24 Nisan 1931 Tarihli Cumhuriyet Gazetesi Sayfa 3

2 4 Nisan 1931 Cumhuriyet SOKITECGRAFLAR Karabekir ve Ref Ispanya'da teyakkuz! Yeni hükumet, Cumhuriyeti Bolşevizm'den korumağa çalışıyor Eski Terakkiperverler Balkan Haftası et Pş. lar ne diyorlar? [Birınci Sahifeen Mabait] Yunanlı misafirlerimiz dün şehrimize geldiler Dün gelen Yunan Hariciye Encümeni azasından M. Manga skonferanslar verecek NAUNAj MIHINAİ Başka iş bulamamış! Dünkü gazetelerde ajansın şöyle bir telgrafnamesi intişar etti: Cenevre 21 (A.A.) Kadın ve çocuk ticareti komitesindeki tsviçre murahhası Cemiyeti Akvam komi tesine bir karar sureti vermiştir. Bu karar suretinde güzellik müsaba kalarıntn men'i için Cemiyeti Ak vamm muhtelif hükumetler nezdinde miidahalede bulunması talep edilmektedir. Komite bu karar suretini, temenni sekline ifrağa karar vermiştir.^ Ben, Cemiyeti Akvam meclisini, Sultan Hamit devrindeki Surayi Devlete benzetirim. Bu müessese, Umu mî Harpten sonra yeryüzünden harbi kaldırmak, büyük ve azılı dev letlerin küçük milletlere haksız yere hücum etmelerine mâni olmak gibi insanî gayelerle teşekkül et mişti. Sonra bu emeller tahakkuk etmedi ve Cemiyeti Akvam da, celselerde uyuklıyan işsiz azasile (ce miyetin, içtima esnasmda azasm dan biri uyuklarkert alınmış bir resmi Avrupa mecmualarında ve on • lardan naklen bizim gazetelerhniz • de intişar etmiştir) tam Sultan Hamid'in Şurayi Devletine dönmüştür. Bir harp çıktığı zaman seyirci kalacağı muhakkak olan Cemiyeti Akvamın, Papa Hz. nin hukukuna da taarruz ederek güzellik müsabakaIartnın men'ini istemesî, işsizlikten doğan can sıkmtısı ve tembellikten bastıran uykuyu gidermek için ortaya atılraış bir fikirdir. Harbi kaldırmak için teşekkül eden bir meclism güzellik müsabakalarını kaldırmağa çalışmasına başka ne mana verîlebilirGüzellik müsabakaları, milletle ri birbirine tanıtmak ve az çok bir temas ve münasebet tesis etmek suretile insanlan yekdiğerine yaklaştıran ve sevdiren bîr harekettir ki her halde harbe değil, sulha hâdiradir. Bu itibarla Cemiyeti Akvamın bu müsabakaları men değil, teşvik etmesi lâzım gelîrdî. Güzellik müsabakalarınm men'i gibi müteassıbane kararları da Cemiyeti Akvam verirse Papa Hz. ne ne iş kalacak? * * * Hakimiyeti Milliye bayramı tes'it edildi kitte davet ediliyoruz ve bir fırka halinde değiliz. İcap ederse dört senelik fasıla zamanında tahassul etmiş yeni şekillere nazaran bir program da tertip ederim. Şahsiyetim ve içtihatlarım aşağı yukarı malumdur. Ben memleketi iyi tanır, tarakki ve tekâmül tarafsendikalar millî konfederasyonuDadrit 22 (A.A.) Hariciye tarı bir insanım. Meclis kürsüsün de sözlerim programımı vazihan nun reis vekili tevkif edilmiştir. Nazırı M. Lerroux Sovyetler Birgösterecektir. Bu sendikalar merkezlerinde bir Iiği hükumetinin İspanyol CumŞimdilik şunu söyliyeyim ki bi çok bomba ve silâh bulunması ve huriyeti hükumeti tarafından tarinci fikrim tek dereceli intihaptn*. bunların meydana çıkarılması ünınıp tanınmıyacağı mes'elesi Tek dereceli intihap olsaydı nam zerine bunların idareleri başında hakkında Havas Ajansı muha • zetliğimi ilk günü koyardım. bulunanlardan bazı kimseler daha birlerinden birine şu beyanatta Refet Pş. mn beyanatı aranmaktadır. Dün sabah gazetelerinden birinde bulunmuştur: Eski Tarakkiperver Fırka prograAffı umumî « Bu mes'ele büyiik bir ehemmının bir maddesinde «itikadat ve miyeti haizdir. Nazırlar meclisinMadrit 22 (A.A.) Nazırlar ananatı diniyeye riayetv şeklinde bir de bu ciheti mevzuu bahsedece medisi, 13 eylul 1923 tarihinden kayt olması itibarile bu fırkanm lâğim. Bununla beraber Rusya'dan ik olmadığını kayıt ve müstakil 13 nisan 1931 tarihine kadar yagelen haberler karşısında kayıt meb'usluğa namzetliğini koyan bu pılmış olan ve kıdem icabı olmıfırkanm eski liderlerinden Kâzım sızlık göstermiyoruz. Hudutları yan bütün tayin ve terfilerin yekarabekir ve Refet Paşaların bu itimızı daimî bir nezaret altında buniden tetkikına dair olan kararbarla vaziyetlerinin şüpheli olduğu Iunduruyoruz. Cumhuriyet idare ilâve edilmekte idi. nameyi tasdik etmiştir. Meclis, sini kollıyıp koruyacağız.» Bu hususta kendisile görüşen bir affı umumî kararnamesini îspanKordu 22 (A.A.) Komünistmuharririmize Refet Paşa şu beyaya haricinde bulunan asker firayanatta bulunmuştur: Iere propaganda yapmaları ve karilerile yeni idareye şimdiye ka « Namzetliğimi koyduğum zanunen teşkilât vücude getirmeleri dar itaat etmemiş olanlara da man maziyi unutmuştum. Tarakkiiçin mezuniyet verilmiştir. perver fırkadan bahis bile etmek teşmil etmeğe karar vermiştir. Kral Alphons Londra'da istemezdim. Fakat bir gazetenin Meclis, hariçte bulunan İspanyol Londra 22 (A.A.) XIII üncü neşriyatı beni maziye avdete mec muhacirlerinin vatanlarına av bur etti. Bu gazete Terakkiperver Alphons bugün M. Merry del detleri çarelerini tetkik etmek üFırkanm mevzuu bahsettiği maddeVal'i kabul etmiştir. Ondan sonra zere bir komisyon teskil etmiştir. sini yanlif kaydetmiştir. Bu madde bazı şeyler satın almak için dı 6 ıncı maddedir ki an'anat ve iti sarıya çıkmış, bir kaç ahbabını kadatı diniyeye hürmetkâr olduğu ziyaret etmiştir. yazılmıştır, rabıta değil... Ankara 23 (A.A.) Türkiye Cumhuriyeti tanıyan hükumetler Bu madde Iâikliğe muhalif değil Cumhuriyeti İspanya'nın yeni rejibelki onun tam bir tarifidir. Bu Madrit 22 (A.A.A) Domin mini tanımıştır. madde hürriyeti vicdan mes'elesi yonlar ile Danimarka ve Leh hüİtalya ve Amerika dir. Bu maddeyi takip eden dîğer kumetleri İspanyol Cumhuriyeti Madrit 23 (A.A.) îtalya hübir madde de umumî hürriyetlere muvakkat hükumetini tanımıslarkumeti yeni rejimi tanımifbr. taraftar bulunulduğu yazılmıştı. dır. Vaşington 23 (A.A.) Mütte Binaenaleyh Terakkiperver Fır ka daha o zaman lâik îdi. Ben bu hahidei Amerika, İspanya CumhuriyeKatalonya'da bir teükif kikati muhtelif vesilelerle söylemekBarcelone 22 (A.A.) Serbest tini tanımıştır. ten j;eri kalmadım. Bir fırkanın, bir programın ufak, tefek hususlarında fırka mensupları ayrı düşünebilirler. Fakat bu kadar canlı bir nok tada başka bir fikirde bulunmak, lâik olduğu kanaatinde bulunan bir ftrkada lâik olmıyanların bulu nabilmesini kabul etmek doğru olamaz. Zaten bu fırka lâikliğin en Çankırı 23 (A.A.) Irraak Çan büyük tezahürü olarak evvelki Ankara 23 (A.A.) B. M. MecMecliste kanunu medeninin kabulünlisi bugün 13 yaşına giriyor. Bu millî kırı hattınm küşat resmi bugün de müttehiden rey vermişti. Maa bayram münasebetile devair kapalı15,40 ta Maliye Vekili ve Çankırı mafih bunlar maziye ait şeyler. dır. Şehrin her tarafı donanmıştır. meb'usu Abdülhalik Bey tarafından Şahsan lâik olup lmadığım mes'eHalkımız mukadderatını filen eline yapılmıştır. Abdülhalik Bey bir nuIesine gelince: Lâiklik bu memle • aldığının yıl dönümünü sevinçle tes'it tuk irat etmiş ve Çankırı halkı na • kette parlâmentodan evvel başlaediyor. Gece tenvirat yapılacaktır. mına Maarif müdürü Fazıl Bey mumıştrr, bu memlekette bir inkılâp kabelede bulunmuştur. Müteakiben tekemmül etmiş ve bir zafer kazanılAbdülhalik Bey takım kurdelâsmı mıştır. Böyle bîr memlekette ye • İzmir 23 (Hususî) Karşıyaka'h kesmiş ve tren istasyona girmiştir. tişen, çahşan, tahsil ve terbiye go müntehibi sanüerden bir grup buÇankırı şehri ve esnaf cemiyetleri ren benim gibi bir adam lâikten gün toplanarak sabık Dahiliye Nanamına müteaddit kurbanlar kesil başka bir şey olamaz.» zırı Milâs'h Halil ve şair Tokadizade miş ve kaleden top atılarak selâm Refet Paşa namzetliğini koy • Şekip B.lerin müstakil namzetlikle • Ianmıştır. Küşat resmini müteakip madan evvel Kâzım Karabekir Parini kabul ederek intihapları için şa ve diğer arkadaşlarile görüşüp Abdülhalik Bey C H. F. merkezrae mülhakat müntehibi sanilerine de gelerek Fırka tarafından verilen çay görüşmediği ve bu namzetliklerht telgraf çekmiştir. Bu vaziyet kar bir tesadüf eseri olup olmadığı hakziyafetinde hazır bulunmuşlardır. şısmda Halil B. in meb'us çıkmasına kındaki sualimize: kuvvetle ihtimal verilmektedir. Gece Belediye tarafından bir ziyafet « Bir şey soyliyemem, belki verilecektir. konuştuk, belki konuşmadık; fakat Abdülhalik Beyin nutku ben müstakillen namzetliğimi koyKonya 23 (A.A.) İngiltere Muhterem vatandaşlanm, aziz dum» cevabını vermiştir. Kraliçesinin biraderi Lord Athlone münteh iplerim ve refikası Prenses Alice ve keriIrmak • Çankırı Demiryolunun meleri ile maiyetlerini hamil tren resmi küşadmda hükumet tarafın • bugün 15,45 te şehrimize muvasadan memur bulunuyorum. Bugün lat etmiştir. Vali B. ve misafirlerin 23 nisan bayramına Çankırı için bir mihmandarı Hariciye Vekâleti proAtina 23 (Hususî) Türk Yubayram daha ilâve etmekle müfte tokol umum müdür muavini Kadri nan itilâfnamesinin tatbikatile iştiRıza B. tarafından kenlerine beyani hirim. gal eden nazırlar encümenî, itilâf • hoşamedi edilmiştir. Lord Athlone, Bittiği zama, kömür havzasınm şehrimizde ufak bir tenezzühten name ahkâmından olarak, Garbî istihsalâtmı memleketin içerilerine sonra vali beyi ziyaret etmîştir. MiTrakya'da Yunan hükumeti namına sevkedecek olan bu Demiryolnun safirler saat 18,32 de Ankara'ya mümubayaa edileeek bazı emlâkin bebüyük ehemmiyeti ve faydaları hakteveccihen şehrimizden mufarakat del ve tahsisatım kabul etmiştir. kında size fazla bir şey söylemeği etmişler ve vali bey tarafından teşIüzumsuz görüyorum. Kaniim kî bunyi edilmişlerdir. dan sonra 23 nisanı iki bayramın iki Ankara 22 931 bütçesinin an • yıldönümü olarak daima tes'it ede • cak ağustosta hazırlanabileceği ve ceksiniz. Ankara 23 (A.A.) Bugün çonihayet 170175 milyonu geçmiyeHükumetin yürüttüğü demiryolu cuk haftasının ilk günüdür. Bu müceği anlaşılmaktadır. Bütçenîn masnasebetle Himayeietfal cemiyeti tasiyasetinin ayni şiddet ve ısrarla taraf kısmı tanzim edilirken Heyeti rafından tertip edilen program mukip edeceğini ve buradaki yolun Vekileye Gazi Hz. nin riyaset et cibince tezahürat yapılmıştır. Saat programmda tesbit edilen bütün meleri muhtemeldh*. 9 da 45 otobüs ve 80 otomobilden noktalara gideceğini temin etmek mürekkep bir çocuk alayı HimayeiYeni Mecliste tekaüt ve barem kaisterim. Bugün buraya gelen bu tren etfal cemiyeti umumi merkezinden nunlarında bazı tadilât yapılması demiryolu programının filî ve en hareketle Çankaya'ya gitmiş ve Reihtimal dahilindedir. Zaten yenî kacanlı bir neticesidir. isicumhur Hz. nin köşkleri önünde zanç vergisi kanunu memurların maMuhterem vatandaşlar bu yolu atezahüratta bulunmuştur. Mütea aşından yüzde beş kazanç vergisi çarken daima çok isabetkâr irşadını kiben çocuk alayı Büyiik Erkânı kesilmesi usulünü koyacak ve bu suHarbiye Reisi Müşür Fevzi, Basvekil bizden esirgemiyen ulu rehber BS retle bütçede 2,5 mîlyon lira ta yük Halâskâramız Reisicumhur Gaİsmet, Büyük Millet Meclisi Reisi sarruf edilecektir. Bundan başka Pş. lar Hazeratını ziyaret etmişlerzi M. Kemal Hz. ne bîpayan tazimlememur maaşlarından tekaüdiye ke • dir. Müşarünileyhim mini mini mirimizi arz ve C. H. Fırkasına ve o • silmesî usulünün yeniden vaz'ı da safirlerin ellerini sıkarak hatırlarını nu temsil eden hükumetin başında srmuşlar, kendilerine şeker ikram mutasavverdir. Bu usul de bütçede bulunan Basvekil İsmet Pş. Hz. ne etmişlerdir. Himayeietfal cemiyeti 2 milyonluk bir tasarruf husule ge şükranlanmızı takdim etmeği bir namına Pş. ların çocuklarına oyuntirecektir. vazife addederim. caklar hediye edilmiştir. İzmir'de bir kamyon devrildi, üç İzmir'de yaralt var İzmir (Hususî) Çocuk haftası Ankara 24 Hükumet Mersin, izmir 23 Soför Hasan'm ida • tes'itedildi. Küçüklere Himayeiet Samsun ve Ereğli limanlarını inhisar resindeki kamyonet Yıkıktepeköy'ü fal'de yiyecekler dağıtıldı. Vesaiti usul ile yaptırmak fikrindedir. Bu yolunda devrilmiştir. Üç yolcu ya • nakliye ve sinemalar çocuklara beşekilde inşaata talip bazı gruplarla davadır. ralanmıştır. müzakerat cereyan ediyor. Dun gelen Yunan'h talebe te misafirler müstakbilin arasında Balkan haftası münasebetile Yunan Darülfünununu temsil e decek olan on Yunanlı talebe dün Seyrisefainin İzmir vapurile şehrimize gelmiş ve Türk Talebe Birliği tarafından istikbal edil • miştir. Yunan talebesi ile birlikte A tina meb'usu ve tanınmış bir gazeteci olan meclisi meb'usan hariciye encümeni azasından M. Naum Mangas ta sahrimize gelmiştir. M. Mangas tstanbul'da siyasî konferanslar verecektir. Türk Yunan dostluğunun ve Balkan mukarenetinîn pek hararetli bir müdafii olan M. Mangas hareketten evvel Yunan Basvekil ve Hariciye Nazırı ve Atina sefiri miz Enis Beyle uzun mülâkatlarda bulunmuştur. Balkan Turizm kongresinde Yunanistan'ı temsil edecek olan M. Agapitos ve M. Brunis te dün İzmir vapurile şehrimize gelmiş lerdir. Yunan Hukuk Fakültesi sabık Biz de tanrdık profesörlerinden M. Hennokas dün İzmir vaprile şehrimize gelmiştir. M. Hermokas haftaya perşembe günü İstanbul'da konfe • rans verecektir. Balkan Turizm kongresinde Yunanistan'ı temsil edecek mu rahhaslardan M. Yovanidis bu • gün rrenle İstanbul'a gelecektir. Memleketlerine dönen Yunan Darülfünunlulart Atina 23 (Hususî) İstanbuTdan avdet eden Yunan Darülfü nunluları, İstanbul'da kendileri ne yapılan hüsnü istikbal ve kabul hakkında vaki olan beyanatIarında fevkalâde heyecan ve memnuniyetlerini izhar ve teyit etmektedirler. Bu talebelerden bir çoğu Yu nanistan'm muhtelif şehirlerinde Türk • Yunan dostluğu ve İs tanbul'da gördükleri hüsnü ka • bul ve samimiyet hakkında konferanslar verecekler, iki milletin münasebarı dostanesini takviye edecek vesayada bulunacaklardır. Ankara'da, Irmak Çankırı Yeni hattın küşat resmi dün yapıldı Dokuz defa idam! Almanya'nın Düsseldorf şehrînde bir çok kız ve kadınları öldüre rek kanlarını içen, melânette emsali görülmemiş bir caniyi mahkeme, Almanya'da usulden olduğu üze re • dokuz defa idama mahkum etmiş. Tabiî, bir defada camnı ce henneme gönderecekler, fakat in sandan ziyade sırtlana benziyen bu canavarı, mümkün olsa da, tam oleceği zaman sehpadan indirmek suretile dokuz defa idam etseler.., Mazlum kurbanlarının întikamı belki bu suretle alınmış olurdu. İstanbul'un nüfusu Vilâyet bir istatistik yapmıya başladı İstanbul Vilâyeti yeni kaza teş • kilâtına göre nüfus miktarını tetkik ettirmektedir. Eminönü kazasının nüfusu tesbit edilmiştir. Buna na zaran Eminönü'nde 190,371 nüfus vardır. Bunun 75,592 si kadın, 114,779 u erkektir. 29,599 u Rum, 20,005 i Ermeni, 733 ü Bulgar, 30 u Rum katolik, 292 Protestan, 2,801 i Musevi, 196 Ermeni katolik, 76 Lâtin 63 Süryanî, 17 Güldanî, 5 Macar, 1 Rus katolik, 26 Katolik, 11 Al man, 8 Fransız, 1 ttalyan'dır. Ayrıca san'at ve meslek noktai nazarmdan da bh* istatistik vücude getirilecektir. Etabli Rumlar Tazminat için verasetle rini isbat etmelidirler Halil B. in meb'usluğu Lord Athlone Konya'da Garbî Trakya'da mubayaa edileeek emlâk İran karakolunu bastılar Ankara 22 Bu son günlerde Ağndağı vadilerinden Boro ve avenesi İran'ilerin Yarımkaya hudut karakolunu basarak dört saat mü sademeden sonra karakol efradını esir etmişler ve karakolu yakmışlardır. Bezirgân kö yündeki İran karakolundan gelen altı ve piyade 20 kadar İran neferi de Sarısu köprüsü civarmda pusuya düşürülerek firara mecbur edilmişlerdir. Ankara'da çoeuk bayramı Maaş kanunlarında tadilâl Devlet Bankası Ankara 23 Devlet Bankası sermayesine mühim bir hisse miktarile iştirak eden umum ticaret odaları namına salâhiyettar bir kaç aza intihabı takarrür etmiş ve odalara bildirilmiştir. Saraçoğlu Şükrü Beyin yeniden meb'us intihap edilmesine rağmen Devlet Bankası riyasetine getiril mesi ısrar ile söylenmektedir. Tosya'da yangın Kastamonu 23 (A.A.) Dün gece Tosya'nm Ekinci köyünde çıkan yangtnda köyün 50 hanesi kâmilen yanmış ve kalan 31 ev gönderilen vesait sayesinde kurtulmuştur. Vilâyet yangına uğrıyanlara yardım için teşebbüsatta bulunmuş ve açıkta kalanların ibate ve iaşeleri temin olunmuştur. Nüfusça zayiat yoktur. Mersin, Samsun limanları tstanbul belediye mıntakası hariclnde kâin bulunan ve tevarüs tarikile kendilerine ait olan emlâkten dolayı tazminat almak üzere istida vermiş olan İstanbul'daki Rum etablilert varıslik afatlannı en kısa bir müddet zarftnda Muhtelit komisyon nezdlnde îsbata davet olnurlar. Varlslik sıfatlanm isbat İçin mü racaat etmiyecek olanlar bu kabil emlâkten dolayı tazminat istemeğe hak iddia edemezler. Binaenaleyh, alâkadarlann (Mis Himmetzade Hüseyin Beyin Düsokağmdaki binanın 3 üncu katında yunu umumiye hakkındaki iddiala • bulunan dairei mahsusada) Muhtelit rile bulduğu neticelerin Âdil Beyin mubadele komisyonuna aşağıda gösriyasetindeki Heyeti Teftişiyece tetterilecek evrakı tevdi ederek dosya kik edildiği malumdur. Alınan malarını tamamlamalan lâzım gelir. Iumata göre Hüseyin Hüsnü Beyin A.) Türk kanunu medenisinin tatvasıl olduğu neticelerden birisi Mabik mevk#ne konduğu tarihten (4 teşliye Nazırı Cavit Beyin 4 nisan 1914 rini evtel 1926 ) evvel ölmüş olanlarm varisleri olduklannı isbat tarihinde hâmillerle borçlar üze • için verilecek istldalara mahalle muh I rinde ayrı ayrı anlatarak tevhidi dütarlan tarafından kanunen ve nizayun yapmıştı. Tevhidi düyun işmde men lâzım gelen şekil ve surette tanBalkan harbile bizden ayrılan raemzim edilmiş birer ilmühaber rapte leketlere ait hisse ayrılmamıştır. Bu dilecektir. miktar ise 6,57 milyon Osmanlı li B.) Türk kanunu medenisinin tatrası tutmaktadır. bikı tarihinden (4 teşrinievvel 1926) sonra ölmüş olanlann va Heyeti Teftişiye tetkikatına de * risleri olduklannı iddia ve isbat için vam etmektedir. müracaat edecek olanlann bu hn sustaki istidalarına salâhiyettar mahkemeler tarafından verilecek hüküm varakalanm raptedeceklerdir. I Düsseldorf 22 (A.A.) Dussel dorf canavarı Kürten'i idama mahBir Italyan tayyaresi düştii' kum eden hüküm kendisinin bu hükRoma 22 (A.A.) Kalabriada I mü kabul etmeğe karar vermiş olduğunu beyan etmiş olduğundan kâin Reggio'dan bildirildiğine göre Trantta bulunan Doria harp gemisi ı kat'iyet kesbetmiştir. Hüküm tebliği esnasmda mahkum hiç bir teessür ne iltihak etmek üzere yola çıkmış olan deniz tayyaresi Cardedo'da ye | alâmeti göstermemiştir. re düşmüş, iki tayyareci telef olmuş | tur. Bükreş 23 (Hususî) Roman • İdari vazifelerde hukuk mezunlart ya'nm bazı yerlerinde kar yağmak > Ankara 23 Yapılan tetkikata ta ve burada keskin bir soğuk hü göre son üç sene zarfında hukuk küm sürmektedir. mezunu nahiye müdürü, kaymakam, Sabık Efgan Kralı Hicaz yolundc mekrupçu gibi mülkiye memurlan Simla 22 (A.A.) Sabık Efgan yüzde kırk nisbetinde artmıştır. HuKralı Emanullah Han Mekke'ye kuk mezunlarmın idarî vazifelere gitmek üzere Cidde'ye muvasalat etdaha ziyade rağbet ettikleri anlamiştir. Sabık Krahn bu seyahati seşılmaktadır. Bu sebeple idarî işlerbebinin müslüman âlemi ile temasa girişmek ve uzlaşmak olması muh de hukukçulara nazaran mülkiye mezunlarmın nisbeti azalmıştır. temeldir. Himmefzade'nin tetkikleri Düsseldorf canisi idam edileeek Romanya'da kar ye souk