5 Temmuz 1930 Tarihli Cumhuriyet Gazetesi Sayfa 1

YUNU8 NADİ İDAREHANESİ: f Myoflnumumiye karşısında dairei mahsnsa f : Telgraf: Istanbul Cumhuriyet | PoŞta kntnan; N° 2 4 6 J T U f A n • Başmuharrir : 2366 I e i e T O n . Tahrir müdürtl : 3236 Idare mUdürU 2365, Kitap kısmı: 472 Cu m hu riyet Eşkıyaların tenkili için her tüıiü tedbir alındı. Tenkil haberine an bean intizar ediliyor CUMARTES1 5 TEMMUZ 193O ABONE ŞEjRAjtTİ MODDET: İTORKİYE IÇİNf HARİÇ İÇİN I Seneliği \ 1400 Kr. I 2700 Kr. : 6 Ayhğı: 750 Kr. j 1450 Kr. 3 Ayhğı : 400 Kr. \ 800 Kr. Nüshası her yerde n Hükumetine Bîr Nota Verdik Vazife ve mes'uliyet Dresden, haziran, 930 Modern devlet, modern içtimaî ve iktfeadi inkişafın çocuğudur. Onu anlamak istiyen; boş yere başka taraflara baş vurmamalı, asırlarm tozlan arasında cbagün» a aramamalıdır. Içinde yaşadığımız devir' bütün maddî ve manevî belirişleri ile, başübaşına bir hâdisedlr. Anadolu Ajansmm dünkü nüs Toprak yüzü, hiç şüphesiz, pek çok dev hamızda neşrettiğimiz tebliği pek letler, cemiyetler görmüştür. Biz bunla haklı olarak hatıra geldiği halde nn bir çofuno yalnız ana çızgileri seçi bir türlü ihtimal vermek istemedilebilen bir hayal görtintişü gibi yaşıyo ğimiz bir hakikati Türk efkârı urnz, onu yaratan kudretlerin mahiyetimumiyesinin gözu önünde tecelli ni nmnmi prensiplerden çıkarmağa çaettidi. Iışıyoruz. Bir müddettenberi Ağrı dağı hâBüsbütün başka tarihl ve iktisadi çerçeveler arasına sıkışmış devlet ve cemi disesini çıkaran ve hiç şüphe yok, yet bünyeleri artık çok gtiç seçilen sesl lâyik olduklan en şiddetli cezayı görmekte gecikmiyecek olan eşkifle, bize, bundan başka bir şey fısıldıyamaz. Eski cemiyetterde, eski devletterde yaya tran hükumeti tarafından ade bir vazife ve mes'uliyet mefhumunun çıktan açığa yardım edilmekte, eryaşamış olması icap eder. Çünkü her ce zak, silâh ve mühimmat verilmekmlyet, kendisine göre, manevî jHçülere ettirdi. vflcat verir. Fakat bir zamanlar vazife Haktaki intibah olan şey, bunn da pek lyi biliyoruz, bnHer ne olursa olsun, bu g&n kat'iyen vazife değildir, yanında da vazifeye arkadaşlık eden «mes'uHyet» küstah sakilerin cür'etlerini hayatyoütur. Teni cemiyet ve onnn kudret larile ödiyecekleri muhakkak ol şekll yenl devlet; vazife ve mes'uliyet makla beraber bizimle dost geçiinkilâbuun muayyen safhalarıdır. nen komsu Iran'm bu suretle ha Tahran Sefirimiz Memduh Büyük Fransız ihtilâli eski vazfie ve reket etmesi, Türk efkârı umumiŞevket Bey mes'uliyet sisteminin yıkılışı ve onun yesinde fena bir tesir ve çok ye yerine yeni vazife ve mes'uliyetin doğn rinde bir infial uyandırmiftır. resmî maluata malik olmadığını şadur. Vazife ve mes'uliyet sözleri oldusöylemektedir. tran mehafilinde ğu gibi kaldı. Fakat bu sözlerin ifade etBir nota verdik tikleri şeyler büsbütün değişti. Bu; Av Şehrimizdeki Iranî'ler de bu harupa'ya jeolojik çehresini veren büyük reketi takbih ediyorlar. Iran je • Bizim sureti hususiyede aldığı jeolojik inkılâba benzer. Modern devlet neral konsolosuna gelince, o, Ağrı mız malumata göre, Iran hükumekurulurken modern vazife ve mes'uliyet dağı hâdiseleri hakkmda hiç bir tinin eskiyaya erzak ve silâh ver telâkkisi de bir kudret haiine gelmişti. Azgın ve kudretli taçlılar bunun karşısında boyun iğdl. Kudret; halkın eline geçti. İngiltere ve Amerika vazife ve mes'uliyetin muazzatn manasını daha evvel anlamışta. Fakat, Fransız ihtilâli bunu popüler yaph, ber tarafa dağıttı. Modern devlet, onun için, şekll değişikliği değildir. İçinde yeni vazife ve mes'uliyet duygusu hükiim sürmiyen devletler, şekilleri ne olursa olsun, böyle Amerika'ya doğru şimdi Bahri bir tabir çerçevesi içerisinde münakaşa Muhiti geçmekte olan Zaro Ağa • edilemezler. Eski medresenin yıkılarak yerine yeni mektebin geçmesi, yeni ter nın seyahatinin çok şayan dikkat biye politikasının büsbütün devlete ait tarafları bulunmaktadır. olması hep modern vazife ve mes'uliyet Zaro Ağa'yi Amerika'ya götü telâkkisinin kudretli neticeleridir. Hür ren Eyüb'ün ilerisinde bir çif liğin riyetini kazanmamış cemiyetlerde vazi sahibi olan Ahmet B. le diğttr bir yet başka türlüdür. Böyle cemiyetlerin en zattv Bu ikinci zat kendisinin Za büyük (!) vazifesi «itaat» mefhumu ile ro Ağa'nın torunu olduğunu iddia ifade edilebUir. etmektedir. Fakat Zaro Ağa bu Modern mUletlerin temelini kuran kanunlar (Teşkilâtı Esasiye) hür fertlerin nun aslı olmadığını, kendisinin tovazife ve mes'uliyetlerini münakaşa e runu bulunmadığmı beyan etmiş der, onlara şekil verir. Onun için bu te tir. Zaro Ağa'yi Amerika'da içki mel kuran kanunların modern devlette, düşmanlığı ile maruf bir cemiyetin modern politika hayatında çok ehem azası istikbal edecektir. Asirdide miyetli bir manası vardır. Gene onun ihtiyar bu cemiyet tarafından içki için her modern millet temel kuran ka aleyhinde propaganda maksadile nunu İçtimaî varlığının çok yüksek bir celbettirmektedir. Amerika intihaifadesi sayar ve onun tam manası ile batında içki mes'elesinin tesiri ve hâkim olmasmı ister. Temel kuran kanunlar; vazife ve mes'uliyetlerin, çok bunun yeni dünyadaki ehemmiyedefa, yalnız geniş çizgilerinden ibarettir. ti malumdur. İşte bizim Zaro Ağa Bunları milletlerin siyasî istidatları, si böyle mühim bir işte rol oynıya yasî anlayışları işler ve daha geniş tebel catır. Cemiyet, Zaro Ağa'yi bir çok lürlere götürür. Onun için, emilletler şehirlerde dolaştıracak ve bu ihtiAmerika'daki içki duşmanlarının kendilerine göre devletler kurarlar» sö yar Türkü 150 yaşına vasıl olmasıreislerinden zü, daha ziyade böyle vaziyetleri ifade nın hep içki istimal etmemesinden MT. Conson eder. ileri geldiğini ve içknin sıhhat ü «Bu kadar uzun yolculuğu ihtiyar Gazi; yarattığı eşi bulunmaz eserin zerindeki mazarratlarım ilân ede için sıhhatime güveniyorum. Yaşım vazife ve mes'uliyetin en sezgfli bir şekli k Ak l ii kadar Amerika altını getirisem olduğunu «Gençliğe Hitap» ında en kud cektir. esnasında: Çok sevineceğim.» Demiştir. *,».« ^. s ~ hareketi Zaro Ağa » retli renklerle anlattı. Bir gun karanlık; IIMIIIMHinillUMlll1l1lttlMmiHMMmil11IIIUIItllllHlllllllHllllUIH11imllMllllllllt1lllllllltlllinulllllMIII1IM!lninillllllllllllll(]IIIIIIIllllMrilUIMIIIU Türk'ün yoluna düşerse, işte o gün Türk, her şeyi kendisinde bulacaktır, yaratıcı feaynağından can ve kuvvet alacaktır. [Gazi; böyle derin sezilmiş bir vazife, kendi benliğini düşünmeden inkâr ettiren bir mes'uliyet istiyor. Modern devleti, modern Türk cemiyettni kuran «büyük kurtarıcı» nın iman kadar sarsılmaz sözlerini onu harikalaralft sürükliyen yaratıcı kudrette, en yüksek anlaşıtmış vazife ve mes'uliyette aramak icap eder. Milletlere dönüm n»k£ası olan büyük hâdiselerin kahraman•ları «tarihi risalet» lerini vazife ve mes'' uliyet Sina'smdan alırlar. Fakat modern insam ifade eden vazife ve mes'uUyet teİâkkisi, daha iyi anlatılabilmek için eski ıbir tabir kullanacağız, «farzı kifaye» defildir. l Turdunu, cemiyetini, devletini seven her ferdin «yeni vazife ve mes'uliyetini» bilmesi ve ona göre hareket etmesi icap eder. Eski devrin, gayesiz ve idealsiz bir monarşinin «benim neme lâzım.» Sözü, yeni devlet ve cemiyet İçin anlaşılmaz bir tki çifte hanımlar yarışında Altınordu'lu hammlar jrnanasızlıktır. Vazife ve mes'uliyet olan = 5 Kııwwstur = = Fevzi Pş. Hz. Tevfik Rüştü B.: İran hükumetinin nazarı dîkkati celbedildL diyor Büyük Erkânı harbîye Reisimiz dün geldi mek suretile açıktan açığa yap • maktan çekinmediği yardım key fiyeti lâyikile tesbit edilmis ve Türk efkârı umumiyesinin en geniş manasile duyduğu infial ve asabiBüyük Erkânı Harbiyei Umuyete tercüman olan hükumetimiz, miye Reisi Fevzi Pş. Hz. evvelki Tahran hükumetine oradaki sefirimiz Memduh Şevket B. vasıtasile gün öğle trenile Ankara'dan harebir nota tevdi etmiştir. Çok ümit ve ket buyurarak Îzmit'te trenden intemenni etmek isteriz ki, Tahran mtslerdir. hükumeti, vaziyetin nezaket ve e Müsarünileyhi istikbal için' dün hemmiyetini görmekte gecikmiye • sabah saat 7,54 treninin beklemek cek ve bu vaziyete nihayet verecek üzere Vali Muhittin, muavini Fazsamimî tedbirler alacaktır. Şim • h, Polis Müdürü Ali Rıza Beylelre diki halde mes'elenin siyasî safhası Asım, Talât ve Galip Pş. lar ve Merkez K. Rahmi B. Haydarpaşa bundan ibarettir. istasyonuna gitmişlerdir. Fakat Pş. Eşkiyanın vaziyeti Hz. İzmit'te indiklerinden trenden Eskiyaya gelince kuvvetlerimiz yalnız maiyetleri çıkmıştır. tarafından sanlmış bir halde buFevzi Pş. Hz. Îzmit'te donanmalunmakta olup aksama sabaha yı ve kıtaatı teftiş etmişler ve öğmahıv ve muzmahil edilecekleri leden sonra oradan hareketle Is haberine intizar edebiliriz. tanbul'u teşrif buyurarak saat 18 de Hariciye Vekili ile de Miifir Fevzi Pş. Hz. Kadıköy'üne çıkmışlar ve doğru görüştük ca oradaki köşklerine gitmişlerdir. derek Reisicumhur Hz. ne mülâki Anadolu Ajansının yukarıda Fevzi Pş. Hz. nin Yalova'ya gi • olmaları muhtemeldir. bahsettiğimiz tebliği üzerine, dün telefonla Ankara'daki makamla nnda Hariciye Vekili Tevfik Rüf Müşir Pş. îzmit'te teftişatte bulunmuş ve akşam üzeri deniz tarîkile gelmişlir Zaro ağanın Amerika'da muhim vazifesi var! dieğll ml? \ Çek sokulları veRomen talebesi dün geldiler • • • •«•! t^'" Halka verir telkini. Zaro'yu götürenler içki düşmanlarıdır, Amerika'da propaganda yapacaklar Dünkü denîz teşvîk müsabakaları Doktorlarımızm muayeneha nelerindeki intizar odalannın döşemeleri, koltukları, kanape leri ekseriyetle temizlenmesi güç, toz ve mikrop yuvası olmağa müsait bir şekildedir. Bir dahiliye, bir hariciye, bir rontken mütehassısı doktorun intizar o dasını tasavvur ediniz: Bu odada muayene için nöbet, sıra ekliyenler arasında her türKi korkunç sari illetlere müptelâ hastalarla yalnız kendisini şöylece bir muayene ettirmek, her hangi bir azasının radyoğrafi sini aldırmak için müracaat et miş sağlam insanlar yanyana otururlar ve birbirlerile temas ederler. Eğer bu intizar odaları her gün fennî bir surette temizlen mez ve böylece fennî temizliğe elverişli bir surette düşenmiş buDün gelen Romen Darülf ünunlularndan bir grup lunmazsa buralarının birer si Dün şehrimize Bükreş Darülfü 1 rekkep diğer bir hey'et gelmiştir. rayet vasıtası, hatta menbaı o nunlularından 36 kişilik bir grupla Darülfünunlularımız tarafından lacağı inkâr edilemez. Çekoslâvakya sokul teşkilâtına karşılanan Romen talebe GalataBinaenaleyh mektep görmüş mensup 38 kadın ve erkekten müILutfen sahifayî çemrtnizi mütehassısların nezareti altında bedeninin terbiyesile meşgul bir hanım kızın sıhhatile yakmdan alâkadar olacak kadar hassasi yet gösteren «İstanbul Etibba Odası, kendi muayenehanelerin dası» kendi muayenehanelerin mizliği mes'elesini de etraflı bir surette ve ehemmiyetle tetkik etmeli, bu hususta icap eden | tedbirleri almalıdır, diyoruz. Yann Çek sokullarından müreikke^ başka bir hey'et daha geîecek Hay'etimiz dün Moskova'ya gitti . I . « I 4 » . • Moskova'da 10 temmuzda toplanacak kongrede neler görüşülecek? f Doğru değil mi? | îki komiser Ağırcezaya verildi Kadıköy'üne1 Cemal'i öldür mekle maznu komiser muavin leri Bican ve Sv leyman Ef. ler Ü c küdar tevkifane sinden Istanbıtevkifanesine na ledilmişlerdir . Evrak Ağırce Maktul Cemal zaya verilecektir. Şimdiye kadar yapılan tahkikat, Acıbadem'li Cemal'in garaz saikasile katledilmiş olduğunu ve iddia hilâfına polis lere silâh atmış olmadığını göstermiştir. IMabadi 2 inci sahifedel . . Yazısı 4 üncü sahifede Dün Moskova'ya giden ney'etimiz hareketten evvel 10 temmuzda Moskova'da top Mazhar B. hareketinden evvel lanacak ziraî ve baytarî kongreye kendisile görüşen muharririmize iştirak etmek üzere Aydın meb'u şu izahatı vermiştir: su Mazhar, Dr. Salâhattin, Ali Rı« Kongrede pamuk hastalık za ve Pendik baktriyolojihanesi ları, çekirge afeti, hayvan bakımı M. Şefik B. lerden mürekkep he mes'eleleri görüşülecektir. Kongreyetimiz, dün Vesta vapurile Ode nin ne kadar devam edeceğini kessa'ya hareket etmiştir. Heyet reisi tiremem.» J