6 Ekim 1931 Tarihli Cumhuriyet Gazetesi Sayfa 5

s6Teşrinîewel Atina ziyaretine ait resim ve yazılar Merathon bentlerinde, Ismet Pş. yt deraguş eden, tzmir'U şair Müze Mâdürü ismet Paşanm, Pire lîmamnda, ilk selâmt Ollmpiyatlann kuşat meranminde tribunlerdeki kalabahk Bir Atina Gazetesinde Türkçe makale! Muhacîrlerin çıkardığı %azete Ismet Pş. ve Tevfik Riiştü Beyî selâmlıyor Atina'da Türkiye'den giden Rutn : m' bad'"»»rin cıkardığı Pampro fiyiki CMuhacirler ittihadı) sraze > tesi tsmet Pasa ve Tevfik Ri«* Bvin AtÎT»a'ya mu vasa'atlan münasebetile 3 teşrini evvel tarihlî nü«hasının birînci sahif esini Türk ve Yunan renklerile süslü olduğu haide nesretmi* ve sahifenîn basına da türkçe: «Rum muha'irleri gazetemiz vasıtasile ke m»!i hürmetle resmi hosamediyi ifa ed;vorlar> ibaresrnî yazmıştır. Atina meb'usu M. Stayro Hurçoğlu Fransız alfabesile türkçe olarak «vabdeti menafi» serlevhasile şu makalovi nesretmistir: «Misaf irîni kiram hazeratı: Vatanı eedidimfze tesrife rağbet buyurdu ğunuzdan dolayı biz, eskî vatan • da'lfennHtszatialinize arzı teşekkür ed*»riz. tcabatı harbiye ve hissiyatı milliye tesiratile cereyan etmiş olan v^^^'ni müe«*ife istî«na edilmek sartile Türk ve Rum milletleri asirlarca geçirmiş olduğu hayati müştereke nin Tn?h*"1ü o'an r°v*fnt hW v»"*>'le ke«"'ip atı'amaz. Zira «et tırnaktan ayrı'maz.» Türk ve Rum milletleri meyaninda zubur eden dedikodular dünya kum'*lıdanberi efradı aile beyninde ek«îk oimıyan menafi tak»imî ve hukvku irsiye tanzimînden farklı değiidv Simdi iki millet kozunu pay'aştı. Taksimi kazayı, tak«rmi rıza ile takviye etti ve bu veçhile zabiren âdil hükkâm sıfatım takınmış ve batınan tarafeyni alâkadaranm kanını emmek hususundaki amali si yasiyelerine alet edinmelerile meşgul olan ecarnbin müdahale ve ta vassutundan hamdolsun âzade kalmı=1ardır. Her iki milleti bu tariki selâmete 8CV i'e a«ur!<» halini t=rn?Ti ed»n tarafeyn siyasiyununun isimleri tarihi ebedi'J'» altm yazılarla menkuş bulunacaktır. B;r evin, bîr mem'»1»^!! r*»f«hı saadeti devamlı ve sabit olmak icin her halde kapıbir komşusunun da î»'"'«M halme merbut ve rnîUeva1'kıftır. tnsanın meserret ve âl»mına başlıca istirak eden komsusudur. Bu esası kabul etmiyenler ve bilhassa inenfaatini komşusunun zararında anyanlar icabati tabiiyeye karşı hareket ederler. Binaenaleyh Rum ve Türk milletleri revabıtının yalnız kmşu münasebatı olmayıp asırlarca sulü olan netayiç, iki milleti yekdi ğerinin lâzimi gayrimüfariki haline ifrağ etmiş bulunduğu bir hakikat olduğu kabul edilince, bu yolun kâşifi ve rehberi olan misafirini kiramımızın bizlerce ne derece merğup ve şayani ihtiram olduklarını izaha lüzum görmeyiz. Vahdeti menafi ile yekdiğerine ellerini rapteden her iki milletin rüesa ve erkânı bükumet ve matbu atını tebrik ve tebcil etmeği vazifei esasiyemizden addederiz » Ahna meb'usu Ziyaret ve ziyafetlerde.^ Yunan Hariciye Nazırı ve Matbuat Müdürii birer ziyafet verdiler Gazetelerîn neşriyatı ve Olimpiyat'taki merasim Atina 4 (A.A.) Bu sabah ts met Pş., Tevfik Rüştü Beyefendi, M. Venizelos ve Yunan nazırlarından M. Papadatos, M. tasonîdes ile re • fakatlerinde bulunan zevat kırmızı salip hastanesini ve Atina'nın su ihtiyacını tenin etmek üzere Merat • hon'da sun'î surette yapılmış olan gölü srörmeğe gitmişlerdir. Yol boyunda bulunan muhacir köy ve mahallelerinde oturan ahali Türk ve Yunan nazırlarını coskun tezahürlerle selâmlamıslardır. Türk ve Yu nan nazırlan, bilhassa îsmet Ps. ile M. Venizelos rok samimî surette görüsÜD konuşmakta idiler. Salibiahmer hastanesînde M. Venizelos 1929 senesinde dank hastalığına tutulduğu sırada kendisine bakmı* olan hastabakıcıya tesadüf etmiş ve bu kadını İsmet P{. ya takdim etmistir. Ismet Ps. hastabakicınm elini iİK~ mıs ve çok kıvmetli dostu M. Veni zelos'a payet ivi bir surette bakmış olmasından dolayı kendisine teşek k'"r etmist'r. Türk'lere ve Yunan'lılara bu iki milleti yeniden silâhlı bir mücadele sahasına atabilecek her hangi bir ha • reketten daha manasız ve daha caniyane bir çılgınlık olmıyacağını gös termektedir. Coğrafi vaziyet ile iktisadiyat milletler arasındaki münasebetlerde başlıca âmil rolünü ifa ettikleri müddetÇC Türk Yunan dostluğundan emin olabiliriz.» Messager d'aehemes gazetesi yazısma şu suretle nihayet vermekte dir: « tsmet Pş. bu beyanatile güzelligine paha biçilmiyecek bir söz söyIenTHr.» Atina'da son gün Dün sabah TürkYunan muahedeleri tantanah merasimle teati edildi ( Btrinei sahifeden mabatt ) M. «Venizelos» un bir intibaı »ir.A^îff«.S ( S u r e t i mahsusada gön derdiğimiz muharririmizden) Meratbon t»«'«atını »ivare^îmiz etnasında haTk tsmet Pasa Hz. ne çok büyük tezahiirat yapmıstır. Küme küme halk ellerinde Türk bayraklarile «Yaşasın tsmet Pş.» diye bağırıyordu. Mösvö «Venizelos» a tsmet Pasamn dün akşamki nutku hakkındaki intibalarını sordum: « Tabiî bir kaynaktan fıskıran su sribi temiz ve samimî» dedi. Bunu hemen tsmet Paşa Hz. îne tercüme ettim. Çok memnun oldu. Mösyo Venizeloaftm Atina'da hususi Ve: fotoğıafimiz tarafından alınan « Mös"ö Vpnîzelo< her verde bir resmi çok samimî intibalar ifade ediyor» cevabını verdi. Mösvö «Venizelos» yemekte san'Ethnos gazetesi Türk nazırlarmm atkâr Bedia Muvahhit Hanıma çok Yunanistan'ı ziyaretleri münasebetile iltifat etmistir. Matbuat erkâmna yazdığı bir yazıda Atina caddelerinverilen ziyafette ihtiyar Yunan'h bir de yanyana kardeşçesine dalgalanmuharrir bir nutuk irad ederek: makta olan Türk ve Yunan bayrak« Matbuatın Zaro Ağasıyım» Iarının soğuk bir diplomasi tezahürü de«î' ve cok alkıslandı. ı olmak üzere ve yahut muvakkat bir Olimpivat merasimi tafsilâtı şevk ve heyecan tesirile asılmamıs Atina 4 f A.A.) Atina satadyoolduğunu belki her seyin leh ve aleymunda buçünkü kadar kalabahk nahini düşündükten sonra sağlam bir diren görünmüstür. Havanın yağmudostluk yolunda yürümeleri Iâzım geldi^ini anlamıs olan iki milletin ra çevirmesi ihtimali bulunmasına arzusile talik edilmiş bulunduğunu rağmen halk saat 13 ten itibaren beyan etmektedir. satadvoma şreimeğe baslamı*tı. Saat Bütün gazetler tsmet Pş. Hz. nin 15 te 60 bin kisi stadvomu doldur 'iünkü beyanatını uzun uzadıya ikmus bulunuyordu. Ortada tam bir ti''a« »tmektedirler. sükun ve intizam h'"küm sürmekte idi. tsmet Pasa ile Tevfik Rüstü Beyefendi ve refakatl<»rinde hiı'nnan Yunan gazetecilerine beyanatta bnlunan M. Venîzelos, t<met p 8 . n m zevat ile M. Venizelos ve M. Mihasöylemiş olduğu sözlerin, bir çeşmeden !a''on"'os «aat 15,35 te stadyoma akan berrak su gibi kalbinden gel ' ge'mislerdi. tsmet Paşa ile Tevfik Rüstü Be • m^kte o'duğunu b c a n etmiş ve şu yefendi ve maiyetleri stadvomun sözleri ilâve eylemiştir.: methalinden itibaren kendilerine « Türk arkadaşımın söylemiş tahsis edilmis olan yerlere gelincive olduğu sözler beni son derece mü • kadar ayağa kalkmıs olan bütün halk teheyyiç etmiştir. tarafından selâmlanmışlar ve siddetBen ötedanberi Türkiye ile Yunanistan arasında samimî bir dostluk bu alkı«=larına mutoheyyic bir halde siyaseti takip edi'mesmm m'lletin âmaline ve hi?«uyatına tevafuk et mukabele etmisler. Ve stadyomu dolmeVte old"<ru kanaa f 'ideyim. duran seyircileri ve halkı ellerinde Atina S (A A.) Messaçer d'aetuttukları şapkalarile selâmlamışlarhemes gazetesinin basmakalesinde şu dır. satırlar okunmaktadır: Bu esnada stadyomun üstünde «tsmet Pş. AcroDole'u ziyaretten tayyare ve d^niz tavvareleri filoları avdetinde yanında bulunan gazete uçuo dolaşmakta idiler. c»'«»re bîî""k bir kiyaset eseri olan şu Türk ve Yunan nazırlan verlerine sözleri söylemistir: oturur oturmaz borular çahnmağa Şimdi hâdiseler benim bu fikir ve baslamış ve ayni zamanda Balkan kanaatimi tevit etti.» ovunlarına intirak edecek olan at «Atina'lılarm ilâhi hikmet tahtını vaktile kurmus oldukları bu kavalığa letler de sahaya girmislerdir. önde Bulsrar'Iar, basta bavrakları cıkısm manasını anlıyan bir insan olduğu halde ilerlemişler ve halk tafaydasız bir iş ve hareket yapmamı? rafından alkıslanmiRİardır. Bnlarar'» dem«»ktir. lardan sonra gelmekte olan Türk atAkıl ve hikmet bugün bize yani Yunan Hariciye Nazırımn ve Matbuat müdürünün ziyafetleri öğle üzeri Yunan Hariciye Nazırı M. Mihalakopulos Türk ve Yunan nazırlarınm şerefine Kifisya'da Necil ote'inde bir öâ'e 7İyafeti vermistir. Ayni zamanda Yunan Matbuat müdürü M. Kimon Diamantopulos Theoxeneia otelinde Türk gazetecileri serefine bir öğle zivafeti vermistir. Bu ziya^ete bir cok Yunan gazetecileri de davet edilmislerdir. Bu dostane ictimalarda büvük bir »am'mvet h'""';Tn «ü»nı°ktedir. M. Diyamantopulos Türk gazetecilere Yunan hükumeti namına hoş geldiniz demis, iki memleket arasındaki dostluk bağlarımn kuw«»tlendiril mesi hus"<«unda Türk ve Yunan matbuatının ifa etmis oldukları rolü e Yunan gazetelerinin neşriyatı Ahmet şükrö Beyin nutku Türk gazetecileri namına Milliyet gazetesi müdürü Ahmet Sükrü Bey verd:*i cevapta Ti'rk gazetecUerinin «rüzel ve sevimü Yunanistan'da hakikaten samimî bir kabul tarzı erörmüs olmaktan ?ok memnun ve bahtivar ^i'lunduklarını söylemiş ve demiştir ki: « Bu kabul tarzı Türk gazete"ilerinde unutulmaz bir hatıra bırakacaktır. Dostlu<rumuzun istrnat et tiği s^S'anı tem*>''erin mukadderatımızı idare eden hükumet adamları *arafından ablmis olduğunu beyana lüzum görmüyorum.» Ahmet Şükrü Bey iki memleket matbuatımn Türk ve Yunan milletlerinin menfaati namına iki millet a rasında bir anlaşma ve yakınlaşma ^iyasetinin kuvvetlenmesi için elbirMği ile çal'«ma!arını istemiştir. Ahmet Şükrü Bey bundan sonra kadehini kaldırarak Türk Yunan dostluğu ve güzel Yunanistan'ın refahı için içmiştir. Ahmet Şükrü Beyden sonra sırasile Yunan gazeteci • lerinden M. Damvergis, Komite Cen•enaire kâtibi ve daha sonra Havas Ajansı muhabiri birer nutuk söyle mMerdir. Havas muhabiri M. Bronnaire ecnebi gazeteciler cemiyeti reisi sıfatile 'J hin: kaldırmıs ve Türk Yunan dostluğu ve iki memleketin saadet ve refahı için içmiştir. Nezareti binasında toplanmışlar ve saat İ l e kadar içtima halinde kalmışlardır. Bundan sonra Yunan Hariciye Nezareti erkânı ile Türk ve Yunan matbuat müntesiplerinin bekle • mekte oldukları başka bir salona geçmişlerdir. Burada Türk Yunan mukavelenamelerinin musaddak suret • lerini teati etmişlerdir. Bu iş bittik ten sonra M. Venizelos, tsmet Pş. ya hitaben şu sözleri söylemistir: « Gün geçtikçe daha fazla kuvvetlesip sağlamlaşan Türk Yunan dostluğu bu musaddak suretlerin teatisine muhtaç değildi. Cünkü bu mukaveleleri milletlerîmiz cok evvel • den ruhlarile tasdik etmiş bulun maktadır. Her halde bu muamele ve rasimeyi de yapıp bitirmiş olmakla bahtiyar bulunuyoruz.» tsmet Pş. şu cevabı vermistir: « Bütün dünya halkı karşısın da söylemiş olduğumuz sözlerden sonra artık herkes dostluğumuzun samimiliğini öğrenmiş bulunuyor. Bu nunla beraber Türk • Yunan muka • velelerinin musaddak suretlerinin teatisi ifasından büyük bir memnuniyet duyduğumuz ehemmiyetli bir ha • reket ve merasim raahiyetini haiz bulunmaktadır.» M. Venizelos, tsmet Pş. ve diğer nazırlar kadehlerini kaldırarak TürkYunan dostluğunun sağlamlığı şe refine icmişlerdir. Bundan sonra tsmet Pş., M. Mihalakopulos'a doğru dönerek Yunan Hariciye Nazırımn siyasî basiret ve kîvasetinden takd'Vle bahsetmis, M. Mihalakopulos'a birlikte çalışmış olmasından dolayı teşekkür etmiş ve demiştir ki: « Sizin sahsınıza itimadımız vardır. Sarfettiğiniz erayretlerden dolayı duvduğumuz takdir ve hayranlık hislerini size izhar ediyoruz. Sizin şahıslannız dostlueumuzun kuvvet ve metaneti icin fevkalâde temînat seklini aimıstır. Sıhhatinize içmekle bahtiyanm.» M. Mihalakopulos verdiği cevapta tesekki'rlerini bi'dirmis ve Tevfik Rüstü Beyefendinin 1927 senesin den itibaren kendisi iHn çok kıvmetli bir mesai A>Vadası olduğunu ilâve etmistir. M. Mihalakooulos rahatsızlığı sebebile Onevre'deki kıl'niklerden b'rinde bu'undu&u sırada Tevfik Rüsletler hararetli ve coskun tezahürlerle karsılanıp alkışlanmışlardır. Halk Türk atle*'«""">; »'kı«'«>m<»k icin vesile anvordu. »laalesef bîzimkiler buna imkân vermediler. Türk'lerden sonra sırasile Romanya'lılar, Yugoslavya'lılar ve en son olarak Yunan'Iılar gelmişer ve hepsi de akıslanmıslardır. Bu geçit resmi bittikten sonra ekipler Önlerinde bayraklan elduğu halde resmt ricalin işgal etmekte oM'it'»" •'•frlerin önünde sı ralanmıslardır. Yunan atletleri geçerken tsmet Pasa ayatra kalkmış ve elinde tut makta olduğu şapkalarını salhyarak Yunan ba'Tağmı selâmlamıştır. Bundan sonr» M Ver.!»plo* bütîin h»'Vm ve seyircilerin alkıslan arasında fiate inmiş, Balkan gençliğini selâm • l»m»« ve b"*«sn «fl»»»'*rp hos e"»1'''niz demi«tir. M. Venizelos bu vesileden istifade ederek tsmet Pasa ile Tevfik Rm f ü Bevefendinîn te^riflerini de selâmlamış ve kendilerine safa gel • diniz demi*tir. Bu esnada halk M. Venizelos'un bu temennilerine iştirak ederek Türk nazırlannı hararetli bir surette al tü Beyin gelerek hatırını sormuş olduğunu hatırlatmış, Türk Yunan anlaşmasmm esaslannı işte o zaman Tevfik Rüştü Beyle birlikte kurmuş olduklarını beyan ederek demiştirki: « Bu esaslar 1927 ta rihinde siyasiyata ait men • faatlerden değil, fakat poli • tikadan uzak bulunmakta olan M. Venizelos tarafından da tasvip edilmıştır. O zaman baslamıs olduğumuz eserin bugün tamamlanmasma şahît olmakla memnun ve bahtiyar bulu • nuyoruz.» M. Mihalakopulos sözlerini bitireceği sırada kadehini kaldırarak Tevfik Rüstü Beyin sıhhatine içmiştir. M. Venizelos Tevfik Rüstü Beye hitaben şu sözleri sövlemistir: « tsmet Pş. nin M. Mihalakopu • los hakkında sarfetmiş olduğu söz • ler benim de size karsı duydnğum hisleri ifade etmektedir. tsmet Ps. nm M. Mihalakopulos'a söylediklerini ben de aynile size soylentek istiyor • dum.» Tevfik Rüştü Bey şu cevabı ver miştir: «Basvekillerimize teşekkür etmemiz lâzımdır. Çünkü biz Hariciye Nazırlan onların çizmiş olduklan siyaset yolunu takipten başka bir şey yapmış değiliz. Yalnız bunu samîmimiyet ve derin bir kanaatle yapmış bulunuyoruz.» Tevfik Rüştü Bey kendilerine beyanatta bulunmasını istiyen gazetecilere şu cevabı vermistir: «Bu dakika hayatımın en mes'ut anını teşkil etmektedir. Bu cümle bütün fikir ve duygularımı ifadeye kifayet eder.» Atina muhalif matbuatı ne divor ? Atina 5 (A.A.) Gazeteler, muhalefet fırkası reisi M. Çaldarisin tsmet Pş. ile olan mülâkatında, bütün Yunan siyasi fırkalarının Türk Yunan mukarenet siyasetini tasvip ettiklerini söylediğini yazmaktadır. Muhalefet gazetesi olan tmera, tsmet Ps. nin yapmış olduğu beya natın Türk Yunan dostluğunu sağlamlastırmak suretile sulhü takviye ettiğini kavdedivor. (Lutfen sahifeyi çeviriniz) M. Venize'os'un beyanatı STAVRO HURÇOĞLU kıslamıstır. tsmet Paşa ile Tevfik Rüştü Beyefendi gavet müteheyyiç bir halde ayasa kalkmışlar ve halkı selâmlamışlardır. Bir m'kroDhon Bnünde söz sö"lemekte olan ve sesinin akisleri stadyomun her tarafını çınlatan M. Venizelos ikinci Balkan olimDİyadınm açılmıs olduğunu beyan etmiştir. M. Venizelos basında her vakit giymekte olduğu bonnesi bulunduğu ve halk tarafından alkıslandığı halde yerine döndü<Ki sırada tsmet Paşa bulundueu tribünün basamaklannı inerek M. Venizelos'u karsılamıs ve Yunan Başvekîlinin koluna girmistir. tki Başvekil bu vaziyette tekrar yerlerine oturmuşlar ve seyirciler tarafından şiddetle alkışlanmışlardır. Bundan sonra askerî bir mızıka takımı beş milletin millî marşlannı çalmıstır. Marsiar bittikten sonra atletler yemin etmişlerdir. Bu esnada bir kaç dak?ka yağmur yağmış, fakat oyunlar devam etmiştir. Yunan ve Türk nazırlan stadyoradan aynlırlarken geldikleri zaman o l c . ^ ı gibi hararetli ve coskun te zahürlerle selâmlanmışlardır.