28 Temmuz 1931 Tarihli Cumhuriyet Gazetesi Sayfa 1

SEKiZiNCi SENE No. 2594 NADÎ >~ ~.~~~î »••*••*•*• İDAREHANESİ:^ } DftvnnoDntunme karysnüta (lairri •ahsosa • * Telgraf: İstanbul Cumhurivet [' • Başmuharrlr . Ta hrlr müdürü tdare müdürü 22365. Matbaa : 22368 ; 23^39 20472 * Cumhuri ""lm""lmılm nmmnnıiiiranHiı SALI 28 TEMMUZ 1931 ABOIVE ŞERAfTl TÜRKİYEİÇİNİ HARİÇİÇİM İ 1400 gr. | 2700 Kr.rj . I 3 Ayiıgı j 750 Kr. I 1450 Kr.'4 400 Kr. j 800 Kr her yerefe Nilshası 5 Kurnşinr Ingiliz Başvekili Almanya'ya Geldil Ziraati korumada Bulgar sisteminin Yeni şelcH Hakikatte bu yeni bîr şekil değildir, geçen sene tatbik olunan usulün tecrübe ile lüzumu tezahür etmtş bazı ufak tefek tadillere uğrı yan şeklidir. Bulgaristan'da mahsulü doğrudan doğruya köylüden alan resmî heyet ayni vazifeyi ifaya bu sene de devam edecektir. Fiatları esasen rençper lehine olarak bu heyet tayin ediyor. Satın alınan malı dahilî istihlâke bu heyet veriyor, ve harice de bu heyet sevkediyor. Dahilî istihlâke satış biraz daha pahalı, harice sevkiyat f iatı dünya piyasasına tâbi olarak biraz daha ucuzdur. Dahilî istihlâkin fazla farkı bir taraftan ihraç fiatlarındaki noksanı telifiye mahsustur, diğer taraftan rençperin her halde malını az çok değer pahasile elinden çıkarabilmiş olması içindir. Bu işi böyle görmek için Bulga ristan'da hububat alıra ve satımı üzerinde bir inhisar tesis edilmiş değildir. Bununla bersber köylüden mal almak için ona fazla para vermekte hiç bir tacirin resmî komîs • yonla rekabet edebilmesi filen ve maddeten mümkün olmaz tabiî. Bundan şu netice cıkmıştır ki Bul garistan'da zahire ticaretile, değirmencilik ve unculukla mesgul olanlar dahî muhtaç oidukla1*! malı ko misyondan satın almağa mecbur ol muşlardır. Bu suretle resmî komis yon filen piyasaya hâkimdir, ve bu hâkimiyet ziraatin himayesini temin eden bir hakimiyettir. Zaten maksat rençperin himayesi olduğu cihetle bu suretle maktadm hasıl olduğuna hükmetmek te pek tabiidir. Bu seneki tatbikatta köylüye mah sulü bedelinin %7S inin nakten ve yalnız %25 inin bono ile tedîyesi derpiş edilmiş bulunuyor. Geçen sene %50 nakit tediye olunmuş ve %50 si de vergi bonoları deniîen bir vesika ile ödenmişti. Demek ki tecrübe vergi bonosunun %50 mikta rını fazla bulmuştur. Bu sene köylüye verüecek %25 bononun nelere yarıyacağı daha vazih surette gösteriliyor: 1 : Bu bonolar rençperin Zi raat ve Kooperatif Bankalarına olan borçlanna verilebilir. 2 : Hazinece rençperin bütün vergi borçları mukabilinde kabul olunur. 3 : Vergi borçlarına mahsup olunurken bonoların bizzat ve bilfiil çiftçilik edilmiş neticesinde ahndığ* bir köylü şehadetnamesile tevsik edilmiş olmalıdır. 4 : Nihayet çiftçi bankaları borçlardan artacak bonoları nakit o larak kabul ile muayyen bir faiz mukabilinde hazîne hesabına mu hafaza ederler. Bu tedbirlerle bir taraftan bonoların sui istimali ihtimallerine set çekilmiş, diğer taraftan behemehal köylüye yardım esasında çok ciddiyet iltizam olunduğunun delilleri verilmiştir. Bu usulde rençperin himayesi. ziraatin buhrandan vikayesi sarih bir hedeftir. Anlaşılan Bulgaristap'daki «iraat şeraiti bu usulün orada muvaffakiyetle tatbikını temin etraek tedir. Bu ziraat şeraiti içinde mahsulün muayyen tipîere irca suretile istandardize edilmiş olması belki birinci kolaylık mevküni işgal et mekte olacaktır. Bizde dahi bu usulün tatbikı im kânlarını araştırmak Iâzımdır tabiî. Yalnız bu usulün tatbikı carelerini aramak için değil, alehtlak ziraat şeraitimizi ıslah etmek için bugün den tezi yok, çalışmağa mecburuz. Asrî devletin bütün manasile ikti sadî devlet demek olduğunu artık bütün şümulile anlamahyız. Ankara'nın içinde vücude geti rilen Gazi nümune ciftliği çiftçilik hususunda husule getirilebilecek tekemmüller hesabına şimdiye kadar bizde hiç bir ziraat nezaret ve vekâletinin yapamadığı kadar muvafv ( Mabadi 2 incı sahıfede ) İsmet Pş. T. Rüştü, Y. Kemal, Recep B.ler geliyor Başveki! doğruca Yalöva'ya gidecektîr. Fırka U. K. bürosu da naklediliyor Ankara 27 (Telefonla) Başvekil îs met Paşa bu günkü posta trenile Istan bul'a hareket etmiştir. Ha riciye Vekili Tevfik Rüştü, ve Adliye Ve kili Yusuf Kenoal B.ler Başvekil Pş.ya re fakat etmekte idi. İsmet Paşa istasyonda Heyeti Vekile>azası, Ankara'da bulunan meb'uslar ve bütün Vekâletler er •ınHinımııumııımı .n.n ll m ll .ııı.iH,.ı., l , l , 1 ı.ıiM l ... 1 . ll M,,,, Hakimiyeti Milliye bayramıdır Bugün kurtulus bayramları mızdan birini daha tes'it ediyo ruz. Bundan 9 sene evvel bugün; köhne saltanat yıkılmış ve milletin hakimiyeti ilân edilmişti. Aradan 9 sene geçti. Cumhu riyetin misilsiz feyizlerini daha iyi anladıkça; kendi kendini idarenin nimetlerine daha çok alıştıkça sırtımızdan kaldırılan bu kâbu sun korkunçluğunu da daha iyi anlıyoruz. Yakın mazinin ıztırap yılları türlü türlii hatıralarile millî vicdandaki intibahı kuvvetlendiri • yor ve tuttuğumuz yolda hayat kabiliyetimizi arttırıyor. Hakimiyeti milliye bayramının 9 uncu yılını kutluluyan büyük milletimizi tebrik ederiz. Ingiliz Başvekili ile Hariciye NazınBerlinde! M. Makdonald: «Şeker müjâkatının neticelerini takip edeceğiz» diyor Londra 26 (A.A. Ya rın tayyare ile Berlin'e gitmek niyetinde bulu nan M. Makdc nald, ahvali havaiyenin müsa adesizliğine dair almış olduğu haberler üzerine Almanya'ya FeBerîin'e hareket eden lemenk tarikile İngiliz Hariciye Naan gitmeğe karer M. Hendersov. vermiştir. M. Makdonald, refakatinde Alman sefiri M. Neurath bulunduŞu halde Liverpol istasyonuna gelmiştir. Kendisini istas yonda hava işleri nazırı Lord Amburee teşyi etmiştir. M. Makdo nald, trene binmeden evvel şu beyanatta buIunmuştur: «Berlin'e gitmekte oldu ğumdan dola Berlin'e hareket eden yımemnunum. İngıliz Başvekili M. Ziyaretimin Makdonald mes'ut neticeler vereceğs «« evvelce r» Chequers'de elde edilmi* olan ne(.Mabadi 3 üncu sahifede) Devairde tatü Dün aksam Mevlidi Nebevî $andili olduğu için camiler tenviredilmiştir. Hakimiyeti milliye bayramı münasebetile bugün resmî devair müessesat tatildîr. Recep B. İsmet Ps Tcfik Rüştü B. Bu da ikinci vesika!. Bu adam Arif Oruç'tur kânile halk tarafından teşyi edilmiş ve tren alkışlar arasmda hareket etmiştir. Başvekilimiz yarın (buı»ün) saat 2 de Haydarpaşa'ya vâsıl olacak ve aglebi ihtimal bir motörle doğru Yalova'ya geçerek Reisicumhur Hazretlerine mülâki olacaktır. İsmet Pş. Yalova'dan îstanbuIa avdet ettikten sonra Heybeli'de veya Pendik'te bir ay kadar istirahat edecektir. de ayni trenle fstanbul'â hareket etmiştir. Recep Beyle beraber Fırka Umumî kâtiplik büro»u da İstanbul'a nakledilmektedic *** Hava faciasmdan Gazi ile millî hükumet için: «Itilâfçı'laryeni malumat yok! dan hiç farkı olmıyan» diyen adam! Zavallı Ihya B. in ref ikası neler anlatıyor ? Recep Bey de geliyor Fırka Umumî kâtibi Recep ?>. Fırka Umumî kâtiplik bürosu * *"îstanbulB::kİstanbul Fırka binasının üst kareş yolunda uütında ifayı vazifeye başlıyarak şerek rakipleritır. Fırka İstanbul heyeti idaresi Ie beraber ys nan tayyarenin de haftalık mutat içtimalarını ne suretle kaFırka merkezinde aktedecektir. zaya uğradığı Bunun için Fırka vilâyet mer • hakkında he • kezinde odalar tahsis oluumus ~ıüz şehrimize fazla malumat tur. S Jı.jy .aji Ju» Otobüs seferleri Şirketi Hayriyeyi de korkııttu! işletmesine salâhiyet verdi gelmemiştir Ka zaya kurLan ' zidenlerden pi Merhum tayyarecimiz lot Ihya Beyin Ihya Bey zevcesi Refika H. demiştir ki: « 14 senedenberi evliyiz. Biri (Mabadi 4 uncü sahifede) JL' ^jj' JL.\~ Jlit» *>j4**"lr S.'J iL'ı ,x Hissedarlar Meclisi Sirketin de otobüs Yeni futbol antrenörü şehrimize geldi Arif Oruç ile arKadaşlanmn Kskışehirde gizlıce neşrettıklen ve Gaziffc.ran r>yasetindeki millî huk'umetin Hurriyet ve İtilâçı'lardan hiç farkı olmıyan muğfıl bir idare olduğunu *öylemek küstchl'gını ve hıyanetını gosterdikleri beyannamcden ikı sahıfe Arif Oruc'un, cephede, memle ketin hayat ve mematı mevzuu b&hsolurken, Eskişehir halkını isyan ve kıyama teşvik eden beyannamesini dün neşretmiş ve bugün de diğer bir vesikayı neşredeceğimizi söylemiş tik. Türkiye Komünist partisi merkezi umumisi namına Ankara'da yazılmıs gösterilen bu vezfrn Eskişehir'de Arif Oruç ve Şerif Manatof tarafından, sırf Çe.kec Ethem'e yardım maksadile gizlice tabı ve neşredilmiştir. Bu vesikayı bu adamların matbaasında bastınp yakalamıs olanlar bugün de meydandadırlar. (Mabadi 4 üncu sahifedei Amerika'lılarla deniz müsabakaları D'jn toplanan Şfrkeıihayriye hissedarlar meclisi Taksim Büyükdere caddesinde teşebbüsatta bulunmak için idare işlemeğe başlıyan otobüslerin günden meclisine salâhiyet verilmesine dair güne ziyadeleşmesi Şirketihayriye olan idare heyetinin tezkeresî okunmeclisi idarcsinin nazari dikkatini muş ve hissedarlar tarafından bu celbetmiş ve hissedaran bu bapta italep müttefikan kabul edilmîstir. cap eden tedbirleri almak için idare Hissedaranm verdiği bu salâhiyet meclisne salâhiyet verilmesi husuüzerine şirket idare heyeti Iktisat sunu müzakere etmek üzere fev Vekâleti ve fstanbul Belediyesile tekalâde bir içtimaa davet edilmişti. mas edecektir. Şirketihayriye hissedarları dün saat Şirket yapacağı tetkikata göre ya üçte şhket merkezinde Necmettin kendisi otobüs işletecek ve yahut Molla Beyin riyasetinde bir içtima her hangi bîr şirketle bu vadide anlaaktetmiştir. Bu içtimada kâtibiumuşacaktır. Simdiki halde ortada tebelmî tarafından içtimaın maksadı izah lür etmiş bir sey yoktur. Ancak, siredümiş ve Boğazın her iki sahilinde ket, bizzat otobüs işletmeğe karar otobüs işletmek ve yahut otobüs işverdiği takd'rde bunun için çok mun * leten bir şirketle teşriki mesaî etmek tazam bîr servis ve çok elverişîi arave bu iş için resmî makamat nezdinde balar getirtecektir. | M. Fred Pagner Futbol federasyonu tarafından îngiltere'den celbedilen futbol an trenoru M. Fred Pagner şehrimize gelmiştir. Bu antrenöre 35 tngüiz lirası maaş verilecektir. Kendisile bir senelik mukavele yapılmıştır. An trenör yakında faaliyete geçecek, bilhassa genç oyuncularla meşgul olacaktır. M. Fred Pagner İngiltefe'nin en meşhur profesiyonel futbol takım larında uzun müddet futbol oyna mış ve antrenörlük etmiştir. îngil tere federasyonu, antrenörün kıy metli bir muallim olduğu hakkında teminat vermiştir. ~~Tİ ı Deniz eğlencelPti Galatasarav'n Amerıkon Şehrimizde bulunan Aftnerikan Darülfünun talebesinHen barı larile Galatasaray'lı sporcular arasında Büyükdere'deki yüzme bavuzunda dün müteaddit vüzme ve atlama müsabakaları yapılmıştır. Daruifunv^hOan Ucuncü sahıfede Köylüyii boğdurmıyacsğız! Yazan: AKA GONDOZ Müsabakalsra sekîz on lc«^ar etm'stîr. Muhtelif şeMlde 50, 100. 400 metro vüzrnel"». »tla ma ve deni^ tomi rnue^Hak^'arı yaoılmi«t*r ^i's»Haka1»»'" *»k serisir»? • e ':«*n?7 topunu Galata« • saray'lıîar kazanmıstır.