19 Kasım 1930 Tarihli Cumhuriyet Gazetesi Sayfa 5

jifiııınıııınmııınııınımııııııtıijMifiııııııııııınınMiMiııııınmtıtt Antalya kabul edemeyiz böyle bir mura nim vaziyetimi istediği gibi kürsüden zaferidir. (Şiddetli alkışlar) Garbe o haptan bahsetmek suretile intihap cür esaslanru tecavüzden bile çekinmedüer. Bu cümleden olarak her yerde muhtekibi hiç bir vakit kabul edemeyiz. Bu söyliyebilirler. (Hepimizi tasrih etsin tarihte ve o mevkide birinci defa olarak mü diye bir çok şeyler saydüar. Fakat ~ >ı>ııııııııınıııııııııııınıııııııı*iııııınııiNnınnıııınıtıınıııııııııiM<^ düyunu umumiye zihniyetidir. Onun ka ler biz de iştirak ederiz sesleri) galebe salmıştı. Mücadele devam etmiş en büyük cünnü gene kendileri irtikâp lif şekillerde yapıldığı gibi Belediye intihabı sırasında Konya'da, şapkanın kalettiklerini unuttular. Şu halde böyle şahsl menfeatler, şah tir. Biliyorsunuz Gazi'nin kumandasınfasında kalsın (bravo sesleri). atılacağından, Mücrim mevkîinde olan bir encümen dırılacağından, yazının Efendiler bu vak'a bir hakikattir. Jan sî menfeatler diye bağınp çağırdıkları daki ordunun Dumlupınar'daki zaferi azasınm harekâtmı burada tamamile i medresenin açılacağından, mekteplerde darma kumandanını çağıran, sorun, E nı isbat etmelidirler. Efendiler benim ile îzmir kurtarılmış, vatan kurtanlmış müddeiumufendiler bunu söylesin adam utanmıyor ne Beyoğlun'da apartımanım var ne de ve en nihayet Mudanya mütarekesi ya fade ettikleri halde ismini Meclisi Âliye I kur'an okutulacağmdan, ve nihayet Hamiliğe ne hükumete ne de lifenin dahi geleceğinden S. Fırka namıve murakip vardır diyor, ve çürümüş hü burada var. Buna Fethi Bey cevap ver pılmıştır. Mudanya mütarekesinin de söylemediler; bundan sakındılar; sonna çalışanlar büyük bir cür*etle bahseBürhanettin Beye kumet utanmıyor mu diyor, (gürültüler) sinler. (Alkışlar) ifadesi şudur: Mudanya mütarekesi ra da milleti mürtecilikle itham ettiği derek saf ve temiz Türk milletini zehirBaşında bulunduğunuz spor işlerinin ne alâ, ne alâ; nereye doğru gidiyoruz Mondros mütarekesinde terkedilen si mizi söylediler. lemeğe yeltendiler. seyyiatını efliârı umumiyeye ilân eden merFethi Beyefendi? Bu suretle halkı tahrik lâhlann ve kanın iadesi demektir. (ŞidHaşa, hiç bir vakit hiç birimiz bu kaBelediye intihap günleri Konya'daki kezi umumî reisi Ali Sami ve Fethi Tahsin ediyor arkadaşlar, bir bölük vazife ifa Ali Bey (Afyonkarahisar) Muhte detli alkışlar) [Fethi Bey ve İsmet Pş. naatte değlliz ve hiç bir vakit bu kana faaliyet ve makus tezahürat bu noktai Beylerin stfzlerine doğrudan doğruya muvakit nazardan bihakkuı mütaleaya şayandır. kabele cefiaretini gösteremiyerek beni hüedemiyecek vaziyete geliyor, onun üze rem arkadaşlar, ben söz almak niyetin yı göstererek] İşte Mondros mütareke atte olamayız. Bu millet hiç bir rine vali tekrar alaya müracaat ediyor, de değildim. Fakat Fethi Bey namesinin kanaü, işte Mudanya müta mürteci olamaz. Millet hissi şükranını İntihptan evvel her sınıf halka ken cumlarınvza hedef ittihaz eden üç satırlık bilerek alay kumandam başta olduğu hlde iki bilmiyerek beni tezyif ve tahkir etmek rekesinin timsali (şiddetü alkışlar ve her defada ve her fırsat düştükçe izhar di idrak ve kabiliyetlerine göre vergiler açık mefctubunuza verdiğim cevap müna ve isbat etmektedir ve edecektir. Yal bölük geliyor. istemiş mukabeleye beni tahrik etmiş yaşa sesleri). Bunun takdirini çok necip, nız kendileri kabul etmelidirler ki bir den, şapkadan, medreseden, Halifeden sebetile dün bana hitaben yazdığmız satırlan okudum. Açık mektubunuzda bana Bunlar iptida nasihat ediyor ve havaya tir. Bunun bir vardır. Ayni ha çok asil milletimize havale ediyorum. takım muzur unsurlar vardar ki, onlar bahsettiler, evleri dolaştılar, intihap gü sahteiârlık isnat ettiğiniz kâfi gelmlyonnus (Tekrar ediniz sesleri, alkışlar). nüne kadar hatta evinden çıkmıyan ihsilâh atıyor, dağılın diyor, Fethi Beye reketi başka arkadaşlarla da yaptıgı bulanık suda balık avlamak isterler. dine gibi şimdi de, size hücum edebilmesi için, Efendiler bir taraftan mücadele de Bunu itiraf etmek lâzım gelir. Elhasıl tiyar nineleri yüzünü açmanın fendi emniyet ve asayişi muhafaza için için kabili musamaha değildir. Çünkü Ahidin Daver Beye yalan yanlış havadi* şimdi zatı âlinizden demin tehir ettiğim nutku ile beraber bu suretle dahi bir vam ederken ikinci vazife de tabil ya benim memleketime, milletime samimî karşı işlenmiş bir küfür gibi kalpleri tit getirdiğimi yazıyorsunuz. ömrümde yalan sualimi sormak vaziyetindeyim, ne yap propaganda yapmak isteımişlerdir. Ve pılmak mecbriyetinde idi. Bir taraftan hislerle merbut olarak ifade etmek is riyen saf aile kadınlannı onlann idrak söylemedlğim gibi, size bir hücum vesiIesS lerine uygun olarak kalkınız, ayaklanımak lâzımdı? Dahiliye Vekilliği yaptmız. Meclisi âlinin şahsiyeti manevlyesine Teşkilâtı esasiye kanununu tekvin e tediğim şudur ki beyhude yere milleti olmak için de yalan söylemeğe tenezzfll alıp ta nız, dini kurtaracağız, maaş bağlataca etmem. Kadıköy sitadında yapılan atletizm dildl bu teceddüde mukaddes bir şu ve bu suretle boynumuza Başvekillik yaptınız ve esasen askersi hücum etmlşlerdr. ğız, paralar dağıtacağız, S. Fırkaya rçy demek mecburiyetindeyim ) sürüklemiyelim. Yetişir milletin sürükmüsabakalarını takip etmek üzere oraya niz. Şu vaziyet bu suretle cereyan ederEğer Fethi Bey burada çıkarlar da kanun veriniz şekillerinde kulaklarına fısıldagirdiğim zaman atletizm federasyonu reisi düt hatvelerinin yeni binanm ilk temeli lendiği... Hepinize hürmetler sunarak dılar. se ne yapılır? Vali tahkir edilir, polis tah bana tarziye verirlerse söz söylemekten sıfatını kendinize izafe ettiğiniz için basınoldu, ve bnnu diğer safhalar takip etti. mütaleatıma nihayet veriyorum.> kir edilir, jandarmanın elinden silâhı vaz geçei.rm Yalnız bu kadar mı ya, sözlerinl din da bulunduğunuz sporla dereci al&kanâı Ve bütün teceddüt için lâzım olan maalmır, gelen bölüğün üzerine taş atılır. lemiyenleri tehdit ettiler, ve hafcta ya anlamak üzere sizi sahada aradım, göreFethi Bey (Gtimüşane) Siz söylehâlâ alay mücrim vaziyetinde 52 inci diniz, ben cevap verdim. Bu sözlerim nialar bertaraf edildi. Efendiler çok iyi pılan bu yıkıcı tahrikâtın milleti, memRefik B. (Konya) Muhterem arka leketi yeni bir uçuruma sürükîiyeceğini medim. Muvaffak ve Ahmet Beylere soralay cürtim yaptı diye bahsettiğiniz, kar den dolayı hiç bir zaman hiç bir kim hatırlarsınız ki bu mücadeleye başla dum. Sabableyin geldi, biraz durdu/gittl, dığımız günden itibaren bir muhalefet daşlar; şıdan dikkat ettim. Fethi Beyin ağzm seye tarziye veremem. bunlar asla inanılmamasını söyltyenleri dediler. Eğer bana verilen bu hahar yanlıs Karşı fırka lideri Fethi Beyefendi ta bile ölümle tehditten çekinmediler, bu ise, kabahat benim değil, arkada^İannızın» karşımıza çıkmıştır ve o muhalefet müdan mı çıkıyor, bir Başvekilin ağzından Ali Bey (Afyonkarahisar) Siz söytemadiyen uğraşmış, mütemadiyen yü rafından Belediye intihapları dolayısile hususta hatta zabıta vak'ası haiini al dır. mı çıkıyor yerin dibine girdim. lediniz. rümemize mâni olmak istemiştir ve ni verilen istizah takririni okuduğum za mış yüzlerce misali kaydetmek mümkünSonra bu spor hayhuyu ara'sında biran Arkadaşlar, büyük yerler işgal eden Fethi Bey (Gümüşane) Siz söyle hayet bildiğimiz neticeye varmıştır. man derhal hatınma gelen şu olmuştu: dür. büe beni hatıra getirmediğin/,zi söyliyor Fethi Beyin ağzından böyle lâflar çıkmış, diniz hatta dediniz ki her şeyi burada Huzurunuzu daha ziyade ihlâl etmeMuhterem Fethi Beyefendi Paris'ten sonuz. Hakkınız var. Spor 1/^lerinde o kaYani çok acı olarak ifade etmek is bunu feat'iyyen ümit etmiyorum. Alay söylüyorsunuz; sonra şu olur bu olur. asude dönmesini müteakıp S. C. Fırka mek için bunlardan bir kaçını binimle dar büyük işlerle mesgul oluyorsunua kl, terim. Sui kasta kadar vermiştir. Yani sını teşkil ettikten sonra hatta şu saate beraber karşı fırkayı teşkil eden rüfekakumandam kendilerine karşı bir baba Ali Bey (Afyonkarahisar) Hakkı benim gibi mütevazi bir sj^or muhibbini akzaferin semeresini inkılâbın vücudünü kadar kendi fırkalarını ve şahsiyetle nın da dinlemesini rica edeceğim. gibi nasihat ediyor, çekilin diyor. Tarık Bey söylesinler. lınıza getirmeğe imkân "y&rtur. Bana, spor imha etmek istemişlerdir. rini siper yaparak milleti dalâlete göOnun üzerine havaya silâh atıyorlar, Fırkamız mensuplarından Mecidiyeza muharrirliğinde tekâmijl etmeği tavsiye çtHakkı Tank Bey (Giresun) EfenArkadaglar muhalefet meydana çık türmek ve inkılâbın hızuıı ve hamlele de Tahir Bey Konya bedestenindeki tücfakat bunlar belediyenin karşısmda bu dim Fethi Beyefendi nutuklarında kenmenize teşekkür ederaiyeceğim. Ben sporo, tığı zaman vicdanımda çok endişe du rini gevşetmek için her tarafta mevcut cardan birisine gidiyor, konuşuyor. Bu lunan harap bir kahvenln ne taşı ve ağa disinin meclis dahilinde bir murakabe sporcuları severim. Gazetedekl spor mu cı, ne de sandalyesi hiç bir şeysini bırak teşkilâtı vücude getirmeğe hemen he yanm. (Bravo sesleri) memleketi par menfi anasınn gittikçe artan tahrika esnada o zat oğlum dediklexinizi dinle harrirliğim sırf bu tevgiden 1leri gelmektemıyorlar, ne yapıyorlar bilir misiniz? O men memur olduğunu iddia eder sözleri çalamağa doğru gidebilir endişesi var tmdan şüphesiz müteessir oldular, in dim. Âlâ ama, öbür taraf yani Serbest dir. Her hangi bir spor makamında ve spor düşürecek çiler şapkayı kaldıracaklarmış, medre seyahatlerlnde de gözüm olmadığı Içln t»vbizim candan aziz bildiğimiz askerlerimi söylemişlerdir. Bendeniz bu sözü söy dır. Onun içindir ki Fethi Beyefendinin kılâp esaslannı tehlikeye sahte muhalefete çıktığı vakit öyle dü mahiyetteki menfi faaliyeti millet kür seleri açacaklnnış, askerliği kaldıracak slyelerinize ib'ciyacun yoktur. zin üzerlerine atılıyorlar (kahrolsun lerken öyle yapmadmız dedim. Yani larmış, hafız mektepleri açılacakmış, süsünden nefretle karşılıyacaklar. Bildiklerim, yolsuz icraatları görüp an sesleri) alay kumandanının da başına meclis dahilinde bir murakabe teşkili şünmeğe mecbur idin. Elbette dikkatle vergiler kaldınlacakmış, bundan daha lamağa kâlidir. ve ehemmiyetle hareket etmek lüzumu Arkadaşlar; hepimiz biliyoruz ki milbir sandalye geliyor. Fethi Beyefendi ile iktifa etmek istemediklerinl ifade Spor aauhbiri diye beni hor görüyorsu11 istiklâl ve şerefimize düşmanlar ta âlâ ne olur. biraz insaf et; orduya olsun hürmet et; etmek istedim. Fethi Bey zannederim altında idim. Bir diğer misal, Valinin evine köylü nuz. Halbuki muhbirlik ayıp bir şey değilrafından yapüan sui kast ve tecavüzleri Ondan sonra Fethi Beyi ikinci bir geldiğini bir kadın müracaat ediyor, kadın Vali Fethi Bey (Gümüşane) Reis Beye bu sözün Ali Beyefendiden sahnede görürüz. İki defa Başvekil ol mllletçe bertaraf ettikten sonra mille olduğunun farkında degil^ Vali soruyor, dir. Nitekün bir zamanlar siz de spor muhfendi bir saniye müsaade buyurur mu zannetti. Mes'ele bundan ibarettir. bizi idiniz. Bugün de sinema muhbirligi etimizi lâyik olduğumuz yüksek hayata Ali Bey (Afyonkarahisar devamla) muş ve bu milletin mukadderatını o kavuşturmak için şlddetli hamlelerle hangi fırkadansın? Kadnı cevap verfyor. diyorsunuz. Ben âciz bir spor muhblri olsunuz? muzuna alarak yürümek İstemiştir. tBenim ordunun bu hareketini cürüm Tarziye vermiyorlar; şu halde ben söz kinci B. M. Meclisinde bulunan arka başka milletlerin hatta asırlara sığdıra Hangisinden olacağım Serbestten (sel mağı sizin gibi spor seyabatleri yapmaktaa telâkki ettiğim şeklinde ifadatta bulu söylemek mevkilnde kalıyorum. madığı lnkılâbatı yaptık, mazinin bin besten)! Neden? E işte onlar dindarmış başka bir şeye yaramıyan bir reis olmağ» Efendiler, memlekette ikinci bir fır daşlara hatırlatınm. Fırkaya getlrdiği bir hurafelerle vücude getirdiği mües lar, medreseleri, hafız mekteplerini aça« bln kere tercih ederim. nulmasına asla tahammül edemem. Ricaklarmış, hem vergileri ve askeriiği de Bana, beyanat tahrifi isnadını akknadan ve beyanname ne idi? Programı ne idi? sesatı yıktık, yüksek heyetinlzce ve ca ederim elli ikinci alay cürüm yap kanın teşekkülünü memleketlerin Ne kadar burada mücadele ettik. Fakat bütün cihanca malum olan bu büyük kaldıracaklarmış geçirmedlğinlzi, hitabınızm Ali Sami • « Cumhuriyet rejiminin, demokrasinin mıştır, diye hiç bir zaman söylemedim; Bu gülünç haller Kâzım Hüsnü ve İszaruretinden addederim. Bahusus mem ufacık bir kaplumbağa hareketi yaptır işleri huzurunuzu lhlâl etmemek için mail Hakkı Beylerin evlerine o günlerde Fetbi Beylere ait olduğu hafckındalrt sössözlerimi iyi dinleyiniz, rica ederim lerinize gelince: Mademkl benim o söılerl leketimizin mevkii coğrafisi ve siyasetl madık. Ondan sonra Fethi Beyefendi burada tekrar etmiyeceğim. tahrif etmeyiniz. giden sütçü kadınlar tarafından da ayni tahrif etmediğimi billyordunuz, niçin bir nin İkinci Başvekâleti zamanı gelir. Bir İşte arkadaşlar milleti refaha, saaRasih Bey (Antalya) Rica ederim, âlemi medenide devletler arasında is tarafta Fethi Beyefendi hürriyet nağ dete, itilâya götürecek bu büyük işleri şekilde tekrar ediliyor, bitmedi, daha açık mektupla bunun tavzihlne lüzum görtihsal ettiği yüksek mevkl bunu lcap var, Konya'da S. Fırkanın teşekkülü dünüz, niçin dün verdlğinlz cevaplan e hangi hakikatleri tahrif ettim? Böyle ettirmektedir. Bunun içindir ki ben ge mesi yapmıştır. Matbuata serbestî ver yaparken yıkılan müesseselere, ruhlan, günlerinde eczacı ytizbaşılığından müte gün vermedinlz? demediniz mi? ... mek istemiştir. Diğer taraftan da mat kafaları körkörüne bağlanmış olanlar, Size gelip, bususi inçtlmada konusnlaa Efendim alay gelmiştir, şöyle yap rek arkadşalanm tarafından ve gerekse uatı istediği gibi yürütmeğe çalışmış ve bu müesseselerden doğrudan doğru kait Konya'da mukim Seydişehir'li hacı Kasım Efendi ve Kozan'da eczacılık eden daha yüksek zevat tarafındn bana bir ya mütena'im bulunanlar ebediyen yo Mehmet Ali Efendi isminde iki zat Kara seyleri öğrenmediğim bahsine gelince: Süt mıştır, böyle yapmıştır, koğalamışlar sual sorulduğu vakit te şahsen ikinci bir tır. Nihayet Şeyh Sait isyanını bu milo içtünada bulunmamışsınız kl, sizden bir dediniz orada emniyet asayiş yoktu. fırkanın vücudüne kani olduğumu ve letin başına getirmiştir. Şeyh Sait is lunda her türlü fedakârlıktan çekin man'a gidiyor. Bunlar evvelden tanıdık şey öğrenmeğe geleyim. miyeceğimiz aziz ve halâskâr CumhuHalk birbirini kırmak birbirine girmek hatta Fethi Bey sordugu vakit te ay yani bir çok Türk evlâdının kanına ve riyet müessesemize sui kast için fırsat lan dostlarmdan beş on kişl ile Kara AU Sami ve Fethi Beylere ait olan kıstmüzere idi. Polis jandarma âciz bir vazihazinenin yirmi milyon zaranna mal man'ın bir kahve köşesinde toplanıyorni şeyi tekrar ettim, ve ilâve ettim ki kollayanlar pusuda eli satırlı bekli lar. Söze zamanın modasından başlanı lara cevap vermek kendilerine ait bir iftir. yete düştü. Bu hal üzerine asayiş ve olmuştur. Eğer onlar da sözlerinize cevap vermekte 2 inci bir fırkaya ihtiyaç vardır, Yalınız yenler vardı. İşte bütün bu menfi anaemniyeti temin etmek için alay geldi. Onun içindir kl Fethi Beyefendinin sır günlerden, aylardanberl dunnadan yor. Orada hükumeti ve devletl ve hatta lüzum görürlerse bu sütun o yanlara da itidal ile fırkanın inkişafına calışmak en aziz ve en kutsî tanıdığımız büyük açıktır. Çok muhterem ve vicdanlı bir şahsiyet lazımdır. Halbuki Fethi Beyin nrkacı Başvekâletini muhalefetini tecrübe etmilletin mukaddesatına saldırmağı Halâskân mevzu yaparak küfürler, heolan alay kumandammn metaneti ve lığı böyle olmamıştır. Ahmet ihtan etmek meşru gördüler ve görüyorlar. O ha Vaziyet başka mek istedlğimiz vakit dikkat dirayeti sayesinde beş yüz altı yüz za suretle tecelli etmiştir. Milletin şimdi mecburiyetindeyiz. Fethi Beyin muha le geldi kl ikinci bir hamle ile her şeyi zeyanlar başlıyor. Bu adamlar cür"etleGüreş mÜMabakalan rini ilerletiyorlar ve şöyle devam ediyorvallmın ölmesine mâni olmak için as ye kadar heder edilmiş olan kanını tek lefet sahnesine çıktığı zaman gazetele yıkmak için tedbir üzerindedirler. Oüreş heyetinden: lar. Arkadaşlar işte batıyoruz ve batın2711930 tarihinde C. H. F. Beyoğlu kaısa kerler dipçikle halkı dağıtmak suretile, rar akmaması için biraz hakikate temas re vermiş olduğu beyanatlannda endlEfendiler, bir an şüphe eder miyiz ki yorlar. O halde toplanalım S. Fırkayı onu her türlü emniyet ve asayişe karşı etmeyi ve milleti tenvir eylemeyi ve bu şemi mucip olan noktalara daha ziyade muhterem Fethi Beyefendi ve arkadaş mevkie getirmek için bunları bertaraf merkezindeki mıntaka ldman salonunda düşman kesilen ellerden kurtarmıştır. nevi heyeti âlinizin huzurunda söyleme dikkat ettim. Ük günlerde Son Posta lan bu korkunç ve tehlikeli hareketler edelim. Memleketi ve dini bu gibilerden ecrübeli, tecrübesiz güresçiler arasında bir müsabaka yapılacaktır: bir mülâkatı den, propagandalardan hatta bizler ka kurtarmak lâzım. (Bravo sesleri. Alkışlar.) yi bir vazife addederim. Bunun içindir ;azetesinin ken'dilerile 1 Kulüpler; müsabıklarm islm ve slcfl İşitmediniz ml? İngiliz himayeslnde numaralannı havi cetvelleri müsabakadan Bunlar bir gün evvel valiye müracaat ki istemiyerek tarihl hulâsa yapmak vardı. Kendileri çok iyi hatırlarlar ve dar müteessir değildir. Elbette müteederek mücadelenin teyit olacağını mecburiyetindeyim. Meclis hazır geçir belki okuyan arkadaşlar da dikkat et essirdirler. Nasü olmasınlar ki kendile büyük bir islâm hükumeti teşkil edildi. evvel heyete tevdl edeceklerdlr. Cumhuriyeti Mısır, Surye ve Irak birleştiler, muazzam söylemişler ocaklarının reisi ve dlğimiz felâketlere az çok temas etmlş mişlerdir. Düyunu umumiye mes'elesi ri de inküabı tarsin ve 2 Tartı 12 den bire kadardır. Müsabamuhafaza gibi kutsl vazife ile mükel bir islâm hükumeti oldu. Biz üç buçuk ka tam saat 1 de başlıyacaktır. heyetin oradaki vaziyeti idare ettik hâdiseler vardır. Efendiler Fethi Beye hakkında ne yapmak istiyorsunuz sualeftirler, ve derhal ilâve edeyim ki bir Türk bu gidişle nasü yaşanz. İşte ontiklerini Beyefendinin burada dailik di fendiyi bu milletin mukadderatı tarih line karşı (borçlannı vermek bir millegün her hangi bir şekilde inkılâp ve lara Utihak lâzım! Hem Faysal da gellye emir verdiği şekilde ifade etmelerile çesinde bir kaç defa gördük; birinci de tin şerefidir.) Dedi. tstikraz hakkında Cumhuriyetimizin esaslarmdan birisi yormuş, İslâm hükumetinin Halifesi ode güzel tavsif buyurdular demek ki fa olarak harbi umuminin son günlerin ne düşünüyorsunuz denildiği vakit te bugün de, yarın da milletle beraber ön lacakmış. halkı oraya getiren kendileridir de da de siyasl bir fırkanın başına geçmiş ol (onu daha sonra düşüneceğiz) eevabı safta yürüyecekler arasmda elbet Fethi Arkadaşlar; polis ve hükumet dosyailik için emir veriyorlar buna hiç şüphe duğunu gördük, bu zamanlan izah e nı verdi. İşte bu sözler ve bu mülâkat Beyefendiyi de ve dün bizimle olan ar lannda bu kabü vekayiin yüzlercesi var. tan sonra ben daha ziyade şüphelendim kadaşlarını da bulacağız. Fakat arkayoktur. Bunu oradaki tahkikat tesbit demem ve etmek te istemem. Karaman'ın uyanık hükumeti ve ve vicdanımda şu adamlan hatırladım: daşlar Fethi Beyefendinin ve arkdaşla kaymakamı esasen bunlan takip ediyor. etmiştir. Fakat heyeti celilenizin nazari Bu fırkanın mevkii iktidara geçmek dikkatini celbetmek için tamam diyo istediği zamanlan izah edeyim. Harbl Efendiler bu milletin mukadderatında rının insaflanna bırakarak soruyorum, Hemen hepsini yakalıyor. Şehadatla ve bir istikraz mes'elesi vardır. Bir şirketler bugüne kadar hatta bugünkü bu fır bu adamlann üzerlerinden çıkan bazı rum. umuminin sonlarmda felâketin başı Fethi Bey (Gümüşane) Adliyede mıza çöktüğü bir sırada Fethi Bey İzzet ve imtiyazlar mes'elesi vardır. Senelerce sattan da istifade ederek kendi namla notlarla bu hâdise tesbit ediliyor ve adzehirli liyeye veriliyor. Elyevm mevkufturlar. Rasih Bey (Antalya) Neticesi bit Paşa kabinesine geçmişler ve en mühim bir milletin mesaisini emmiştir. Mah rına yapüan kısmen saydığım vetmiştir. Bir adım attırmamak için tahrikâtı yapanlara karşı lâzım olan Bu tahrikât böylece gizli ve alenî devam ne olmuştur. bir nezareti işgal etmişler ve bir hücceti vuzuh ve sarahatle sizlerden nefret e ettirildi ve gün geçtikçe mezardan hortmiştir neticeyi göreceğiz tahkikat de esaret olan Mondros mütarekesini im karşımıza çıkan sebep ve âmillerden diyoruz dediler ml? lıyan irtica ruhu halk arasında tahribaDün gece Gülbahçe gazinosun > biri de bunlardır. vam ediyor. zalamışlardır. Bu unutulmıya lâyik mıGayrivazıh bir kaç beyanattan baş tmı arttınyor. Efendiler; bu istikrazlar, şunlar, bundan çıkarak Halep'li «okağmdaki Şimdi bir defa çarşıyı kapatmak, dır Efendiler? Buna milletin ve sizin lar denildiği vakit benim hayalime bun ka bir şey hatırlamıyorum. Arkadaşlar bu tecavüzler ve zehirli yağma etmek için tehdit etmek polisi nazari dikkatintei celbederim. propagandalar karşısmda asla irkllme evine gitmekte olan Çaycı namüe Bunu lar gelmiştir. Bilmukabele burada kürHal böyle olunca arkadaşlar iş çığdağıtmak için hücum etmek vunnak, ihanet olarak, fenalık olarak yapma süden düyunu umumiye mes'elesini ve rından çıktı, S. Fırka mensuplan esas den ilerledik, hakikati olduğu gibi söy maruf Hatice isminde bir kadın, jandarmanın elinden silâhı almak, üile mışlardır. Buna rağmen onun vatanl saireyi eski ifadelerinin mevcudiyetine olarak ortaya konulan Cumhuriyetçiyiz, ledik, bağırdık. Her vakit olduğu gibi yolda Adapazar'h Abdullah zerini yırtmak dağıtmak, ondan sonra rağmen tekzip etmişlerdir; şimdi hangi inkılâbın biz de nigehbanı olacağız şek milletin akli selimi galebe etti. Davullar, kavga etmiştir. da gelen bölüğü dağıtmak, ikinci bölüğe olan hissiyatma itimatsızlık etmek is sözlerine itimat edelim? Sonra biliyor lindeki prensiplerinden uzaklaştılar, seri çengilerle yapüan şamatalara ve bütün Abduüah bıçakla Hatice'yi vücupropagandalara rağmen hücum etmek vaziyeti cürüm olmıyor, temem. Bunu bir hakikati tasrih için sunuz, samimî vatan hislerile mahmul ve kolay bir muvaffakiyet elde etmek bu çeşitten ifade ediyorum. Konya intihabını kahir bir ekseriyetle dünün muhtelif mahallerinden a bunun için hükumet gerek zabıta ve geolan bir liderin daha teşkilâtmı yapma için halkın safiyetinden istifadeye koMondorus mütarekesinin manasını Valinin ğır surette yaralamıstır. rekse Adliye bunu tertip ve teşvik e dan her hangi bir şehre gidip te bu va yuldular, bürinci harekette Belediye in kazandık. Konya intihabında denleri tevkif ettikten dolayı, Fethi Bf. ve delâletini çok iyi takdir edersiniz, bu ziyette memleketi kaldırması muvafık tüıabile karşüaştılar, zemin hazır, bunu düşüncesine rağmen ciddiyet ve metaHatice Fransız hastanesine nak | mütarekename ile bu milletin asırlar mı idi? (Hayır sesleri). İşte yaptıgı ha istismar etmek lâzım; hemen işe giriş netle devam eden mesaimiz milletçe tak ledilmis ve Abdullah ta zabıtae» tarafından tahtie ediliyor, güzel. silâh reket budur. tiler. Bu meyanda her türlü propagan dir edilmiştir. Şimdi arkadaşlar heyeti celilenize danberi tanıdığı hâkimiyetini, Beyefendiler, her hangi bir tehlikeye yakalanarak hakkında tahkikata Bu makul bir hareket midir? Bir ftr dayi meşru görmelke beraber bilhassa arzettim. Tamamen vaziyetin inkişafı taşımak şerefini hiç bir vakit mahkum başlanmıştır. Böyle mi devlet faaliyetinin mesnedini teşkil e karşı dün olduğu gibi her vakit hazınz için çok kıymetli dakikalanruzı aldun, olmamış kudretini nihayete erdirmek ka böyle mi teşkil olunur? Düşmanlar, mürteciler her yerde bizvaziyeti oldukça izah ettim zannederim. istemişlerdir. Ve Türk süâhuu teslim neşvü nema bulur? Medenî âlem böyle den vergiler üzerinde tahripkâr tahrikât leri ve eğer filî ve toplu tecavüze kendiHeyeti celilenizden benim bir ricam: etmek donanmasını teslim etmek, şi mi yapmıştır? Beş gün içerisinde, üç yaptılar. göğüslerinizi Çalıştığı mağazayı soyan bekçi Vergiler artık verilemez, tediyesi, ta lerinde cür'et görülürse Madamki Fethi Beyefendi bu vaziyet mendiferlerini, limanlannı teslim et ay içerisinde Başvekil olacağım hayalile ve yumruklanmızı daima karşılannda Sirkeci'de, Demlrkapı caddesinde deri taleri müdafaa etmiştir. Bunu yapmakla mek suretile bütün devletlerle ve Türk hırsile hareket edilirse tabiî böyle ya hammülü gayrikabil hale geldi. Bunlar ve başlarında bulacaklardır. ciir Rafail ve Avram biraderlerin mağaza pılır. kaldınlacak, inhisarlar kaldınlacak, S. teşvik ettikleri ve o vaziyetleri teka varlığının idamını ifade eden bir mütaİnküâbm şerefli bayrağını elimizden sında bir müddettenberi vaki olan hu«U! İntihap mes'elesi geldi. İntihap mes'bül ediyorlar demektir. Bence arkadaş rekename de imza etmiştir. Bunu kendi elesinde çok endişeli şeyler oldu. Efen Fırka hemen Iktidar mevkiine gelmeli, hayatta kaldıkça bırakmıyacağız. Ölür lıklar hakkında yapüan tahkikat netlce lar; memleketin sükunetini bozmaya ve leri de inkâr edemezler ve hepiniz bu diler, bunlar birer hayal değil, hakikat her şey kökünden hallolunacak; aman keri de bizimle hemhis ve hemfikirleri sinde; maznun olark ticaretanede bekçi 8uşehir'li İbrahlm yakalanmıştır. İbrahim'm gayret sesleri her yerde söylendi. emniyeti ihlâle daha fazla müsaade hakikati bilirsiniz. vinde yapüan taharriyatta mağazadan tir, ve böyle olması mantıkî bir netlce ağızdan tekrar edildi. Yer yer vergilerin mize terkedeceğiz. etmeyin. Bundan sonra vatan ve milletin bü dir. Onun için Fethi Beyefendinin ifa tahsilinde müşkülât başladı Mal memurŞerefli Türk nesline bu ruhu ve bu şırılan bazı eşyalar bulunmuştur. Memleketimizin vaziyeti, bugün bu yükleri, milletine acıyanlar bu kanaat delerile arkadaşlarının ifadeleri ara lanna, hükumet kuvvetlerine karşı gel mevcudiyeti devredeceğiz. Artık maziye yoludur, İrtihal fırkaya mensubuz namı altında başlı leri reddetmişlerdtr ve milletin ölmiye sında samimiyet noktai nazanndan çok diler, hepimiz bu kabilden bir çok hâdi dönemeyiz. Yolumuz inkılâp halâs yoludur, itilâ yoludur. bankast ceğini ve daha bir çok mücadelelere ta büyük bir fark görüyorum. seleri gördük, duyduk. Akşehir eşrafından, Akşehir yan propagandalara mütahammil değilİşte arkadaşlanm S. F.; Belediye inti müessislerinden ve meclisi idare reisi şehhammülü olduğunu isbat etmlşlerdir ve Arkadaşlar; maazallah bir gün devleBugünkü beyanatında benim nazan dir.Bugün devam eden bir çok fırka şuhabının cereyan tarzı ve netayici hakbeleri vardır ki feci bir vaziyette işliyor milleti kurban etmemek için bir müca dikkatimi celbeden iki üç nokta vardır. tin umumî hayatında, dahill ve haricî kında bugün bizden hesap istiyecek yer rünizin maruf tuccaruıdan Akağa zade lar. Onun için bendeniz Fethi Beye ve dele sahnesi açmışlardır. Mücadele sah Onu da söyliyeceğim; efendiler Fethi vaziyetlerinde olacak her hangi bir sar de kendi mensuplannın intihabat esnâ Abdullah Bey tahh tedavide bulunduğu fırkası ve bunlann teşküâtı hakkında nesinde iki vazife ve manzara terettüp Bey kanun bitaraftır, ona riayet etmek sıntı kabul etmek lâzımdır ki bu kabil sındaki faaliyetleri hakkında küçük bir Istanbul Sağlık Yurdunda dün vefat' ettakibat yapılması için hükumetin na etti. Birincisi memleketi istilâ etmiş o lâzımdır dediler. Halbuki kanunu o da tahrikâtın neticesidir ve mes'ulü hâlâ muhasebede bulunmuş olsaydı inküâbın miştir. Cenaze namazı Ayasofya camiinde sükutlanndan dolayı karşı fırkadır. zarı dikkatini celbederim. (Handeler). lan düşmanlan tardedip çıkarmak va kikada kendileri ihlâl etmek mevkiin aüesi de bulunuyorlardı. Kendileri bir saat Çünkü halk hâlâ kendi namlanna bu esasatı ve memleketin nizamı karşısmda küuıdıktan sonra Feriköyü'ndeki Hükumet yapmazsa meclisi âli taki zifesi, ikincisi de medenî dünyaya lâyık beyanatta bulundular. Buna bir şey de yolda tahrik edilmektedir. mahçup bir vaziyette bulunduğunu gö kabristanına defnolunmuştur. Merhum bat yapmalıdır. Vaziyet o kadar ciddi yeni bir devlet binası kurmak vazfesi. Arkadaşlar; biraz evvel de söyledim. recek daha kuvvetli, daha sağlam olmak medik, bunun sebebi kendilerine geniş Çünkü yalınız memleketi kurtarmak münakaşa yapabilmek, uzun mütaleat Karşı fırka mensuplan ve namlanna için bilâtereddüt bu menfi anasıra sui memleketine bir çok hizmetlerde bulundir. Müsaade ederseniz arkadaşlar; Fetmuş iyi bir zat idi. Allah rahmet eyleisto. hi Beyden bir noktanm tavzihini rica kâfi değildir. Mücadele devam etti. Öyle serdedebilmek imkânı vermektir. Hak hareket edenler yaptıkları propagandada kastçılar, yıkıcılar çekilin diyecekti. Fıredeceğim. (Şahsî menfeatler takip e devam etti ki analanmız, hemşireleri kı intihabın kudsiyetinden bahsettiler, en kolay avlama yollarını asla ihmal et kaları memleket menfaat inamına bunu NAZ1M HİKMET arkalarında hakikaten hakkı intihap mukaddestir. medikleri içindir ki inkılâba karşı kin demek zamanı gelmiştir. Hatta geçmişdenler) diye fırkamıza hücum ettiler. miz perişan kıyafetlerile Sesini kaybeden şehir cephelere Bunu böylece kabul ederiz; fakat hak ve iritikam hislerile içleri tutuşanlara tir bile. Bu adamlar kimlerse tavzih etmelidir cephane taşımak suretile sevkedildi, ve neticede Sakarya zaferi kı intihabı ihlâlinde kendilerinde hiç dahi böyle giderse intikamlannın pek Şiirler kitabı ler. Bizden sizden kimlerse, söylesin. [Refik Beyin nutku burada biti kısa zamanda alınabileceği ümidini verFethi Beyefendi ile gerçi eskiden tam istihsal olundu. Hatırlarsıruz kl Sakar kusur yok mudur? Çıktı yor. Müzakerattn bundan tonranm 1 şıklığımız yoktu. Fakat Malta'dan avdet ya zaferi Türk milletinin tarihinde Gar Onlar bu vatanın başka seviyede in diler ve dolayısile inkılâbın her türlü da yarın derce devam edeceğizJ] l Teoü merkezis RenuA JcUapan*» j meniaatin fevkinde tutulması icap eden ettiği gündenberi çok iyi tanışırız. Be 1 be karşı kazanılmış yegâne ve en büyük sanları mıdır? Bir taraftan hakkı inü< 19 Teşrinîsani 1930 Cttmhurîyet Haksız bir ısnat ve hücuma cevap! i AU B. în nutku Ref ik B. in nutku Evine giderken Kadını yakaladı ve bıçakla vurdu