27 Aralık 1932 Tarihli Cumhuriyet Gazetesi Sayfa 1

Hayat Ansiklonedisr mcıcuzu çıktı Muahedelerîn yeniden Tetkiki mes'elesi Çekoslovakya Haricîye Nazırı M. Bene? kiiçük itilâf hariciye nazırlannm Belgrat'ta aktettikleri içtimaı takiben bir makale neşrederek bunIarın ezcümle muahedelerin yeni den tetkikine asla razı olmadıklarım beyan etmiştir. İtalya ile Yugoslavya arasmda Trogir hâdiselerinden dolayı ve mütekabil ve gittikçe mütezayit nümayişler yapılmakta ol duğu bir sırada kücük itîlâf devletlerinîn yekdiğerlerile »ımsıkı bağlı olduklarını da ilân eden bu maka leyi mezkur nümayişlere ilâve olunmuş yeni bir nümayiş gibi telâkki etmekte hata olmasa gerektir. M. Beneş makalesinde sHâhların azaltılması ve Almanya'nın hukukça müsavat talebi mes'elelerrne de temaı ederek bunları Fransa tara fından serdolunan davanm aynî olmak üzere enınü selâmet şarttle takyit eyletnistir. Bu makale sulhü silâhla müdafaa etmenin ifadesîn • den başka bir mana ifade ederaez. Silâhla müdafaa olunacak bir sul hün silâhları azaltmağa imkân ve müsaadesi olamıyacağına şüphe yoktur. Silâhlan azaltmak filî vaziyetlerin her ne pahasına olursa olsun idamesile değil, olsa olsa hak fikrine daha ziyade mevki vermek]e mümkün olabilir, ve bu yoldan yürünülerek belki bir Avrupa hükumetleri Htihadına kadar gidilebiîir. Yoksa haklı mı haksız mı olduklart tetkik ve münakaşaya muhtaç muahedelere, kendilerine asla dokunulamaz nrukaddes müesseseler nazarile bakarak ikide bir: Eğer bunların zerresine dokunursanız kafanızı kırarım! Tehditlerini savurmakla sulh idame olunamaz. Betki yeniden yeniye çıkacak harplerin kuvvetli tohum ları atılmıs olur. Avrupa ıstıraplardan ve muhtemel afetlerden kurtulmak için ergeç hak fikrine riicu etjırear ıznranaaaarr. m. "BeîieŞ*t*tnr ki e«asında hak bıriunmıyan, yani haksız olan bir dava zamanın tesir ve tahribîne ancak muvakkaten mukavemet edebilir. Avrupa bu tena • kuzdan kurtulmadıkça beşeriyetin huzur ve selâmete kavuşacağı ümi dini beslemek abestir Peşte ile Viyana arasına bir çivi ucu gibi sokulan Çekoslovak hududunda her hangi bir tabiilik görmek ihthnali olup olmadığını bizzat M. Beneş'e sormak Uterdik. Eğer Al manya millî bir vahdetle tabiî bir ittisaa doğru giderse şimdiki Çekoslovakya'nın mevcudiyetinde bu yiizden husule gelecek tasfiye dik kate şayandır. Dikkate şayandır ama acaba o kadar da korkunç mudur? Hak'kî ve tabiî vaziyetlerin muhik ve zarurî tekâmüllerine ne denilebilir? Mes'eleyi Çekoslovakya için mütalea etmesek bile Danzig korido runun haksız bir muahede ile Al man milleti gibi büyük bir mîilete cebren tahmili ne zamana kadar tahammülü kabil bir mantıksızbk olacağını bizzat M. Berıeş'ten öğ renmekliğimiz çok meraklı bir şey olurdu. Bundan sonra Avrupa'nın her hangi bir noktasında zuhur edecek bir harbin tekrar bütün Avrupa'yı yakacağı muhakkak olduğu cihetle eğer akıl ve mantık galebe ederse bir çok milletlerin ıstıraplanna sebep olan muahedelerin halssızhklannı yalnız alâkadarlar değil, belki o haksızlıklarda alâkaları olmıyan diğer devletler v gıderek bütün beşeriyet ilân edecek ve o haksızhkların ortadan kaldırılmasmı istiyecektir. Bizce Avrupa için ve insaniyet için en yakın harp sebebî M. Beneş'in kutsiyetlerini ilân etmek istediği muahedelerin haksızlıklarından i barettir. Göz göre göre bir harbe doğru gitmekte Çekoslovakya'nm dahi menfaati yoktur, halbuki zararı muhakkakbr. Hak»ızlıkta ıs rar etmek abestir. Hakstzhğın va rabüeceği bir tek son vardır Onun ergeç ezilmesi ve ortadan kaldınl * masi. Tarihin tabiî cereyanını takJip edecek kuvvet yoktur Muahedelerde tadilât yapılmı yor mu sanki? Bir harfine doku nulması en büyük küfür sayılan Versay muahedesî bile şimdiye kadar bazı esash noktalarında tadilât *örmedi mi? Ve nihayet tamirat «ınvanım tayıyan Alman harp taz * minatının hemen bilkülbiye ortadan kaldırılmasına mecburiyet hâsıl olmadi mı? Fransa tarafından şuphesiz haklı •e makul bir madde olarak ileri sürülen emniyet plânı gayet iyidir. Dokuzuncu sene: No. 3105 İSTANBUL CAĞALOĞLU Telgraf ve mefctup adresl: Cumnurfyet, Istenbul Posta taıtura: tstanbnl. No 246 Teleîon: Başmuharrir: 22368. Tahrlr mfidürfl 23236, Idare müdurü: 22365, Matbaa: 20472 İlân sahifelerimiz berkese açıktnv Camhnriyefte neşrettirilecek flânlar için doğrodan doğrnya idarehanemize dahi müracaat olnnabilir. umhuri İtalya üe Aktedilen itilâf Salı 27 Kânunuevvel 932 Hayat Ansiklopedisi Büyük bir kiifiiphaneyi bir arada eviıtîze gefiren en faydalı eserdir. Her evde bir fane bulunmak lâzımdır. Müessif bir hâdise Geceleri bizi kimler bekliyor: 6 Bozüyük kereste fabrika smda büyük bir yangın Fabrikanın makine dairesi kâmilen yandı, zarar miktarı 250 bin liardan fazlşdır Adalar mes'elesi nasıl halledildi? Ankara 26 (Telefonla) ttalya hükumeti fle aktolunan rtflâfname ye göre ttalya hükumeti Çakaiada, Ogandere, Torlaçka, Kakago, Pra sodi, Çakaloka, Nissini, Adnselva, Kaklomakri, Katomakri, Maraki, Votkaki, Yanpsud', Alimentarya, Kakrakula, ve Bodrum körfezinde bulunan Karaada, ile diçer bir iki ada üzerinde Türkiye'nin hâkimiye • ttni tanryacaktır. Buna mukabil Türkiye'de ttalyamn merkezi Kastaldrizo şehir klisasmm kubbesi, ntsıf kutru bu merkez ile Fanstenano burnu arasmdaki mesafe olan bir daire ile çevrilecek mıntaka dahiltnde kâra adacıklar üzermdek: hâkîmiyetini tasdik edeceklerdir. Iki taraf bundan maada kara sulannı da tahdit etmişlerdir. ^^^^•^^•^^^^^^^^^^^•^^^^^•^^^^^^^^^^^^^ Mahalle bekçisi ile bir gece gezintisi KarıKoca kavgaları Mahllenin gece işleri Bekçiler ve buhran Tam bir kış gecesi . Sokaklar çamurlu, soğuk ve karanhk... mahalIedeki evlerin pencerelermden pek azında ışık var.. Saat yarrm. Bekçi ile aralık kalmış kapılan kapatarak, dükkân kepenklerinin kilitlerini yoklıyarak, kavgaya benzettiğimiz kankoca muhaverelerini dinliyerek mahalleyi dolaşryoruz. Soğuk hayli fazla, üstelik yağmur da yağıyor. ^ Yazm ne ise atna efett^i, kışın bekçilik zor iş. Bitmez, kükenmez ' mübarek gece 3 olur, 4 ohjır, 5 olur, 6 olur, ortalık ağarmaz. Dolandur işin yoksa mahallenin içinde .. Gök ıslak, yer ıslak Soğuk, rüzgâr Üşüdükçe adımlannt »ıklaştırırsın ama nereye gideceksin? Yolun bitmez ki Buna ayak mı dayanır?. ^ Akşam beş altıda işe başlanz, *t*tesi sabahm yedisine kadar. Tam 13 saal yürü babam, yürü! tşin yalnız yürümek mi? Ne diyorsun Aailahını seversen Bütün mahallenin malından ve canından sen mes'ulsün. Sabaha karşı bu yabancı adam mahallede ne arıyor? Dur bakayım suna, beni görünce irkilecek mi, yurümesini bozacak mı, yolunu değiştirecek mi? Hırsız falandır da fark:na varmazsm, sonra anandan ecndiğin süt burnundan gelir. Bak hele, AIi Bey gene kartsı ile Bir kaza neticesinde panan Geçenlerde bîr yangm ihtimalmi yalnız talaşlann tutuşup söndürülmesOe geçiştîrebilmiş olan Bozüyük kereste fabrikası dün akşam zuhur eden bir yangm neticesinde maatteessüf makine daire • ' sinden ibaret olan en mühim aksamı itibarüe yanmışfar. Fabrika meb'us tbrahim Beye ait olup tamamen asri teçhizatla mücehhez olmak hususunda memleketimizde ancak bir üci eşi bulunan büyük ve yeni müeseselerden idi. Yangmm natu zuhur etmiş olduğu hakındaki tafsilâtı ancak bugün alabileceğiz. Bugün MHMIîi.:!•:^. bu müessif yangın hakkında yetîştirebildikleri ılk telgraf lan vermekle iktifa ediyoruz: Bozüyük: 26, saat 18 «Hususi mu Bozüyuk kereste fâbrtkast habirhnîzden» Bugün saat beş bu çukta zuhur eden bir yangm neticesinde Bozüyük kereste fabrikalannuı makine aksamı kâmilen yandı. Etraftan yeti şüerek sarfedflen mesai üe fabrikanın diğer aksammm ve kerestelerle tom ruklann kurtanlmasına ) muvaffaldyet elvermistir. Zarar 250 tpn Iira raddelerinde takdir edüiyor. Trfsilâtı ve resimleri posta ile yetiştiriyorum. KÂMRAN Bilecik 26 saat 18 «Hususî muha birimizden) Bugün saat bes buçukta çıkan bir yangm Bozüyük kereste fahrücmunın tnjdcîn* f\ ıuri înî Um>BM% yakmıştır. Zarar büyüktur. Tafsîlât yetiştiriyorum. . , ÇETlN Gümrükler ve İnhisarlarda Raaliyet esasları Hekil Rana B. gazetemi beyanatta bulundu • Bir kaç gün denberi şehri üzde iniıisarlave gümrükleait muamelât me?gul bu ve tnfıİsarlar VekHi Rana Bey dün bh* muharririmize şu beyanatta bulunmuştur: Giimrük müte hasnnnın vazifesi geceyartsı^îŞ6aşın7îa kavga ediyor. Kankoca kavgaları bugünlerde ne de çoğaldı. Çaresiz kapıda beklemek lâzım. Herif delinin biri. Bir vukuat çıkarır da kmçarsa senin yakana sarılırlar. İşte bizim Hüseyin Efeodi gene sarhoş. Meyhaneden dönüyor. Yn* rüyecek halde değil. Haydi nrtla, götür evine! Götürmez mism? Ama bir yere düşer başını yarar, birisine cüzdanmı kaptırır, kendi evi diye yabancı bir evin kapısrm tekmele(Mabadi 4 iıncü sahifede) İzmir ve Bursa güzelleri Iznıirgüzeli bu akşam, Bursa güzeli de perşembe günü intihap ediüyor. l Bugün Güzellik müsabakamıza Bursa'dan iştirak edenlerden Afife Ibrahim Hanımın resimlerini dereediyoruz. ~dj/ Afife Hanım, mus«(,t>alcamızın tarihini soruyor. Müsabakamızın günü henüz.kat'iyetle tesbit edilmecniştir. Fakaf kanunusaninin on ikisine doğru yapılacAk ve aynca ilân edilecektir. Fırka Grupunda afyon mes^lesî görüşülüyor "tefdt Rana Uyuşturufutnaddelere karsı ehemmiyetli kararlar arifesinde bulunuyoruz EvveUu gün Cumhur Reisi Gazi Hz.nin riyaseüeri altında toplanan îcra Vekilleri Heyetinde uyuşturuc maddelere dair müzakereler cereyan etmiş olduğunu ve orada a!man kararlann Mecliste müzakeresinden evvel mes'elenin Fırka GTUDU umumi heyetinde müzakere edıleceğini vç> Fırka Grupunun bu maksatla dün için fevkalâde bir içtimaa davet edilmiş bulunduğunu yazmıstık. Dün Fırka Gruou bu fevkalâde içtimaını aktederek. hükumetin bu baptaki izahat ve beyanatmı dinledikten sonra mes'elenin tetkik ve müzakeresine başlamıştır. Fırka müzakerelerinin dün arkası almamıyarak bugün devam ede ceği anlaşıbnaktadır. Mes'e'enin son şeklini yakuıdan bilmemekle beraber hükumet ve Fırka müzakerelerinin hangi esasta cereyan etmekte olduğunu pek iyi takdir ve tayin edebiiiriz: Afyon mahsulünden binbir çesidi elde edilen uyusturucu maddeler medeniyet nazarında insaniyetin bas belâsı bir afet halini almış olduğun Mabadi 5 Incı sahifede) izmir mösabakası bugün fzmîr ve havalisinde Anadolu refikimiz tarafından tertip edilen Güzellik Müsabakası, bugün yapılacak ve müsabakaya iştirak eden tzmir'li hanımlar arasından tzmir Güzeli secileeektir. Fakat İzmir Güzellik Kraliçeliğine kimin intihap olunduğu perşembe günü ilân edilecektir. O akşam Izmirpalas salonlannda büyük bir balo verilecek, Jbu baloda bütün mfisabakaya iştiratf eden hanım kızlar da bulunacakflr. tzmir Güzeli, Izmir Belediye RâUi ve Güzellik müsabakası tertip heyeti reisi Behçet Salih Bey tarafından tam gece yarısı ilân ve halka takdim edilecektir. Baloya tzmir'in en mümtaz aileleri davetlidir. Bursa Güzellik müsabakası da bu perşembe günü Bursa Belediye salonunda yapılacaktır. Müsabaka esnasında yalnız hakem heyeti ile ıııııuıııııııınıııııııııııııııııııııııııııııııııııııııııııııııııııııiiiııııtııııııııı Şu tek şart ile ki muahedelerin tekrar tetkik ve tadillerine muvafakat olunsun. Bunun zannolunduğu ka dar büyük ve giiç bir mes'ele olmadığı zamanla görülecektir. Fransanın şark hudutlarını temin eden Lokarno muahedeleri fena şeyler midir? Almanya'nın şark hudutlarını da bu suretle makul sekillerine irca etmek neden mümkün olmıyacak mış? Ve böyle bir ıslahtan Polonya niçin ziyan edecekmiş? Bilâkis haklar yerlerine getirildiği zaman Po lonya emniyet itibarile daha ziyade kazanmış olmaz m ı ? thtimali vardır ki böyle hakkı yerine getirmek esasında bir tadilden Çekoslovakya, Romanya ve Yu goslavya zahiren birer parça zi • yan ediyor görünsünler. Haki € Amerika'dan gelen gümrük mütehassısı ve müşavirinin işi, gümrüklerde tatbik edilmekte olan u sullerin, kanunlann, nizamname ve talimatnamelerin ve teşkilâtm tetkiki ile hem varidatı daha iyi cibayet etmek, hem de iş sahiplerine azamî derecede kolaylıklar gostermek noktai nazarından icap eden tetkikatı yaparak tadilât teklif et mektir. Tabiidir ki bu teklifatm haznlanması için uzun tetkikata lü • zinn vardır. Türkiye'ye geldiği gündenberi tetkikat yapmakta olan müşavir henüz bir teklifte bulun muş değildir. Mütehassısın mukavelesi bir se nedir. tşini bitirdikten sonra Amerîka'ya dönecektir. Yeni tutiin kanunu Yeni tütün kanunu hakkında mü~ tehassıs komisyon tarafından ha znIanan lâyfha Matbuat, Ticaret Odalan, Belediyeler vasitasile bü tün alâkadarlara bildirilmiştir. Kânunuevvelin on beşine kadar toplanmış olan mütalealar İnhisarlar umum müdürlüğünde tetkik e dilmektedir. Bu tetkikat yakında ikmal edilerek lâyiha kânunusani başmda vekâlete gönderilecektir. Proje gelecek içtima devresinde (Mabadi 4 uncü sahifede) IIIIIMIIIHIIIIIIIUIMIIlnMIIIIIIIIIIIIIIIUIinilltlllUIIIIIIIIIIMIIIIIIIIIIIIIMII 1 ınHiınııınıııııııııııııııııııımııııııiniııınııiMiııııııınııııiHiııııııııııııtıııııiıııııııııiHiııııınııııııııııınııııııııııııııııııııiMiıııııııuıııııııı ımııııiMim Japon diplomatı gitti M. Matsuoka'nın RusJapon münasebatı hakkında mühim beyanatı Evvelki gün şehrimize gelen MiDetler Cemiyetindeki Jaoon bafimtrahhası M. Matsuoka şereBne dün ajpeyim. Ja pon maslahatgüzarı tarafından bff ziyafet verilmiştir. Bu ziyafette Vilâjrt erkânı ile sehrimizdeki sefaretler jpensu bkti de hazır bulunmuşlardır. T M. Matsuoka öğleden sonra otomobille şehri gezmis, cami ve muzeleri ziyaret etmis ve Galata'daki Japon ti caret scrgisinde tetkikatta bulunmuştur. Maruf Japon diplomatı, Japon sergi sinden çıktıktan sonra bir kayığa bine • rek Haliç'te dolaşnıış ve bu arada olta ile balık tutmuştur. Foto Mü&lta 30 Afife İbrahim Hanım Halkmsesi ref ikrmizin muharrirl ;ri bulunacaktır. Bursa müsabakasına iştirak etmek istiyenler son dakikaya kadar müsabakaya girebileceklerdir. Bursa müsabakasinm hakem heyeti reisi de Bursa Belediyesi Reisi Muhittin Beyefendidh*. Bu mümasebetle g«rek tzmir, gerek Bursa Belediye reislerine müsabakayı millî bir iş telâkki ederek bizzat meşgul olduklarından dolayı teşekkür ederiz. Miıunnmuıııııııııııııııııııııını katte onlar ziyan edecek değil, bilâkis kazanacaklardır. Çünkü bu ta rikle günün birinde mevcudiyetle rini bile tehdit edebilecek bir har bin önünü şimdiden almış olacak lardır. Fetih ve istilâ politikası devri geçmiştir, ve yahut daha doğrusu geçmiş olmalıdır artık Şimdiki ahval ve eşrait içinde devteıh bir sulhe kavuşmanm başka şekli yoktur. Onun içindir ki biz silâhlan azalt ~ ma mesaisinin ancak muahedeleri tadil ile ciddiyet ve tatbHcî kabiliyet kazanabüeceğine kani olanlarda nız. Binaenaleyh eğer ciddî iş gö • rühnek isteniliyorsa muhadelerin tadilini silâhlan azaltmanm başına geçirmelidir. YUNUS NADt Bursa mösabakası Düyunu umumiyedeki kediler, ciğer tahsisatı bittiğinden aç Diplomattn ziyafeti ve beyanatt Miyav...Miyav... Miyav!.. Şif ahî müracaat kabul olunmaz.. Bir istida ile müracaat ediniz! M. Matsuoka dün akşam saat beşte matbuat mümessillerile ecnebi gazete ler ve ajanslan muhabirlerini Perapalas otelinde kabul etmis ve bir çay ziyafeti vermiştir. Japonya'nın Çin ile hâdis olan son maJum ihtiiâfatı üzerinde hükumetinin noktai nazarını Milletler Cemiyetinde müdafaaya memur olan M. Matsuoka gazetecilere şu şayanı dikkat beyanat ta bulunmuştur: « Gençliğimdenberi güzel memleketinizi görmek arzusunu besliyordum. Cenevre'deki kısa tatilden bilistifade bu arzuma nail olduğum için büyük bir memnuniyet hissediyorum. An'anevî bir hal alan samimî hissiyat ile sevdiğimiz memleketinize sade bir seyyah sıfatle Japon diptomatt M MatsuoKa \ ; kat'iyyen şahsî arzutn üzerine dim. Cenevre'de Çin Japon ihtilâfı hak* kmda neler geçtiğine geUnce bu hususta izahat vermeğe liizum görmüyorum. Çünkü Cenevre'de Cemiyeti Akvamda cereyan eden müzakerat hakkmda gazatelerinizde günü gününe mufassal m»lumat intişar ettiğine kaniim. thtimal şuratmı ilâve etmek sizm içîn Lutfen sahifeyi çevtrinis