7 Eylül 1931 Tarihli Cumhuriyet Gazetesi Sayfa 2

Cumhuriyet 7 Eylul Sehir ve memleket haberleri Muhaıriri: Marcel Brion j Siyasî icmal Papalık ile faşizm barıştı Katolik âleminin reisi Papa ile Fa« şizm barıştı ve bir itilâf aktolundu, tki aradaki ihtilâf katolik hareketİ denilen ve merkezi Vatikan'da bu « lunan papas halk teşkilâtının faa liyetini tevsi ve tezyit etmiş olma sından dolayı ileri gelmiş idi. Fakat hakikî sebebi ihtilâf, ttalyan genç liğine verilecek terbiye ve gösterilecek istikametten dolayı katolik papazları ile Faşistler arasında öte denberi devam eden rekabettir. Katolik papazlar azası bir milyon se kiz yüz bin kişiye baliğ olan katolik gençlik teşkilâtma mensup gençlere dinî akait ve telkinat üzere terbiye veriyorlar. Azası iki milyon sekiz yüz bin olan Faşist gençlik teşkilâ • tına mensup gençlere dahi dar dev« letçilik esasına müstenit bir terbiye verilmektedir. Bu gidiş ile gelecek ttalya nesli taban tabana zıt iki cereyana tabi olacaktı. ttalya'da idare ve terbiye • nin vahdetine her şeyden ziyade ehemmiyet veren Faşizm karşısına çıkan kuvvetli rakibe tahammül ede miyordu. Bütün cihan katolik âleminin reisi bulunan Papa dahi asıl memleketi olan ttalya'da dinî terbiyenin ihmal edilmesine kat'iyyen müsaade etmek istemiyordu. Nasıl müsaade etsin ki kendisinin sebep ve hikmeti vücudü dahi ancak dinî terbiyedir. Yollar' mektepler tasar Attilâ endisp içinde düşünürken: Roma ordusıı deiaL pa~ ruftan îstisna edildi 132 Mütercimi: Mustafa Namık Şehir bütçesi ve tasarruf esasları Sen neredeydin Ey Amasya Belediyesi? Darülfümın harçları iki misli arttı Eczacı ve dişçi mektepleri baremi kabul edildi Darülfünun divanı dün biri öğle • den evvel ve diğeri öğleden sonra olmak üzere iki içtima akdetmiştir. Birinci içtimada Fakültelerce a lınmakta olan harç ve kaydiyelerin iki misline iblâğı hakkında Fakülteler tarafmdan vaki olan teklif tetkik ve kabul olunmuştur. Bu suretle bu seneden itibaren kaydiye de dahil olduğu halde harclar yirmi lira ka dar tutacaktır. Maamafih bu miktar gene bütün Avrupa Darülfünunlarınca alınan miktarlardan çok azdır. Yunanistan Darülfünunu tarafmdan alınatı harçlar bîle bizim para mızla yetmiş lira kadar tutmaktadır. Divan bundan sonra harem cetvelinin tetkikine başlamış, Tıp Fakültesile Dişçi ve Eczacı mekteplerinin cet veli pek cüz'î tadilâtla kabul olun • mustur, ve Rasim Ali Beyin itirazları reddedilmiştir. Baremin kabul edilen kısmı Maarif Vekâletine gönderilecektir. pas alayı • ththjar beyaz adam: Papa Leon Attilâ üe Muhavere Hün'lerin ricati Burasını îstilâ eden Alarik alelâcele terkederek geceleyin kaçmıştı. Ve sekiz srün sonra esrarh bir surette öldü. Harap olmuş bir î^emleket içinde, ihtimal ricati nrtiz pek müskül olacak. Sark împaratoru yetiştigi halde, İtalya'mn aşagılanna kadar inmek kim bi Hr ne kadar tehlikelidir? Attilâ mütereddit Attilâ tereddüt ediyordu. Ganimetlerle yüklü arabaların elinden rıkacağına pek endişe etmivordu. Onun gayesi pek genişti. tkinci defa ricat eylemek onun gururuna ağır geliyordu. Edekon: Roma'ya girmiyeceğim. Insanlardan bir korkum yok. Korkum hep ilâhlarındadır. Derken Orest: Ordumuz az çok dinçken, az çok kuvvet ve kudreti yerinde iken Roma üzerine yürüyelim. Diyordu. Attilâ'nm uzun müddettir f alcı lara müracaat ettiği yoktu. Onların daima hayırlı dedikleri fallara artık inanmıyordu. Emellerine mugayir bir tefe'ül, kendi nef sine olan itimadım bozacak kadar miiessir olabilirdi. Şimdi Roma'yı eli içinde imiş gibi görü yordu. Çocukken orada ugradığı zilletleri ve intikam almak ve saraylarını yıkmak için ahdii pey manı ve Roma'nın kiliselerini, zafer taklarını hahrlıyordu. Hemen ele geçirilmek üzere iken, bu kadar güzel bir jşikâri bırak mak bir delilik değil miydi? Fakat ordusunun askerî kıymeti azaldığını farkediyordu. Arka sında her tiirlü bozguna uğrıya • bilir, aç ve zayıf bir izdiham sürüklediği zehabına düşmüştü. Roma'nın da kendini müdafaa e~ deceği muhakkaktı. Ziyaretçiler Hep böyle tereddüt içinde iken birdenbire nöbetçilerin haykır maları işitildi. Tozdan bulutlar içinde elbiselerinin madenî par • Iakhkları akseden bir ordu Mincio'ya yaklaşıyordu. Bunlar Ak roventum Mamboleium suyunu geçmek üzere bulunuyorlardı. Attilâ sevincinden bağırdı. İşte Roma'lılar bu kararsızlığa nihayet vermek için çıkmış bulunuyordu. Harp hazırlığı emrini verdi. Ayni zamanda zabitlerinden birini düsman ordusunun kuvvetlerini anlamak üzere keşşaf olarak ileri gönderdi. Ordu değil, papaz alayı Bir kaç saniye içinde, Hün ordusu safi harp nizamını aldı ve Mincio'ya doğru ilerledi. Biraz sonra gönderilen keşşaf geri döndü. Metropolitlerden ve din adamlarından mürekkep ve ilâhiler okutnakta olan bu silâhsız kafilenin halini anlattı. Başlarında, uzun beyaz sakallı, beyaz giymiş, beyaz ata binmiş bir ihtiyar adam vardı. gazetesi bu hususta diyor ki: «Türkiye ile Rusya arasında mevcut dostluk muahedesi mucibince, bu iki hükumet Karade • niz'deki kuvvetlerini istedikleri gibi takviye edebilirler. Mösyö «Venizelos» Rus Sovyet harp gemilerinin Boğaz'lardan kontrolsuz geçmelerinin men'i için Boğazlar mukavelenamesinin tadili hususunda beynelmilel salâhiyettar mehafilde müşterek bir te • şebbüste bulunmağı Romanya'ya teklif etmiştir. Bu suretle bir tatmtmm Ü » M M înmretl«i dig«r taraftaa Romanya ve Yunanis • Attilâ orduyu durdurdu. Arkasında bir kaç süvari oldueu halde, ırmağa doğru yürüdü. Zabitin ötetarafta gördüğü cemaati kendisi de gördü. Rüzgâr, hafif hafif bayraklarını hareket ettiriyor, u" zun değneklerin ucunda haçlar sallanıyordu. Buhurdanların dumanı yavaş yavaş yükseliyordu. Altın işlemeli elbise ile metrepolitler, koyu siyah elbiseli rahip ler, beyaz adamın etrafını çevreliyordu. Onun arkasında beyaz kocaman yelpazeler görülüyordu. Irmak burada dardı ve geçit verebilirdi. Attilâ, atını suya sürdü. Sonra durdu. Uzun uzun ihtiyara baktı, ve şiddetle bağırdı: Adın ne? bir ses: Leon. Dedi. Ve bütün cemaat ilâhilerini kesti. Hükümdarımn arkasında olan Edekon mırıldandı. Leon yani beyaz pleli bir aslan muhteşem ve korkunç bir ihtiyar aslan. Attilâ, akan suyun ortasında, tereddüt içinde idi. Birdenbire ırmağı geçti. Diğer sahile ayak bastı. Metrepolitler ve papa, cemaatten ayrıldılar ve Hün hükümda rının huzuruna geldiler. Attilâ, önünde, ihtiyarı yalnız başına görüyordu. Bu, kuvvetli bir dinin sahip ve hâkimi gibi şimşekler ve yıldırımlarla mücehhezdi. Şehri bağışlaması için Trova önünde rahip Kurd'un ricasını takiben kendisini ricat ettiren korkuyu içinde duydu. Roma rühbanı, yarı sesle, ilâ hilerini okumağa basladılar. Irmağın diğer sahilinde kalmış Hün'ler, beyaz adamla konuşmakta olan krallarına bakıyorlardı. Bunların yekdiğerine ne dediklerine kimse vâkıf olmadı. Fakat Attilâ'nın ihtiyardan uzaklaştı • ğı, ırmağı geçerek dört nala eski yerine döndüğü görüldü. Zabit • lerine bir kaç kısa emir verdi. Ordu yarım çark yaptı. Yukarıya doğru çıkmağa başladı. Ve ortadan kayboldu. Papa Roma'ya gelince, Valentiniyen'e: Allah'a şükredelim. Bizi pek büyük bir tehlikeden kurtardı. Dedi. Aetius umumî sevince iştirak etmiyordu. Attilâ'nın anî heveslere tabi' çabuk müteessir olan hurafeli ruhunu biliyordu. Her ne kadar onun ricati İtalya'yı anî bir tehlikeden kurtarmıştı. Fakat tehlike bakiydi. Attilâ hemen avcuma girmiş bir avı kolayca bırak mıyacak ve buralara tekrar ge lecekti. Mdbadı var Amasya gazetesinde okuduk: Şehrin en işlek yerinde bir çeşme varmış, hazinesinin üstünde ba • Vergilerin azalması üzerine Be • kımsızlık yüzünden bir çok deliklediye varidatı da tenezzül etmiş ve ler açılmış, bu deliklerden içeriye bu yüzden Belediye biitçesinin yenibir çok küçük hayvanlar, hatta den tetkikine lüzum hasıl olmuştu. f Belediye Daimî Encümeni bütçenin w fareler düşmüs ve orası bir mikrop f| membaı halini almış. Civardaki tevzini ile meşgul olmaktadır. Be lediye bütçenin muvazenesinden ev Ş evler, dükkânlar, f ırınlar bu müvel yapılacak tasarruf ların hidematı $f teaffin suyu kullanırlarmış. Nihaumuraiyeyi sekteye uğratmıyacak iş $t yet Ziraat Bankası muhasebecisi ler üzerinde icrasına karar vermiş • f ömer B. kendi kesesinden masraf tir. Bunun için Belediye bütçesinde I yaparak hazineyi tamir ve tathir i y fazla tasarruf yapılmıyacaktır. Büt " ettırmış. çenin Vilâyet kısmında daha fazla ' Amasya gazetesi bu münase • tasarruf yapılacaktır. Daimî Encü !l1 betle şu cümleleri kaydediyor: men evvelâ şehrin ihtiyaçlarını tet 7 «ömer Beyin gösterdiği insanî kik ve tesbit etmiştir. Bu hususta C. '' himmete halkımız namına teşek • H. Fırkası kongrelerinde tesbit edi 7 kür etmeği vazife addettik.» len ihtiyaç listelerinden ilham alınmış ömer Beyin tamir ettirdiği have tasarrufta iki mühim esaslı işe zine ile suyu telvisattan ve bin • dokunulmaması münasip görülmüş • lerce insanın hayat ve sıhhatini tür. Bunlar da yol ve mektep ihtiyatehlikeden kurtarması üzerine cıdır. böyle bir teşekküre lâyık olduğuMaarif ve yol vergileri varidatına şüphe yoktur. ömer Bey gibi bir hayır sahibi çıkıp ta hazîneyi nın doğrudan doğruya bu îşlere tahtamir ettirmemîş olsaydı halk o sisî takarrür etmiştir. Fakat mektep pis suları belki daha senelerce kulinşaatı çok masraflı olduğundan tahlanacaktı. Amasya oldukça ehemsisat gene kifayet etmemektedir. Famiyetli bir şehirdir. Ve orada bekat mektep inşaatmı durdurmaktan lediye teşkilâtı da vardır ve be • ise, înşaat tarzmın değistirilmesî mülediye olan yerlerde böyle işler hanasip pörülmüs ve bu hususta yapıyır sahibi ömer Beylerden evvel lan tetkikat iyi neticeler vermiştir. belediyelerin vazifesidir. ömer B. ( tlk mektepler, eskisinden daha ucuz böyle bir varlık ve yararlık gösolarak yapılacak, bunun için yalnız terirken acaba belediye nerede binaların tipi değiştirilecektir. Fen imiş, diye, heyetinin bu hususta yaptığı plânlar Soray< kabul edîlmîştir. oruz! Yol inşaatına gelince, Belediye bu înşaatta kabil olduğu kadar tasarrufa riayet edilmesini kararlaştırmış ve heyeti fenniyevî tetkike memur etmiştir. Yol inşaatı da ucuz şerait altında yapılacaktır. Diğer inşaatın da tatil edilmesi için çare bulunmustur. İhale edilmiş veya ihale edilmek üzere bulunmuş olan inşaata devam edilecektîr. Yalnız tediye şartları değistirilecek ve uzun vadelerle tesviye edilecektir. Bu cümleden olan Sultanahmet'teki sıhhat işleri binasının tadiline, Kadıköy hâlinin garaj haline ifra ğına ve tstinye'de itfaiye benzin deposunun inşasına devam edilecektir. Bunların bedeli bir iki senede verilecektir. 9 Sahte vesaikle emlâk alan Senbenuva papazlarının sahte vesaikle uhdelerine geçirildiği iddia edilen emlâke ait tapu suretleri mahkemece alâkadarlardan isteni İmiş tir. Bunlar geldikten sonra mahkeme kararını verecektir. öğleden sonraki içtimada da E debiyat Fakültesi müderrislerinden bareme muarız olanların itirazlarının tetkikine baslanmıştır. Sekiz müderris baremdeki derecelere itiraz etmiş İtalyan zabıtası katolik hareketi olduklarından müzakere oldukça müessesatını kapatması ile başlıyan münakaşalı olmuştur. Neticede bu kısmın tetkikatı ikmal edilemediğin • ihtilâf bir müddet şiddetli bir harp ve mücadele şeklini aldı. Papa Fa • den, yarın tekrar bir içtima yapılma şizmi dinsizlik ile ve Faşistler dahi sma karar verilmiştir. Divan her hususta fakülteler tara Papa'yı halkı devlete ihanete sevk ve tahrik etmek ile itham ettiler. fmdan verilen kararların aksine bir Fakat her iki taraf ta birbirinin mihkarar vermemek tarikini iltizam et tiğinden barem mes'elesinde de ayni verine yürümeğe cesaret edemiyordu şekilde hareket etmeği istemekte Çünkü her iki kuvvet dahi cihanşü dir. Maamafih Vekâiet tarafmdan mul ehemmiyeti ve tesiri olduğun • vaki olan itirazların da bunlarla te • dan kolay kolay kırılamazdı. Çünkü lifine çalışılmaktadır. her iki kuvvetin komünizm, bolşe Sekiz müderris tarafmdan yapılan vizm gibi korkunç müşterek bir düşitirazın ayrı ayrı tetkiki icap etti • manı vardı. Bu vaziyet, karşısında ğinden Edebiyat Fakültesi baremi barıştılar. Yekdiğerine karşı suverî nin yarınki içtimad» H« ikmal edile müsaadat gösterdiler. Katolik hareM muhtemeldir. keti bundan sonra Vatikan'dan de • ğil, mahallî katolik peskaposlan ta rafından idare edilecektir. Edebiyat Fakültesi baremi MüteiFeıriplilc 800 italyan Faşist'i Besiktaş'ta silâh atanlar tevkif edildiler Evvelki akşam Besiktaş'ta sar • hoşlukla yedi el silâh atan ve üzer • lerine gelen zabıta memurlarına hakaret etmekle maznun Kavak'lı Ce • mal ile arkadaşı Bedri hakkmda müstentiklikçe tevkif kararı verilmiş • tir. Maznunlar tevkifaneye sevkolunmuşlardır. Dilencilerle möcadele Börosu açılacak Dilencilerle esaslı surette raücadele etmek için bir büro tesisine karar verilmiştir. tttihaz edilen bütün tedbirlere rağmen ötede beride bir çok dilencilere tesadüf edilmektedir. Tesis edilecek büro emrine kâfi miktarda zabıtai belediye memuru verilerek daimî bir mücadele yapılacaktır. Bu hususta bir de nizamname yapılacaktır. U Haydutluğa teşvık davası Akşam gazetesinde intişar eden «Haydutlar Kralı» unvanlı bir yazi dan dolayı mezkur gazete aleyhine bir dava açılmış ve ikinci ceza mahkemesinde cereyan eden muhakeme neticesinde gazete tahrir müdürü Enis Tahsin Beyin beraetine karar verilmişti. Mahkemenin bu kararı müddeiumumilikçe temyiz olunmuştur. Şehrîmize geleceğmi yazdiğımız 800 ttalyan Faşist izcilerin bugün sabah saat sekizde muvasalatları bekleniyor. ttalyan gençleri Ceneve'den Sezre Batisti vapurile hareket etmişler, yolda Pire'ye ^ e uğramışlardır. tzcilere muallimlerî de refakat etmektedir. Sinyor Musoli ni'nin iki sene evvel şehrimize gelmiş olan iki oğlunun bu defa da gelmeleri muhtemeldir. Faşist gençler bugün Taksim abidesini ziyaretle bir çelenk koyacak Iar ve camileri, müzeleri gezecekler ve yarın Boğaziçi'ne gideceklerdir. Akşam üstü de şehrimizden müfarakat edeceklerdir. Gelecek ilkbaharda ttalyan gençlerinin ziyaretlerini iade için izcile rimizin ttalya'ya gitmeleri düşünülmektedir. Bu itilâfın devamlı ve ebedi bir barışma olduğuna hükmedilemez. Daha doğrusu bir mütareke'dir. Yekdiğerinin şiddetli rakibi olan Papa'lık ile Faşizm er geç yeniden ve daha şiddetle çarpışmak mecburiyetindedir. MUHARREM FEYZl Buğday mes'elesi Borç icin bugday verilmesi külfetli bir iş! Zürram Ziraat Bankasına olan borçlarına mukabil buğday kabulüne dair olan karar İstanbul ve civa rında henüz tatbik edilmemiştir. Yapılan tetkikata nazaran tstanbul ve civarındaki zürraın müteaddit he saptan bankaya olan borçları az bir yekun tutmaktadır. Zürraın bankaya bu para yerine buğday vermesi tstanbul için kül fetli görülmektedir. Banka alacağı buğdayları şehir dahilinde ithar edeceği cihetle hasat yerlerinden tstanbul'a kadar nakledilmesi icap eden buğdaylar için bir çok nakliye ücreti verilmesi lâzım gelmektdir. tstanbul'da yalnız Hayadarpa > şa'da buğday idharına elverişli siloIar vardır. Buradaki ambarlar an cak on on beş bin ton kadar buğday istiap etmektedir. Burası kâfi gel • mediği takdirde Derince'deki harap siloların tamir edilerek ambar haline konulması, burası da kâfi gel mezse limandaki şileplerden bazı • larının isticar edilerek buğday a n • barı yapılması düşünülmektedir. Zürra ve hububat ticaretile uğraşanlar arasında hâkim olan kanaat, buğday bolluğunu korumak için ihracat üzerine prim verilmekten başka amelî bir çare olmadığı merke • zindedir. Ziraat Bankasının Ana • dolu içerilerinden toplıyacağı buğdayların harice sevkedilmesi için standardize edilmesi lâzım gelmekte ve bunun için de silolarda buğday • ların havalandırılması, elekten geçirilerek teraizlenmesi icap etmektedir. Halbuki, elde mevcut siloların istiap kabiliyetleri bu sene otuz milyon kental olarak hesap edilen buğdty mahsulüne göre çok azdır. istanbul Ziraat odası Dün tstanbul Ziraat Odası heyeti idaresi içtima ederek yeni reis ve kâtibi umumiyi intihap edecekti. Fa kat ekseriyet olamadığından çar şamba gününe kalmıştır. Adalarin elektrikle tenviri Büyükada'mn elektrikle tenviri i çin yapılan hazırlıklar bitmek üzeredir. Elektr'k şirketi teşrinievvel orta larına doğru Adaya cereyan vere cekitr. Zabıtaya hakaret eden mübaşirler Sarhoşlukla zabıtaya hakaret eyledikleri iddiasile mahkemeye verilen adliye mübaşirlerinden Şeref ve Fahri Efendilerin muhakemeleri dün birinci ceza mahkemesinde bitmiş, Şeref Efendi bir ay bir gün, Fahri Efendi de bir gün hapse mahkum ol muşlardı*. istanbul orduya beş tayyare dahahediye edecek fstanbul Tayyare Cemiyeti vari datı gittikçe artmaktadır. Teberruat bu şekilde devam ettiği takdirde bu sene İstanbul halkı orduya beş tayyare daha hediye edecektir. Bu suretle tstanbul'un orduya hediye ettiği tayyarelerin miktarı on ikiye baliğ olacaktır. (Yeni Gün) Devairde mesai saatleri Teşrinievvelde devair mesai saatlerinin değişmesi muhtemeldir. Bu salâhiyet vilâyetlere tevdi edilmiş olduğu cihetle mesai saatleri sabahları daha erken işe başlayıp akşamları daha erken nihayet verecek şekilde tanzim edilecektir. Yarın aleyhine açılan iki dava «Yarın» gazetesinde «Mezarlık lardaki kemikler satılıyor» serlev hasile islâmın kemiklerine kadar el uzatıldığı tarzında intişar eden bir yazıdan dolayı Belediye tarafın • dan mezkur gazete alevhîn» bir dava açılmıştı. Yapılan tetkikat netice sinde üçüncü müstentiklikçe gaze tenin sahibi Arif Oruç ve mes'ul müdürü Bürhanettin Âli Beyler hakkmda lüzumu muhakeme kararı veril miş ve evrak üçüncü ceza mahke mesine tevdi olunmuştur. Baytar müdiriyeti tarafmdan hakaretamiz neşriyattan dolayı Yarın gazetesi aleyhine açılan davaya dün ikinci ceza mahkemesinde baslan :tk*ı sauıK muauıu mes'u Selim Sırrı Beyin konferansı Yarın akşam saat yedide Selim Sırrı B. Radyoda mutat konferanslarının 34 üncüsünü verecektir. Mevzuu: «Vatan nedir?» tan bahrî kuvvetleri arasında bir müvazene tesisi mes'elesi hakkında müzakereler açılmış olacaktır. Bu mes'ele ile birlikte, Bulgaristan'da mevcut olduğu iddia edilen hareketler dolayısile Rusya ile yeniden ticarî münasebata girişilmesi mes'elesile de iştigal e • dilecektir. Baltık hükumetlerile Lehistan ve Bulgaristan'ın, Rusya'ya karşı takip edilecek müşterek siyaset etrafında anlaşmaları, Yunanis fcaa ve Romanya'yı pek ziyade alâkadar etmiştir. Etabli Rumları davet Muhtelit Mübadele altıncı tâli komisyonu riyasetinden: İstanbul'da bulunan Türk tebaası ortodoks rumlardan etabli vesikası almak üzere tstanbul'daki tâli ko misyonuna henüz müracaat etmemiş olanlara etablilik sıfatlarının tetkik edilmesi için mezkur komisyonun Mis soka&ındaVi kalemWine müstacelen müracaate davet edildikleri ve kendilerine verilmiş olan son mühletin on beş eylul 1931 tarihinde nihayet bulacağı hatırlatılır. Bu Urihten sonra tâli komisyon artık etabli vesikası vermiyecektir. Bursa Yalova yolunda bir otobüs devrildi Geçen çarşamba günü akşamı Yalova Bursa yolunda bir otobüs kazası olmuştur: Yalova'dan bir çok yolcularla Bursa'ya hareket eden bir otobüs Orhangazi'ye yakın bir yerde yanlış bir manevra neticesinde dev" ":icede yolculardan beş kişi yaralanmıştır. Bunlardap üçü • nün yarası oldukça ağırdır. Hepsi de tedavi altına ahnmıştır. Bu yolda işliyen otobüslerin haddinden fazla yolcu aldıkları haber veriliyor. ^ lü Süleyman Tevfik Bey neşriyatın hakaretamiz olmadığım iddia ederek mevzuu dava olan gazete nüshalarını mahkemeye ibraz edeceğini söyle • miştir. Bu talep kabul edilerek dava talik olunmuştur.