21 Nisan 1931 Tarihli Cumhuriyet Gazetesi Sayfa 2

Camnarıyet Perapaias davası! TürkFransız mahkeıftesi Çocuk bayramı Himmetzade ne diyor ? dün işe başladı İstanbul'u çocukîar Borçlar mes'eleleri Otelciler şirketi Perapalas'ın iadesini İ , kafcrf M a? Sdhrayft kaldl idare edecek! hatalı değilmiş! f Sehir ve memieket haberleri " Siyasi icmal ) Yeni bir sefir Danimarka Elçisi M. Şov dün geldi Gümrük itilâfı ve İtalya tspanya'da zuhur eden înkılâp bir müddet diğer Avrupa mes'ele lerini gölgede bıraktıktan sonra şimdi bu mes'eleler tekrar ehemmiyetle mevzuu bahsoluyor. Bu mes'etelerin başlıcaları iki Alman devîeH arasındaki gümrük itilâfi ile Frân sk İtalya t>ânK ttitâFidir. bümrİik itilâfı Fransa'da fevkalâde asabiyet ve galeyan uyandırmış ve bu devletin Almanya ve Avusturya devletle» rine kârşı f iiİî bir harekette ve mukabelede bulunmastha ramak kal < mıştı. Bu itilâfm malum olduğu bir sırada İngiltere Hariciye Nazırının Paris'te bulunması ve bu devletin Avrupa mea'elelerinde sulhün bo • zulmaması için tavassut siyasetini takip etmekte olması itilftfın nagehanî vahim bir netice vermesine mâni oldu. İngiltere hükumeti bu mes'elenin içinden hiç bir tarafı kırmaksızın çıkmak çaresini Cemiyeti Ak vam meclisinin mes'eleyi tetkik et mesinde gördü ve şimdiden mezkur müessesenin kâtibiumumiligi nez • dinde resmî teşebbüsatta bulundu. Almanya hükumeti İngiltere'nia bu teklif ve teşebbüsüne itiraz et • memekle beraber mes'elenin daha umumi bir içtimada müzakeresi i • çin evvlbeevel Avrupa birliği tetkik komisyonunda mevkii müaake reye konulması için teşebbüsatta bulundu. Komisyonda Cemiyeti Akvama dahil olmıyan Sovyet Rusya'sı ve Türkiye dahi bulunduğundan Almanya buradaki havayı kendisi îçirç daha müsait görmektedir. ftalya devleti bu mes'eledeki vaziyetini uzun müddet tayin etmedi.. Ancak fngiltere resmen Cemiyeti Ak vama müracaat ettikten sonra ttalya hükumeti dahi tngiltere ile hem • fikir olduğunu izhar etti. M. Musoll ni gümrük itilâfına dair mütaleasmı sonra Avusturyah bir gazeteciye bu mes'ele hakkında kat'î bir fikir beyan etmemekle beraber iki Al • man hükumetinin iktisadt vasiyetlerini tevhit etmeleri pek te gayrita biî bir şey olmadığını anlatmıştır. Bu münasebetle italya Başve • kili Avruna'nın iktisadî birliği mes'elesinde Italya'nın tavrü hareketıni çok açık olarak tasrih etmiş ve Tür kiye ile Rusya'nın dahil olmıyacağı bir Avrupa birliğinin devamlı olamıyacağını kat'î noktai nazar olarak kabul eylediğini söylemiştir. Bu sırada Fransa'da dahi asabiyel azalmış ve daha soğukkanhlık ile düşünenlerin sesi yükselmeğe baş lamıştır. Bunların başında radikallerin lideri M. Heriot bulunuyor, Mumaileyh gümrük itilâfı münase betile Fransa'nın düşüncesiz bir harekette bulunmaması ve Almanya Rusya münasebatının nazari dik « katten dur tutulmamasını ahiren neşrevlediği bir makalede beyan etmiştir. Çocük âlâylaH fettib vfe İiüsnü & Maliyfe Stefirîıi büyük ehîeltenrtınüsamereİer venİecek! neyetine izahat veriyor den biri Türkçe öğrenmek Danimarka'nın yeni Türkiye sefir i M. Şov düri semplon ekspresile Âvrupa'dan şehrimize gelmiş ve ts tanbul Danimarka korisoldsahesi erkânile Muhtelit Mübadele Ko misyonu bitaraf azasından M. An dersen ve sabık Danimarka sefiri tarafından istikbal edilmistir. M. Şov dün kendisile konusan bir muharririmize şu beyanatta bulunmuştur: « Evvelce Danimarka'nın Moıkova sefiri idün. Türkiye'ye sefir oIarak tayin edildiğime çok memnu num. Burada Türkçe de öğrenmek istiyorum. Daha Türkiye hudutla rına girdikten sonra îlk iş olarak Türk lisanının kolay olup olmadığım düşündüm ve tetkike başladım. Son yaptığınız harf inkılâbı saye sinde ecnebiler gibi ben da Türkce'yi kolaylıkla öğrenebileceğime kani oldum. Ankara'da bir çok dostlarım vardır. Hariciye Vekili Tevfik Rüştü Beyefendile Moskova'da memleketIerimizi temsil ediyorduk. Yakında tekrar Tevfik RUştü Beyle gorüşe ceğime seviniyorum. Ankara'ya ne zaman gideceğim henüz belli değil dir. Hareketim Reisicumhur Gazi Hz. nin itimatnamemi takdim etmekliğim için tayin edeçekleri zamana göre değişebilir.» 23 nisahda bashyacak olan çocuk İbayramı hazirlıkları ikmaİ edîlmiştir. H. Fırkası idare heyeti evvelki günkü içtimaında Himayeietfal'in hazirladığı progrâmı bazı tadiiâtla kabul etmiştir. H. Fırkası bu sene çocuk bayramile bilhassa alâkadar olduğundan bayram daha zengin bir program dahilinde tes'it edilecektir. Hazırlanan programa nazaran perşembe günü saat on üçte tramvay hatla rının münteha noktalarından bir iki araba şehrin muhtelif semtlerindeki ilk mektep çocuklarını gezdirecek tir. Ayni günde muhtelif semtlerde çocuk alayları tertip edilecek ve Iise izcileri Fatih, Sultanahmet ve Taksim'de bir resmi geçit yapacak Iardır. Dün işe başhyan Türk Fransvt mahkemeti Cuma günü Maksimbar'da ikiden Beyler ve Zehra Hanım aleyhînedir. Türk Fransız muhtelit hakem altıya kadar bir müsamere verile Zonguldak'ta bir maden işletme immahkemesi dün bu senenin ilk celsecektir. Geçen sene olduğu gibi bu tiyazımn iadesini istemektedir . jini aktetmiştir. Mahkeme M. A«er'sene de çocukîar tstanbul'un ida Üçüncü dava gene Türkiye hü {n riyasetinde toplanmış ve bir kaç resini deruhde edeceklerinden cu kumeti aleyhine olup Taşkesen'deki mühim dava rüyet etmiştir. martesi gününden itibaren çocukkömür madeni işletme hakkımn i Bunların en mühimmi Çukurova îar makamlarını isgal edeceklerdir. davasıdır. Vandövr'ün varisleri tara adesi talep edilmektedir. Ve o günden itibaren hafta nihaJapi isminde biri de Türkiye hüfından TUrkiye aleyhine açılan bu yetine kadar çocukîar Vali, Beledikumeti aleyhine açtığı davada Ro davanın mevzuu şudur: Adana'daki ye reisi, Polis müdürü, Fırka reisi, manya'daki eşyalarının müsadere eÇukurova arazisinîn vaktile içletme Hilâliahmer, Himayeietfal, Tayyadilmiş olmasından dolayı 800 bin kühntiyazı müddeilere verilmiştir. Fare cemiyeti rivasetlerini deruhde e kat harp çıkınca müddeiler burasım sur frank tazminat istemektedir. deceklerdir. Çocukîar ayni zaman • Bunlardanbaxka Mehmet Âli B. işletmekten mahrum edilmiflerdir. da her pazete idarehanes'ne peie • namında bir zat ta Kredi Liyone BanBunun için hükumetten 22 milyon rek orada da birer vaaife alacaklarkası aleyhine açtığı davada harpten frank tazminat talep etmektedir * dır. evvel bankaya yatırdığı paralardan ler. Bu çocukîar Maarif müdiriveti Ikinci mühim dava da Perapaias mUtebaki 2825 Hranın altın olarak tarafından muhtelif mekteplerden davasıdır. Beynelmilel oteller şirketi iadesini talep etmiştir. intihap edilmistir. bu binanın Bodosaki tarafmdan kenIbrahim Halil Bey îsminde bir zat Pazar günü Tepebaşı kıslık tiyatdüerine satıldığını iidia etmekte ta Fransız hükumeti aleyhine açtırosunda saat 14 te çocuklara mecdir. Şirket otelin iadesini talep et ğı davada vaktile posta ile Halep1canen bir müsamere verilecektir. miştir. Fakat lâzım gelen evrakı ibten Şam'a gönderdiği para Fran Bu hafta zarfında meşhur çocuk raz edememiştir. sız'lar tarafından müsadere edildi mütehassısları tarafından çocuk hıfLeon For isminde bîr Fransız da ğinden tazminini talep etmektedin zıssıhhası hakkında makaleler neşgerek hükumet ve gerek tazı eşhas redilecek ve konferanslar verilecekBütün bu davaların mürafaaları •leyhine müteaddit davalar açmışyapılmış ve ekserisi karara kal • tir. tır. Bu davalardan biri Türkiye ve miştir. Kararlar iki ay sonra oku Bayramda Himayeietfal Anneler Hulki Bey aleyhine olup Paşabahnacaktır. Birliği tarafından fakir çocuklara çe'deki mum fabrikasına vaziyet eelbise ve saire tevzi edilecektir. M. Hamerik gitti dilmiş olduğundan iadesini talep eyTürk • İngiliz muhtelit hakem lemektedir. tkînci dava da Türkiye mahkemesi reisi M. Hamerih dün hükumeti ile eski meb'uslardan Nememleketine avdet etmiştir. cati, tsmail Hakkı, Mehmet Arif Terkostan yeni bir şikâyet Himmetzade Hüsnü Bey Düyunu umumiye hesaplannda devlet lehine bazı mühim menfaat lerin unutulmuş olduğunu ileri sürerek Maliye Vekâletine ihbaratta bulunan Himmetzade Hüsnü Bey, bu husustaki iddialarını Maliye heyeti teftişiyesine bildirmektedir. Müfettişlerden Cemil Bey Hüsnü Beyİn izâhitinl dtnİemekte Bİ^U^Unbürilarin ngtffeejeH aİihlp tet edilmetÜfeŞe mİİnm&l âİmâfc Ift: nii blamâmâktân'ir. finnft fa|meft H H bir munâffirittHz Himmetzade U HHsftH §e?e §Brs*'dan saÖöf efcmtt ve d*a |H lianâl « = TaleilİeHm ve idiiîâİarim kftmîieH ilmt ve mâli esâsİâfâ mnste buyÜHu umfamtyg j j Rasim Ali B. mes'olesi DarUlfünun Divanı evvelki günkü içtimaında Tıp Fakültesinin Rasim Ali Bey hakkında vermiş olduğu ihraç kararını tekrar tetkik edilmek üzere Tıp Fakültesine iadesine ka rar vermişti. Tıp Fakültesi ırüderrisler meclisi bugün fevkalâde bir içtima akte derek bu mes'ele hakkında son ka rarını verecektîr. Verilen habere göre Meclisi Divanının itiraz ettiği şekle ait noksanları tashih ederek ihraç kararında ısrar edecektir. • a şu uata OlıtıuŞ) Da siı İiii tii O1H1L1A DU llkla milleifebkadftF Jiifft ml| ( UiziHtla bir itia'i&m Meiklebİ htikuktiH meztmUm. âzf Tarınınae L/uytiTiu nniuıiiıveyc îriTt • saji ettim. Mtiâmeiâh Hâktiyefeâ: lemHitİe miidUHüfe vajit.m. gâtikâİariH fflüâmfelâtlHdâ ÖUyüHU umUmt yeye taalluk eden hususat ile yakından alâkadar oldum. Binaenaleyh, raporlarım şayani dikkattir. Surasını da teşekkürle karşılamak lâaım dir ki, Maliye Vekâleti ve Teftiş Heyetleri Riyaseti raporlarımı ehem miyetle tetkik etmektedirler. Tet kikat bitmeden bir şey söylemek istemiyorum.» Masonluk nedir ? Metr Grosye masonluğun gayesini izah edizor Masonluk, Türkiye'de seciye sahibi kimseler elinde muhabbete mazhardır Fransa'nın en büyük mason Iarından ve sabık Meclisi meb'u san reislerinden Metr Grosye Avrupa ve Balkan masonluğu ile, masonluğun yirminci asırda beşeriyete yapmak istediği hizmetİgrHeh BâRlea&rSft bir mtiharriHriiİzb §Ü ŞâyâHi d"ikkât fefcyaHâUa Bulunmuşttir: « Ânglö • feakson mâS8Hİü|n ile; LâUti maSdHİuğu ârasırtda bazı prerisirj fârkîaH dİmâklâ befâber ikisi de beşeriyeti yüksfek Ve insanî gayelere yetiştirecek ve tamamile samimî birer meslektir. Bütüh irisâtlîyel SeheİereİSnBeri îzhrarJ cekmifth ve tiftlft d& çekmektedir. İhgiltere, ÂlmaRya, FfâHsâ gibi medenî memleketlerde rhasonluk büyük terakkiler gösterdigi halde niâalesef rîârbi umüminin zuhuruna mâni olamamıştır. Bunda masonluğun siyasetle uğraşmamak gibi esas prensip lerinin de dehlü ve tesiri vardır. Masonluk, her ferdi münferiden insanı kâmil yapmak ve bu fertlerden terekküp eden cemiyetleri de insanhğın saadet ve selâmetine sevketmek maksatlarını takip eden bir meslek olduğu cihetle din ve milliyet farklarının kat'iyyen masonlukta tesiri olmaması lâzım gelir. Masonluk, şu ve bu din ile değil namus, temiz vicdan ile alâkadardır. Alman masonluğu çok ileriye gitmiştir. Biz Fransız'lar Alman mason kardeşlerimizle birleşerek mazinin bütün siyah lekelerini, isttkbalin mes'ut inkiçaflarını hazırlamak istiyoruz. Müteveffa AImân HâHfcİye NâziH MSsyö Strezman yüksek bir hiâsbri idi. Ve irisahİâHH Harbi ümumiileH çektikİeri azabi btitün manâsile ruhundâ tİüyrnüş bir irisâticîı. Çök ca İiştı. Bir çok şeylere muvaf Fak Öİâü. Fakat çok vakitsiz bir zaftiaHtta vefât fetti. Terkos suyunda son zamanlarda bir ecza kokusu peyda olduğu hakkında belediyeye sikâyet vaki ol muştur. Muavin Hâmit Bey suyun tahlil edilmesi için emir vermiştir. Suyun ıslahı için verilen birinci mühlet bitmek üzere olduğundan suyun tahlilinde iyi neticeler ver mesi için şirketçe suya ecza katıldığı rivayet edilmektedir. Belediye memurlanmn barem farkt iade ediliyor Bel ediye, memurlara dün barem farkı olan kazanç vergilerini tevıi etmeğe başlamıştır. Bunların şimdilik yedi aylığı verilmektedir. Üç aylığı da bayramertesi verilecektir. defi budur. Diğer târâftaH bir de BalkâH lar vardır. Balkânlafda da ttiastinluk teşkilâtl ğürtden güne kütrvet bulmaktaeiir. Benim bü seffcr yapmış olduğüm seyatiat BalkaH'Iattlaki teşkilâtın fcihatt sUlh vb muhadenetinb he suretİe müeüir olabileceği nöktai hazarma mâttifttlr. Türkiye'de aziz kardeşlerimin çok iyi çahştıklarını gördüm. Türkiye'de masonluğun henüz küçük bir hayatı olmasına rağmen hep mütekâmil insanların, seviyeleri yüksek zevatın, seciye sahibi ve ahlâkları çok temiz olan kimse lerin mezhari muhabbet ve mu aveneti olması bende iftihar hisleri tevlit etmiştir. Bundan sonra diğer Balkan hükumetlerinin masonluk teşkilâtlnı da tetkik edeceğim... İnsan Iığın çekmekte olduğu iztıraplara çaresaz olmak için bütün cihan masonluğu kuvvetli adımlarla harekete geçmiştir. Yegâne gayemiz harbi kaldırmak, işsizliği, iktisadî ve içtimaî buhranları izale etmek ve insanlara yardım etmektir ve buna da muvaffak olacağımıza dair elimizde itimat edecek delil ve emarele de vardır.» ınra © II © ırdl Ohtruva memurlanmn muhakemesi Şehremaneti oktruva dairesinde sui istimal yapmakla maznun Nurettin Şefkati ve Sadık Beylerin mu • hakemeleri dün de devam etmlş ve hesabatı tetkik eden ehli vukufun tahkikatı tamik etmesi için dava talik edilmistir. nüi\i uubÜt§i hâhiBin 8iheti Havâ eVrâkl İ İncj İahkikât hâkimİiglHâe le&iİt eiîii rni.tif. bâVâHiH nâkzeH U ^ İ bü kftftâ Içinde bâllanacakltf: p Muallimlik imtihanları Geçen sene hastalıkları hasebile muallimlik irotihanına girmiyen muallim muavinleri bu seneki imti hana girebileceklerdir. Şeraiti Iâzimeyi haiz olanların 2 mayıs cıımartesi günü Erkek Muallim mektebinde imtihanları icra edilecek tir. MUHARREM FEYZI Turimz Birliği Balkan murahhasları bugün lerde geliyorlar İstanbul'da toplanacak olan Balkan turizm federasyonuna Yunanistan'dan 4, Bulgaristan' « dan 6, Arnavutluk'tan 2, Yufet* lâvya'dan 2, Romanya'dan 2 murahhas gelecetkir. Romanya hü* kumeti Balkan turizm federas yonunda Romanya'yı temsil et mek üzere Romanya'nın İstanbul Başkonsolosu ile Ticaret mümes • silini murahhas tayin etmiftir. Diğer memieket murahhasları tstanbul'a müteveccihen yola çıkr mışlardır. Balkan turizm haf tası için Turing kulüp hatıra pulları hazırlamağa başlamıştır. Ankara'da basılmakta olan pullar bir iki güne kadar gönderilecektir. Bükreş'te Balkan haf t an yapılmıyacah Romanya sefareti İstanbul konsolosluğu vasıtasile Turing kulüfae Romanya'daki son siyasî vekayi hasebile Bükreş'te Balkan haftasi tezahüratı yapılamıyacağını biU dirmiştir. Turing kulüp te keyfiyeti Bükreş'e gidecek olan murahhasımız Hamdullah Suphi Beye bildlr miştir. kmi A\mtwm etrâh. tki gtin eVVeİ kâfâgUHıfUk'tl hâkkindâki polis tahkikatı bitiril miş ve dava evrakı adliyeye teslim edilmistir. ÖUH BeşiklâiHâ bir otomobil kazisl Blmüş ve Lbti sefirinttı zevcesi kâfif stlrette yârâİâHmtşhr. Mada • fflin Hrasi ağir de|İI(İ!r. kâzaya seVeten ş8t8f ler kakkmda Un AVUstüryâ yş ŞurasİHl lUraf etmelidir kij tfc niumî karpteH sbhrâ bazı milİ£t ler galipler sırasmda, bazıları ela mağluplar sirâsihda idi... Fakat selim bir Fikir ile mütalea ede cek olursak, harbi hiç kimse kazanmadı, herkes kaybetti... Frattsa galip geldi dettiliyor. Fakat binlerce kilometrelik arazisi mahvoldu. Şehirler harap oldu... Şarkî Fransa harbin en feci bir sah nesi oldu... Harpten sonraki vaziyetlere gelince, galip ve mağlup denilen milletlerin uğradıkları f elâket bugün meydandadır. Her tarafta milyonlarca işsiz amele, her ta rafta bir buhran, bir sıkıntı... Acaba masonluk bu muztarip insanlığa yardım edebilecek mi?... İşte bütün Avrupa masonluğunun bugünkü düşüncesi, bugünkü he Kubilây abidesi Teberruat listesi Gazetemizin teşebbüsile yapılacak şehit Kubilây abidesi için vatandaşların gönderdiği teberruatı liste halinde devam ediyoruz: ij j* Eski yekun Uzunkopru Kırcasalih ÂVüsttıryâ'htH Anfc&ra SeFiH M. Auguste Kral Cenapları iyileşmiş ve mezunen memleketine gitmiştir. Mumaileyhin gaybubeti esnasında kendisine maslâhatgüzar sıfatile sefaret müsteşarı M. Norbert Şischoff vekâlet edecektir. r i f f * Mimarî sergisi L. 418 f nahiyesi ilk mektep ^4 talebeleri 4 ü Edirne lisesi 4 üncü sınıf L talebesinıjen 241 No. M. "Tevfik Efendi 3 ^ Almanya'da erkânıharp binW basısı Alacamh oğiu l| Şukru Bey 2 <ğ M. Bronştayin 2 Güzel San'atler Birliğinde tesis edilen mimarî sergisi dün açılmış tir. Sergi bir ay müddetle umuma açık bulundurulacaktır. Sergi Gü # zel San'atlar akademisi mimarî şuv K. 4 besi mezunlarından ve Avrupa'da ik40 î mali tahsil eden Bürhan Beyin Avru« "$ pa'da tahsîl müddetince yaptığı mü80 ^ teaddit kroki ve büyük projelerini k ihtiva etmektedir. Cidden çok kıy ? 00 J metli eserler bulunmaktadır. Bür » * f han Bey Fransa'da meşhur modern f Fransı» mimarıKorbüsye ve Almanya'da büyük Alman mimarlannın yanında çalışmış ve takdirlerini kazanmıştır. Kendisini tebrik ederiz.