16 Eylül 1930 Tarihli Cumhuriyet Gazetesi Sayfa 1

YEDINCI SENE N* 2283 Maşmuharrtrl VUNUS NADİ •" •»«•» tTtt.ı» ıımuımıııll İDAREHANE3İ: DflyunnumnDiiye karşısında dairei mahsüsa Telgraf: tstanbul Cumhuriyet Posta kutusu: N° 2 4 6 Ba munarrlr TAİofnn • ? = 2366 I C i e T O n . jahıir müdürü : 3236 ' v e müdürO 2365, Kitap kısmı 472 3236 Cu m h u riyet ^Hf SALI 16 EYLUL 193O ABONE ŞERAİTİ MÜDDET: jTÜRKİYE İÇİNf HARİÇ İÇİN Seneliği : 1400 Kr. j 2700 Kr. î l 6 Ayhğı: 750 Kr. 1450 Kr. J3 Aylığı j 400 Kr. 800 Kr. = 5 Kuruştur = = II Nfishası her yerde Mecliste açıima hazırlıkları yapılıypr Meb'uslar Ankara'da toplanmağa başladıiar Bu sene Meciis müzakeratı çok hararetli olacak Tevkifat Mutlaka bir muhakeme lâzım ise tevkifsiz de o l a b i l i r d i «Hürriyeti matbuattan mütevellit mehazirin vasıtai izalesi gene 'binnefi» hürriyeti matbuattır GAZİ M. KEMAL Gazetecilerin davası istanbulda mı, izmirde mi görülecek Selim Ragıp Bey, tahliyesi için duruşnm icrasını talep etti Fevzi Pş. Dün Ağrı dağına gitmek üzere "Ankara,, dan hareket ettiler ^ ^~ ~ ^ ^ ~ ~ ^ ^ ~ ^ ~ ^ ^ ~ ~^^^»~ ^ ^ ^ ^ ~^^^^r ^ ^ ^ ^ ^ ^ ^ ^ ^ ^ ^ ^ ^ ^ ^ ^ ~ ^ ^ J Gazi Hz. bugünierde hareket buyuruyorlar Reisicumhur Hz., Büyük Millet Meclisinin fevkalâde içtimaında I hazır bulunmak üzere ayın yirmisine doğru ve ağlebi ihtimal cuma I günü Ankara'ya hareket buyuracaklardır. Gazi Hz. nin, Ankara'da kaç gün kalacaklan ve tekrar Istaı bul'a avdet edip etmiyecekleri) henüz mahlm değildir. Ankara 15 (Telefonla) Gazi) Hz. nin, cumartesi günü Ankara'ya muvasalat buyurmaları muh } temeldir. izmîr hâdiseleri neticesi olarak yapılan bazı tevkifler arasına bazı gazlelerin müdiri mes'ulleri de îzmir'deki gazetecilerin karıştı. Matbuatın hürriyetini mevzuu bahsettiren bu mes'elede biltevkiflerine ait tafsilât hassa gazetecilerin tevkifleri münakasa olunduğu zaman lehte ve IVJevkuf bulunan Son Posta gazetesi aleyhte söylenebilecek bir çok söz mes'ul müdürü Selim Ragıp Bey, dün ler bulunduğunu bilmez değiliz. Ga vekili İrfan Emin Bey vasıtasile mustanzetelerin hürriyeti sui istimal et tik tarafından verilen tevkif kararınm yolsuz olduğundan bahisle bir istida ile melerine karşı dahi kanun vardır. Ağırceza riyasetine müracaat etmiştir. Matbuat hürriyeti çok aziz bir çey Ağırceza riyaseti, bu müracaatı tetkik olmasma rağmen onun sui istimali ttikten sonra istintak hâkiminin \erbazan facia olur ve bazan pek çok diği tevkif kararınm doğru olduğunu faciaların masdarı ve mihrakı o kabul etmiş, tevkif keyfiyetini tasdik lur. Hiç bir hürriyeti alelitlâk mü etmiştir. dafaa etmeğe imkân yoktur. Nite Bu karar üzerine Selim Ragıp Bey, dün öğleden sonra ikinci bir istida ile kim matbuat hürriyeti hakkında stintak hâkimine müracaat ederek kebeliğ vecizesini yukarıya kaydetti faletle veya kefaletsiz olarak tahliyesiğimiz Gazi diğer bir çok vecizeleri Erkânı Harbiyei Umumiye Reisimiz Müddeiumumî Kenan Bey ( Mabadi 2 inci sahifede ) arasında ezcümle şunları söylemiş !>!•••••••• Fevzi Paşa tir: Ankara 15 (Hususî) Yüksek « Bir kalem sahibinin, her türlü kuErkânı Harbiye Reisi Müşir Fevzi yudu kanuniyeden evvel ilme, ihtiyaca Paşa bugün saat beşte, Sivats trenile ve k'endi telâkkiyatı siyasiyesine olduğu hareket etmistir. Fevzi Pasa Hz. nin kadar vatandaşların hukukuna ve memAğrı'ya kadar gitmeleri ve Şark haleketin her türlü telâkkiyatı hususiyevalisinde bir tetkikat icra etmeleri sinin fevkinde bulunan yüksek menafiine de dikkat ve hürmet etmek mecbumuhtemeldir. Müşarunileyhin refariyeti maneviyesi vardır. Asıl bu meckatlerinde tetkikat icrası için nüfus buriyettir ki intizamı umumlyi temin müdürü umumisi Akif, mülkiye edebilir.. müfettişi Saip B. ler bulunmakta Aydın mahabirimizin gönderdiği resimlerden: Fethi Bey Aydın'da « Heyeti içtimaiyemizde, devletiS. F. idare az asile beraber dır. Bu tetkikat esnasında göçebe mizde hürriyet bipayandır. Ancak onun \ . bir halde bulunan eşhasın iskânı Serbest Cumhuriyet fırkası reisi Fet fırka reisi, Cemal Hüsnü Beyin istifasile hududu onu bipayan yapan esasın mahmes'elesi de ehemmiyetli surette hi Bey, dün sabah erkenden Taksim'deki inhiiâl edecek Gumüşhane meb'usluğuna fuziyeti ile kaimdir. fırka merkezine gitmiş, orada meşgul namzetliğini vazetmeğe karar vermiştir. tetkik eidlecektir. « Nihayetsiz bir hürriyet kabili taolmuştur. Diğer taraftan C. H. Fırkası, Fethi Beyin savvur değildir. Haklarm en buyüğü oFÎVZİ Paşa istasyonda Başvekil Yeni fırkanın Niğde ve Eskişehir kazanmasım temin maksadile, Gümüşlan hakkı hayat bile mutlak değildir.. tsmet Pş. ile Heyeti vekile azası, hane meb'usluğu için namzet göstermiteşkilâtı Demsk ki alelitlâk hürriyeti ve erkânı askeriye ve mülkiye tarafınDün sabah Fethi Beyin riyasetinde ak yecektir. alelitlâk Lirriyeti matbuatı midadödt Yeni fırka tecdidi intihaba taraftar faa etmek imkânı yoktur. Buna uııiıııımıııınıııııııııımiHiııımmııııımımımıımıııtımıııımmımm tedilen ictimada Konya meb'usu Galip, değil Bilecik meb'usu Rasim ve Kocaeli meb'rağmen balâya kaydolunan vecize S. C. Fırkasında, Meclisin feshine ve usn İbrahim Beylerin Niğde ve Eskişemucibince söze sözle karşı koymak hir'de yeni fırka teşkilâtım yapmalarına tecdidi intihaba lüzum görülmemektedir. ymümkün oldukça ve böyle yapıl • Muha1;f meb'uslar istizaha karar verilmiştir. dıkça biz hürriyeti matbuat tara hazırlanıyorlar Teni fırka belediye intihabatma başfında bulunuruz. Uğrunda ve bağIanmadan evvel teşkilât noksanlarını Karşı fırkaya mensup meb'usların, rında bir ömür tüketerek pek çok ikmale çalışmaktadır. bazı gazetecilerin tevkifi dolayisile mecacı safhalarından yürek yangınhğı Fethi Bey Sarayburnu'nda nutuk liste bir istizah takriri verecekleri rtvaçektiğimiz matbuatın esasen yükscylemiyecek yet edilmektedir. sek bir tnüessese olduğuna âdeta Fethi Beyin Saraybnrnu parkında bir Bürhan Cahit B. ve yeni fırkantn Muhalif ve muvahklar nutuk irat edeceği hakkında bir şayia çık âşikane imanımız, bize onun hay gazetesi arasınr'aki münakaşa mış ve Sarayburnu gazinosu müsteciri de Kars meb'vsu Ağa oğlu Ahmet Bey, siyet ve sanına lâyık olan bu hattı Harp akademisinin 12 inci devre mezunları gazinosunu tahsis edeceğini Fethi Beye dün gelmenrstir. Mumaileyhin bugün hareketi telkin eylemiştir. Eğer lar şiddetli olacak! bildirmiş ise de böyle bir nutuk söylene gelmesi muhtemeldir. İzmir'de münteşir Paşa ile mektep müdürü Basri PaHarp akademisinin 12 inci devmatbuat davalarında jüri usulü cegi S. fırka mehafilinde tekzip edilmek «Anadolu» refikimiz, yeni fırkanın tscari olsaydı da önümüzdeki mes'e resi mezunlarına dün merasimi şalar birer nutuk irat ederek as • Ismet Pş. nin Fethi Beyin son ten tedir. Ayni suretle yeni fırkanın hiç bir tanbul'da çıkaracağı gazetenin baş mnlede biz jüri heyetine dahil bulun mahsusa ile diplomaları tevzi edil kerliğin kutsiyetinden, vazife hiskidatına cevap vermesine intizar yerde miting tertip etmeği düşünmediği harrirliğini Burhan Cahit Beyin dersa idik İşte açık söylüyoruz ve miştir. Merasimde Reisicumhur Hz. sinden bahsetmişlerdir. beyan edilmiştir. ediliyoT uhte edeceğini İstanbul'dan istihbar et22 inci senei devriyesini idrak receğimiz hüküm her halde gaze namına başkâtip Tevfik, Seryaver Fethi Bey Gümüşane meb'usluğtına miştir. ' tecilerin tevkif ine müncer olmazdı. Rüsuhi Beyler hazır bulunmuşlar eden mektep 354 talebe yetiştir Nezihe Muhittin Hantm namzet B. M. M. nin 22 eylulde fevakadır. Şurayi askerî azasından Cevat miştir. S. Fırkanın kaza ocakları heyetlerine Maahaza tevkif usule ait bir şey IIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIMIIIIIIIIIIIIIIIIIIMIIIIIIIIIIIIIIIIIMIIIIIIIIIIIIIIIIIPIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIMIMIIIIIinillllllllllllllllllllllllllllllll lâde içtimaa davet edilmesi üzeriFethi Bey, Meclisin efvkalâde içtimaı 4 üncü sahifede esnasında Ankara'da bulunacaktır. Yeni dir. Mahkemenin vereceği hükmü ( Mabadi 4 üncü sahifede tın hürriyeti ve hürriyeti siyasiyenin te [ zetelerin bazan orsa boca gitmeleII! llllllllllinillMinilllllPlinilllllllllMIMIMIMIIIMIMIMIIIIIIIIIMMIIIIIIIIlllllllMIMIMIll lllimillllllllllllimmiMHIIIIMIIIIK II IIIIIH henüz bilmiyoruz. Caizdir ki mah celliyatı gibi nefsülemirde aziz olan ava ı rinden çıkan fenalıklara işaret etkeme dahi hükmünde bizim jüri milin heyeti içtimaiyeyi*îztırap ve teheyetimiz gibi hareket etsin. önü reddiye sevkedecek galat surette isti mişti. Eğer kendisini İzmir'de ve edecek müzdeki muayyen mes'elede te mal olunmasma bizzat vücudü içtimai şimdi bir taraflı hareket yerde herkese ve bilhassa taraf mennimizirt bundan ibaret bulun nin hikmeti hayatı mânidir.> Hulâsa, görülüyor ki, esasen aziz tarlarına makul ve makbul hudutduğunu söylemeğe hacet bile yoktur. Mutlaka bir muhakeme lâzım olan hürriyet çok zor bir şeydir. ların tecavüz edilmemesi lâzım sa faraza bu tevkifsiz de yapılabi Hürriyet icinde yüzen fazıl millet geldiğini tavsiye eder bir halde görlirdi deriz. Bu bizim meslekî içti lerin büyüklüğü biraz da bundan se idik şüphe yok ki bugünkü prohat ve temayülümüzün zarurî bir dır, ve bunun için ciddî ve hakiki testolart daha manalı ve müessir olabilirdi. Fethi Bey bu mes'elededir. neticesidir. ki hareketi tarzı ile maatteessüf Serbest Cumhuriyet Fırkası reMaahaza bu temennimizin hühakkı kelâmımn kuvvetini haylikumet ve adalet kuvvetlerini o su isi Fethi Bey dünkü gazetelerde den hayliye azaltmış bir mevkide retle harekete sevkeden telâkkile müntesir beyonatında gazetecilerin bulunuyor. rinde muahaza derecesine kadar gi tevkifini matbuatın hürriyeti prenBununla beraber biz bu mes'elevaziyeti demiyeceğini de açık söylemeğe sipi ile telif edemiyerek de onu bir taraf a bırakarak ve" onmecburuz. İzmir hâdiselerine kan vrotestoya lâyık buluyor. Eğer Fetdan ileri giderek nihayet işte vakarıştığını gören hükumet ve ada • hi Bey İzmir hâdiselerinin kahraziyetin söze sözle mukabele edilelet kuvvetlerinin vaziyeti kendile manlarından biri olmasavdt belki rine göre mütalea ederken ayni de onun bu beyanatına istirak etmek cek hudutta kalmış sayılabileceğini recede kuvvet ve hatta kutsiyeti te tereddüde mahal gb'rmiyecek • ve binaenaleyh bu hâdisede gazememlekete tecilerin esasen ve usulen daha hahaiz bir muhakeme silsilesine tabi tik. Serbest Fırkayt takdim eden ilk sözlerinde Fethi fif muamelelere tabi tutulmaları olmuş olacaklarını da kabul etmeF'em^cketin en maruf adliyecilerinmezlik edemeyiz. Gazi diğer bir Beyin 22 senelîk acı tecrübelerden adalet muktazası olacağını söylü den sabık mahkemei temyiz reisi bah&etmiş olduğunu hatırlıyoruz. yoruz. r Güzelim, niçin bana surat ediyorsun?... vecizeşinde der ki: evveli ömer Lutfi B. Fethi Bey o sözlerinde bilhassa gaYUNUS NADİ Tabiî ederim, benim ismim lsmet, senin ismin Fethi!..* « Insanlann vicdaniyatı, matbua Yazısı üçüncü sahifede Müddeiumumî Fethi Beye cevap veriyor S. Fırkada faaliyet Fethi B. Gümüşhaneden meb'us çıkarılacak Serbest Fırka Reisi Sarayburnuada nutuk haberini tekzip ediyor Harp akademisinde diploma fevzi edildi Yapılan merasimde Cevat ve Pasri Paşalar birer nutuk irat eltiler <f A/îecNste Müzakerat çok hararetli olacak Ömer Lutfi Bey H. Fırkasına girdi