28 Mayıs 1932 Tarihli Cumhuriyet Gazetesi Sayfa 1
DOKUZUNCU SENE No. 2893 hip • e Başmuharrlfl v INJADİ İDAREHANES!: MynnDflmııraiye karşısında daircı mabsusa Telgraf: İstanbul Cumhuriyet Posta k u t u s u : N° 2 4 6 Başmuharrir ; 22366 Tahrlr mödUrU : 23236 Idare mudUru 22365. Matbaa ; 2047i Cumhu CUMARTESÎ 28 MAYIS 1932 ABOIVE ŞERAÎTÎ İMÛPDET: §TÜRKİYE'FÇTNT'HARİÇ 1 6 Aylıgı 1 3 Aylığı | 1 Ayhgı i | Seneligi : 1400 Kr. 400 gr. 150 Kr. 750 Kr. 1450 Kr. : 2700 Kr. 800 Kr* • Nüshası her yerde 5 Kuruştur = RomaTelâkisinin Parlak ve Mes'ut Neticeleri Türkiye İtalya tkt taraf menafii; istihsal ve satrş vaziyeti itibarile kvvvetlenmeğe çok müsait ve mastaittir. İki hükumet şefinin nutukları Müşterek rabıtaların asıl gayesi dostluk ve sulhe hizmetten ibarettîr Fenerbahçe sıfıra karşı bir golla galip geldi Başvekilimiz İsmet Paşa Hz. nin dost İtalya'yı ziyaretleri, iki memle ket arasında ötedenberi mevcut olan ve son senelerde hayli inkişaf etmiş bulunan iktisadî ve siyasî münase batta iki taraf menafiini daha ziyade tebellür ettirerek Türk ve İtalyan milletlerinin yekdiğerine karşı besledikleri samimiyet ve muhabbeti bir kat daha yükselteceği cihetle; her iki memleketin iş adamları bu seyahatin vereceği güzel neticeleri yakmdan takip edeceklerdir. Türkiye İtalya arasındaki iktisadî ve ticarî rabıtalar son senelerin buhranlı havatma rağmen mütemadiyen kuvvetlenmiş ve istikbalde daha feyizli safhalar iktisap edecek bir mahiyet almıştır. 1925 ten 1931 nihayetine kadar yedi sene zarfında İtalya Türkiye'den 267 milyon Türk lirası kıymetin dfi mal almış, buni mukabil Tür • kiye'ye 204 milyon liralık mal sat mıştır. Demek oluyor ki, İtalya ile haricî ticaret müvazenemiz bu müddet içinde lehimize 63 milyon lira bir fazlalık vermiştir. Filvaki, ttal ya'ya yaptığımız ihracatm bir kısmı mühimmini İtalyan limanlarından Merkezî Avrupa'ya ve sair ecnebî İsmet Paşa »oylerken.» memleketierine dağılan transit sevkiyatı teşkil ediyor. Fakat. İktisat VeRoma 27 (A.Â.) Dün Başvekil beyan etmekle bahtiyanm. kili Mustafa Şeref Beyefendinin B. İsmet Pş. Hz. şerefine verilen ziyafette Sizin Roma'da bulunmanız, yahiz M. Meclisinde 19 mayısta beyan et M. Mnsolini, ab'deki nutku irat etmişmemleketinizin memleketimize karşı tikleri sfibi: «Pazarlar sririlmeyî ~üç ür: beslemekte olduğu muhabbet ve tevecmüstahkem kaleler haline geldiği, cüh hislerini yüksek sesle bir kere daha «İtalya hükumeti ve ttalyan milleti iptidaî maddeler bertaraf, bir çok eş namma gerek zatı devletlerine ve gerek teyit etmeme değil, ayni zamanda Gazi yamızın ziynet eşyasınd&tı madnt Mustafa Kemal Hazretlerinin sevk ve Türkiye Cumhuriyeti Hariciye Vekiline bulunduğu» bir devirde; velevki tran çok samimî bir surette beyanı hoşamedi idaresi altında yeni ve müreffeh bir sit ticareti maksadile olsun, mallarımızın beynelmilel pazarlarda gcniş mikyasta sürümüne hizmet eden dost İtalya'nm ihracatımızda oynadığt bu rolün kıymet ve ehemmîyeli elbette biîyüktür. Ticaret evvelemirde ihtisas ve bilgive îstinat eden ince bir meslektir. Binaenaleyh, senevî ih • *>m* •»•• • raç etti&imiz emtianın dörtte birini alan İtalyan erbabı ticaretile daha sıkı bir surette teşriki mesai ede • cek olursak, bu temaslardan mem • leketimiz hesabma ayrıca mühim is tifadeler temin edeceğimizden emin olabiliriz. Dün Edirnekapı'da Cumhuriyet turnuvasına devam edildi, 6 takım karşılaşb M. Musolini diyor ki: «Siyasî dostluk ve teşriki mesainin mes'ut neticeleri bizi bu yolda sebata sevkediyor!» DunkS maçta götderi *onrâ Fcnerbahçe'liler tribönime blr nazar Duçe soylerken... hayata kavutmuş olan genç Türk devletinin doğmasını ve tedrici surette inkişaf etmesini Faşist hükumetin ne kadar büyük bir itimat ile takip etmis olduğunu beyan ve ilân etmeme vesile vermistir. Vakayîden istinbat olunan müsbet ( Mabadi 8 ıncı sahifede ) Fener Galatasaray Maçi nasıl oldu ? Galatasaray ve Fenerbahçe takınv ları, intikam maçını dün Taksim stadyomunda yaptılar. Bu defa Fe~ nerbahce 1 . 0 galip geldi. Bu su • retle on be» gün zarfında yapılan iki müsabakanm birini Galatasaray, diğerini de Fenerbahçe kazanmif oluyor. Bu maçların galibine verilmelc üzere konulan kupa, hakikî sahibrai bulabilmek için üçüncü bir müsa baka daha yapmak zarureti hâstl ol« muştur. Taksim stadyomu dün gene nrii (Mabadi 4 üncü tahifede) İdman şenliklerinde Maarif Vekili de bulundu Dün sabah bu maksatla gelen Esat B. akşam trenile Ankara'ya avdet etti Temps Ankara 27 (Telefonla) Centilmen ve haşmetlu İngiliz Krah ve dörtte üç dünya İmparatoro Haz • retlerinin hükumeti yigitçe ve centflmence harbettiği Çanakkale için bir kitap nesretti. Centilmen ve haşmetlu j İngiliz Kralı ve Versay İmparatoru Hazretlerinin hükumeti bu kitaptan bir tanesinin dünyamn en centilmen kafa ve kılıç kahramanı Gazi Mustafa Kemal'e gönderdi. Adresli yiğitin adressiz yiğite gönderdiği bu yiğitlik anr.ağanını, yigitlikten nasibi olmı yan Tan gazetesi terbiyesiz bir tarzda kıskandı, zaten Tan böyledir. Devirlerin değiştiğini anlamak istemez. Büyük diplomasiye an'anevî mer . kandil gözile bakar. Kedorseye da yanmış görünür ama özü frank saltanatımn emir ve kumandasındadnr. Bunun içindir ki yirminci asnn bir dörtte birinden itibaren Tan gazetesine ehemmiyet verenlere ah mak diyorlar. Biz de bu sebepten ehemmiyet vermiyoruz. Fakat Tan gazetesi bu terbiyesizliği Fransa namına ediyorsa biz de insaniyet na • mına reddederiz. İnce ve tarihî Fransız bu kadar terbiyesiz değildir. Maren ile Verdün Fransız'ının tercümanı Tan olamaz. Tan diplomasisi geçmiştir. Tan bunda ısrar ediyorsa biz su fikrimizi açık açık söyleriz: Tan her zaman bu hezeyanlan eder, bilhassa bize karşı. Biz alıştık. Fakat: Kendisine 1918 Versay'ını ka zandıran Londra'ya karşı bu terbiyesizliği yapmamalıydı. Ruhu bozuk Tan'a Fransız'ca cevap vereyim: Mizerabl! AKA GÜNDÜZ Propaganda böyle olur! Paris sergisindeki paviyonumuz Fransız tacirlerini harekete geçirdi Türkiye İtalya haricî İthalâtımız ticareti İhracatımız ihracat lazlalığı milyon lira milyon lira milyon lira 6,8 43,5 50,3 7525 1926 37,1 51,7 14,6 110 1927 26,0 37,0 26,4 31,6 5^ 1928 1,8 1929 32.0 33.8 •11,6 20,4 32,0 1930 18.4 30.7 12,3 1931 63,3 267,1 Yekun 203,8 Resmî istatistiklerden aîman yu karıdaki rakamların ticareti haricî yemizin umum yekunlarile mukaye sesinden anlaşılacağı üzere, son yedi sene zarfında İtalya'dan ithalâtımız kıymetçe ithalâtı umumiyemizin % 14; ihracatımızm ise % 24 ünü mütecaviz nisbetlerdedir. BU hassa buhran seneleri olan 19**° ve 1930 senelerinde ttalya'ya yapt»l> • mız ihracat sırasile sinini mezkure ihracatı umumiyemizin kıymetçe % 22 ve % 21 düştüğü halde; en siddetli buhran senesi olan 1931 de yeniden tedennisi beklenirken ve f iatlann ge çen senelerden daha düşük olmasma rağmen, ihracatımız geçen sene u mum ihracatımızm % 24 ünü tecavüz «ylemiş ve miktarca da epey fazlalaş mıştır. Türkiye İtalya arasındaki iktisadî rabıtaların günden güne kuvvetlenmekte olduğunu gösteren bu rakamlar her iki memleketin müstakbel münasebatı iktisadiye ve ticari • yesi namına büyük ümitler verecek kuvvetli delillerdir. Harbi umumivi müteakıp Italya'da sanavi çok terakki ve tekâmül etmiştir. Mevaddı iptidaiyesi az oldusrundan sanayi için muhtaç olduğu îpti daî maddeleri hariçten getirmek za ruretinde olan îtalya Türkiye*den bu hususta da ciddî yardımlar görebilecek mevkidedir. fslenmemiş servet Kazinelerile dolu olan memleketîmîzm Italyan erbabı servet ve sanayîi için genîş iştişral sahaları vardır. Ara • mızdaki siyasî, iktisadî ve ticarî münasebatm istikrarı ve her veçhîle emniyetbahş olan bugünkü vaziyeti karşısında Italyan mehafili maliye smin bizlerle elele vererek memle kethnizin bu servet membalarınt iş Yeni bir beden terbiyesi Programi yapılacak Maarif Vekili Esat Bey [X] Vali Muhittin Beyle birlikte dünkü idman şenliklerinde.. Esat Bey muallimlere su sözleri söylemiştir: « Ufak tefek noksanları olmakIa beraber umumiyet itibarile gösterilen faaliyet ve muvaffakiyetten doİdman bayramında hazır bu • layı cümlenizi tebrik ederim. lunmak üzere dün şehrimize gel'n Hükumet memlekette suurlu ve Maarif Vekili Esat Bey Haydarpa sağlam bünyeli yeni bir nesil yetiş şa'dan Fener stadına giderek me rasimde hazır bulunmuş, ve terbîyei tirmek için elinden gelen fedakârlığı ifa etmektedir. Anadolu'da yaptı bedeniye üstadı Selim Sırrı Beyin ğım tetkikatta bu kadar bile çalışatoplu halde takdim ettiği muallim (Mabadi 2 incî sahifede) hanım ve bevleri kabul etmistir. ıııııııııııııııııı ıiMiıııııııııııııııııııııııııııııııııınııııııı Türk pariyonundan btr köşe Beynelmilel Parts 'sergisivâeTd Milano beynelmilel sergici 27 u " Paris (Hu«usî) Laypzig ve Misanda hitam bulduğundan burada lano'dan sonra Türkiye'mizin işti teşhir olunan esyalan ambalajlamak rak ettiği 24 üncü beynelmilel Paris ve 4 mayısta açılacak olan Pari» sersergisindeki Türik paviyonuna dair giaine yetiştirmek ve sergideki pavt« malumati ve elde edilen muvaffa itutfen sahifeyi çevfrirdz)] kiyetleri sıra ile kaydediyorum: l'"UIMMj«f' llllllllllllllllilllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllll IIIIINimilllMIIIIMIIIIMIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIimillllllllMIIHIMMIHIIIIIIIIIIItlHHII İstanbul'da yeni sokak isimleri ve... • # € / Yunan kabinesi M. Venizelos'tan temsilî bir hizmet istedi (mıııııiHiiHiıııiMiıııiMHiıııııııııııııııiMiıııııııııııııııııııııııııııııımııııııııııııııııııı letmeğe çalışması bizim kadar onlar ettiğimiz takdirde her gün gemileriicin de büyük menfaatleri mucip bir iş le limanlarımızı şenlendiren dost İtalya'nın kömür ihtiyacının bir kısmı tîr. mühimmini bizden temin eylemesi İtalya ile olan münasebatı ticari • Atina 27 (A.A.) Kabinede 8 yemiz arasında bilhassa kömür mes'e hiç te uzak bir ihtimal değildir. nazır ve 5 müsteşar vardır. Böyle bir muvaffakiyetin ise, ayni lesi, üzerinde tevakkufa değer bir Başvekil M. Papanastasiu, Ha > zamanda zengin ocaklarımızın kud • ehemmiyeti mahsusayı haıVdir. İtalreti istihsaliyelerini arttıracak esbabı riciye ve Millî Müdafaa Nezaretini ya kömür ihtiyacatının %95 ini hakendiliginden ihzar ederek memle deruhde edecektir. ricten temin etmektedir. 19291931 Darülfünun müderrislerinden M. (3) sene zarfında senevî 14 milyon ketimizde iktisadî fırsatların zuhurunda âmil olacağı gibi; dost olmak Varvaresso, Maliye Nezaretini deruhtonu mütecaviz (yanî senevî istih itibarile de evvelemirde İtalyan ser • d e etmektedir. salâtı hazıramızm 12 misli) kömür mayesinin alâkasını uyandıravak | M. Papanastasiu, Lozan konie • ithal etmiş ve bu kömürün yansın dan fazlasını îngriltere vermistir. Kö müşterek refah ve saadet yolUrmı ! ansında Yunanistan'ı temsil etmesi mürlerimiz bugünkü fiatlarla Ça daha emniyetle küsat ve tahkim I için M. Venizelos'tan ricada bulunui lacağinı beyan etmistir.' : nakkale'den dışarı çıkamıyor. F'?tla eyliveceğine de süphe yoktur. •iilabadi 6 tnct HAYRETTtN ŞÜKüV \z>< " i • nn tenziline hadim çarelere tevessül Acaba (Şinasi) sokağına gitmek için hangi tarafa sapmalı X«
