makammda ortaya bir vestka çıkarmışhr. Bu vesika, meclisi iadre tarafmdan bötun temettuatnt kendisme «t olduğu hakkmdadtr ve hepsi tarafından imzalanmutır. Ba câmle vesi • kamn ihtiva ettiği yazılarm ton w h • rrada ve hnzalardan evveldir. Mahkeme vesikayı ozermde tahrirat yapıhp yapıImadıtnH anlamak için laborahı vara gondeınıktir. Lafcorahrrarda muhteKf RMhlâllere ımnnele yaph masma rafmen tahrifat y*vu*P'Y*pi • madığı anlasdamamuhr. Fakat labo • rahrvrda cahsanlardaa bmnîn akbna bir de elektrikle tecrobe yapıbnanm tavsiye srelmistir. SiroheK vfrsikadan bir parça kâgıt keaümis, bunun elek trige karn mukavemeti oicüidokten sonra bîr de ba •atnm yazılı oMofa nolctadan bir parçm cıkanlarak ayni teerabeye arze^iimis. tki noktada mnkavemetrn ayni olmadıŞı, binaeiMiIevh o yerlere gayet mahirane selrilde bir mahlulle muamele yapıklığı meydaoa enmıutır. • • Şahtekârlaırin kimyevi mahlnllerie tahrif ettikleri kâsTtlarm, vesikalann tetkiki için kuHanilan alete Soektrofotograf ismi venTmektedir. Sahte oHağımdan sünheleniien vesîka'ar yakıi • makta, kuÜeri yrkanmakta, ba mahlâl 3a' plâtrn telden gelen dektrSc cere • yanraa tutnlmaktadn. Daha bir takım muamelelerden sonra mahlâlden çı • kan serareye göre vesikaya hangi mahlulle moamele ebSMiği aalanbnaktadn. Fakat bazan ba ameliye büe movaffakiVedi neticeler vermekten w zak kalmaktadtr. Meselâ, pünün bmnde bankalardan birine 100 bin franklık moamel« ioi» gfetirDen bir kâğıdm rakammtn 10 bin frank iken Inmyevî mahlulle moamele neticesi 100 bine cıkanldığn iddia edilerek paranm verihn«sme îmkân go • rühnemis, fakat yapılan tetkikat netioesi bangi kimvevî mahluDe mttamele edildigi btr turlS anlaşılasnamısttr. Nihayet binbir çaerye baş vumldaktan tonra bir de Ufoa Viyole ziyaya Jutol derhal tahkikata baslanarak $Ja bir takrp neticesmde fail'er çarçabuk ele geçirilmts, sahtekârhkla alman bir milyon frank saklamldığı bankalaHan birinin hususî kasa dairesinde bulutı musrur. O gunden itibaren de piyango idaresi, kazanan biletlerin flcramtyestnm derhal tediye er'ilmesi usulümi teıketmis, büetlerm bir lâboratuvarda tefkikmden sonra veriknesini kararlashrmıshr. Diğer taraftan bir m&ddet evvel Pariste posta kutulanndan gayet mahi • rane şekilde hırsızlık yapan bir adam yakalanmuta'. Kutularm içine agzı Bnk olarak biryiik bir zarf sokmakta, ablan mektup'ar bunun içine dolmak*a, sonra bir kâ£ıt vasıtasile bunu çekip cıkarmaktadır. Bu adam uzun za • manlar ba hareketini bePi etmeden çalısmıs, ancak kazımMŞ bir manda postu posta idaresme ibraz etmesi neticesi yakalanmurtır. * * Karmılarak tahrif edilen kâgrtlar ziyaya tutu'arak anlasılmakta ise de kimyevî mahlullere muamele edilerek değistminn'f veaikalardaki tahrifler müskülâtla meydana çıkanîabilmektedir. SahtekâHar bilhassa 3d törfâ kimyevî mahlul kunanmaktadırlar. Bun lardan biri cjrvel suyu» dedikleri maddedir. Diğeri ise biribtribi müteakıp «Permanganat dö Potas» ve «Bisulfat dö sud» Oe muamele etmektir. Faraza bundan epey zaman evvel gene Fransada bir orman ve ziraat sirketi umum mudimine kartı sahtekârUc davatı açdmts, ba zatm şirketin bütnn temettuahnı kendi besabma ge Bir Alman firmasının mOracaati Ahnanyada bir fhma Ticaret Odasina müracaatle Türkiyedeki it • halât tacırlerroin bir listesini îste mistir. Bu fhma, Türkiye Almanya iktnadî münasebatms intisaf etth'inege çahşmakta okhıgunu da mektubvnda rikretmefetedir. msm kararlasnnhnış, ba teerubede kâgıdm Szermdeld rekamui 20 bm iken 100 bm olarak degistmldigi meydana ÇflUUUİtr. Maslak yolu kazasında yaralanan biri daha öldü fBirinci »ahifeden mabat) tedaviye devam edümls, fakat tehli • kentn Snune geçüemediSi için nihayet ikt gön evvel kancrren oldueu anlası lan kınk kol kesünusbr. Vnktile yapıhnadığı söylenen bu amelivatla da hasta kurtanlamamıs ve kam zehrrlenerek Bmrustur. Ameliyatla meşgrul olan hastane doktorlarmm izanatma göre, ölümun sebebi kangren neticesi husule gelen bir Septisenrdir. BSyle tehlikeli bir vaziyete dtismesi muhtemel olan bh* hastanm Etfai has tanesmder Gureba hastaneshıe ncîn iidigi de tahldk edilmektedir. hastanesi bashekimi R^at Bey, hastanm ailesmin arzusu Szerrne bu nakfl işintn yaıpıldıgi, hatta hastanm imza mukabninde çıkanldıSım, kazayı mâteakm Ali Efendiye. kan^ren ihtimali nazari dikkate simarak, lâzun gelen serom tatbik edildigini söyle mistir. Ameüyatı yapan doktorlar, butun tedbirlere rağmen kangrenl' hastalarm bazan kurtuiamadıgmı, AK Efendivi kurtarnvak icrn her careye basvurulduğunu sövlemektedir. Oriada bir ihmal ve dikkatsizlik olup olmadığı adliye tahkicah ve morg raporile mevdana eıkacaktnr. Aynea idarî tahkikat ta yapıhnak tadur. kasabasının Teffi köyü civarında ^ekavet yapan ve birçok eanlar jrakan lbrahim oğlu tsa ile on ikî avenesi, Savnr jandarması tarafından yâkâiariinıstir. Şakiler Adliyeye teslim edilmifterdir. Yukariki resim sakileri ve kendilerini yakalıyan kahraman jan darmalanmızı göstennektedir. Muğlada Himayeietfalin giydirdiği yavrular Doğralağttndan föphe edîlen bir vesika Spektrofotometr aletile muayene ve tetkik edilirkett Hali hanrda hukumet daireleri k boratuvarlan ba bususta ne kadar mökemmel alet ve edevat tophyarak terakki etririlivorsa, sahtekârlar da o dereeede işlermt mcelestirmektedirler. Bu hususta muessesafan da dikkatK davranarak kullanacakları murekkeo leri mumkun mertebe tahrifata imkân tnraİDmyacalc şelnllernKien mtinap et* meleri lâzundır. Meselâ bilhassa (mavi • siyah) ve yağlı mürekkepler tahrife salih değfldir, kazmmalan hnkân yoktur. Keza, rakamiann ve yazılann altlarmda ince çizgiler seklinde zeminIer kuIUuHİTnaM da en kuçuk bir kazmh neticesi bunlann zail ohnalanm ve bînaenaleyh sahtekârlıgm meydana çtkmasntı temm edebilir. Eğer sahte • kâr bunlan yeniden çizmek zahmetnı! ihtîyar etmemis ise alf'âde bir pertev sizle muavene neticesi o çeki veya vesikayı getirenin sahtekâr olduga der • hsl meydana rıkabilir. Lâkm, banknotlar uzerinde vucu • de çetfrüer» sah^ekârlddann anlasıl « ması pek mce alât ve edevatla ntücehhez laboratuvarlar^aki tetk^atla mumkun olmaktadir. Bunlar, Uttra viyole ziyalara ve renkli zîvah projektoriere tutularak, vnhut ta klfıtlarmBi cinst muayene edilerek sahte olup olmadıklan arasbnhnaktadır. Birkac ay evvel Pariste 100 frank lık banknotlardan yirmi tanesinm ianesfle yirmi bir tane sahte baf4cnot 'mal eden b>r sahtekâr ele gecirîlnnş tir. Bu adam bonu nasıl yaprmstn? Her banknottan ince bir parça kese • >«k yirmi tanesinin parcasfle bir banknot vöcude gıetirmistir. Dört beş sene evvel tstanbulda da bu usul3 kullanarak sahtekârlık yapan kimseler yakalanRnstı. Velhanl, adliye ve sabıta ne kadar çalıstyona sahtekârlar da o derece gayret sarfetmeKte, moetmaaıyen a * saOerinî degistîrmektedirler. Bunun için her memlekette daânt takibattan biran vazgeçmemek icap etmektedir. Mugia Hânayeâetfal Cemiyeti tarafmd an bayram münasebetfle 56 fakir kimsesiz mektep talebesine elbise, ayakka bı yaptmlmıshr. Müsfik yarchmlannı oksüz yavrular üzerinden hiç eksik etmiy en, çok mospet ve musmu bir faah'yetle eahşan Himayeietfal CemJyetinin bu yardum muhitte sükranla karsdaamifbr. Pancar ekmek için köylüye makine veriliyor Yumurta Konnres' açılıyor Şubatın 11 tnde Samsunda toplanacak yumurta koogresinde Vekâlet n m i M , ofis paportorfermden Haluk Beyin bulunması takarrur et mis ve keyfiyet kendisine bildiril mistir. Ruznatnesim evvelc* yazmıs >Iduğumuz kongreyi Haluk Bey açacaktır. Ttkîşehir Şeker Fabrikan tarafından koyJâye tevzi edilen pancar ektne makinelerinden bazdart Bilecik «Hususî» Eskisehnr şeker | fabrikası ilk isleme yılı olmasma rag men seksen bin ton pancarı muvaf fakiyetle islemek suretile 933 senesi kampanyasına nihayet vermistir. FabrHca, ismi bitirip yeni sene için temizliğe ve takviyeye çalısırken, pancar yeb'stirme mıntakalarmda da fabrikaya lâzrnı olan pancan yetistirmek Szere faaliyet baslamıştır. 150 bin tondan fazla pancar istihsalâh yapmak için hazırlanmakta olan mmtakalarda, pancar tobumlan celbedilerek köylüye tevzi edilmek üzere depolara konmuştur. Zürraın pancar ziraatinde kullan • dığı tohum makineleri, hrmıklar, merdaneler ve diger müteferrBt alât, fabrflca tarafmdan tedarik edilmis ve kurulup köylere gönderilmesine baslan • mıştır. Köylüler, şimdiden yeni sene zer'iyatma itmalı ve hevesli bir şeküde hazuIanmaktadırlar. Zürram bu sene fabrikaya teslim ettiği pancarm bedeli tamaraen tesviye edilmiftir. Yalnız merkez kazasında yetmif beş bin lirayı geçen bu para köylânun, gerek vergi ve gerek bankaya olan borçlarmm ödenmesmde çok yardnn ol • muştur. Çetin Mevlit kıraati Şubatın dokuzunco önümüzdeki euma günfi oğkden sonra Üsküdarda Dogancdar parin dvarmda Nasuhi Efendi cannı serütnde SeKm Bey halileai lAünap Hanun meşrutesinin ailesi ve subedanın ervahma mevtidi serif ve batim duası icra olunacakbr. Arzu buyuranlarm gehneleri rica ohmur. MütevelU Selim (12967)