17 Ağustos 1933 Tarihli Cumhuriyet Gazetesi Sayfa 1

"""" H a y a t ~* ~~^ Ansiklopedisi Buyuk bir köHiphaneyi bir arada evinize getireı en faydalı eserdir. Her evde bir tane bulunmak lâzımdır. Onıınrır cono UA QOQO UIIUIIUU dCIIG* nQ. J J J J umhurı ~, .ıiNiımiHimmııı Hayat Ansiklopedisi İSTANBUL CAĞALOĞLU Telgrraf ve mektup adresi: Cumhurıyet, Istanbul Posta kutusu tstanbul No 246 Telef ° ° : Başmuharm: 22368, Tahrlr müdüru: 23236. îdare müduru: 22365 Matbaa: 20472 r e PprCPmhp 1 7 Afilictnc Q M ' 9 e i n ü B if HIJUMU5 3 * 0 inci cüzü çıktı 38 •nıımıımnıınımiHiı Universite Islahat Komitesi îşini Bitirdi ııı MiıııııııiHiıııııuıınııniMH mmlmmıumHl.iM.mr.lmt.mn..lmnmmmu.m1 lktısadî Bir muvaffakıyet: Almanya ile uzlaşma ondra konferansı, iştirak eden devletlere, bir hayÜ masrafa malolmaktan başka bir ise yaramadu Avusturya heyeti murahhasası reisi M. Dolfustan başka bütün m m h . haslar, memleketlerine elleri boş dön . düler. Londra konferansmdan değil • se de, Londra »eyahatinden eli boş dönmiyen diğer bir devlet recülii de, Tükiye murahhası Celâl Beyefendidhr. tktısat Vekilimiz Londrada basladığı temaslara Pariste ve Berlmde devam etti. Evvelâ Fransa ile sonra da Alman. ya ile birer ticaret anlasması yapma ğa muvaffak oldu. Her iki itilâfın da Türkiye için çok faydalı olduğunu söylemeğe liizum yoktur; çunkü tktısat Vekili Celâl Beyefendi gibi malî ve iktısadî işlerde biiyük bir vukufa ve de. rin bir nüfuzu nazara sahip olan bir devlet reculünün imzasını koyduğu itilâf naroelerin memlekete faydalı olacaği gayet tabiidir. Bu itibarla muhakkak o . lan faydalan, avnca tahlil ve tesrih «a reb'Ie de ispat edebiliriz. Son defa im zalanan Türkive . A'ıranya ticari an lasmasını tetkik edelim: Almanya, Türkiye ile e*ya möba . Üelesmde ötedenberi en ileride gelen memleketlerden biridir. Umtnnî itha • lâhımzm yüzde 20 sini Almanvadan yaptığimız gibi; manarmnzın yüzde 12 sini de Almanyaya sahnaktayız. tste Almanya ile yaptığımız ticaretin dört senelik bir bilânçosu. (Milyon mark hesabile) Sene Ihracahmız îthaiâtimız Netîce 1929 '1930 1031 75 6 69 0 '4? Üniversitede dünkü faaliyet L Teşküât ve kadro işlerini Vekil Beyin nezaretile Universite idare heveti hazırlıvacak Islahat komitesinin meJaponlar Mongolistanı Hâmit saisi nihayet buldu Hüsnüriyaziye Bey beynel da istilâ ediyorlar milel kongresine müracaat edecek Bu defaki Darülfünun ıslaha • tında açıkta kalan riyaziye müderrislerinden Hüf nü Hâmit Beyin yeni bir kaidef riyaziye kesfet tiği haber ve • rilmektedir. Hâmit Bey bu kesfinî yakmda toplanacak olan beynelmilel ri Uusnü H&mtt Bey yaziye kongre aine arzederek n ıuna ızatesını ısııına izafesini tiyecektir. Hâmit Bey yeni keşfüıia kabul e dileceğinden tamamile emin ve bu nun riyaziye âlemincTe mühim te sirler yapacağına kani bulunmak • tadır. Yeni bir riyazî kaide mi bulundu? Asyada yeni bir sergüzeşt! Ingiliz gazeteleri bu hareketi Çinin haklarına yeni bir tecavüz olarak tavsif etmektedirler '1932 1 40, 77 6 *54 2 41 2 34.4 2,0 14,8+' 1.4+' Maarif Vekâleti vekili Refüc Bey diin sabah saat 9 da Universiteye gelerek u. lahat komhesile öğleye kadar vekâlet dairesinde mesgul olmuştur. Vekâlet vekili Bey öğleden sonra Universite Emini Neset ömer Bey ve Tıp fakültesi reisi Tevfik Salim Pa«a il« birlikte Gureba ve Haseki hastanelerini gez . mistir. Oğleden sonra Dolmâbahçe saraymda kendisine tahsi* edilen dairede Uun oazitesine ninhayet verilen ıslahat komitesi mâsavir M. Malsın riyasetinde çalıştığı »ıralarda mesgul olarak Universite islahına dair evrakı t e t k l etmistir. Vekil Bey öny. müzdeki hafta içinde Ankaraya gide cek ve bir müddet sonra avdet edecektir. Mısırda eski bir sefir hapse abldı Eski Türkiye sefiri esrar kaçtr ^ ormuşî tsked«riye 1*> (A.A.) Babık K«bir* Valisi nin oğlu ve Mı' sır hükumetinin sabık Türkiye elçisi Munim Heddaye, kaçak olarak 91 buçuk kilogram esrar, geçirmeğe teseb büs suçundan do layı 3 sene hapis ve 500 tngiliz lı ra«ı para cezası *'s*« sefir Beddaye P$. na mahkum ediLmistir. Munim Heddayeoin yakmda dünyaya bİT ço cuk getirmesi beklenen z«vcesi, bu mahkumiyet kararından duyduğa teessür ve keder yüzünden ölmüş . tür. • Londra 16 (A.A.) Manchester Guardian gazetesi «Japon usuüeri» baslığrı alhnda Japonlann iç Mongolistanda ilerilemeğe baslamalannı imzalanan mütarekeye olduğu gibı Çinin haklarına da yeni bir tecavüz olarak tavsif etmekte ve sunlan yazmaktadır: « Bizzat Japonlar bile Chahar vi Son Çin Japon harbinden bir intiba: Japon askerler ztrhh trenlerle tevkedilirlerken lâyetinin Mançukuoya ait olduğunu iddia ehnemislerdir. Bununla beraber yeni hükumetin sark hudutlarmı, istedik. Ieri kadar ilerliyebilmek fırsatmı elde tutraak maksadile tayin etmekten kaçm. mıslardır.» Pauff (Canada) 16 (A.A.) Sulh Mabadi 4 üncü sahifc'e Islahat komitesi vazifesini bitirdi Haber aldığımıza göre Universite ıslahat komitesi azası yeni Universiteyi tesis vazifesi bittiği için Maarif Vekâ. Mabadi 3 üncü sahifede ••••••• ••••••• (Ih'raeatta Alman istatistıkleri. itha. lâtta Türk istatisrikleri esas tutulmu» tur ) Bu hesaba göre son dört senede, Almanyaya ihracatımız 35,5 milyon mark vani yüzde 47 nisbetinde aıalmıstır; k. halâfamız ise 77,6 milvon marktan 34,4 marka düsmüs, 43.2 milvon mark yani yüzde 56 nisbetinde azalrmstır. 1931 senesi ortalarmda Almanvada Tiıhur eden fevkalâde malî müskülât yüzünden Alman hükumeti, birçok tedbirler alarak harice döviz çıkma . smı tahdit ve menettiği için, son za • manlarda, Almanyaya ihracatımız faz. laca müskülâta ueramağa baslamıstı. tşte yeni itilâf ihracatımmn nğradığî bu müskülâtı ortadan kaidırarak Tiirkiyeye mühim faydalar temm etmıstîr. Evvelâ, Almanyaya yapacagımız ih racat hiçbir tahdide tâbi değildir. Ya. ni istediğimiz kadar ihracat yapabile. ceğiz. Buna mıricabil Almanva, bize ih. racahmızm ancak yüzde 70 i derece. sinde ithalât yapabilecektir. Demek ki bu suretle yüzde 30 döviz kânmız var. dtr. Tediyat «Clearmg esası» dahilmde olacaktir. Almanyadaki alıcılar, Türk mallannın bedellerini Almanya devlet bankasma mark olarak yatıracaklar ve Tükiyedeki alıcılar da Alman malla • rmın bedellerini burada Cumhuriyet Merkez Bankasına Türk lirast olarak tediye edecekkrdir. Bu paralar, müte. kabilen merkez bankalan namlanna a. çılacak hesaplara, ait olduklan mem leket parası üzerinden geçirilecektir. Almanyaya ihracatımız ithalâtımız . dan yüzde 30 fazla olacağına göre, Alman devlet bankası nezdinde, Cumhariyet Merkez Bankssı emrine mühim bir döviz mevcudii toplanacaktır. 1932 senesinde Almanvaya ihracah . mız 40 milyon nrjarkh. Bu sene de ay. ni miktarda ihracat yaptığımız takdir • de, Celâl Beyefendinin muvaffak ol • duklan bu aniasma sayesinde, memle • keHmiz, 12 milyon marklık döviz elde edebilecektir. Gerçi bu dövizlerin Aimanyada sar. folunması sarttır, fakat bu mecburiveti, menafiimizi muhil addetmeee imkâB yoktur. Cnnkü, Afmanya, Türkiyenin uıtıumî ithalâtmm beste birini ternin e. den bir memlekettir. Bilhassa sanayi sahasında Almanya bi^îm ihtiyaçlanmızi, her memleketten daha fazla temin e . decek kudrette olduju cihetle yeni mukavelenamenir tatbikatından memie • ket Iehine büyük faydalar çıkacağma emin olabîliriz. Yeni itilâfname, Türkive ihracatına, Aimanyada böyle riiçhanlı bir mevki temin etHkten sonra, btı memlekete ih. racatımızm artacaği tabiidir. Başta, tu. Hm olmak üzere, üzüm, incir, fındık, •fyoa, palamut ve hulâıası, pamuk, de. 5.7+' Ismet Paşa 20 eylulde Sofyada bulunacak «Cumhuriyet» yüzme müsabakalarına girmek için önünüzde ancak 3 gün var Kayit müddeti .bitiyor! ^ Rumen gazeteleri Sofya mülâkatmda Boğazlar meselesinin de konuşulacağını yazıyorlat Mösyö Heryo bugün Varnadan geliyor Varnada bulunan sabık Franstz Baş. vekili M. Heryo bugün Zafer torpi . tomuzla şehrimize gelecektir. Büyük mukavemet yüzme yanştmıza girecek olan sporculardan bazuarit Yukanda sağdan sola: Ferit, Apodyako, tsmail Hakkı, Mttrat. AşaZafer torpHosu bugün sabahleyin erğıda: Halit Nttri, Hasan Basri, Dimitri Apodyako, Emin Beyler Büyük yüzme müsabakalanmiz pazar günü akşamma kadar kaydetiçin tayin edilen kayit müddeti pattrenler, 22 ağuaftos «alı günti öğle • zar günü akşamı hitam bulacaktır. , den sonra matbaamızda nhhî muaMüsabakaya girmek üzere isimlerini I Lutfen sahifeyi çeviriniz M ! n'^^lllllllllllllllllllllllllllLIIIIIIIHIIIIIHIIIinillllllllllllUHIIIIIIIIIIIHIIHIIIlllllllllllUlltlllllllllllltlllllUIUllllllllllllllllınılııııııııııııluıuı. l Sofya 16 (A.A.) Türkiye Cumhuriyeti BaşvekOi Ismet Paşa Haz . retlermin, refakatlerinde Hariciye Vekili Tevfik Rüstü Beyefendi ile diğer bazı zevat bulunduğu halde, gelecek eylulün yirmisinde Bulgaristanı ziyaret edecekleri ve eylulün 20, 21, 22 inci günleri Bulgaristanda kalacakları res mî surette bildirilmiştir. Başvekilimizin yakmda âyaret edeceğİ Sofyantn tayyareden alınmış kusbakışt bir resmı kiye ricali arasında Sofyada yapılacak mülâkatlar esnasmda Boğazlar me . selesmin de konuşulacağını kaydat . mektedirler. Verilen izahata göre bu mülâkatlarda Boğazlar komisyonunun lâğvi ve Boğazlann Karadenizle alâ kası bulunan devletlerin konrolu altı • na vaz'ı hususunda teatii efkâr edilecektir. Bu esas dahilmde anlasılırsa Tür kiye, Rusya, Romanya ve Bulgaristan arasında bir misak aktolunacaktır. delâtını, döviz vaziyetimizi bozmadan yapmak esasına istmat etmektedir. Şimdiye kadar yapılan anlaşmalar, ihraca4 tımızın yarısından fazlasmı emniyet aW tma alnvstu. Bunlan takip edecek, yeni itilâfiarlfe haricî ticaretimiz, ayni zamanda döviz vaziyetimizin de selâmeti temin edilerek, tamamen sağlama bağlanmıs olacaktır. tktısat Vekilimiz, hayal pesinde kos. mıyan, pratik isler gören kıymetli bir devlet adamı olduğunu bir defa daha ispat etmistir. Su nazik ve buhranlı zamanda, karsılıklı anlaşmalarla memle • ketin ikhsadî ve ticari vaziyetinî ıslah ve takviyeye muvaffak olan muhterem Vekili tebrik etmeği, alkıslamağı bir vazife addederiz. ABlDİN DAVER kenden Varnadan hareket ederek ög leye doğru limanımıza varacak ve Dolmabahçe sarayı önünde demirliyecektir. M. Heryo bir muşla Dolmabahçe sa. rayının nhhmma çıkacak ve burada Hariciye Vekâleti umumî kâtibi Numan Rifat ve protokol umum müdürü Şevket Fnat Berlerle Fransız sefareti maslahatgüzan erkânı tarafmdan istikbal edi • lecektir. Sabık Fransız Basvekili «aravdan doğruca Perapalas oteline giderek bir müddet istirahat ettikten sonra akşam trenile Ankaraya gidecektir. Rumen gazetelerinin neşriyatı Son posta ile gelen Romanya ga • zeteleri Romanya, Bulgaristan ve Türri yumurta, kusyemi, halı ilâ birçok ihracat maddeleri, bu itilâfnameden istifade edeceklerdir. Beynelmilel tica. retin hergün biraz daha daralmağa ba*tadığı bİr zamanda, bu mahsullerimizin hariçfe sürümünö temin etmek, şüpfaesiz, büyük bir ntuvaffakiyettir. Tam ihracat mevsiminin başlıyaca. ğı bir sırada, tktısat Vekilimizin en büyük müşterilerimizle birer birer anlaşmalar yapması, memleketimizin iktısa. dî vaziyetinde bu sene bir salâh husule geleceğine kuvvetli bir delil teşkil eder. Celâl Beyefendinin iktısadî ve ticarî anlasmalarda takip ettiği prensip, miişterimiz olan memleketlerle muvazene esası dahilinde birer birer anlas • mak ve bu »uretle memleketin müba. Recep Bey Ankaraya gitti tstanbul 16 (A.A.) C. H. Fırkası Umumî Kâtibi Kütahya meb'usu Re cep Beyeefndi bu akşamki trenle An . karaya dönmüşler ve istasyonda birçok meb'uslar, vilâyet ve fırka erkânı tarafından uğurlannnslardır. IIIIIIIIMIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIlllllllllllllllllllllllllllllllllinillllllllllllllılHllh'IIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIMIUIinillllllllllllllllllllllllllllllll Muallimlerin terfi listesi Maaşları fazlalaşan muallimlerin listesi 5 inci sahi|emizdedir Moris Dökobradan adapte Meşhur Fransız romancîsının en güzel ve en çok beğenilmiş eserinden adapte edilmiştir. Cumartesiye başlıyor!