16 Ağustos 1930 Tarihli Cumhuriyet Gazetesi Sayfa 3

16 Ağustos 1930 Cumhuriyet Kumandanhk vazife ve mes'İ uliyetini yüklenecek kadar o • tff muzlarında ve dimağında kuvH vet bulmıyanların feci akibetler% le karşılaşması gayrikabili ictif naptır. w Gazi Mustafa Kemal J Harpte her şey ruhidir: Ma''neviyat ve fikir filen mevcut * kuvvetin yarıdan ziyadesini kil eder. Napoleon Peşaver'de kıyam nihayet isyan halini alıyor fy 4 Ingiliz taburu şehrî muhafaza ediyor. Asiler hücuma hazırlanıyor SOfcJ TEDSRAELAR LMI MUSAHABELER Tayyarecilikte son terakkiler Sıkı poyraz Oturup Maltepe'de El atarken sepete Sıkıca bir poyraz Başladı melteme de Her kadın etti telâş Ne etek kaldı ne baş Savurup açtı hava Çok şeyi eyledi faş Bilmem amma adım AI», üryan kalarak, Ağzının da tadını *** Dedi derhal gülerek Buna derler ki felek Koca boynozlarını Köklerinden sökecek Dedim enfes bu nefes Çok güzel doğrusu pes Çınlasın dur yazayım Koca ruhunda bu ses Gene güldü dedi ki Yazınız, çünkü iki Koca varsa başı dinç Koca benzer, öteki Bunu her bir borada Mahşer olmuş sırada Söyleşirlermiş, evet, Gülüşüp bir arada Sıkı poyraz da bile Zevk ile neş'e ile Nükteler besteliyen Can feda bövle dile *** Biz de şayet bu sözü Söylese bilgi özü Ç'karırlar billâh Nice bin tane gözü Gâvei Zalim Jandarmalar Bürhaniye kaymakamını dövdüler Bürhaniye'de kaymakam vekilliği yapan tahrirat kâtibi ora jandarmalarının yolsuz hareketlerini görerek ihtar etmek istemiştir. Derhal köpüren jandarmalar kaymakam vekiline alenen dayak atmışlar, sonra da ellerine kelepçe vurarak tevkif etmislerdir. ettiği bu nihayetsiz kıymetli * * Yalnız kanattan ibaret tayyareler muvaffakîyete doğru gidiyor | Simla 15 (A.A.) Biri İngiliz, mağa çahşmaktadır. H Tabye müdafaası muharebe Sünnî mezhebinde olan Orakzais k şekillerinin en kuvvetlisi, sev ., üçü yerli askerlerden mürekkep dört tabur bir ihtiyat tedbiri olmak kabilesi efradından mürekkep kü M kulceyşî taarruz ise zafere götüf üzere Jhansi şehrinden Peşaver'in cük bir kuvvetin Khanki ırmağı sa & ren yegâne tesirlisidir. g 100 mil cenubu şarkisinde bulunan hilinde toulanmakta olduğu ve kuvMoltke vetli surette tahkim edilmiş olan Rawalpindi'ye nakledilmistir. Peşaver 15 (A.A.) Musak Kohat şehrine hücum etmeğe ha â Biitün mes'uliyetleri uzerıme*» Bütün mes'uliyetleri hels'Ier ile Mohmands'lar aralarını zırlandığı rivayet olunmaktadır. g alabilirim; vaktinden evvel zaaf* açan ihtilâf ve nizaları halletmişler Kurram havalisinde tayyare bom göstermek mes'uliyetini ise as * dir. Hacı Turan bazi Peşaver'e hü bardımanlarının neticesi olarak cum etmek için adamlannı topla şimdilik sükun hüküm sürmektedir. Hindenburg 4 1 l MMnmMiııııııllllllllinilllllllllllllllllllllllllllllllllHllllnıiMimiMi Şüheda âbidesini zlyaret Çanakkale şehttîennin âbidesi onünde yitpılan merasim çok hazin oimuş, mübarek öluleıe fatihalar yollanmıştır Çanakkale 15 (Gülcemal vapurile giden muharririmizden) Şuheda abıdesini ziyaret edecekleri hamil olan Gülcemal vapuru bu defa çok kalabalık olarak İstanbul'dan ayrılmıştı. Vapurda Kolordu kumandanı Şükrü Naili, Fırka müfettişi Hakkı Şinasi Paşalar, dığer bir çok zevat da vardı. Çanakkale'den Vali ile bir hey'et vapura geldi. Bu defaki ziyarete Gülcemal vapurunun tahsis edilmesi bu senekl ziyareti çok rahat bir şekle sokmuştu. Gülcemal Çanakkale boğazmdan ilerlerken, Cevdet Kerim B. uzun bir nutukla ve vapur her muharebe istikametine geldikce Çanakkale'de yarattığımız şe hamete dair cok şayanı dikkat malumat veriyor, tarihte emsali olmıyan bu kahra manlık destanını anlatıyordu. Cevdet Kerim B. buradaki ecnebi abidelerini göstererek: « Onlar ne kadar yüksek olsa. bu F«1âziz'de nesii mahvoluyor! 150 günahkâr kadından 14Ssı zührevî emrazla mcduldür Elâziz 15 (U. Mu.) Elâziz'de fuhşun şekü ve mahiyeti pek feci bir haldedir. Vilâyet sıhhiye müdürü Mes'ut Bey sehirde müseccel 150 umumî kadından 146 sının zührevi emrazla malul olduklarını söyledi. Memleketin sıhhat işleri çok ihmal edilmiştir. Sıhhiye Vekilimi zin ehemmiyetle nazarı dikkatini celbederim. Fuat Sade kanattan ibaret kuyruksuz tayyareler Yaşamakta olduğumuz şu zamana dan yepyeni bir tarzda (aile volante Sır saklıyıcılık irade kuvveti t ucucu kanat) ismini I nin, boşboğazlık ise ruhî zaaf] (Hava devn) dense çok yennde bir ci re ımalınin ımtiyazınıtaşıyan bir tayyaıstemışti. nas sarfedilmiş olur Çünkü gunden I ların bir nevi tezahürüdür. Isminin delâlet ettıği veçhile yeni güne insanlann meşrep ve ahlâkları » * • ve ne kadar havaî oluyorsa. ciddî. ağır. icat edılen bu tayyarelerde yolcu **• f f Askerî mecmua] eski şeyler de çalâk, hafif, yeni şeylere tayfa kabineleri. motörler, nakledile mevkilerinl terkederek ortadan kalkı cek eşya ve ıhrak olunacak madde de lutlan delseler. eğer tarihi tahrif etmezHer taraf, her hareket, yaşamak tar poları hep kanat dahiline yerleştiril lerse üzerlerine yazacaklan yazı hezizının yeni bir muhite intikal etmek u miş, eski tayyarelerde bunları ihtiva emettir. Halbuki Türk'un şehamet abıdeden (Fuselage) tamamen refedılmıstır. yor. si zaferile haykırıyor» dedi. Dümenlere gelınce onlar da kanatlazere olduğuna delâlet etmektedir rın uçlarma yerleştırilmiştır. Gelecek sene abidelerin vaz'ı esası yaHayatın ilk cursumesi denizlerde vüBu yeni tarzın en buyuk faydası cude geldikten ve o muhitte geçirılmesi pılacak. ozaman merasim karada yapımümkün olan tekâmül safahatmı do Fuselage kısmının tayyı sayesinde lacaktır. laştıktan sonra nasıl toprak sathına tayyarenin sür'atle ilerlemesine mü Jandarma müfrezeleri silâh atarak şeintikal etmiş ve orada da yüz binlerce manaat eden hava mukavemetinin a hitleri selâmladılar Meşhur hafızlar tasene bannıp âli istihalesinde devam zalmasıdır. rafından mevlidi şerif okundu İhtifal Sabık Kral Efganistan'a gi eylemiş ise, şimdi de daha yükselmeğe, Aero Dynamique tunellerde icra edideceği haberlerine hayret hava muhitine çıkmağa çalışıyor. len tecrubeler tayyarelerın ilerilemelehey'etine Kadın birliği namma iştirak eden Iffet Halim H şehitlikte bir Türk tnsanlar bu yeni muhite ilk adım rine karşı gelen hava mukavemetinin. etmektedir lannı balon ve tayyarelerle atmış, pek biri kanatlara diğeri sair harıcî kısım anasının kalbinden doğabilecek en ralara ait olmak üzere ehemmiyetleri muhim hisleri bu mubarek topraklara döSabık Efgan Kralı Amanullah Hz. bir hoşlarına giden bu lâcivert, temiz, pü adil iki kısma ayrıldığmı meydana cı kebilecek kadar hazin ve müşfık bir nu kaç gune kadar Italya'dan avdet ede rüssüz sahada dikiş tutturmağa azmet karmıştır. tuk söyledi. Harbın acıklı tecellilerini cek, yazı Büyükdere'de geçirdikten son mişlerdir. Her şeyde bitaraf olması lâzım olan Eğer tayyareler (Fuselage) ları refedilir fakat büyük muzafferiyetin yıkılmaz se ra sonbaharda Roma'ya dönecek ve arve kanatlar da yukarıda soyledieim şeytık orada yerleşecektir. Müşarünileyh, (ilim) bile eski an'anesini terked^rek merelerini hulâsa eden nutukta yaralı, en büyuk feyizini hava! ihtiralara tev leri içine alacak ve uçları da irtıfa duItalya gazetelerine, istanbul'dan Roma'menini ihtiva eyliyecek surette vazedi mağrur. muztarip, müftehir bir ana ru ya gitmesinin HintEfgan hududundaki clh etmeğe başlamıştır. lirse muayyen bir sahanm muayyen bir hu vardı. son hâdiselerle alâkadar bulunduğu Balonlarda, jeplinlerde. bahusus taysuretle kat'ı içm iktiza eden motörlerle yolunda bazı Ingiliz gazetelerinin neş yarelerde mühim bir terakki adımı aAli Fuat ıhrak olunacak maddelerin sikletlert yariyatma hayret ettiğini söylemiştir. tılmamış gün geçmiyor. Goz nurlarımız n yarıya tenezzul edeceği hesap edil Sabık Kralm Boğaziçi'nde bir yalı sa jeplinleri Atlâs! muhitte takip ederken mişt: tm alacağı rivayetinin, Efgan sefiri deniz tayyareleri bunlara rakip olabiIşte bu suretle sikletten edılecek istiulâm Nebi Hz. nin ahiren Kireçbur ı lecek yeni bir şekle giriveriyor. Bununla fade ya sür'atin ve yahut hareket sianu'nda Gazi Etem Pş. yalısını satın al I meşgul olmağa vakit bulmadan yelkenli sile taşıyacağı eşyanın tezyidine hasromasından galat olduğu anlaşılmıştır. j tayyareleri haber alıyoruz Acaba bu da lunabilir. I Harp, iradelerin ve ruhî kuv * fvetlerin çarpışmasından ibaret ~ Nir. • •• I Amanullah Hz. Yakında Romadan avdet edecektir Kâbil'de kolera Istanbul dilsizleri dün bir içtima aktettiler Cemiyet Reîsi nutkunda teşebbüsleri hakkında izahat vermiştir ğim kadar, çocuklarımı ve kardeş Diyarbekir'de Mirliva Mustafa Ke Ankara'ya gelmiştir. Bu defaj lerimi bile sevmedim!.. mal Pş. ve nihayet Ankara'da B. M. İnebolu tarikile gelen ve Ingiliz'leDiyordu. Derin ihatası ve malu Meclisi Reisi Mustafa Kemal Pş. da rin sıkı kontrolundan kendisini güç matı itibarile pek kıymetli bir ka M. Açkof'a teveccüh ve muhabbet belâ kurtarabilen M. Açkof'un ü • zerinde (Ticaretle meşgul, Çataldın olan Madam Açkof, siyasî göstermiştir. Gazi Hz., Mirlavahğa terfii vesi ca'h Eyüp Ef. oğlu Bahri Ef.) na • mes'elelerde kocasile hemfikirdir. mına bir pasaport vardı. M. Açkof Madam Açkof ta Makedonya ko lesile kendisini tebrik eden ve o sıİstanbul'da tedarik ettiği bu pasamitesinin kadınlar gurubunun rü rada İstanbul'da bulunan M. Aç Beynelmilel verem kongreri portla 22/1/38 tarihinde Ankara% esasındandır. Makedonya komite kof'a Diyarbekir'den gönderdiği ya gelmişti. açıldı Olso 13 Beynelmilel verem sinin ziyafetinde reisin sol tara 25/3/916 tarihli telgrafında ezcümM. Açkof, Gazi'nin duvarda as» kongresi 800 azanın iştirakile fında Madam Akçof'a mevki veril le diyor ki: lı büyük kıt'ada bir resmini bang «Her vesile ile olduğu gibi bu deKral tarafından açılmıştır. Kon mişti. fa da terfiim münasebetile ibraz gösterirken: M. Açkof, Gazi Hz. le ilk defa grede verem hakkında mühim Mustafa Kemal'in resmini» 1913 te Sofya'da bir sosyetede ta buyurduğunuz asârt müveddete müzakereler alacaktır. yalnız benim evimde değil, hemen nışmış ve kendisinin ifadesi veçhi hassaten teşekkür ederim. Sofya'lerle izdivaçları muvafık olacağı le, o günden itibaren kalbinin en da en son günlerimizin samimiyet bütün Bulgar evlerinin salonlarınnı, dilsizlerin dilli kimselerle ev büyük yerini Mustafa Kemal'e ver lerini hatırlarken zatı âliniz gibi da görebilirsiniz. Gazi burada iken ?i"]er grup halinde Dün toplanan dil lenmeleri halinde saadet temini miştir. Diyor ki: hakiki dostlarımızın muvaffakiyet kendisini tanıyanları ve bütün Soft« ya'yı teshir etmişti. Büyük zafer * fstanbul Dilsizler Cemiyeti hey' işaretlerile, Türkiye'de iki binden pek müşkül olduğunu izah etmiş Mustafa Kemal, Sofya'da en temennilerinden pek ziyade müte lerinden sonra bütün Bulgaristan*İ eti umumiyesi, dün Fatih'te Haliç fazla dilsiz bulunduğunu, bunların, tir. küçüğünden en büyük sefirine ka hassis olmuştum. Atii karipteki mu teshir etti; dedi. idman kulübünde toplanmıştır. Cel çocuklarına İstanbul'da bir mek • Dilsizler ikinci bir içtima akti dar hiç bir ecnebi mümessilinin gör vaffakiyetlerden memnun olacak Gazi Hz. nin Bulgar milleti hab* seyi Cemiyet reisi Süleyman Sırrı tep açılması lehinde Maarif idaresi kalplerimizin hakiki meserretlerile ne karar vererek dağılmışlardır. mediği hürmet ve itibarı görmüş kındaki son beyanatı Bulgar'lari Bey açmış, evza ve harekâtı ile u • nezdinde vaki olan teşebbüsleriyekdiğerimizi derağuş ve teyidi muMüteakip içtimada Reisicumhur tür. Sofya'nın en büyük kibar me haleset gününe pek büyük tahas cidden minnettar etmiştir. Bu bezun izahatta bulunmuştur. nin miisbet,, bir netice vermek üzehafilinin hususî salonlarına kabul Süleyman Sırrı B.in kâh kolları re olduğunu, bu husustaki evrakın Hz. ne arzıtazimat etmek ve bazı edilen ilk ve yegâne ecnebi, Türk sürle intizar ederek gözlerinizden yanat bütün Bulgar gazetelerinde en büyük harflerle yazılmış, bir çok nı açarak, kâh ellerile bir çok işa Maarif Vekâletinin tasvibine gön istirhamatta bulunmak üzere ara ataşemiliteri Mustafa Kemal Bey b'perim.» salonlarda çerçevelenerek talik e larından bir mürahhas seçecekler di!.. retler yaparak, bazan ellerinin işa derildiğini söylemiştir. Altmcı Kolordu kumandanı Mirliva dilmiştir. M. Açkof diyor ki: retlerini gözlerile kuvvetlendire • Mustafa Kemal Bundan sonra dilsizlerden Ed dir. Dilsizlerin temenniyat ve istirM. Açkof'un en acı günü Gaz Sizi temin ederim, Gazi için Gazi Hz. umumî harp esnasında çarpmıyan tek Makedonyalı ve tek rek vaki olan izahatı hazırun tara gart Faracı Efendi tarafından gene hamatından başhcası, Tütün inhi Hz. nin Sofya'dan ayrıldıkları ta fından çok alâka ile takip edilmiş evza ve harekât ile bir konferans sarı idaresinin mevcut depoların • rihtir. M. Açkof, aynldıktan sonra M. Açkof'a bir de resimlerini ihda Bulgar kalbi yoktur. tir. verilmiştir. Mumaileyh, konferan dan birinde kâmilen dilsizleri is da Gazi'yi unutmamış, derin hür etmislerdir. M. Açkof'un müzeyyen KEMAL SAUH met ve rabıtasını daima teyit eyle bir altın çerçeve içinde muhafaza Süleyman Sırrı Bey, hareket ve smda dilsiz kadınların dilsiz erkek tihdam etmesi teskil etmektedir* M. Zaleski, bu kabilden tezahürlerin iki devlet arasındaki münasebat saha • sında müsbet bir faaliyet sarfetmejp imkân haricine çıkardığını, sulh ve müsalemet dairesinde elbirliği ile çalışmağa matuf prensiplere zıt bir hava vücude g:etirdi|ini ilâve etmiştir. Eğer yalnız hareket siasınm tezyidl ranın üzerindeki: ^ .. , „ , . . . . , „ .. maksızm kuyruklu, kuyruksuz, tayyar suretile istifade edilmek istenirse tayEfgan sefiri Gulâm Nebi Han Bfgı' i k a n a t . . . ^ {lim £ . Dostum M. Akçof'a e n s o n nlvüeri nıstan'daki son hâdiselenn isyan mahi , yareyi (1000) kilometreye kadar gotü21/11/33 ren yanıcı maddeler bu defa onu (3000) yetınde olmayıp alelâde bir şekavet ha1. . * fbaresinin altında Gazi Hz. nin Tahran 14 (A.A.) Kâbil'de müstevlî reketinden ibaret bulunduğunu, Guhu J kilometreye kadar sevkedebilir. B u d l e surette huküm süren koleranm sirayet damen havalisinde sükunet temin edilBu tarz sayesinde temm edilen isti imzaları vardır. ^ 5 bakarsak Bahrimuhit or dairesini her gun biraz daha btiyült diğini, Kâbil Valisinin değll, Kâbil b e ' ^ a ™ 1 0 5 v ü c u d e getirilen (Tayyare a fadelerden bırı de eski sıstemın yal Tam bir ihtilâlcı ruhu taşıyan M. mekte olduğu söyleniyor. Kandahar a lediye reisi Abdürrahman Hanm idam nız govdeye teksıf ettıği alât ve eşyayı Açkof, millî mücadelenin ilk senehalisi hemen hemen tamamen şehir olunduğunu beyan etmiştir. de iskânı mümktin havaî adalar ve o kanatların genıs satıhlarına yaymak. sinde, Ankara'da Meclisin henüz haricine çıkarılmıştır. ' teller meydana getirileceğine hiç şup tayyareleri ımar ettiğımız maddelerin açıldığı aylarda Sofya'da duramaİran'ın şimalinde bulunan Jifan haheniz olmasın! de hafifleştirilmesini temin etmektır. mış ve Ankara'ya gelmişti. Gazi valisinde vahim bir kuraklık hukiım Biz şimdiden akıllı davranalım Tası Havaî nakıl vasıtalarından bekleni sürmektedir. Pirinç zer'iyatınuı bu yüztarağı toplıyarak havaya nakletmenin len gayelerin (NewYork) ı (24) saatte Hz. o zaman Ankara Ziraat mekte» den ehemmiyetli surette hasara uğrı çaresine bakalım. Yoksa bu sefer de (Parıs) e (Ostralya) yi (3) gıinde Lon binde kararfitâh kurmuşlardı. M. yacağı zannolunuyor. dalgmlık edecek olursak biraz sonra dra'ya raptedebilecek hareket sialan Açkof burada on on iki gün kadar bize zemin üzerinde refakat edecek ta nın (2000) kılometreyi tecavuz eyliye misafir olmuştur. Mustafa Kemal'i vuklarla kedilerden başka hiç bir kim cek tıcaret tayyarelerinin icadı olduğu pek yakından tanıyan M. Açkof, senin kalmadığmı gorerek ağzımız bir göz onune alınırsa (Pr. Yunkers) m kanş açık kalır! son ihtıra w. ehemmiyeti derhal tes o zamanlar Avrupa'nın bir sergü* 1 zeşt olarak telâkki ettiği Mustafa 1 lim edilir. *** Berlin 15 (A.A.) M. Treviranns ga zetecilere vaki beyanatında Almanya' 1910 tarihinde (Pr Yunkers) tarafınAbdülfeyyaz Tevfik Kemal hareketinin, behmehal m u | nın şark hudutlarında müstacelen bazı vaffak olacağına iman etmiş ve avtashihat yapılması lâzım olduğunu söydetinde Bulgaristan'da bu yolda lemiştir. neşriyat yapmış, nutuklar h*at et Varşova 15 (A.A.) M. Treviranus'un mişti. Gazi Hz. bu misafiret esnabazı beyenatı üzerine Hariciye Nazırı M. sında M. Açkof'a bir gümüş pala Zaleski, neşrettiği bir tebliğde, Alman ihda etmislerdir. M. Açkof'un kakabinesine dahil nazırlardan biri tarabul odasını tezyin eden bu palamıf fından Lehistan devletinin tamamiyeti aleyhine olarak vaki beyanattan dolayı üzerinde (Ameli Yusuf 1323) yazt Alman maslâhatgüzarı ile görüştüğu sıhdır. [Birinci sahifeden mabait] miştir. Buna mukabil Anafarta'larrada bu beyanatı şiddetle proteste etmiş M. Açkof, iki sene sonra tekra* Ben Mustafa Kemal'i sevdi da Miralay Mustafa Kemal Bey, olduğu kaydedilmiştir. Günden güne tetevessü ediyor Gulâm Nebi Hanm beyanatı nas ^ b i r f y d l r M d e m f e meydan kai Almanya'nın talebi Leh hududunun taslıihi isteniyor Gazi ıçın çarpmıyan Bulgar kalbi yoktur!