21 Temmuz 1931 Tarihli Cumhuriyet Gazetesi Sayfa 2

Cumhuriyet 21 Temmuz ı931 l ATTILA Muharriri: Marcel Brion Müterciroi: Mastafa Namtk I Sehir ve memleket haberleri San'atlar mektebi bir nümune sergisi açıyor Siyası icmal Paris müzakeratı Tamirat ile harp borfilannın te ciline ait (Mr. Hopver) in teklifin* karşı Fransa'nın ileri sürdüğü iti razların bertaraf edilmesi için Pa rU'te evvelçe cereyan eden mÜSA kerelerin uzaroası üzerine Alman ya'nm iktisadî ve malî vaziyetinin birdenbire f«nla«ması bütün eihan «iyasetini altüst etmiştir. Bütün cihan ifin tamiri gayrimümkün bir felâket teşkü edecek olan Almanya'nın iktisadî sukutu tehlikesi kürei arzut mukadderatını idare eden büyük devletleri harekete getirdi. Gayet müstacel tedbirlere ihtiyaç dan roukaddema düşünülen baaı birlerden sarfı nazar edild». Meselâ tngiltere Başvekili ile Haricîye Nazın Almanya'ya iadei ziyaretten şim» dilik sarfı nazar ettijer. fngiltere Hariciye Nasırı Paris'e koştıı. Tesadüfen Avrupa'da bulu nan Amerika Hariciye Nazırı da hemen Paris'e geldi. Bunlar Franşa hü> kumeti erkânile sıkı temasta bulu narak Avrupa'yı ve hatta bütün cihapı arkasından sürükliyecek Al man buhranının önünü almak için Fransa'nın teşriki mesaide bulun masını musırrane tavsiye ettller. tş yalnız Fransız nazırlarlle görüş mekle bitmiyeceğinden Almanya Başvekili ile Hariciye Nazırı dahi Paris'e davet edüdiler. İki Alman Nazırt evvelâ yalnız Fransa Başveki li ve Hariciye Nazırı ile görüşerek Almanya'nın vaziyetini ve Berlin hükumetinin düşündüklerini anlattılar. Bu hususî mülâkatları îngiliz ve Amerikan Hariciye Nazırlannın iştirakile umumî içtimalar takip etmiştir. Edirne'de bir sergi Kubilây abidesi Teberrüat listesi Gazetemizin teşebbüsile ya I pılacak Kubilây abidesi için va • ı tandaşlann gönderdiği teberrüat ; meyanında muhterem Kars hal . kının liştesini derce devam ediyoruz. Abbas Ef. Aliesker Ef. Esat eflji Karadayı Cemal Ef. Fasıl usta Otomatik teraziler Eski sahipleri Himayei Etfalden dava ediyorlar 89 Hangi cepheye hücum etme li? Harp vesileleri.. Roma ve Kostantaniye sarayların ın hazırlanması emri Telâş w korku Aetius'un nasihati Theodos'un vefatı Altınla değil dem irle muhabele J Attilâ kuvvetini yokhyor Vttilâ, Hün memleketinde pek seri bir teftiş seyahati yaptı. Askerinin intizamını, disiplinini, kavga.cı ruhqpu yakından rnüşahede etti. Asya'dan yeni gelmiş kalabahk efrat, ikinci istilâ dal gası için lüzumlu olan takviye kıt'aUrım teşkil ediyordu. Taarruza geçmek için her şeyi hazırdı. Hün Kralı, ilk hedef olarak Roma'yı mı yoksa Kostantaniye'yi mi irçtihap edeceğinde henüz mütereddit idi. İlk darbeyi hangi cephede indirmek lâzım gelece ğini düşünüyor, kararlaştırarm • yordu. Hangi cepheyi seçmeli? Iki cepheden her hangisini is terse seçebilirdi. Şark cephesin de taarruza geçmek için f irsat hazirdı. Başhadımağası, caniyane tesebbüsiinden dolayı henüz cezalandırılmamıştı. Attilâ'nın bu met'eledeki mutur taleplerine elan kaçamakh cevaplar verili • yordu. Bu taallül mükemmel bir harp veailesi olabilirdi. Garp cephesine gelince: Roma hükumetile bir ihtilâf çıkarmak kolaydı. Buna bir çok sebepler bulunabilirdi. Ezcümle kendisinin dostu olan Frank prensinin hal'edilmiş ol maeı muvafık bir müdahale ve silesi teşkil edebilirdi. Attilâ'nın tab&iyeti altındaki prensler de, işaret edeceği hasma karşı harekete müheyya idiler. Slâv'lar, Cermen'ler ve Gol'lular, silâha sarılmak erarini bekliyorlardı. Onlar da tanunile hazırlan mışlardı. Attilâ'nın bu kara.rsız4ığı, Roma ve Kostantaniye'deki nazırların istikbale ait tahminlerini altüst ediyordu. Casusların ra porlarından anlaşıhyordu ki, Hün ordusu her gün yeni yeni tak "i's Vît'aları almakta ve büyük sefere girişmek maksadile ha • zırhklarda bulunmaktadır. Ni hayet kuvveden file çıkan (Cermen İslâv Hün) ittihadı, gayrimüteharrik duran, fakat önüne çıkacak engele, mukavemet olun< maz bir şiddetle atılmağa mü heyya korkunç büyük bir dal gaya benziyordu. Avrupa diplomatları, bütün Hün kavimlerinin bir federasyon hajinde, bir bay rak altında toplanabileceğine ihtjmal vermedikleri müddetçe Attilâ'nın gayretlerini ciddî telâkki etmemişlerdi. Fakat bugün, Tu na sahillerini ordugâh ittihaz eden bu muazzam ordunun bir piştardan ibaret olduğuna ka naat etmek mecburiyetinde bulunuyorlardı. öyle bir ordu ki, dumdarlan ve son alayları ta Sibirya sahralarında, orta A8ya steplerinde, Çin hudutlarında techizatını ikmal ederek sefere hazırlamyordu. Bu muazzam korkunç Mogol kütlesi harekete geldiği gün, onu hiç bir kuvvet durduramıyacaktır. Attilâ sarayınm hazırlanmanm Dıinkö yekön un 1 1 1 L K. ı n Mektebm hazırladığı bir reklâm emrediyor tki Hün süvarisinin, Roma ve Kostantaniye tmparatorlarına, ayni günde ve ayni mealde birer mektup getirdiği vakit, bu iki dev let Hariciye dairelerinde korku ve telâş son haddine vardı. Mektup ayni mealde olduğu gibi kat'î ve âmirane bir ifade ile kaleme alın raiftı. Kısaca ya?}lmıştı. Hulftsası şu idi: Mabadi var Alman Bankalarında tabiî hai avdet etti Banka müdürleri, bunu Türkiye'nin müzaheretine medyunuz, diyorlar Son Alman malî buhranının şehrimisde uyandırdığı telâş ve heye can dün mahsüs derecede hafifle • miştir. Doyçe Bank ve Doyçe Oryent Bank dün de sabahtan taat 15 e kadar mevduatı olanlara tediyatta bulunmuşlardır. Dün bankalarda ev velki günler gibi tehacüm vaki ol rnadığından ihtiyaten vazolunan po lis memurlan kaidırılmıştır. Doyçe Bank dün »aat üçe kadar Osmanlı ve Ziraat Bankalarından bir milyon üçyüz bin lira almıştır. Doyçe Bank ta tzmir şubesi için 100 bin, İstanbul şubesi için de 344 bin lira almıştır. Doyçe Oryent Banktaki mevduat sekiz milyon liarya baliğ olmaktadır. Şimdiye kadar Izmir şubesi de da hil olmak üzere bunun dört bucuk milyon lirası tediye edilmistir. Doyçe Banktaki mevduat ta üç buçuk milyon lira kadardır. Banka, şimdiye kadar bunun iki buçuk milyon lirasını tediye etmiştir. Doyçe Oryent Bank ve Doyçe Bank evvelki gün Tieare » müdiri yetine müracaat ederek tediyatın bir kaç gün tecilini istemişler ve bu mes'ele tktisat Vekâletinden sorulmuştu. Dün Iktisat Vekâletinden gelen bir telgrafta her iki bankanın tediyatı kesmelerinin doğru olamıyacağı ve bankalara yardım oL. mak üzere de Maliye Vekâletinin her ki bankaya bono karşılığı ola rak üç milyon üç yüz bin lira vereceğiı' bildirilmistir. Bu cevap dün bankalara bildirilmistir. Doyçe Bank bir milyon üç yüz bin lirayı evvelki gün aldığı gibi Doyçe Oryent Bank ta her gün ibraz ettiği bono mukabilinde Osmanlı Bankasından para almaktadır. Her iki banka müdürii de hükumetin henüz vadeji gel•liyen borçlarını bu suretİe ödemesınî mînnet ve şükraniarla karşılamaktadırlar, Dün Doyçe Oryent Bank müdürü kendisile görüşen bir muharririmize hükumetin bu lutfundan memnuni yetle bahsettikten sanra demiftir ki: « İ«te siz de görüyorsunuz ki bankamız eski normal vaziyetini al mak üzeredir. Bugün 80 bin lira kadar tediyatta bulunduk. Hatta bir kısım müşterilerimiz aldıkları pa raları bugün getirerek gene bankamıza vermif lerdir. Biz halkta ha»ıl olan bu itimadı her halde Türkiye Cumhuriyet hükumetine borçlu yuz . » Edjrne 19 (Hususî) Edirne San'atlar mektebi çok müsmir bir faaliyet gösterecek şekilde çalışmakta ve bu mesai bütün muhitin haklı takdir ve tergibini kazanmaktadır. Mektep muhtelif san'at fubeleri için Türk unsurlar yetiştiriyor. Mektep müdürü Ekrem B. in gayret ve hinr meti de bu yolda mühim bir âmil olmaktadır. San'atlar mektebi yarın bir (Mahalli San'atlar sergisi) açıyor. Sergi mektebin büyük salonunda ihzar • dilmiftir. Bütün san'atların en mü tekâmil enmuzeçleri ile süslüdür. Caaip reklâmlar, Trakya'nın her yerine, Bulgaristan ve Yunanistan'a gön derilmiştir. Muhit çok alâkadardır, bu komsu iki memleketten pek çok jfyaretçi geleceği tahmin edilmek tedîr. Sergide; bütün mamulâtın ne suretle yapıldığı, fennî kıymet ve ka büiyetleri, maliyet fiatları ve saire hakkında sarih malumat • vereoek örnekler, graf ikler' vardır. Edfrne'Iiler talebenin vücude getirdiği mas • nuata büyük bir rağbef gostermek tedirler. Şimdiden bir çok eşya kataloğu istemîflerdir. Mektep bunları hazırlamakla mesguldür. Sergi 30 temmuza kadar devaro edecektir. Mektebm verdiği iyi is ve neticeyi gören fabrikatorlar ve atelye sahipleri talebe ile alâkadar olmağa başlamışlar ve hatta bu sene mezunlarına hariçte iş bulmuş • lardır. thsan Aljekber Bf. Kıyas Ef. VasU Bf. 4 Bekir Ef. • Kaymakam Tahsin B. Ü Yüzbaşı Refik B a Kaymakam Sadık B. m Tü?ba»ı Tevfik B. » N*Un S. » Salâhattin B. Bifinci miilâzim Muhtar B. İmapı İsıet Bf. Topçu yüzbaşı Cemil B. Afaliyede Nnrettin Q. » Eefik B » Cavit B. Terzi Mehmet Ali gf. Fırıncı Battal Ef, | Ahmet Ef. I Hüseyin Bf. | M n s t a f a Bf. ^ I Zihni Bf. | ş u k f ö Bf. ı |l l l 1 1 1 1 1 1 ] ] ı l ı ı : : ] ] ] İBakk»! üammtt Bf, I Mehmet Ef, Ekmek 8 francala 13 kuruş Son hafta zarfında buğday fiatlarında tenezzül görüldüğü için ekmek fiatlarından 20 para tenziline karar verilmiştir. Francala fiatla rından da 20 para tenzil olunmuştur. Bu suretle çarşamba sabahından itibaren ekmek 8, francala da 13 kuruşa satılacaktır. Belediyenin kambiyo müsaadesi geldi Belediyenin kambiyo müsaadesi bittiğinden hariçten levazım almak için müşkülât çekmekte idi. Dün Ankara'dan Belediyeye 50 bin lirahk kambiyo müsaadesi gelmiştir. Bunun için hemen lüzumu olan mevaddı almak üzere bir liste tertip edilmiştir. Ahnacak levazım meyanında benzin de vardır. Benzin son zamanlarda bitmiş olduğundan sokaklar sulanamamakta idi, Alman malî buhranının izmir'deki tesiri tzmir 20 (A.A.) Almanya'nın geçirmekte olduğu malî buhranın Izmir'de yalnız bir Alman bankasının müşkül bir vaziyete düşmesin • den başka bir tesiri görülmemiştir. Piyasada hiç bir tahavvül yoktur. Doyçe Oryent Bankta parası olanlar bankaya müracaat ederek mevdu atlarını istemekte ve yüzde 20 den 40 ve bir aralık 50 ye kadar çıkan bir nisbet üzerinden paralarını almaktadırlar. Banka şimdiye kadar 633,600 li • ra sahiplerine iade etmiştir. Ban • kaya tevdiat yekunu 1 milyon 800 bin lira olup bankanın piyasadaki parası ise 2 milyon lirayı müteca vizdir. Ebüssuut caddesinden tramvay geçeceK Sirkeci tramvay hattının betona tahvili takarrür ettiğinden tramvayların muvakkaten Ankara caddesinin alt kısmı tarikile Ebüssuut caddesinden geçmesi kararlaşmıştır. Tramvay şirketi mümessilleri dün bu hususta Belediye ile görüşmüş lerdir. Yeni muvakkat yolun haritası yapılmış olduğundan yakmda inşasına baslanacaktır. bertaraf edilmesi için yardımda bulunmağı vadetmiş ve bu maksatla yarın Londra'da Hoover plâmnın mevkii icraya vaz'ı için toplanacak olan konferansa iştirak etmeği va detmiştir. Bu suretle Aîmanya'dakk buiıraıun yakmda zaîl olacağı muhakkak addedilmektedir. Müştereh bir tebliğ neşredildi Paris 19 (A.A.) Alman Fransiz ricali devletinin Paris'teki mü kâlematı siyasiyesi bu akşam müş terek bir tebliğ neşretmek suretile nihayet bulmuştur. Tebliğde vukuu taatü efkârın istikbalde daha samimî bir teşriki mesai arzu eden iki hükumet bey n:nde bsr tafearrüp vücude getirdî • ğinî bî!dirrnektecKr. Fransa, Almanya'dak! buhranın Bu mülâkatlarda ne karar verildiği malum değil ise de umumî intiba iyidir. Her halde Fransa ile Almanya arasındaki gerginlik bir derece hafifleşmiştir. Fransa ile Almanya'nın uyuşmaları için hayli zeraîtı hazırlanmıştır. Fransa'nın Almanya efSultanahmet'te Yerebatan'da Muh kârı umumiyesî tarafından kabul eteremefendi sokağında oturan Niğdilemiyecek ve Brüning hükumetideli Hasan Ef. bir müddet evvel tebnin sukutuna sebep olarak müfrit dili hava için gittiği memleketin Dün Kadın Birliği azaları Birlik fırkaların iktidar m«vkiine gelme den avdet ettiği akşam evde mü binacında bir içtima akdetmislerdir. sme yol hazırlıyacak siyasi talep • kellef bir rakı ziyafeti tertibi için ^U içtimaa kadın doktorların bir kıs lerde eskisi kadar inat ve ısrar gosüveyoğlu Talit'a emir vermif, Tamı iftirak etmiştir. Diğer doktorla • tefrmek istemediği hissolunuyor. lât ta bir rakı sofrası hazırlamıştır. rın da iftirak etmesi için gelmiyenleParis'teki bu temaslar ve müza Bu ziyafete Hasan Ef. hariçten re davetiye yazılmasına ve çarşamkereler Ingiltere devletinin Londra'bir iki misafir çağırmış, evdeki diya davet ettiği nazırlar konf eransına ğer kiracılar da davet olunmuş, Ha ba günü tekrar toplanılmasma ka müsait zemin ihzar ettiği muhakkaksan Efendinin avdeti şerefine eğlen • rar verilmiştir. Maamafih dün köylere gidecek irşat heyetlerinin bazı tır. Fransa dahi Poung plân» ve terki meğe başlamışlardır. Bir müddet ları intihap edilmistir. Fakat Birteslihat mes'eleleri şimdilik mevzuu sonra ayni ev kiracılarından gar lik bu heyet azasımn isimlerini şimbahsedilmemek şartile bu konferanson Sinop'lu Ahmet te gelmiş, ziya dîlik mektum tutmamaktadır. Bu sa iştirak edecektir. Londra'da tn fete davet edilmif ve içmeğe başlakütumiyetin sebebini tabiî keşfet giliz, Amerikan, Alman, Fransız, tmıştır. mek imkânı olamamıştır. talyan ve Belçika Hariciye Nazırlan Bir kısım davetliler gittikten sontoplanıyorlar. Bunlar Almanya ve ra sofra başında Niğde'li Hasan, TaMerkezî Avrupa buhranının izalesi lât ve Ahmet kalmıştır. Rakı bit • çaresini düşünecekler ve görüşecekmiş, meclisin dağılması icap etmiş, lerdir. 22 temmuz çarşamba günü 400 fakat Niğde'li Hasan Efendi adamaDiğer taraftan Almanya hükumeti Bulgar seyyahından mürekkep bir kılh sarhoş olduğundan rakıya de • memleketten döviz şeklindeki serkafile Bulgar bandıralı Stella va vam edilmesi teklifinde bulunmuş, mayenin kaçmaması için gayet şidpurile şehrimize geleceklerdir. öveyoğlu Talât, rakı kalmadığım detli emirnameier neşrederek FranKafilede bir çok avukatlar, müsöyliyince de küfür etmeğe, bar sız'ların istediği en mühim malî tedderrisler ve meb'uslar bulunmak bîrleri almış ve bunları tatmin etmişdakları, tabaklan, camları kırmağa tadır. Bu cihetle şehrimizdeki Bultir. Alman buhranının cihanşümul bir başlamıştır. Bunun üzerine üveyoğlu gar kolonisi seyyahları istikbal için felâket şeklini almıyacağı ütnitleri ile baba arasmda evvelâ ağız kav • şimdiden hazırlığa başlamışlardır. mezkur tedbirlerin ittihazı ve Lon gası, bilâhare de dövüş başlamış Seyyahlar şehrimizde bir hafta kadra konferansının toplanması mü tır. Garson Ahmet iş büyüyünce badar kalacaklar ve bu müddet zar nasebetile çok kuvvet bulmuştur. ba ile oğlu ayırmak istemiştir. Tafında Yalova'yı da ziyaret edecek MUHARREM FEYZİ lât, bu müdahaleye kızmış ve Ah • lerdir. med'in suratına vurup kanatmıştır. Bu esnada lâmba da sönmüş, yediği Ayaspaşa vakfı mütevelliliği utokatın acısile garsan Ahmet eline mumî kâtibi Hakkı imzasile aldığıgeçirdiği bıçakla Talât'ı iki yerinden ağır surette yaralamış ve kaçmıştır. mız bir mektupta mütevellinin hem Ayaspaşa zade, hem de Kevakibi Talât, derhal hastaneye kaldtnlmif, zade olduğu, Ayaspaşa'nın vakfedilifade veremeden ölmüştür. miş mezarlığı değil, ailesine bıraGirit'ten âyan azast, meb'us, gaGarson Ahmet o geceyi Yere kılmış arazisi bulunduğu ve bunla zeteci, tüccar, doktor ve avukat olbatan'daki yangın yerinde geçirdik rın Evkaf müdiriyeti ve mahkemece mak üzere 150 kişi kadar güzide bir ten sonra sabahleyin Balat'ta bir ar müseceel bir surette idare edildiği seyyah kafilesi Seyrisefainin îskenkadaşmın evine giderek saklanmış bildirilmektedir. deriye hattında işliyen vapurile perve burada yakalanmıştır. şembe günü şehrimize gelecekler Garson Ahmed'in muhakemesine ve ayın yirmi sekizinci salı güntine Ağırceza mahkemesine vekâlet eden kadar şehrimizde kalarak gene aybirinci ceza mahkemesinde dün bafni tarikle döneceklerdir. Girit'H lanmıştır. Maznun, hâdisenin bu şekseyyahlar bu beş günlük ikametleri Adana'da Anepli kariyesinde ga esnasında şehrimizde şayani temalinî inkâr etmiş, Talât'ı üveybabası rip bir satış nauamelesi olmuştur. şa yerleri, müzeleri gezecekler ve Hasan Efendînin vurduğunu soyle Asker bulunan Necip oğlu Ars Yalova'ya da gideceklerdir. miştir. lan'ın 4 senelik karısı Ceyhan'lı Bu zevat meyanında M. Venize Muhakeme, şahitlerîn celbi için Molla kızı Emine'yi teyzesi Anepli los'un fırkasında mühim mevkiler talik edilmiştir. kariyesıne götürmüş ve Hasan oölu işgal etmekte bulunain bazı zevat ta Recep isminde bir şahsa 40 lira mu vardır. kabîlinde satmıştır. Bu satış mua • melesini haber alan Recep hüku mete müracaat etmiş bunun üzerine tahkikat yapılarak mes'ele adliyeye Sirkeci'de bulunan bazı gazinosevkedilmiştir. Iarın son zamanlarda bir çok zabıta tki gece evvel Şile'den 12 ton kövak'alanna sahne olduğu ve vak'alamür yüklü olduğu halde tstanbul'a ra buraların 12 ye kadar açık bu • gelmekte olan Ahmet Efendi is tsparta'da Osman ve Mehmet is • lunmasının da tesiri bulunduğju için minde iki arkadaş Hasan isminde bi minde birine ait olan motörün bu gibi çalgıh ve içkili yerlerin axarinden 30 kuruş alacaklarını alama benzin deposu yarı yolda tutuştu mî on bire kadar açık bulundu • ğupdan motör kâmilen yanmıştır. dıkları için, tabanca ile öldiirmüş • rulması Vilâyetten Polis müdiriyetine lerdi. Katiller ellerindeki silâhlarile Nüfusça zayîat olmamıs, tayfalar bildirilmistir. kuttarılmışlardır. yakalanmışlardır. Yerebatan cinayeti nasıl olmuştu? Garson Ahmed'in muhakemesi dün başladı Terazi ve oyunçak makiaeleri imtiyazı kanun mucibince Hima yei Etfal Cemiyetine verilmiş Qİduğından eemiyet şehrin muh telif mahallelerindeki insan tartmağa mahsus makineleri temhir etmiş ve bunları kendi menfaatine işletmeğe başlamıştır. Fakat bu makinelerin sahipleri Himayei Etfal Cemiyetine müracaatle bedelinm itasını talep etmislerse de eemiyet bu parayı def'aten veremiyeyeceğini bunların işledikçe ha sılâtını kısmen almak suretile bedelinin ödeneceği cevabını vermiştir. Bunun üzerine makine sahiplerinden biri Himayei Ethal Cemiyeti aley hine 16,000 lirahk bir dava açtığı gibi diğerlerî de dava ikame etmifler ve ayrıca bir istida ile Başvekâlete 4m müracaat etmişlcrdir. Bunlar • dan bir kısmı dün matbaamıza ge lerek bu »ikâyetleri izhar etmişlcrdir. Vilâyete vaki olan müracaatlere de Vilâyet mahkemeye müracaat lüzumunu bildirmistir. Kadın Birliğinin irşat heyetler Bulgar avukat ve meb'usları geliyor Ayaspaşa vakfı meselesi Girit heyeti Güzide bir seyyah kafilesi geliyor 40 tiraya satılan kadın Birahaneler 11 de kapanacak Bir motör yandı 30 kuruş için cînayet