18 Nisan 1931 Tarihli Cumhuriyet Gazetesi Sayfa 3

18 NMsan 1931 Cumhuriyei Peşte seyahati İngiltere'de Amele Fırkasının mevkii İştirak için kayıt müddeti bitmek üzeredir Mayısın dokuzuncu günü açılacak olan büyük beynelmilel sergi münasebetile (150) lira gibi az bir masrafla yapılmasını te min ettiğimiz Peşte seyahati için önümüzde ancak bir iki günlük kaj yıt müddeti kalmıştır. İstanbul haricindeki yerlerden bu seyahate iştirak etmek üzere kaydedilmiş olan zevatın esamisinî muhtevi son listeleri alır almaz buradaki kayıt muamelesine de nihayet vereceğiz. Evvelce de yazdığımız gibi seyahat on gün devam edecek ve bu müddetin altı günü Peşte'de me rasimle, ziyaretler ve gezintilerle geçirilecektir. Seyyahlar için program haricinde de az olmakIa beraber müsait serbest zamanIar bırakılmıştır. Maamafih programımız bütün Peşte'nin gezilip görülmesini te mine kâfi gelecek, program haricinde yapılabilecek pek az ziya retler kalacaktır. Hulâsasam bir kaç Jefa neş rettiğimiz programda Macar hükumet merkezinin resmî ve hu susî bellibaşh eser ve müesseselerden pek çoğunun ismi geçiyordu. Programımız bellibaşh ne kadar eser varsa hemen hepsinin görülmesini temin etmektedir. Seyahat hakkında henüz fazla izahat almak ihtiyacında olanlar varsa ya gazetemiz idaresine veya Beyoğlu'nda (Natta) seyahat acentasma müracaat edebilirler. Bir kalecinin şöhretine kurban giden takım! Eskî ağızla Yazdık az çok haremi sinedekî rass bile Duymadı dönmedolabın koca ayvazı bfle Kime dert anlatalım kimlere feryai edelim Anlıyan bir kîşi yok kameti avmsı bİkı Gidiyorken rehi Kenan'da yornldnk kaldık Gormedik biz ne Zeliha ne MeH» ha'yı yazik Döndük en sonra şifahaneye *r^ Kalmadı hırkamızın eskice pe. bîl« •1* Muhafazakârlar kabineyı şiddetle tenkit ediyorlar Kabinenin mevkii fena halde sarsılmış, istifabir emri vaki olmuştu, fakat... Londra 16 (A.A.) Bütün sî • yasî fırkalar, muhafazakârlar tarafından hükumeti muahazeye matuf olarak verilmiş olan takririn reye konulması esnasmda bütün azalarının Avam kamarasmda bulunması îçin ellerinden gelen gayreti sarfetmektedir. Siyasî fırkalar rüesasının son günlerdeki faaliyeti nazari dikkati calip bir şekilde idi. Uzun müddettenberi Avam kamarasında görünmemiş olan bir çok meb'uslar bugün Londra'ya gelmektedirler. Siyasî mahafildeki mütalealara göre hükumet, işin içinden ufak bir ekseriyetle çıkacaktır. Vaziyetin anahtarı, liberallerin elindedir. Londra 16 (A.A.) Avam ka raarası, ağız ağıza dolu ve müzakere pek heyecanlı ve hararetlidir. Muhafazakârlarm şiddetli alkışları, amele fırkasına mensup azanm sık sık vukubulan müdahaJeleri, müs tehziyane el şakırtıları arasmda M. Baldvin, vermiş olduğu takririn reye konulmasını talep etmiş ve hükumetin intihabat esnasında işsizlik hakkında yapmış olduğu vaitleri yerine getirmemiş olduğundan do Iayı kamarantn itimadına lâyık olmadığını beyan etmiştir. Bu takrirde ayni z&manda, amele fırkası hükumetinin işsizlik buhranını izale için girişmekte olduğu teşebbüslere bir nihayet vermesi de talep edilmektedir. Macdonald kabiıtesi, ekserîyet kazanmadığı takdirde istifa edecek ve umumî intihaplara başlanacak • tır. Londra 17 (A.A.) Avam ka marası, kabineyi muahazeye matuf olarak muhafazakârlar tarafından verilmiş olan takriri reddetmiştir. Is. Spor Fenerbahçe'yi 34 mağlup etti! Galatasaray, Süleymaniye'yi; Beykoz, Vefayı; Beşiktaş ta Anadolu'yu mağlup ejttiler Taksim stadyomunda dün lik maçlarına devam edildi, mukarrer olan müsabakalardan başka geçen haftaki Leviski müsabakalan dolayısile tehir edilen Fenerbahçe İstnbulspor müsabakası da oynandı. Dünkü müsabakalar çok şayani hayret neticelerle bittî: Beykoz, Vefa'yı mağlup etti, Fenerbahçe de İstanbulspor'a mağlup oldu. Günün en şayani dikkat müsabakası Fe nerbahçe İstanbulspor arasındaki en son oyun idi. Stadyoma toplanan bir iki bin kişi bu oyunu bekliyordu. Fakat netice intizar edildiği gibî çıkmadı, Fener'liler sabit bir kaleci yetiştirmemenin cezasını acı bir mağlubiyetle ödediler. Fener'in bu mağlubiyeti bu seneki şampiyonluk tacını Galatasaray'a giydirdi. Oyunun hitamına kadar gol yapılamadı ve Fener'liler 43 mağlup vaziyette sahayı terkettiler. Bu netice Galatasaray'la Fener arasındaki berabere bir manzara arzeden puvan farkını iki sayı farkla Galatasaray'ın lehine çevirmiştir. Ve bu işte asıl galip gelen Gaîatasaray olmuştur. Diğer müsabakalar Beşiktaş ile Anadolu arasındaki müsabakayı 60 Beşiktaş kazanmıştır. Galatasaray, Süleymaniye'yi 41 mağlup etmiş, Beykoz'lular da gü zel bir oyundan sonra Vefa'yı 21 yenmişlerdir. haval&r nerede Gitti anber kokulu badı sabalar ebede Kaldı her zevki hayat anlaşılan hep dede Şimdi niran saçıyor Çamlıca poyrazr Hani evvelce esen tatlı Mısır hükumeti Pamuk almıyınca Sev Fransız Reisicumhurunun seyahati yet'leri kapı dışarı ediyor Kahire 16 (A.A.) Maliye müsteşarı, Sovyet ticaret mümessillerile görüşerek satın almakta oldukları pamuk miktarının kâfi olmadığıni ve bu hareketlerinin evvelce yap • mış oldukları vaitlere tevafuk etmemekte bulunduğunu söylemiş ve binnetice Mısır'da ikamette devam etmelerinin manası kalmamış olduğunu ilâve etmiştir. Sovyet mümessiîleri malî vaziyetlerinin «matlup veçhile tensik edilmis» oimadığım be yan etmişler ve fakat itilâfname ahkâmının tamamen icrasma gayret etmek vadinde bulunmuşlardır. Bir hanım eezane açtı Ankara 16 (A.A.) Iki sene evvel eczacı mektebi âlisinden çı • kan Belkıs H. Düzce'de bir eezane açmak üzere Sıhhat Vekâletinden müsaade istemiştir. Kendisi kanunî seraiti haiz olduğundan müsaade verilmiştir. Belkıs H. Türkiye'de eczane açan ilk hanım eczacıdır. Kâzım Pş, nın davası Ankara 17 Samsun valisî iken tasfîyeye tâbi tutulan Kâzım Pş. Şurayı Devlete müracaat ederek bu karar aleybinde bir dava açmış ve kararın ref'ini talep etmiştir. Irmak Filyos hattında ilk lokomatif Ankara 17 (A.A.) Irmak . Filyos hattında ilk lokomotif dün Ap > sari istasyonuna varmıştır. 23 nisanda Çangırı istasyonunun açılma raerasimi îçin hazrhklar yapılmıştır. Civar kÖylüler merasime iştirak edecektir. İstanbulspor, dünkü galibiyeti ile ne kadar sevinirse sevinsin, muhakkak ki Galatasaray'hlar kadar memnnn olamaz ve onlar kadar meserret hissedemez. İstanbulspor'un genç, ateşli oyuncuları dün bir buçuk saatlik çetin bir mücadele devresinde tamamen Galatasaray'ın şampiyonluğunu temin etmek için ağraşıyorlar zannedilirdi. j Vefa'ya mağlup olan Fenerbah , çe'nm tstanbulspor'a da yenileceği j Bizerte 16 (A. A.) M. Dou kimsenin akhna gelmiyordu. Hatta tnergue, bir torpito ile buraya gel • {Birmci sahifeden mabit) İstanbulspor'lu oyuncular bile miştir. Müşarünileyh, saat 11/45 te belki bunu akıllarına getirmemişlerler akşam üzeri saat 7 de Tan gakaraya çıkmış ve halkın alkışları adi. Akla gelmiyen şey başa gelir, zetesi İstanbul muhabiri M. rasında otomobille şehri gezmiştir. derler. Dün tıpkı öyle oldu ve bir Psalty'ni Darülfünun konferans Belediye dairesînde verilen bir vakitler millî takımda kalecilik etriyafette bir nutuk söyliyen M. Dou salonunda verdiği konferansta miş, büyük muvaffakiyetler kazanmergue, memleketin refahını temin hazır bulunmuşlardır. mış olan Nedim B. dün Fener'in mağyolunda Fransız'larla yerlifer ara M. Psalty,nin konferansı «Türk lubiyetinde başlıca âmil oldu. sında yapılan teşriki mesaiden do Fenerbahçe, Alâettin'in yerine Yunan münevverlerinin yekdiğeIayı memnuniyetini izhar etmiştir. Sedad'ı alarak malum takımile sarine tanıştinlması ve ruhî rabıtahaya çıkmıştı. Nedim B. kalecilik eSaat 15/30 da Tunus beyi ile Tunus ları» mevzulu idi. Konferansta diyordu. Oyuna başlandıkatn iki üc nazırları tarafından tesyi edilen ReDarülfünun talebesinin kısmı azadakika sonra Fener'in sağ açığı sol isicumhur, Colbert krovazörüne binmı bulunmuştur. Hatip Türk ve içe güzel bir pas attı, sıkı bir şut gol miş ve krovazör hemen Fransa'ya Yunan talebeleri tarafından vakit ile neticelendi. Artık gollerin arkamüte veccihen hareket etmiştir. vakit alkışlanmıştır. sına intizar edilebilirdi. Fakat top ortaya gelince İstanbulspor'lular M. Psalty konferanstan sonra yıldırım gibi Fener kalesine indiler, Türkçe ve Yunanca bir hitabe iİzmîr 17 Tire'nîn Subaşı kö bu gole mukabelede bulundular. rat ederek dostluk rabıtalarmın yünde bütün tarlalar su altında kalFener'liler devre ortalarına doğru takviyesi için temenniyatta bulun güzel bir gol daha yaptılar, maa mıştır. Cellâtgölü gene taşmıştır. Vali Pş. ile bir Hilâliahmer heyetî muştur. Hatibin son sözleri uzun mafih İstanbulspor iki dakika sonra Tire'ye gitmişlerdir. alkışlar arasında bîtmiştir. buna da mukabele etti, ilk devre böylece bitti. Gece saat 8,30 da Darülfünun Hukuk Talebesi Cemiyeti tara İkinci devrede üçüncü golii Fe İzmir 17 Aya Katerini kilisesinerbahçe yaptı, İstanbulspor, korfından Tokatliyan'da misafir tanin kuyusunda define olduğu îddia ner atışından buna da cevap verdi. lebeler şerefine bir ziyafet veriledildiğinden Maliye Vekâleti Em • Bu sırada hakem, İstanbulspor amiştir. Ziyafet çok nezih bir ha lâki Milliye müdiriyetine taharri leyhine penaltı cezası verdi, Fikret va içinde geçmiş, samimî hasbı yatta bulunmak üzere emir ver topu dışarı attı. Üç üçe berabere bir haller yapılmıştır. miştir. vaziyette devam eden oyun tama • Bir sporcunun intiharı men Fener'in hâkimiyetinde cere yan ediyordu. İstanbulspor kaleciİzmir 17 Eski sporculardan Maarif Vekâleti 20 mayısta Ansinin fedakâr oyunu, müdafilerin Rüstü B. ailesile geçinemediğinden kara'da resmî bir resim sergisi açagayreti Fener'lilere sayı fırsatı vertabancasım karnına sıkarak intihara caktır. Güzel San'atlar Birliği resim miyordu. Bir aralık Fener'e uzak teşebbüs etmiştir. Rüştü Beyin iki şubesi şimdiden hazırlıklara başlamesafeden bir frikik cezası verildi. çocuğu vardır. Yarası ağırdır. mıştır. Uzun bir vuruşla bu da gol oldu ve Soma'da bir cinayet fttanbulspor 43 galip mevkie geçİştirak edecek zevatın eserlerhıi ti. İşte oyunun bundan sonraki kısİzmir 17 Soma C. H. Fırkası mayısın 1, 2, 3 üncü günleri saat mı Fener'in tam bir tazyikt altında sabık mutemedi eşraftan Bakırlı 1417 de Alay köşkünde Güzel geçti, maaciafih İstanbulspor'lular Hasan B. evinin civannda ölü bulun San'atlar Birliğine getirmeleri ve ayaklarına geçen topu mütemadiyen muştur. Cinayetin mahîyeti henüz malumat almak istiyenlerin müdi taca atıyorlar, gol yaptırmıyorlardı. anlaşılamannştır. riyete müracaatleri lâzımdır. Galatasaray kulübü idare heyeti istifa etti Yusuf Ziya Beyin riyasetinde bulunan Galatasaray kulübü idare heyeti işlerinin fazlalığından dolayı kulüp işlerile lâyikile meşgui olamadıklarını ileri sürerek istifa et miştir. M. Doumergue Zannedersin ki hayatı elemin hastası yok Fakat aslında o sıhhattekilerden daha çok Böyledir cünbüşü âlem kimi açtır kimi tok Hazmeder ehli cefa sinede emrazı bile * Beynelmilel büyük bir at letizm müsabakası Yunanlı misafirler Tire'de seller Deffine aramyor Mayısın 29 uncu günü Robert Kollej sahasında, her sene olduğu gibi büyük bh atletizm bayramı yapılacaktır. Bu müsabakalara İstanGÂVEİZALİM bul'da bulunan yerli ve ecnebi bütün atletler iştirak edecektir. Bazı Yunan atletlerinin de bu müsabakalara davet edilmeleri tnuhtemeldir. izmir 17 Rıhtımda bir vapur Programlara 100, 200, 400, 800, J • kereste boşaltırken vinçten kurtu 1500, 3000, 110 metre mânialı koşular, yiiksek, uzun atlamalar, cirit, , lan iki büyük kalas rıhtım tramvaylarindan birinin üstüne düşmüş, a disk, gülle atmalar ve maraton korabanın iistünü parçalamıştır. Vatşuları vardır. man Ali oğlu Ibrahim ağır surette Boks maçları yaralanmıştır. Yolcular da hayli Beyoğlu'ndaki Mulenruj salo ! korku geçirmişlerdir. nunda dün boks maçları yapılmıştır. İzmir hapisanesi Bu müsabakaların neticeleri şun İzmir 17 izmir hapisanesi em» lardır: Alfons, Pres ile oynamış vali metruke idaresine devredilerek galip gelmişitr. Maks ile Mişon araj çarşı yapılacak, ve Mısırlı cadde • sındaki müsabakayı Maks kazan • sinde yeni bir hapisane inşa edile mıştır. Hüsamettin ile İstavro aracektir. sındaki maçta Hüsamettin galip gelmiştir. Yorgos ile Orahan'ın müsabakasında Orhan abandone et miştir. Sadi ile Jak berabere kal mışlardır. < *^»Wii^"^ı^iM»i^^M«MW Koymadı hakkı huzur desti kaza bir yerde Bu da varmış şu gülüstanı safaaverde Yazamaz bunları hatta bakınız sîz derde öyle mum etti felek hâmei mümtazı bile I Şaşılacak bir kaza İzmir lik maçları İ«mir 17 (A. A.) Bngün lik maçlarına devam edilmiştir. Havanın güzel olması stadyoma oldukça kalabalık toplanmıştı. Birinci maç, Altay ile Buca arasında yapılmış, Altay ikiye karşı altı sayı ile galip gelmiştir. İkinci maç, Karşıyaka spor kulübü ile Şark spor kulübü arasında yapılmış ve 2 2 berabere kalmıştır. Üçüncü maç, Türk spor ile İzmir spor arasında yapılmıştır. Türk spor sıfıra karşı 4 sayı yaparak galip gelmiştir. Dördüncü maç, Altın Ordu ile Göztepe takımları arasında yapıl mıştır. Göztepe bire karşı 6 sayı ile galip gelmiştir. § Hayatları güçtür; fakat bunu isteyip böyle yapan kendileridir. Onlar zannediyorlar ki etraflarına bir esrar havası yaymazlarsa sıkılacaklar, bu yanlış. Hayat yalnız küçük küçük hilelerden mürekkep bir külliyet demek değildir. Kendi hassasiyetini diğerininkine temas ettirmek ihtiyacı her zaman duyulmaz. Rene: Şu flörtü bozmak mümkün müdür? Diyerek geldi, yanımıza oturdu. Müteakiben ikimizin de sostuğumuzu görerek güle güle kalktı, gitti. Dostu bir an müfekkir kaldıktan sonra gene başladı: Nihayet yaşamağa lâyık olan aşk, iki vücut arasmda tam bir iti mattan, bakıldığı zaman içinde hiç bir Ieke zerresi görülmemek lâzım gelen saf bh billurdan ibaret olduğunu tasdik etmez misiniz? Bu söz ağzından çıkmasile bera ber bana bir eza etmiş olabileceğini düşünerek kızardı. Hakikat ben de içimde bir sızı duymuştum. Bunun üzerine rikkati mucip bh becerik • sizlikle bazı nazikâne cümleler sarfetti. O aralık Rene yanında bu *ef«r Türkiye :• Farmasonları 4 § Türk Masonlugunun karakteri nedir ?.. ^ Mason ideali • Masonluğun mil fy Jiyet ve memleketle münaseba^ tı Masonluk ve din Türk mate sonluğu ve Cumhuriyet Türk ^ masonluğu ne yapmıştır? Resim sergisi açıhyor Bu aksam l ((Yeni Gün » de $ Okuyunuz Dr. Moris de Flöri ile tekrar gel * di ve bir takım gıddelerin ifraza • tına dair bir bahis açtı. Doktor «oi|dan vermelidir, onu yazmıyan doktor şerefinden kaybeder» gibî bir şey söyledi. Fennî, tıbbî bir şeyler. Rene'nin vazih fikirlerî hayran edi* ci idi. Dostu Madam bana can ahat bir güzel nazarla veda etti.7 Doğrudur. Filip'e dokunan cümleyi ben de şu anda hatırhyorum. O akşam apartımana döndüğüm za * man bunu kurarak ertesi sabah Fî * lip'e bir kaç satırhk bir mektup gonderdim ve hissiyatımı beceriksiz bir surette o kadar açık olarak döktüğümden çok müteessir olduğumu yazdım. O cür'eti Rene'den geçip gelen ve bende temerküz eden gı • yabî bir dostluğun verdiği kuvvete kapılmış olarak ve istemiyerek gö«termiş olacağımı bildirdim, ve yalnız bulunduğuna göre arada beni görmeğe gelirse memnun olacağımı ilâve efctim. Şa c«r«bı göndermiftit Cumhariyet'in tefrikası: 44 Yazan: Andre Moruva IKLIMLER Terceme eden: Havdar Rifat Şuradan buradan bu aile, ve yıkılmış olan şu ev bark hakkında epey şeyler duymuştum. Hatta muharebe eanasında Filip'ten Rene'ye gelen bazı mektupların bu zemine dair muhtelif fıkralarını da okuduğumu topar!:yordum. Madam lâbaron Kora Şuain'in zibüzivere müstağrak merdîvenleri, hesapsız uşakları sinirlerime dokundu. Salona girer girmez derhal Rene'yi gördüm, şöminenin yanında, ayakta idi. Yanında, elleri cebinde pek iri bir adam vardı. Filip Marisena güzel değildi, fakat iyi, emniyet verici bîr hali vardı. Bana takdim edildiği zaman ömrümde ilk defa bir yabancı karşısında ürkeklik etmemiş bulunuyordum. Sofrada yanyana dturtulmuş olduğumuzu memnuni • yetle gördüm. Yemekten sonra in • siyaki bir manevra bizi yaklaştırdı. Bana: Rahat rahat konuşmak ister misiniz? Benimle geliniz. Ben bu evin yabancısı değilim, her tarafını bilirim, dedi. Beni Çin salonu denilen bir salo~ na götürdii. Bu müsahabetten hatırımda kalan çocukluk avanımızdan bahsetmiş olmaktan ibarettir. Evet, Filip, bana daha bu akşamdan Li muzin'de geçen hayatını anlatmış ve ikimizin de çocukluğumuzun ve ai lelerimizin birbirine bu kadar benzeyişinden bir çok gülme vesileleri bulmuş idik. Gandüma'daki şato • ları da, bizim Amper sokağmdaki konağımız gibi tefriş edi'miş bulu nuyordu. Füip'in annesî de benîmkt gibi «insanlar esvaba bakmaz.» Di yordu. Filip: Evet, Fransız köylülerinde ve şehirlilerinde bu an'ane tevarüsü çok kuvvetli; bu, bir cepheden de oldukça güzel; fakat ben artık bu arada yokum, ben bu işte bütün imanımı kaybetmişimdir. Diyordu, ben gülerek: Benim kaybettiğim bir şey yok. Ben o noktada memnunum ve oradayım. Meselâ şimdi yapayalnız yaşıyorum, bir sual karşısında deği lim, hâlâ gidip kendim için çiçeklere, bonbonlara para saçamam. Bu bana bir nevi ahlâk düşkünlüğü gibi gelir ve hoşuma gitmez. Hayretle yüzüme baktı: Sahi mi? Çiçek alamaz mısınız? Bir yemek, bir çay için, evet. Fakat kendim için, onlara mücerret kendim bakayım diye asla!... Fakat tabiî seversiniz? Evet, oldukça, Fakat onlarsızda pekâlâ, olurum. Gözlerinden müstehzi ve elemli nazarlar geçtiğini gornr gibi oldum ve başka bahse geçtint. Ve bu ikinci kısım müsahabemiz Filip'in dikkatini celbetmiş olacak ki, kırmızı defterinde buna dair şu kayıtları görüyorum: [23 mart 1919 Teyzemde taam. Bütün vaktimi Çin salonunda divan üstünde Rene'nin dilber dostu Madam de Şevern'i ile geçirdim. Garip... Odil'e hiç benzemiyor, bununla beraber.... Acaba beyazlar giyinmişti de onun için mi? Tatlı, mahçup... Söyletinciye kadar ne • ler çektim. Sonra sonra alıştı, em • niyet etti. §Bu sabah bir hal oldu ki beni ben... Nasıl tabiredeyim. .. Pek üzdü. Telefon çaldı, anlarsınız, şöylece ta • nıdığım kadınlardan biri, benim telefonumda «İzabel, haltetme, bugün öğie yemeğinde sendeyim...v Dedi. Bu ne kadar bayaği bir ya • Iandı, ne büyük bir iftira idi, bu kendine cürüm şerikî aramaktan başka ne idi? Bunu alçakça bir hareket buluyornm. § Actmalıdır. Bir çok kadınlarm hayatı o kadar güçtür kî... i