29 Eylül 1930 Tarihli Cumhuriyet Gazetesi Sayfa 3

Cumhariyet SONTELGRAFLARI Balkan konferansı itarafJık mes'elesi Sırbistan Milletin gözbebeği olan Mustafa Kemal realisttir. Hakikati söylüyor ve onu tutuyor. ( Baş makaleden mabait ) Müskirat inhişarı FIKRA: anlatıyorlardu Hakikati halde Reisicumhurun son mektuplarile Ah met Beyin ilk makalesi doğrudur. Türkiye'yi muzaffer istiklâl cida Atina 27 (A.A.) Bulgaristan Sofya 27 Mevsuk menabiden alman lile halâs sahiline çıkarmış olan malumata göre cenubî Sırbistan'da humhükumetinin Balkan hükumetleri navut hududunda yeni siperler kazdırıl Mustafa Kemal'in, Türikye'ye müarasında bir konferans yapılması malı bir askerî hazırlık vardır. SırpAr teallik işlerde bitaraf, yani lâkayt mes'elesi hakkındaki ilk kararın mış ve elektrik cereyamnı nakil tel ör kalması ihtimalini kabule ne ilmî, dan rücu edeceği salâhiyettar me güler ile teçhiz edilmiştir. ne de maddî hiç bir imkân müta hafilde ümit edilmektedir. Alınan Sırp Bulgar hududunda da ayni tah savver değildir. Ahmet Bey, ilk mabazı haberlere göre Bulgaristan kimat yapılmıştır. Cenubî Sırbistan'da kalesinde, mes'eleyi ne guzel mü bu hususa müteallik mütalea ve bulunan Yugoslâvya kıtaatı Arnavutîuk talea ve tahlil ediyor. Diyor ki: noktai nazarları hakkmda Balkan ve Bulgaristan hududuna sevkedilmiştir. Her şeyi yapan o. Sonra da ona, Bu kuvvet, binlerce gönüllü ile takviye konferansına bir muhtıra verecek olunmuştur. sen bu işlere karışmaktan elini çek tir. ve köşede otur, diyorlar. Bu, olur Sırbistan'ın bu hazırlıklan, İtalya'nm Atina 27 (Hususî) Sofya'dan Arnavutluk'tan Sırbistan'a komiteci çe mu? gelen resmî haberlere göre Bulga telerini saldırmak ve bu suretle SırbisHakikatte, bu işin bb'yle olman Müskirat tnhisar idaresinin Dolma bahçe'de yeni yaptırdığı mükem ristan Atina'da in'ikat edecek olan tan'ı bunları takip için Arnavut hudu imkânı yoktur ve bu işin böyle oU mel anbarlarla lstanbul merk ezi binannın denizden görünüşü Balkan konferansına iştirak etmi dunu tecavüze icbar etmek istemesinden ması imkâmnm yok oluşu, onun i S. O, Fırkası çüah vur abalıya kabi düşünen bir müessese olmuştur. yecektir. Bu ademi iştirakin sebebi ileri geliyormuş. Sırbistan, Arnavutluğ'a lim ile ve prensiple tezat teşkil et linden tnhisarlara hücum etmek moda Devlet inhisan teessüs edinciye kadar, ; mesine asla sebep değildir. Ahmet •oldu. Bilir bümea herkes mhisarlann memlekette, ispirto, soma, rakı, şarap konferansta Bulgaristan'ın ısrarı ••^\ıı? e<l nce İtalya da Arnavutîuk lehinde müdahale edecektir. Bey, makalesinde, Reisicumhurun aleyhinde... înhlsann ne oldugunu imali için asrî ve fennî tesisat yoktu na rağmen akalliyetler mes'elesinin konferansta müzakere edilmeme İşte bu zan ve şüphedir ki, Sırblstan'ı Fransa'da bile bitaraf olmadtğım dahi bllmryen köylü kadınlar bile inhi Dermeçatma binalar dahilinde iptidaî. bu askerî tedbirleri ittihaza sevketmiştir. pek güzel isbat ediyor. Eğer Reisi sarlardan şikâyet ediyor, inhisar iste gayrifennî, hileli alât ve edevatlarla sine karar verilmesidir. Ankara 27 Balkan konferan Şunu da kaydetmek icap eder ki, Fran cumhur Fransa'da bitaraf değilse, mlyoruz diye bagınyorlar. İnhisar gayet pis yerlerde istihsalât yapılırdı aleyhtarhgı öyle bir şekü aldı ki sankl Devlet inhisanndan evvel, askerî ihtiyac sına gidecek murahhaslar arasında sız mütefenninleri tarafından idare edi Türkiye'de asla bitaraf olamaz. len Sırbistan mühimmat fabrikaları geiçin memlekette yapılan bir miktar saf Zeki Mes'ut, Yakup Kadri, Reşit celi gündüzlü işlemektedir. Cumhuriyete ve inkılâplara ne bunlar kalkarsa memleket hemen gülüs ispirtodan maada bütün ispirto hariçten tan olacak, refah ve servete kavuşacagız. Saffet ve Vasfi Raşit Beylerin i zaret etmek ve onlar mavacehe • Bu hulya Ue adeta lnhisarlan halkın sa gelirdi. İspirto ticareti filen inhisar alTürk Macar ticaret simleri söyleniyor. sinde azami takayyüt göstermek, adetlne dü§man korkunç bir umacı gibi tında ecnebilerin ve gayriturklerin elinmuahedesi Reisicumhurun yalntz gelişi guzel görüyoruE ve az çok hepimiz inhisarlan de ldi. Şimdi ise memleketin muhtaç buNancy'de bir cephane deposu rakılar. Peşte 28 A.A.) Türkiye ile Macaris bir vazifesi değil, hatta kanani sevmiyor, Istemlyor, İnhisar aleyhtarhğı lunduğu bütün lspirtolarla, berhava oldu Nancy 28 (A.A.) tçinde küçiik çapta tan arasında 21 mayısta okdolunan ti mecburiyetidir de. Eğer bunlara ediyoruz. Fakat, bilerek ml, kat'lyyen memleket mahsulü olan üzüm ve incirtoplara mahsus 27,000 mermi bnlunan bir caret muahedesinin müsaddak nüsha den hem de memleket dahilindeki fabdikkat etmezse, Reisicumhurun ye değiL» cephane deposu berhava olmuştur Bu kaErenköy'ünde bîr komşum var: Müskl rikalarda istihsal ve imal edilmektedir îanm dikkatsizlikten ileri geldiği rivayet ları dün Peşte'ed teati olunmuştur. Mua gâne ciirüm olarak hiyaneti vatoatihede 15 gün sonra mer'iyete girecektir. ye ile itham olunabileceği, tesküî rat tnhisar tdaresinin müdürler encüme tşte size İnhisar İdaresinin 1927 seneolunmaktadır. nl başkâtlbi İzzet Bey. Kendisile görüş sindenberi satm aldığı üzüm ve incir tt esasıyede sarihtir. tükçe ben de, müskirat tnhlsannın aley miktannı gösteren bir cetvel: Ahmet Bey üstadımız, hepimiz hlnde bulanurdumt Sene Üzüm (kilo) İncir (kilo) 192728 7,770.000 2,310 000 den iyi bilir, ki Fransa'mn 1789 ih • Avrupa'dan lspirto getirlyor, rata l 192829 7,630,000 2,675,000 tilâli pek çok tereddiler geçirdikten yapıp halka satıyorsunuz. Paramız harl192930 11,300.000 4,200 000 sonra, ancak 1974 te yani bir asra ce gidiyor. Memleketin lstihsalatını nlmaye etmiyorsunuz. Bağcılltı, sarapcıh26,600,000 yakın Yeni kanunun tatbikine dair nız bir bir zaman fasılasile ve yal ğı mahvediyorsunuz. Büttin müstahsll İnhisar îdaresi, geçen sene9,185,000 yağmurdan rey fazlasile üçüncü Cum • olan talimatname tebliğ huriyete inkılâp edebilmistir. Ttir ler slzden şikâyetçi... tl&> bozulan ve Aemerika'dan iade edilen Şehrimizde, beiediye intihabatına alt tzzet Bey, öncelerl benlm sözlertme gu lncirlerl, Ihtiyacından fazla miktarda edildi kiye'nin, bu hayat işlerinde bir a lüyordu, çünkü alay ediyonım zannedlfaaliyet devam ediyor. İntihap gününe satm almış ve bunu sırf üzüm ve incir sırlık zaman geçirmeğe vakti yok • yormuş. Sonra, blr gön sözlerimln dddl müstahsillerine yardım etmek için yapaltı gün kalmıştır. İstanbul'da intihabaBankalar konsersiyomu heyeti umu tur. Gene Ahmet Bey üstadımız ta 260 bin kişinin hakkı rey sahibi olaolduğunu anladı. Bana dedi kl: mıştır. miyesi bugün öğleden sonra fevkalâde bizden iyi bilir, ki milletlerin hayarak iştirak edebileceği anlaşılmıştır. • Affedersinlz amma, gazetecl oidatnhisar tdaresi Çeşme anasoncularına Mahallâtta asılıp indirilen Hstelere bir içtima aktederek bu defa B. M. Mec tını tanzim eden esas f ikirler, daima gunuz halde, çu bizim ldareye alt hiç blr her türlü yardımda bulunarak rakı için itirazları olanların İntihap encümenleri lisince kabul eidlen mall kanun münamünevver akalliyetler tarafından şey bilmiyorsunn. Bütün söyledikleriniz kullanılan ve yüzde 7080 i hariçten gene müracaat müddeti bitmişti. Beiediye sebetile yeni faaliyet tarzını müzakere tahmil edilmiş ve onların herçiba ya tamamen yanlıştır, yahut ta kasten len yanm mllyon kiloya yakın anasonun encümenleri kararlarına da Itiraz etmek edecektir. Bu hususta konsersiyom redabat tutulmasına ehemmiyet ve ortaya atalac esassıs şikâyetler istlnat da memleket dahilinde tedarikini temine istiyenler için kanunun verdiği üç günedlyor.j. çalışmağa başlamıştır. isi Nurullah Esat Bey demiştir ki: rilmiştir. lük mtthlet bu akşam bitecektir. YarınO vaklttenberi bana, her görüştükçe tnhlsar tdaresi, bir taraftan üzüm ve « Osmanlı Bankası nezdinde mahdan itibaren mahkemeler, vaki olan itiHer hangi bir fikri iltizam eden tnhisar tdareslnin dünkü, bugünkfl vazi ' İncir müstahsillerini himaye ederken dirazlara ait kararlarım kanunen altı gün fuz ihtiyat evrakı naktiyeden lüzum gö bir zümre, akalliyet dahi olsa, fi yetlnl, yaptığı ve yapacağı lşlerl anlattı. ğer taraftan da Türkiye'de bir ispirto rülecek bir miktarın kambiyo mübayaazarfında tefhim edeceklerdir. tki gün kir milletin selâmetine taalluk et • Benl Müskirat tnhlsar tdaresl U. Müdü ve ispirtolu içkiler sanayii vücude getirzarfında vuku bulan itirazlar, bin kadar sına tahsis edilebileceğine dair olan katiği müddetçe, mes'ele millidir ve rü Asım Beyle taruştırdı. Asım Bey daha meğe teşebbüs etmiş, bu maksatla mütahmin edilmektedir. nun 27 eylul tarihinde neşredilmiş olbüyük blr salâhiyetle Müskirat tnhlsar millî olarak iltizam olunur. Musta tdaresinm faallyetini bana Izah etti. kemmel blr llkör fabrikası inşasına başduğundan elyevm mer'iyete girmiştir. Dahiliye Vekilinin bir tamimi fa Kemal'in bu memleket için iltî Bir gün de beraberce ldarenln bütün te lamı§tır. Şişli tramvay deposunun ileriDahiliye Vekili Şükrü Kaya Bey, beieBu kanunun tatbikatı hakında Malizam ettiği f ikirler böylece millidir. sisatmı, fabrlkalarmı, depolannı, merke slnde yapılmakta olan bu f abrika bu sene diye intihabatı münasebetile Vilâyata ye Vekâleti tarafmdan tanzim edilen Onları, başta kendisi olarak, cema zini gezdik. şu tamimi göndermiştir: bitecek ve mamulâtını piyasaya ihraç etalimatname tebliğ edilmiştir. KonsorAldığım malumat ve gördüğüm şeyler decektir. «Yeni beiediye kanunumuz, her hu siyom şimdiye kadar olduğu gibi bun atin kuvvetle ve kat'î taraftarlıkla tutmasından daha tabiî ne olabi den sonra, biraz da mahcup olarak anal Ecnebl konyaklarına muadil konyak susta olduğu gibi, intihap usullerinde de dan sonra da bu talimatname hükümleyeni ahkâmı ihtiva etmekte olmasından, lir? Anadolu ve Rumeli müda dım ki Müskirat tnhisar tdaresine dair yapablimek için ayni fabrikada bir de hükümlerinin noksansız tatbiki için iyi ri dairesinde borsanın arz ve talebini faai Hukuk cemiyetile vatanm is bütün bUdlklerlm kamilen yanlış imiş. konyak kavı yapılmaktadır. mütalea edilmesi lâzımdır. Bilhassa yan tevzin etmek rolunü ifade devam edetihlâs ev istiklâlini temin eden Mus Bugün şu kanaate vardım kl müskirat tnhlsar tdaresi, Paşabahçe'deki hulış tatbik, intihabm fesih ve iptalini in cektir. Konsorsiyomla depoziter banka taç ederek hem halkın hata yüzünden olan Osmanlı Bankası arasındaki mü tafa Kemal, Cumhuriyet Halk Fır tnhlsarı memleket için muzır değil; bilâ susl soma fabrikasını satın almış ve bu rahatsız edilmesini, hem de işin uzama nasebat dahi bu talimatname ile tayin kası ile gene bu memleket ve mil kis gayet faydalı bir müessesedir. Müs fabrikayı son sistem bir hale ifrağa kasını mucip olur. Bunun için kanunun letin şarti bakası olan inkılâplara kirat İnhisan; mall, iktisadi, ziral sınaî rar vermiştir. edilmiştir.> ehemmiyetle tetkikini ve tamamii tatpişüva olmuştur. Eser, her şeyden ve sıhhl cephelerl olan blr lştlr ve her tspirto ve içkilerin sıhhate muzır olbikına itina buyurulmasını rica ederim cepheden memlekete faydalıdır. tnhlsar, Poliste ve herkesten evvel onundur. Ve ona mukavelenamesi feshedilen Lehli şirke madan imalini temin için, İstanbul İzefendim.» mir, Ayintap'da kimyahaneler, Nevşehir nezaret etmek, onun yalnıa hakkı Mevkuf polisler tahkikatı tin elinde iken, muzırdı; fakat bugün ve Tekirdağı'nda lâboratuvarlar vücude değil, hatta vazifesidir, nitekim bu Mulkiye müfettişliğince görülen luzum üdevlet inhisan halini aldıktan sonra iş getirilmiştlr. Ayn bir fen olan şarapçızerine tevkif edilen Galata polıs taharri ciheti bizzat kendisi, evvel ve ahir, memuru Ibrahim, bankalar mevkii muavini neşrettirdiği son mektuplarında tamamen değişmiştir. Filhakika Leh'li lık için büyük bir lâboratuvar tesis ediOsman Efendılerle Galata merkezı ecanip şirket, her sermayedar gibi, sadece, ken lerek celp olunan şarap mütehassısının İskân işleri memuru Ziya Efendiler hakkındaki tahki çok açık ifade eylemiştir. di menfaatini düşünüyor, Lehlstan'da emrine verilmiştir. Almanya'ya, ispirto Dün Vali Muhittin Beyin riyasetinde İs kat ikmal edilmiş ve evrak Adliyeye verilBu vaziyetin ilim ile tearuz eden imal edilen lspirtolan memlekete getire ve ispirtolu içkiler sanayii tahsili için kân ve tapu müdürleri içtima ederek bazı miştir. Mevkuf polislerin muhakemesine yakında baslanacaktır tek noktası bile olmadığım Ahmet rek içine blraz üzüm soması ve anason talebe gönderilmiş, memleketteki müteiskân muamelâtını tetkik etmişlerdir. İs Bey pek iyi bilir. Cemiyetlerin ha koyarak rakı yapıyor, memleketimiz Leh hassıs gençlerden istifade edilmekte butanbul teffiz muamelâtı bitmek üzeredir. yatına tetabuk eden ilimlerde e • sanayiine bir mahreç addederek ona gö lunulmuştur. Şarapçılığı ihya için Tekirdağı'nda büyük bir kav yaptırmış, bir şaAdana çiftçilerinin borçlan sas, umumî nazariyeler değil, bilâ re çalışıyordu. Halbukl inhisar devlet 1 Tiyatro mektebi açılıyor. 2 rap mütehassısı getirtmiş, bir de nümukis cemiyetin hayatından alınmtş idaresine geçtikten sonra, yalnız devlet ne bağı yaptırmıştır. Memlekette her seAnkara'dan Adana'da çıkan Türksözü ga Müsabaka ile kadın, erkek talebe alınacaktır. 3 Almacak talebeye ayda hakikatlerdir. Milletin gözbebeği hazinesi için bir varidat menbaı ve bu zetesi şu haberi almıştır: ne asgarî 16 miylon şişe kullanıldığmı Maliye Vekili Adana çiftçilerini borçla elli lira ücret verilecektir. 4 Kabul olan Mustafa Kemal, realisttir. Ha menbaı işletenler için de münhasıran bir nazan dikkate alarak bir de şişe fabrikannı tecil mes'elesi için bankaların umumî için lâakal orta tahsil şarttır. 5 Arzu ve ona tutuyor. kâr vesilesi olmaktan çıkmış, içki içen sı tesisi düşünülmektedir. müdürlerini Istanbul'dan davet etti. Pazar edenler Tepebaşı'nda perşembe ve pa kikati söylüyor zartesi günleri saat 11 den 13 e kadar Bunda şaşılacak hiç bir cihet ol • halkın sıhhatini, üzüm ve incir müstahTürkiye'de yapılan rakilarla pek yatesi günu (bugün) geliyorlar. Bu Adana, Darülbedayi müdürlüğüne müracaat sillerinln menfaatini, memlekette bir is kında yapılacak olan likör ve şaraplann Mersin, Cebelibereket meb'uslannın teşebmasa gerektir. etsinler. büsü üzerine yapümış bir davettir. YUNUS NAD1 pirto ve içkl sanayii vücude getirmeği ihracına teşebbüs edilmiş, daha şimdi Bulgaristan iştirak Arnavutîuk huduetmiyecek mi? dunu tahkim ediyor Memlekete muzır mı, yoksa faydah mıdır? Derya tutuşa!?.. Yeni Beiediye kanununa göre, bahçe içinde olanlar müstesna, bâ> tün binalar kârgir inşa edilecek. Şehrin imarı, sıhhati, menfaati, zarafeti namına enfes bir karar* Hemen her mevsimde tamir ko • j nan, bir kaç sene içinde çöküveren ahşap binaları kim ister? Temiz, süslü kârgir binalar, şehrin yüzâ • nü ağartır. Yalnız şu var ki bizim gibi ahalisinin ekseriyeti orta halli ve hatta fakir olan bir memlekette kârgir bina yaptırmak herkesin kârı, harcı değildir. Beiediye ka • nunundaki kaydın, şehri yangın * lardan korumak endişesile konulduğu şüphesizdir. Fakat bu kanu nun tatbikatında bazı müşkülât baş göstermiş! Ne gibi mi? Şirketihayriye, Sa » rıyer iskelesini ahşap olarak inşn ettirmek istiyormuş! Buyurun bakalım! İstanbul Belediyesi tereddütte; kanunda: «Bahçe ortasında» diye kat'î sarahat var. Şirket, vapur iskelesinin etrafını bahçe yapa • maz a! Denizi doldursa, iskele, iskelelikten çıkar? iskele bahçe ol • maz, bahçede iskele! Gelin de pi • rincin taşını ayıklayın. Bir kaçamak yolu keşfeder gibi oluyorum. Resmî kuyudatta sık sık tesadüf edilen «bazan lebi derya» kaydı vardır. Bundan pek alâ istifade edilebilir. öyleya; kışın, E • minönü'nü, Aksaray'ı sular bastığı zaman, deniz zabıtası, liman dairesi, rıhtım şirketi, liman inhisan müdahale ediyorlar mı? Evkaf «ba zan lebi derya» kaydına rağmen deniz rüsumu veriyor mu? Bir yakadan bir yakaya adam geçirenlerden senedi bahrî soruluyor mu? İstanbul Belediyesi, kıyıdaki deniz nebatatını, su altında kalmif bir hadika farzediversin; şirket te Parklar miidiriyetine aidatını v«rsin. Kala kala bir yangın tehlikei kalıyor. Korkulur doğrusu! Meş hurdur: İhtimaldir belki derya tutuşa!.. Bu da başka türlüsü ! Yeni Beiediye kanununun tatbikatında bir müşkül daha çıkmış: Bazı ahşap binalara bir kat ilâvesi için müsaade isteniyormuş! öyleya, neden olmasın? Yeni inşaat kârgir olmıyacak mı? Ev sa hibi de, kârgir kat çıkartır! Halbuki ahşap binalara kârgir kat ilâve etmeğe fennen cevaz verilmiyormus! Bu mahzuru nasıl izale etmeli? Bence cevaz vermeli; yalnız o evlerde yeni evlenecekleri oturt mak şartile! Hoca merhumun de diği gibi: Evlenince evin altı üstüne gelir! (Ma Ye) den Fransa'ya yanm milyon kilo şarap satılmıştır. Bütün bunlar Müskirat İnhisar îdaresinin yaptığı ve yapacağı işlerin bir hulâsasından ibarettir ki hemen her birl ayn bir makale mevzuu teşkil eder. Bu mevzulara tekrar avdet etmek üzere şu kadar söyliyelim ki Müskirat İnhisan, inhisarların en lüzumlusu ve faydallsıdır: Çünkü zevkten alınan ve halkın sıhhatini koruyan bir vergi, müstahsillerl himaye eden bir idare, memlekette ispirto ve içki sanayiini vücude getiren bin inhisardır. Yeniden satm Is anbuTda~260 bin almacak kambiyo kişi rey verecek Beiediye intihabatı .AYDA ELLi LiRA UCRET. A. D. MİLLÎ ROMAN: 17 MUHACİR Yazan: FAZL1 NEC1P Misafirler gidince Zehra Hammın içi titriyordu. Pek endişeli idi. Kaduıların sayıp, döktükleri yüzlerce şeyi efendiye nasıl anlatacaktı. Hocanın hiddetleneceğini, bağıracağını tahmin ediyor, korkuyordu. Akşam efendi yukarı odada, bermutat soyunurken Zehra Hanım yutkundu, tereddüt etti. Nihayet bütün cesaretini topladı. Bugün gelen misafirlerden bahsetti. Onların fikirlerini, geline kaç kat kaftan, kaç takım çamaşırı, şu kadar yatak takunı, mutfak takımı, döşenıe Iâ zım olduğunu anlatmağa başladı... Efendi ses çıkarmadıkça cesareti artıyordn... Hoca hidd 2tlenmemiş, bağırmamıştı. Çehresinde pek nadir görülen vakarlı tehessümü vardı. Onun saymağı unuttuğu bir çok şeyleri de Efendi söylemeğe başlayınca Zehra Hanım hayretler içinde: Efendi, başka defa da kız çeyizlemiş gibi her şeyi biliyorsun. Kerametin mi var?!. Dedi. Kadının nazarında Efendinin kıymeti bir kat daha artmıştı. Bu mübarek imam dünyanın her şeyini, her halini nasıl biliyordu!?.. Emam Efendi, Kesenin ağzını açmıştı. Karısmın ve kızının ümit ve arzu ettiklerinden daha mükemmel bir çeyiz hazırlanıyordu. Nihayet düğün haftası geldi. Cuma günü imam Efendinin evinde yemekli parlak bir nikâh cemiyeti oldu... Karaferye'den bile misafir gelmişti. Numayışı pek seven imam Efendi bütün kasabada görülmesi, hristiyan mahallelerinde bile şöhret kazanması için çeyizi mutantan bir alayla bir çok sokaklardan dolastırtarak damadın evine gönderdi. Düğün bir hafta, geceli, gündüzlü, devam etti. Perşembe günü sabahı gürültülü bir alayla gelin götürüldü. Evden çıkarken onu teşyi için hazin şarkılar söylendi, ağlamalar oldu. Yollarda kapılar çalınmış, bütün mahalleli uyandı rılmıştı. Gelin, güveyi evine geldiği vakit kapı üstüne yağ. bal sürüldü. Koltukları altına ekmekler kondu. Eline bir ibrik su verildi. Bütün türelere riayet edilmiştl. Yüzyazıcı gelinin güzel yüzünü boyadı, yazdı, telledi, pulladı. Akşam yüzüne duvağı örtüldü. Güveyi camide akşam namazım kılmış, camaat onu ilahilerle evinin kapısına kadar getirmişlerdi. Orada duayı müteakıp mahalle gençlerinin ananeye riayeten vuracakları yumruklardan kurtulmak için kendini süratla kapıdan içeri attı. 4 Feci günler Uzun seneler geçmişti. 1912 senesi sonları geliyordu. Ağustos'un rum mahallatı coşkun bir hayat yaşarken, islam mahallesinde matemi bir inilti vardı. Bütün kalpleri dehşetler istila etmi;, çehreler solmuştu. Karaferye,den, Selanik'ten, fena haberler alınıyordu. İstanbul buhranlar içinde idi. Arnavutlukta ihtilal ateşi parlamıştı. Makidonya'da komitalar ge ne meydana atılmış, kanlı faaliyetler hükumet buraya kuvvet göndermeli idi. Müdür, Selâniğ'e gitti. Derdini anlatgösteriyorlardı. En acı ve meş'um havadisler Ağustos' mağa çalıştı. Selânik'te hükumet şaşırdan çıkıyor, kaynıyordu. Tunanistan'ın, mış zannolunabilirdi. İttihadü terakki, Bulgaristan ve Sırblstan'la ittiıak ve İtilâf fırkalan münaferetleri, dahilî etmiş olduğu söyleniyordn. O r a ihtilâflan, kavgaları ile uğraşılıyordu. mana kadar Bulgarlar'a, Sırplar'a bes İstimdatlara ehemmiyet veren olmadı. lenen kinlerin, husumetlerin yekunu Bu sırada bir gün, rum doktor Perdişimdi Türklere çevrilmişti. karis Kurdali'nin dükânuıa uğradı. O Rumlar'ın dört yüz seneden berl gizli Ali'yi evlât gibi sevdiğini iddia edergizli, kulaktan kulağa, evlattan ahfada di. Bir kenara çekti, gizlice anlattı: Ali, seni ne kadar sevdiğimi bilirtevdi ettikleri intikam emelleri, garezlesin, sana çok mühim, pek gizli bir şey ri şimdi yavaş.yavaş ağızlardan taşıyordu. Artık korkulan, pervalan kalmamış söylemek isterim... Kurdali zaten heyecanlar içinde idi. gibi idi. tslamlara acı acı gülerek kindar Doktorun bu halinden ürktü: nazarlarla bakıyorlardı. Teşekkür ederim, buyrun söyleyin.. Mahallede gizli içtimalar aktolnndn, Ağustos'da kuvvetli bir komîta vardı. Dedi. Burada çırak var, müşteriler gelir Bütün hristiyan ehalinin müsellah olgider, rahat konuşulnıaz, bahçeye çıkaduğunu bilirlerdi. Bir muharebe başlar bir ihtilal çıkarsa bu defa pek şımarmış lım... Kalktılar, bahçeye çıktılar. Doktor görünen rumların, islamlara hücum etsözüne devam etti: mesi pek muhtemeldi. Yunanistan, Sırbistan, Bulgaristan Bu ihtimale karşı çareler düşünüldü. barışmış, ittifak etmişlerdir, bunu bilirHafiyen müdire müracaat olundu; Kasabada rumlar, islamlardan dört beş sin ya?.. Evet, biliyorum. kat fazla idi. Kendüerini muhafaza İçin Fakat bu ittifakın ne maksatla aktolunduğunu bilmezsin... Pek eski dostluğum hatırı için onu sana ben söyllyeceğim... Fakat bu gayet gizlidlr. Bnn« ifşa edecek olursan başına büyük belâlar açmış olursun... Merak etmeyin, hiç kimseye söylemem. Hatta, İmam Efendiye bile?... Emin olunuz, kat'iyen kimseye blr şey söylemem... Bu ittifak büyük devletlerin teşvikl ile yapıldı. Maksat Türk'leri Avrupa'dan çıkarıp atmaktır. Bu sözler vazallı Kurdali'nin kalbine zehirli bir hançer gibi saplandı. Alık alık doktorun yüzüne baka kaldı. Blr söz söyliyemiyordu. Doktor onun halini anladı. Bu kadar meyus olma. Dünya haM böyledir. Beş asır evvel Türk'ler gelip buralarmı zaptettikleri gibi, bugün de Yunan'hlar memleketlerini istirdat edecekler.. Türk'ler de kollarmı bağhyarak durmıyacaklar ya... Mabadi var