1 Kasım 1930 Tarihli Cumhuriyet Gazetesi Sayfa 1

YEDINCI SENE N ' 2 3 3 0 Başmuhnrrlrl YUNU8 NADİ ~ni| uııııınıııı 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 İDAREHANESİ: Dfiymoınnraiye karşısuda dairei mahsnu Telgraf: tstanbul Cumhurîyet i Posta kutusu: N° 2 4 6 j ttntf mııımnMMnnıııı nımıttttttttTttttımiMMiı T a l a f A n • Başmuharrlr j 236S I e i e i O l i . Tahrlr müdürü : 3238 dcf3e müdürü 2365. Kitap kısmı: 472 Cu m huriy et M. Venizelos bu sabah geliyor CUMARTESI 1 TEŞRiNISANI 1933 ABONE ŞERAİTİ İ MÜDDET: JTÜRKİYE İÇİN HARİÇ İÇİN | Seneliği : 1400 Kr. : 6 Aylıf ı i 750 Kr. | 3 Aylığıl 400 Kr. 2700 Kr. 1450 Kr. 800 Kn. NUshası her yerde «• 5 K u r u ş t u r m Gazi Hz. Nutkunu Bugün Irat Edecek • •milfVlvVI*"*"""" Damping! ...•»•••••••• B.VII ••#••• i ( i ı ı ı ı ı ı ı ı ı ı ı ı ı p ı ı r ı ı ı ı ı a ı t ı ftıııııtHMiıııiHiııııiMinıiMiıııııuııııııiMiHiHiıııiHiuımıııniHiıııııııunmınnııiMjiıııııııııtımHiııııııımıııııiııııııiHiııtiHMiiHiıııııttıifiiHiıiHiı Sovyet'ler Rusya'sı ortaya yeni bir şey çıkardı: Piyasaya ucuz mal sevketmek. Dunya piyasasından ucuz, hatta mali yet fiatından ucuz. Banun adına Damping [1] diyorlar. İşin Avrupa'daki te lâkkisi Rusya'nm bu tarik ile Avrupa'nın saten bozuk olan iktisadiyatını bütün bütün bozmak maksadını takip ettiği merkezindedir. Rusya'nın maliyet fiatını nazari dikkate almaksızın piyasaya mal sürdüğünü biz de biliyorduk. Meselâ Rusya'nm kömür ihracatı çok kere böyle dir. Bizim telâkkimize göre Rusya bn tarik Ue muhtaç olduğu dövizi, yani ecnebl parasını tedarike Imkân bulmak maksadını takip ediyordu. tki telâkki arasındaki fark şudur: Yunan Başvekili Ankara'dan em Kont Bethlen Cenapları saslsiz bir samimîyet içinde ayrıldı dün akşam geldiler Mlsafirlerîmizi ismet Pş. ve Veldller teşyi ettiler. M. Veni Başvekil Topanede istikbal edilmlştfr zelos hareket ederken "Yaşasın Türkiye! „ diye bağfirdı Bugün Peşte ye hareket edecektir Bursa 31 (A. A.) Macar Başvekili Kont Bethlen Cenapları saat 4/30 da retakaüerindeki zevat ile Karaköy'e gelmiş ve Bnrsa'dan gönderilen otomobillerle saat 9/36 daBursa'ya muvasalat etmiş Bnrsa'da tarihi kıymetli âsarı, marnf Teşil camii ve türbeyi, şehir müzesini, Muradiye türbesini ve diğer abidatı ziyaret etmiş ve pek mütehassis olmuştor... Cumhuriyet H. Fırkasında muhterem misafir şereflne bir öğle zryafeti veril miştir. Müteakıben Uludağ'a otomobille bir gezinti yapümıştır. Kont Bethlen Cenapları Bursa seyahatinden çok memnun kaldıfnu mütead dit defalar söylemiştir. Saat 5 te otomobille Yalova'ya hare ket etmiştir. Muhterem Macar misafirimiz Beynelmilel iktisadî münasebatı, yani hariçle alışverişi olan her memleketin ecnebl parasma Ihtiyacı vardır. Her memlekette bu ecnebi parası il'tiyacı nm dışarıya sevkolunan mal He temin elanması esastır. Eğer ithalât kadar ihracat yapılamazsa o zaman mnvazene bozulur. Tediye muvzenesi dedikleri iş iste budur. Rusya'da bilhassa beynelmilel hususl ticaret olmayıp bn sahada husus! şahıslar yerine devlet kaimdir. Orada istibsal eden devlet, alan ve salan devlettir. tste bfze göre tarirlik vazifesini de gören bu Ros devleti hariçten satm aldığı mallar için muhtaç olduğu ecnebi parasını tedarik etmek üzere bazan her kaç knruşa olnrsa olsun harice mal satabüiyor. FaCumhariyet btdosunda Gazi Hz. ve muafir Başvekiller.. raza kömürün filân piyasadaki dünya fiatı on llraya ise Rusya dokuz llradan kömör verebiliyor. 0nun maksadı bekle meksizin ecnebi parası tcdarik etmek ör. Ihtiyacı âcildir. Sonra takip ett'ği sistem itibarile maliyet fiatı üzerinde fazla düşunmeğe de mecbur değildir. B*z Rusya'nın bo yoldaki hareketlerini kendisinin hakiki ecnebi parasj^ihtiyacı ile mntenasip fareediyoruz. Hdibuki Avrupa Rusya'nm bn yoldaki Bareketmi birim gibi görmüyor. Avruprya göre Bolşevik Rusya'nın yerinde dı:rabilmesi için bütün cihanın Bolşevik olması Iâzımdır. Bu itibarla Rusya bütim dünyanın ihtilâle sürüklendiğini görmek ihtiyacındadır. Rusya, kendi halkının Ankara 31 (Telefonla)Mecaçlığı pahasma cihan pazarına ucuz mal lis yann saat ikide Reisicum gevketmekle dünya piyasasmı bozmak ve hur Hs. tarafından açılıyor. Kübinnetice zaten buhran içinde olan dünsadı müteakıp evvelce yazdığım ya piyasasını daha ziyade karıştırarak Tarihî bir resim: M. Venizelos mnahedeyi imzalarken.. veçhile Reisicumhur Hz. senelik işsizleri çoğaltmak ve dünyayı bu tarik Ankara 31 (M. Venizelos'a refakat e kopulos ve refikalan bugün Ankara'dan nutuklarını irat edeceklerdir. ile kargasalıklara sevketmek maksadını den muharririmizden) Aziz misaflri ayrıldılar. Misafirler istasyona geldikMüteakıben riyaset ve divanı ritakip ediyor. Bu mes'ele hali hazırda bütün Avrupa'yı ehemmiyetle ve şiddetle miz M. Venizelos Cenapları ve refika leri zaman Ankara halkı hemen kâmiyaset intihapları yapılacaktır. ( Mabadi 3 üncü sahifede ları, Tunan Hariciye Nazırı M. Mihala" meşgul etmektedir. Söylendiğine nazaran S. F., ri Yalova'da Kont Bethlen Cenapları Talova'da Seyris«fain umuml müdiri Sadnllah Bey kendisini karşüamıs ve İstfrahatlerlni temin etmiştir. Kont Bethlen buradaki tesisatı ve kaplıcalan gezmiştfr. Misaflrimlzi getirmek nsere tahsis edllen «Kalanuş» vapura Talova'da bekle Cttzi Hz. muhterem misafirimiz mekt« idi. Vapor saat sekJsde Kontn alaMacar Başvekili Kont Bethlen'h rak hareket etmiştir. SaduHah B. Macar görüşürlerken Başvekiline «KalanMS» ta mttkemmel bir ziyafet vermlfttr. PotJs müdürü Ali Rıza B., Merkez ku mandanı ve erkânı hükumet karşılamış| îstanbul'a muvasalef tır. Gece olduğu için Kontun muvasalaVapor saat 11 de Tophane nhtınuna tında merasim yapılmanuştır. Başvekil yanasmış ve Kont Bethlen Cenapları otomobille Perapalasa giderek husust da< Seyvtsefain yolca salonsas çıknuştır. ( Mabadt 2 inci sahifede ) Kendisini nhtımda Vali Muhittin Bey, Venizelos ayrılırken Meclis Bugün GaeiH^tarafından açılıyor Senelik nutukta sa fırkalardan ve intihabattan bahis vardır Hamdullah Suphi Beyl M.Zekeriya B.Arasında! Ankara'da Cumhuriyet balosunda çıkan hâdise ve iki tarafın izahatı Viyana'da iken bir kâğıtçı bana: Rnsya bizden tonn 12,5 İngiliz lirasına aldığı kâğıtları gidip başka yer lerde daha ucuza satıyor. Dedi. Buna aklım ermedi Rusya Damping yapmak için olsa olsa kendi istihsalâtı üzerinde spekülâsyon yapabilir 12,5 liraya kâğıt alıp ve bunun bedelini 12,5 liradan ödeyip te ayni kâğıdı meselâ on liraya satmanm hiç bir manası yoktnr, re nihayet bn devam edecek bir i olamaz. Böyle bir iş yapabilmek icin Rusya'nın hiç emeksiz kayıp hazinesin den gelen milyarları olmalıdır. Bu asırda ise artık simya ilmi ile uğraşan kimse yoktur, Bolşevik dahi olsa. Bu kâğıt mes'elesi bizce her hangi bir sebeple olsa olsa işe yaramıyan büyük küçük bir partinln velevki zaranna satılmış olma smdan ibaret olabilir. Fakat şurası muhakkaktır ki Rusya bu sene Avrupa piyasasma %20 eksiğine satılmak üzere buğday sevketti Halbuk Rosya'da ekmek vesika ile veriliyor. Bu işin yalnız buğdaya münhasır kalmıyarak bütün istihsalât ve ihtiyacat üzerinde böyle yapüacağı ve hatta yapılmakta olduğn söyleniyor. Rnsya beş senelik bir iktisadî program takip etmektedir. 1928 de başlıvan bu programm hedefi beş sene zarfında Rus ya'yı kat'iyyen kendi kendine kifaye ettikten başka harice dahi pek çok mal gönderebilecek bir vaziyette o'^cak veç hüe teçhiz etmektir. Avrupa'da Rusya nm bn plânı maliye noktai nazannda» tatbik! kabiliyeti gayrihaiz görülüyor Ni tekim beş sene bitmeden, daha 13*2 ?el meden işte Stalin muhakkak uğradığ müşkülât neticesi olarak Rus'larm aç lıklan ve sefaletleri pahasma dünya pi yasasına ncuz mal atroafa başldı diyor lar. Filhakika Rusya'nm bes senelik plâr tatbik olunabilmek içir her «ene bir bc çuk milyardan fazla (bizim para Ue l milyar Türk Hrası) tnınliz lirası sarfmt ihtiyacı vardır. Avrupaiılar diyorlar k acaba Rusyj şimdive k^.dar bu masarif mi? [II 'slı Dumvına sekhnde olan bu İn gilizce kelimeyi doğru okutmak için böyl yazdik Düne kadar bulunan cesetler 117 ye baliğ oldu Muğla'da da büyük bir afet oldu, 300 ev yıkıldı ve 7 kişi boğuldu Sıhhiye vekili İzmir'e gitti Dahiliye Vekili de bir kaç gün sonra gidecek Ankara 31 (A.A.) Sihhat ve içtimaî muavenet Vekili Doktor Refik Bey bugün öğle treni ile İzmir'e hareket etmiştir. *** İzmir'în verdiği kurbanlar Comhuriyet bayramı gecesi, Ankara'Tttrk Ocağı blnasmda verHen Cnmbnriyet balosunda Türk Ocaklan umu yaset ve divanı riyaset için ayrı nd merkeı hey'eti reisi ve tstanbul namzet gösterecektir. Gazi Hz. meb'usu Hamdullah Svpbi Beyle Son Posta gazetesi sahip ve muharrirlerin nin nutkunu sesli olarak filme den M. Zekeriya Bey arasında bir hâ almak üzere «Foks» şirketi mü dise olmuştur. Hamdullah Suphi Bey, racaat etmiştir. , baloda bir aralık istirahat için ocağm Iradına ehemmiyetle intizar e üst katma çıkmak üzere bulunan M. dilen nutkun en mühim noktası Zekeriya Beye merdivende rasgelmlş, yanına giderek: yeni fırkanın teşekkülü dolayıt Zekeriya Bey, demişttr, bnraya etsile belediye intinabatında vuku rafı görüp yâten yannak için mi gt»Mbulan tezahürata ait olan kısım nlz?> lardır. Haricî siyasetimiz kıs M. Zekeriyya Bey, birdenbire marnz mında son Türk Yunan itilâf kaldıgı bu soale: € Hayır, sadece baloyu görmek İçin larından ve dostluktan bahis geldim.» Diye mukabele etmiştir. Bunun vardır. üzerine Hamdullah Suphi Bey demlştir Gazi Hz. Türk Rus ve Türk ki: Macar dostluklannm kuvvetleş« Türk Ocağına küfür eden adam BamduOah Suphi B. M. Zekeriya B. burada bslunamas. Türk Ocağını ter keder mismiz?» M. Zekeriya Bey de, «hay hay» diye >• \ cevap vererek ocak binasından ayrıl • mısto. M. Zekeriya B. nasd anlatıyor? M. Zekeriya Bey, hâdise hakkında dlyor ki: • GazPnm, M. Venizelos'un ve bir ( Mabadt 3 tnci sahifede ) miş olduğundan da bahsedeceklerdir. Divanı riyaset intihabatını mü te?.kıp celse pazartesiye talik M. Venizelos'un Ankara donüşü Bugün! Dahiliye Vekili Sıhhiye Vekili İzmir felâketi hakınnda aldığımız telŞiikrü Kaya B. Refik B. graflar ve topladığımız haberleri sırasimur dinmiş, seller kesilmiştir. Felâkete le kaydediyoruz: ( Mabadi 4 üncü sahifede İzmir'de hava 3 çündür açıktır. YağIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIİIIIMIIIIIIlllinillllllllllllllllllllllllllllllllllllllllMMIIIIIItllllllllllllllllllllllllllllllMllllllllilillrillllllllllllllllllllMllllltlllllllinll Her yerde millet mektepleri açıSıyor İstanbul'da 500 dersane açılacak Millet mektepleri bu akşam parlak merasimle açılacaktır. Arzu eden ha nımlar geceleri kendilerine tahsis edilecek dersanelerde ders görecekler ve buna imkân bulamıyan hanımlar ise öğleden sonra gösterilecek derslere devam edebileceklerdir. Gece devam e decek erkeklerle, gece veya gündüz ders görecek hanımlar için iki program takip ve tatbik olnnacaktır. Bu sınıflardan birine henüz ofcuma ve yazma ( Mabadi 3 üncü sahifede Rus'lar diyorlar ki bulduk, plânın ıkin var kuvveti ile çalıştığı muhaKkaktır. ci senesini de azam! muvaffakiyetle tat Bunda tamamen muvaffak olmasa bile bik ettik. Şimdi üçüncü senesine çeçî neticede Rusya'nm şimdikinden cob farklı bir vaziyete geçmiş olacağmı <ın voruz, ve göreceksiniz!. lamak güç değildir. Avrupaiılar diyorlar ki plânın valni7 Damping'e gelince Rusya'nın bunu mubir senesine, yani bu seneye ait iMivacına lâzım olan para bütün dünysdaki vaffakiyetle Heri götürebîleceğine kani altın miktarınm %70 ine muadildir Rus olmak güçtür Rusya belki günün lar bu parayı nereden tedarik edebilir kendi kendine yetecek hale gelebilir Fakat başka memleketlerin sanavîioı ve ler? alelumum istihsalâtını karıştırabilmek Rus'lar diyorlar ki aç kalacağız susuz kalacağız, her mihnete tahatnmii) için evvelâ dünya kadar istibsal yaimaedeceğiz ne yapıyorsak yemiyeceğiî ıç ğa ihtiyaç vardır. Sonra da Ras halî'inın miyeceğiz, hemen hepsini satac^ız, ve ilânihaye açlığa ve sefalete tahammül işte böylelikle bu işin üstesinden gele edecefine inanmak Iâzımdır Bütün bunların böyle olduğunu farzetsek hntün ceğiz. GelebHecekler mi, gelemivecekler mı? dünyanın piyasalarını Rusya'ya karsı Bunu zaman gösterecek Her haîde kapamaları ihtimali dahi unntulmam?Rusya'nm muayyen bir maksatla mem lıdır. YUNUS NADİ leketi fenni teçhizat ile doldurmak icin VENİZELOS kimdir? 2 inci sahifemlzde J Yunanistan Bu güzel kuşu tüfekle mi yakaladın?. Venizelos Hayır yavrum tatlı dille... Onu tsmet Pş. hediye