9 Eylül 1930 Tarihli Cumhuriyet Gazetesi Sayfa 2

Cumkariyet 9 Eylul 1930 Serbest insanlar ülkesinde. MUHARR1Rİ AĞAOĞLU AHMET Sehir ve memleket haberlerS ) Siyasî icmal Hariciye müstoşarı 14 Serbest insanlığın şartlan îkinci gün üstatlar gene geldiler. mın önünde iki yol vardır. Birisi çahşmak, yaratmak, tasarrufa bakBirisine hitaben: Üstat, sizi çok yoruyorum, mak ve doğruluğu ile âlemin iti affınızı dilerim. Fakat biraz da bannı kazanmak ve ilâahirihi.İkinumumî esaslar hakkındâ izahat cisi de kuvvetli adamlara çatmak, vermenizi rica ederim. Kale'nin onların sayesinde çalışmadan ka kapısındaki bekçiler benden bir zanmağa koyulmak, rüşvet, yalan, kaç sual sordular. Cümlesine «e riya, hile ve saire gibi yollara sapvet» le cevap verdim. Fakat itiraf mak! Şöhret ve nüfuz hırsları da ederim ki bu cevaplarım şuursuz aynen bunlar gibidirler. Şimdi açıktır ki bu hırslar birindu, sırf Kale'ye alınmamı kolay laştırmak içindi. Şimdi bunlar ci yollar ve vasıtaları kullanırlarsa hakkındâ da izahatta bulunmanızı hem fert ve hem cemaat için hayırrica ederim. lı olurlar. İkinci yollara s&parlarsa Hatırlıyorum. O bekçiler bel zarar kaynağı kesilirler. denin pek muhterem vatandaşla üstat, o halde neden bütün inrıdır ve kaleye yabancıları bırak sanlar birinci yolu tercih etmezler? mamak için oraya tayin olunmuş İşte asıl mes'ele de odur! Hırs lardır. Suallerden birisi: «Nefsine sahibi insan hedefine varmak için hâkim misin?» Dir, değil mi? önünde gördüğü iki yol arasmda Evet, üstat! tereddüt eder, ve eğer onun ruhun Bu sual pek mühimdir. Ülke da birinci yolu tercih ettirecek famizin hususî bir ehemmiyet ver ziletler bulunmazsa ikinci yolu terdiği bir noktaya dokunur. Derdi cih eder! hürriyetin kalbi bu noktadadır. Ustat! Bu faziletler neden ibaBaşkalarina karşı hür olabilmek rettir? için evvelâ insan kendi nefsine Doğruluk, izzeti nef is, çalışkan karşı hür olmalıdır. Kendi nefsi hk, kanaat, mahviyet, tevazu ve nin esiri olan birisi hür olatnaz. saire. Vatandaşın ruhunda bu fa Anlıyamadım üstat. Bunu ziletler inkişaf etmiş ise derhal ya daha açık izah eder misiniz? lan, riya, tekâpu, tabasbus, hile ve Evet! Hür olabilmek için saire gibi fena temayüllere karşı insan evvelâ kendi nefsine hâkim gelir ve onları bertaraf eyler. Zaolmalıdır. Hür insanlar ülkesinin yıf ve seciyesiz insanlarda ise münizamnamesinde zikredilerek şidcadele o fena temayüllerin galebedetle yasak olan sıfatların heps si ile biter. Çünkü saydığımız fazinefse esirlik e«eridir. Meselâ yalan letleri elde etmek çetin ve zahmetli müdahene, tabasbus, habercilik irolduğu halde fena temayüllerin tikâp, hakka ve vatandaşlara karşı elde edilmesi ve kullanılması pek kayıtsızlık ve ilâahirihi hep o cümkolaydır! Şimdi bu temayülleri taledendir. Bilmelisin ki insanı dürterek harekete getiren âmil içinde şıyan insanlar hür olabilirler mi? Bunlar yukarıda izah ettiğimiz taşıdığı arzulardır. Bu arzular kuvvetli ve sürük veçhile başkalarının esiri olmağa liyici olduğu zamanlar onlara hırs mahkum değil midirler? Bu gibilederiz. Fakat hiç bir hırs kendi ken rin çoğalması umumun hürriyeti rüne ne iyi ve ne de kötüdür. Bun için bir tehlike olmaz mı? öyledir, üstat. Fakat bir ce ları iyi ve kÖtü yapan aldıkları yolmaatin efradı arasında yüksek fazilardır, kullandıklan vasıtalardır. Misal olmak üzere hırslar arasın letler nasıl yerleşir, yayılır? da en tanınmış ve en kuvvetlisi o Ulkamiz hatibi bu hususta silan makam, servet, nüfuz ve şöhret ze geçen gün uzun izahat vermiş hırslarını zikredelim. olacaktı! Bu hırslar hem iyi ve hem kötü Evet hatırlıyorum, o ne güzel, olabilirler, alacakları yollara ve ne faideli bir hitabe idiü kullanacakları vasıtalara göre! Me Ülkemizin her tarafında bu selâ, makam hırsını taşıyan bir a gibi hatiplerimiz vardır. Bunlar damın önünde iki yol vardır. memleketi daima dolaşırlar. Ce Birisi çahşmak, vatandaşlara ve maate ve bilhassa gençlere yol gösvatana hayırlı ve faideli olmak, terirler ve bu sayede bizde yukahalkın itimadını yüksek husletler rıda saydığımız fena sıfatlardan ile kazanmak ve ilâahirihi; ikincisi hemen hiç birisi kalmamıştır, ve de kuvvet ve makam sahiplerine şayet vatandaşlardan birisinde zuçatmak, onlara yaltaklanmak, hile hur ederse cemat derhal aksülâmel yapar ve böylesini içinden atar. ve entirika yapmak ve ilâahirihi. Yartn devam edecek Keza servet hırsını taşıyan ada Numan Bey Avrupa'dan geldi Tekâmül!.. Gayrimübadiller Yeni fırka lideri Fethi Beye ( fendi Gazi Hz. ne gönderdikleri ve 11 ağustosta gazetelerde in< tişar eden mektupta şimendi fer Numan B. Çekoslavakya ve mes'elesinden bahsederken ay Almanya adlî yardım ve ia nen: «Hükumet malî kudretimizle dei mücrimin muahedelerini gayri mütenasip ve bugünkü neimza etti sH için gayrimüsmir masraflara girmiş ve bu masrafları temin Uzun müddettenberi Avrupa'da seyiçin halkın taham miilü fevkinyahatte bulunan Hariciye Müsteşarı Nude vergiler koymuştur.» man Bey evvelki gün şehrimize avdet et12 ağustos tarihli beyanatla miştir. rında: Numan Bey dün kendisile görüşen «Memleketi simendifersiz bıbir muharririmize demiştir ki: « Tedavi için Avrupa'ya gitmiştim. rakmak elbette olmaz. Yalnız Üç ay siyasetle hiç alâkadaı* olmadım, bugün mü, yarın mı ol sunr dolaştım. Yalnız Çekoslavakya ile adlî mes'ele budur.» yardım ve iadei mücrimin, Almanya İle 13 ağustosta: de yalnız iadei mücrimin mukavelelerini «Şimendifer mes'elesi, fikri imzaladım. mizce bugünkü nesle tahammüBundan başka Bulgaristan'a uğnyalünün derecesini asan vergile rak Başvekil M. Liyopçef tarafmdan kayükletmiştir. Bunun yükünü v& bul edildim. Fakat vaktim olmadığı için bilhassa bunlardan istifade edeesaslar hakkındâ müzakerede bulunmacek gelecek nesillere taksimİ dım.» Numan Bey dün Muhtelit Mübadele | ve tahmil etmek vesaitini ara f komisyonu Türk murahhas heyetini ve f mak lâzımdır.» reis Tevfik Kâmil Beyi ziyaret etmiştir. # Diyorlardı. Bu akşamki trenle Ankara'ya gidecek İf S. C. F. programının 3 üncü tir. f maddesi de aynen şudur: Bonoların derhal tevzii İsteniyor Cemiyet reisi, dün bu hususta Maliye Vekilile görüştü Garbî Trakya'lı gayrimübadillerin Yunanistan'da bıraktıkları amlâke mukabil Yunan'lıların verdikleri 150 bin İngiliz lirasmdan başka Anadolu'daki Yunan emlâkinin de satılarak bedelleri gayrimübadillere istihkakları nisbetinde tevzl edilecekti. Hükumet Yunan emlâkinin satışmdan evvel Ziraat Bankası vasıtasile gayrimübadillere bonolar tevzi edecekti. Atina itilâfnamesi mucibince şehirler dahilindeki musakkafat idareye tabidir. Halbuki Ankara itilâfnamesi mucibince bu musakkafat dahi Yunan hükumetine terkolunarak takasa mahsup ve ithal edilmiştir. Buna nazaran musakkafatm da kıymetleri takdir edildikten sonra alâkadarların istihkak miktarlarile İstanbul Belediye hududu haricinde kalan Yunan emlâki kıymeti arasındaki nisbet bulunacak ve bu nisbet takdiri kıymet komisyonunun vermekte olduğu karar ve nisbet dairesinde bonoya tahvil edilecektir. Maliye Vekâleti bonoların tevziine Yunan emlâkinin takdiri kıymeti bittikten sonra başlamasına dair olan karannı değiştirmemlştir. Halbuki gayrimübadiller çok müşkülât çektiklerini söyliyerek biran evvel bonoların tevziine dair bir karar verilmesini istemektedirler. Gayri mübadiller cemiyeti reisi Hüseytn B. dün bu mes'ele hakkındâ Maliye Vekili Şükrü Beyle görüşmüştür. Hindistan'da ihtilâlveharp Cmanşümııl İngiliz imparatorluğuuun en mühim parçası olup kendisi dahi dünyanın Çin'den sonra nüfus itibarile en büyük imparaturluğu bulunan Hln distan silâhlı, silâhsız ve siyasî ve gayrisiyasî her vasıta ile İngiliz hakimiyetine ve İngiliz istilâsma karşı aeklz aydanberi anudane mücadele ediyor. Geçen senenin sonlanna doğru Gandi İngiliz hükumtine bir öltimatom vermiş ve Hlndistan halkının mahkumiyete ve hukuksuzluğa daha ziyade tahammülü ol madığmı ve derhal dominyon yani muh tariyeti tammeyi tazammun eden usuli idare verilmediği takdirde mill! kongrenin tam istiklâl almak için harekete geçeceğini ve bu hedeften de bir daha dönmiyeceğini bildirmiş idi. Ültimatom kabul olunmadı. Ve Hindistan valii umumisi Lort İrvin bir takım vadü vait ile Hint halkını oyalamak istedi. Fakat bunda pek yanılıyordu. Bunun delili bu senenin iptidasından boşlıyan kuvvel cebriyesiz ademi Itaat hareketinin şimdi umumî boykut, kanlı ihtilâl ve harp şeklini almış olmasıdır. Halk kütleleri vergi vermekten mümkün mertebe imtina ediyor. İngiliz malını almıyor. İngiliz kanunlarma elinden geldiği kadar riayetsizlik gösteriyor. İngiliz fabrikalarında Hint'li amele çalışmıyor. Bu fabrikaların ve İngiliz sermayesi ve alâkası olan diğer müesseselerin emtiasına klmse metelik vermiyor. Hindistan'a ickiyi İngiliz'ler getirdiklerinden ve hâlâ bunlan imal ettiklerinden içkiye karşı nefret dahi ziyadedir. îngiliz'lerin icki dükkânlan önünde kadın ve erkek nöbet bekliyen fedakârlar kimseyi içeri sokmıyorlar. Son zamanlarda itaatsizlik bir çok yerlerde ihtilâl şeklini almış ve kırk milyon nüfuslu Bingale eyaletinin polis müfettişl umumist ve polis başamiri bomba ile öldürüldüğü gibi diğer bir çok İngiliz dahi taarruza uğramıştır. Kadrolar halâ ikmal edilemedi Halk, kaymakamlıklarda işlerin gecikmesinden müştekidir Vilâyetle Şehremanetinin tevhidi üzerine belediyelerin yerine kaymakamlıklar teşekkül etmişti. Fakat kaymakamlıklarda muamelâtın matlup derecede yolunda gitmediğinden şikâyet edilmektedir. Evvelâ kaymakamlıkların kadroları ikmal edilmedigi için bu işleri belediye memurları görmektedir. Halbuki belediyenin de işleri o kadar çoktur ki bunların yardımma imkân yoktur. Kaymakamlıklara işi düşenler sızlanmaktadırlar f « Fırka, devlet varidatımn semereli surette sarfına dikkat ve büyük nafıa teşebbüsleri masraflannm yalnız bir nesle tahmilinden içtinap eder.» İ Halbuki ayni Fethi Beyefendi evvelki gün İzmir'de irat ettikleri nutkunda buyurdular ki: «Demiryollarımn gerek vatan madaiaası, gerek iktisadî nok tai nazardan faydasmt inkâr etmek asla hatırımızdan geçme t miştir.y> Bu vaziyet karşısmda S. C. F. lideri Fethi Beyefendinin de , miryolları siyasetinde, tedricî ve seri bir tekâmül takip ettiği görünmektedir. tsmet Pş. nın siyasetine doğru " bir tekâmül olan bu değişikliği tebrik etmekten başka ne diye , fy biliriz. Etabli Rum'lara verilecek tazminat Her sene olduğu gibi bu sene ÜS teşrînievelde eski istablı amire binasında bir Hayvanatı ehliye sereisi açılacaktır. Sergide teşhir edilecek hayvanata 5000 lira ikramiye verilecektir. Sergînin tanzirni için bir komisyon teşkil edilecektir. Ehlî hâyvarilar sergîsi Î * Çünkü, AnadoluBağdat «»hattını bir gün evvel satın talmak, devletleştirmek için î İsmet Paşayı teşvik ederek| o masrafı da bir nesle yük| letenlerin başında bugün# ^kü muarızı Fethi Beyefenf J di de bulunuyordu. f Yunan gazetecilerinden Mel. Skaraveos şehrimizde Baytar müdürü ve rüfekası hak kmda men'i muhakeme kararı verildi Fethi B.in nutku ( Baş makaleden mabait ) mukaddemenm en kuvvetli taraflarını Fethi Beyin kendilerine dil uzatanlardan pek acı şikâyeüeri teşkil ediyor. Hem sadeee bir şikâyet balinde değil, kuvvetli bir taarruz ve şiddetli bir itbam şeklinde. Fethi Beye göre «tek fırkalı idarenin intaç ettiği mes'uliyetsizliği hoş görenler» vardır. Bunlar «bn yeni tesekkülü meafaatlerine muvafık bulmamışlar ve Serbest Cumhuriyet Fırkasına dil nzatmaktan geri kalmamışlardır.» Fethi B. sonra sayıyor: « Bize gayrimesru bir fırka olduğmnuzu, bütün vergileri kaldıracağıımzL, fes giydireceğimizi, eski Arap harflerini iade edeceğimizi atfü isnat ediyorlar...» Serbest Cumhuriyet Fırkasının teşekkfilü tarzına yakından vâkıf olduğumuz için hiç bir fırkanm bu kadar teshilât ve hatta teşvikata mazhar olarak hayata çıkmamış olduğunu idâia edebiliriz. Buna zamimeten bütün matbnatın Fethi Beyi ve fırkasını husnfi telâkki ettiği, kendisini memnuniyetler ve ümitlerle karşılamış, olduğu meydanda ve herkesin gözü ftnfinde bir iştir. Yeni fırka namma Fethi Beyin şikâyet ettiği demagojilerin ileri sürülmüş olduğu ise bir hakikattir. Ancak bunlardan bahsolundakça o türiü mfinasebetsiz propagandalann ne olduklan beürsiz adamlar tarafından yapıldığı tasrih edilmek suretfle her zaman yeni fırkanın nazarı dîkkari celbedilmiştir. Yeni fırka kendi namma o türlü işaat yapılmasma bittabî muvafafcat edememek mevkiinde olduğu için bu ihtarlardan daha yeni başlıyan teşkilâtında dikkatli olmak manasmı ve lüzumunu istihraç etmeliydi. şıları, Fethi Beyin vergileri kaldıracağını avaz avaz bağırarak sokakları dolaşıyorlardı. Fethi Bey İzmir tevkifanesine kadar zahmet ederse kendisine taraftarlık edenierin bu ve emsali iddialarını belki kendilerinden dinliyebilir. Demekki halkın muhakemesi kıt bir tabakası arasında Fethi Bey hesabına böyle propagandalara girişiliyordu. Sözün bu şekillerde ayağa düşmesinde Fethi Beyin hiç bir faydası olamıyacağı ve bilâkis hükumet kadar Fethi Beyin de bu türlü sakim hareketlerin önüne geçmekle mükellef bulunduğu söz götürmez zaruretlerdendir. Halbuki Fethi Bey böyle yapmıyor, kızıyor ve itham ediyor. Hatta daha ilerisme giderek aynen: « Bilâkis fırkamız inhisarlardan halkın zararına olarak ceplerini doldurmak istiyenleria gayrimeşru hareketlerin e karşı mttcadele edecektir.» Demeğe kadar varıyor. Yeni bir fırka reisi tarafından ortadaki hükumet teşkilâtına karşı çok ağır bir itham. Gayrimeşru hareketlerie ceplerini dolduranları isbata davet olunnrsa Fethi Beyin çok müşkül vaziyette kalacağmdan pek haklı olarak korkolur. İnhisarların halktan ağır resim almaları mes'elesi başka, bu fırsatla gayrimeşru surette ceplerini dolduranlar bulunduğu mes'elesi başkadır. ikinci iddia ölçüsüz bir ithamdır. Bu memlekette fırkacıhğı bu yollara götürmenin verdiği aeı neticeleri bihnesi lâzım gelen Fethi Beyin nasıl olup ta daha işinin başında bizzat bu giriveye düşebilmiş olduğuna hayret ediyoruz. Atina'da inttşar eden Varadini ve Helenlki gazeteleri muhabiri olan Mel. Skaraveos bir kaç gündenberi şehrimizde bulunmaktadır. Mel. Skaraveos şehrimizde bilhassa içtimai tetkikatta bulunmuş ve kadınlık cereyanlarile alâkadar olmuştur. Yunaniı matbaamızı ziyaret etVesaiti nakliyenin tekemmü" meslektaşımız dünbulunmuş ve memleketlmek nezaketinde lü terakkiye delâlet eder mizde pek iyi intibalar elde ettiğini söyleHer hangi noktai nazardan tetkik edi miştir. Mel. Skaraveos bugün Atina'ya avlirse ediisin, iktisadi hayatın esasını, det edecektir. ruhunu teşkil eden en büyük âmilin vesaiti nakliye olduğu tezahür eder. Nakliyatın muntazam bir surette temin ve iktisadî münakalât vesaitinin teksir edilebildiği memleketlerde terakki ve refahm da ayni zamanda yerteşmiş olduğu görülür. Halbuki nakliyat emri mühimminin ihmal edildiği, yani hayatı iktisadiyenin inkişafını temm eden vesaiti münakalenin mefkut bulunduğu yerler«Ben gayet dürüst bir adamım. de ise sanayi noktai nazarından elim bir Kat'iyyen yalan söylemem. Yalnız tereddi ve tedenninin hüküm sürmekbir defa karıma yalan söyledim. te olduğuna şüphe yektur. Bu hakikatleri teslim edebilmek için uzun boylu tetkik ve tetebbüe lüzum yoktur. Yalnız iktisadî terakkinin pek bariz bir surette temin edildiği memleketlere bakınız: Göreceksiniz ki buralarda ilk nazarda gözünüze çaıpan umumî refah ve saadetin yegâne âmili iyi bir surette tanzim ve idare edilen vesaiti münakale ve bunların bagünkü hali mükemmeliyette işlemesinde diğer bütün markalardan ziyade kendisüıe bir hissei şeref ayıran Ford'dur. Okyanoslar'ı asan cesim gemiler hiç şüphesiz büyük mikyasta eşyayi ticariye taşu. Hatta şimendiferler de «zanabildikleri yerlerin httdudn dabJlinde şehirden şehre, memleketten memlekete külüyetli miktarda mal nakleder. Fakat düşiinünüz, mükemmel ve sür'atli Ford kamyonları vasıtasile bunlarm m>ktai hareketleriae eşyayi ticariye nakletmek mümkün olmasaydı gerek vapurlar ve gerekse şimendiferler ne kadar faydasız ve lüzumsuz birer vasıta bahııe girerlerdi. Vakit henüz mfisaitthr. Tiearet işlerinizi tetkik ediniz ve hesabatmızın beliğ ifadatı karşısmda kendi işlermiz içm de bu sene ve hatta br çok seneler daha Ford araba veya kamyonlannın saadet ve refahmız noktai nazarından en esaslı ve mübrem bir ihtiyaç olduğuna kanaat getirebHeceksiniz. Ford idarelidir ve bükassa bu mem Vilâyet idare heyeti dun toplanmış, damızlık olmıyan hayvanlan bilâresim şehre soktukları iddiasile haklarında tahkikat yapüan Vilâyet Baytar müdürü Rasim Beyle diğer baytarlar hakkındaki evrakJ tetkik ederek men'i muhakemelerine karar vermi^tir. İstanbul belediye hududu haricinde mal terketmiş olan etabli rumlara tevzi edilecek olan 150 bin lira için alâkadarların istihkaklarımı yazmak üzere muhte lit mübadele komisyonunca hazırlanan talepnameler yanndan ltibaren tevzl edilecektir. Alâkadarlar bu talepnameleri dolHindistan'm Simali Garbî eyaleti bir durarak iki ay zarfında komisyona iade sahnei harp halini almıştır. Dağlı kaedeceklerdir. bail bir çok yerden İnsiliz arazisine girmlş harbediyor. Lort İrvin bir taraftan Etabli vesikaları Muhtelit mübadele komisyonunda Gandi ile haDisanede müzakereye çarşamba günü üçüncü büro içtima ede devam ederken diğer taraftan millî konrek devam edilmekte olan etabli vesikası greye ve mensuplarına karşı şiddetli bir tevziatının ne şekilde cereyan ettiğini mücadele açmıştır. Belli başlı kongre müzakere ederek bu hususta bazı mu rüesası tevkif olunarak hapsolunmuştur. karrerat ittihaz edecektir. Fakat ne kadar tevkifat yapılırsa yapılİstanbuTda şimdiye kadar tevzi edilen sın mevkuflann yerine derhal başka etabli vesikası 30 bini ve GarM Trakya'fedakartar eıkarak istiklâl teşkilâtını da 3 bini tecavüz etmiiştir. ve harekâtuıı devam ettiriyorlar. Hareketin tethis ve silâh ile teskin edilemiyecesi İngiliz'ler tarafından hissolunuyor. İngiUz'ler Hindistan mes'elesinde bir çıkmaza rtrmişlerdir. Bu işin Yedek muallim kadroları yapılacak nasıl neticeleneceği zamanımızın en Maarif Vekâleti Emanetlere şu mühim era]îh bir muammasıdır. Lort İrvinin tamünl gönderdl: son teşebbüslerine karşı Gandi Hindis«Hastalık, dogum ve askerHk gibi mecburî devamlı ayrılıklar yüaünden derslertn açık tan'a istediği zaman İngiliz imparatorkalmamasını temin için her vilâyet maarif lugundan aynlmak hakkı ve halka karkadrosunda maarif idarelerince takdir edimes*ul bir millî hükumet verilmediklecek adette (yedek muaDim) bulunduru çe itaatsizlik hareketinl tevkif etmlyelacaktır. Hadrolara konulaeak yedek mualüınJer ceginî kat'I bir llsanla baldirmiştir. Valii umumî bu taleplert reddetmiçtir. şu suretle kullanılacaktır: İhtiyaç bulunmadığı.yani asıl muallimlerin apnlpınülaıbn rdd mecbori bir sebeple devauüı olarak ayrıl MUHARRFM FEY7I ması hali vaki olmadığı aanaan yedek mnallimler, talebesi hadden fazla mekteplerde açılacak şubeleria mualliraİLklerinde çalı^ tırıhr. VUâyetlerin 1931 bütçelerine yukanki maksatların temini için icap eden tahsisatm konolması lâzımdır.» Şehir meclısi için hazırhk oaa Defterlerin tetkiki üç dort güne kadar bitecektir Belediye intihabı bazırlıklan faaliyetine devam edilmektedir. Bazı kaymakamliklarda teşekkül eden intihap komisyonlarında intihaba iştirak edeceklerin isimleri yazılacak olan cetveller bittiğinden belediyece biner adet daha gönderilmiştir. Encümenler isimlerin tetkikine devam etmektedirler. Bu tetkikat üç dört güne kadar bitecektir. Kadın mı yalancı, erkek mi ? Bu da bir kadın yüzünden. Fakat karım mütemadiyen yalan söylüyor Hem gayet basit şeyler için. Meselâ bir kumaş kestirdi, metrosu 6 liradan. Bana 3 liraya aldım diyor. Meselâ Erenköy'üne gidiyor, ben sorunca, dişçiye gittim diyor.. öyle saçma yalanlar ki, en basit mantıkla meydana çıkıyor.. Etrafımdaki kadınları tetkik ettim, hepsinde ayni kusuru gördüm. Biz erkekler bu kadar yalan söylemeyiz. Bana kalırsa kadınlar erkeklerden daha yalancıdır.» Bu fena mukaddemetere rağmen biz yeni fırkanın adamakıllı taazzuv ederek memlekette mürakabe ve münakaşa usulünü tesis edecek hakikî, samimi ve nezih bir fırka olabilmesini bütün samimiyetimizle temenni etmekte devam ediayni Ne hacet. Fethi Beyin nutkunu irat yoruz. Bu samimî tenkitlerimiz maksadı istihdaf eden hüsnü niyetimizin edeceği günün arefesi afcşamı İzmir'în Basmahane sentlerinde Fethi Bey ta mahsoJüâür. kolaylıkla iktiham edebilecek bir kudraftarlığı eden bir kaç yüz kişinin elebaYUNUS NADİ ret ve sağlamlıktadır. Ben kadın ve erkek bütün insanIarın yalan söyledi^ine inanırım. Yalnız mahiyeti şir.. Kadın hayatı daha basit c ğu için yalan • ları da fıstıkiçi doldurmaz nevidendir. Erkeklerin hayatı daha mürekkep olduğu için yalanları da daha usturupludur. Kadın nerelerde yalan söyler: Tefahür için... Kusurlannı saklamak için. Bir de bazıları para için söyler. (Fakat bu kocasına karşı olduğu için hesaba girmez.) Ya erkekler ne zaman yalan söyler? Mübira, onlar ancak mühim za manlarda yalan söylerler: Meselâ karılarını aldatmak için. Müşterilerini, âmirlerini, memurlarını atlatmak için... İktisadî, siyasî dalavere çevir C. H. Fırkasında hazırlıklar mek için. C. H. F. da intihap hazırlıklanna deYa para için diyeceksiniz.. Bütün vam etmektedir. Dün de müfettiş Hakia bu yalanların sebebi paradır. Fakat Şinasi Paşanın riyasetinde İstanbul VImühimdir. Ve bu hususta söylenen lâyeti heyeti merkeziyesi ile mntemetyalanlar mübahtır. İşte erkeğin ah ler toplanarak müzakeratta buhınmu?lardır. Bu içtimada yeni intihapta C. H. lâk taksimi böyledir. Kadın ehem F. nın alaeağı faaliyet tarzı hakkındâ miyetsiz yalan söyler, onun için ya izahat verilmiş ve içtima geç vakte kalancıdır. dar devam etmiştir. Erkeğin yalanı mühimdir. Erkek kanun yapar, çalanı cezalandırır.. Uç, beş kuruşa kadar ehemmiyet • siz çalanlar hepsi mahpustadır. Yeni bir kadın hâkim Tüccar ihtikâr yapar, halkı dolanİstanbul ikinci ceza mahkemesi zabıt dınr.. O hırsızhk değildir. Mes'ul kâtiplerinden ve darülfünun hukuk favazife sahipleri milyonla çalar.. kültesi mezunlarından Meliha Hanım Canım bunlar mühim siyasî raes'e İzmir Ağırceza mahkemesi aza mülâlelerdir. tnsan öldüren katiller ha zimliğine tayin edilmiştir. Bu suretle pisanededir.... Siyasî caniler?.. On adliyemiz, Meliha Hanımla üçüncü kadın hâkimi kazanmıştır. lar mühimdir.. O başka mes'ele... İşte kadınlann yalanları ile er Maliye Vekilinin meşguliyeti Maliye Vekili Saracoğlu Şükrü Bey keklerin yalanları arasında bu fark dün Avrupa seyahati hakkındâ Başvekil vardır... İsmet Paşa Hazretlerine arzı malumat Hangisi daha çok söyler... Hari etmiş ve öğleden sonra Perapalâs otelintasını çizdim... Artık bundan ge de şehrimiz müessesatı maliye mudürri, var kıyas et vüs'ati deryayı hik lerini kabul etmiştir. Bu meyanda kendisinl alyaret ed«n met neydüğün... Maliye müsteşarı Ali Rıza Bey şehrimizCici Anrte deki tetkikatı hakkındâ Vekil Beyle uzun müdd*t jörüşmüştür.