4 Temmuz 1930 Tarihli Cumhuriyet Gazetesi Sayfa 1

YEDINCI SENE N* 2211 Bnştnuharrlrl Y U N U 8 3VADÎ MIMMMIMIİ İDAREHANESİ t karşuudt dtirri Telgraf: tstanbnl Cumhuriyet Posta kntnsu: N° 246 . Başmuharrlr ı «866 . Tahrlr müdUrfl : 3236 Idare müdUrU 2365, Kitap kısmı: 472 Cumhu ^wwmmiHimilflinfimiHHIHHHlHwiM'Hn«ı ı • • CUMA 4 TEMMUZ İ93CT ABOMB Ş R R A t T t lîÖDDFr: TÜMMHE ^fli msfc \ÖH] Seneliği 6 Ayüiı S Aylı£ı Nflsham i e r 4mwk 14S0K». 800 Kr. jerde 5 aMNmııımmıiHtmutittHinnıınıiHiıınıımHiiHiittmnnmıııııiH Iranla Münasebatımız Gerginleşti i Avrupa bizi Vaziyet ehemmiyet kesbediyor bilmiyor! Maliyemiz üzerinde tetkikat icra eden Mösyö Rist ile konuşurken bu son zamanlarda Avrupa'da aleyhimize yapılan neşriyattan şikâyet ettim. lşte, dedim, siz de gördünüz ki paramızın kıymeti mes'elesi halledilmeden haricî borçları selle mehüsselâm ödemekte deyama imkân yoktu. Bu hakikati hâmil lerin vekilleri de teslim etmek insafında bulundular ve vaziyetin bir daha tetkiki ile eğer icap ediyorsa yeni kararlar ahnmasına muvaf fakat ettiler. Şu kadar var ki paramız kıymetindeki kararsızlığa rağmen memleketin fiil ve tahakkuk sahasına çıkarılacak pek çok serveti vardır. Yani esasen biz haricî hprçları ödemekten âciz bir mevkide değiliz ve binaenaleyh öyle bir fikir ve niyetten ie daima uzağız. Hal böyle iken Avrupa'nın sanki aleyhimizde ittifak etmişe benziyen neşriyatı tabiî çok hak sızdır.., Mösyö Rist bu sözlerimi büyük bir siikun ve itidal ile dinledikten sonra: AJeyhinizde yapılan nesriyat, dedi, belki haksızdır, fakat itiraf etmek lâzım ki memleketinizin malî ve iktisadî hakikî vaziyetini Avrupa'ya bildirmemekte de sizin kusurlarınız var.Avrupa'nın bugün basit itiyatlar haline gelmiş olan şeraiti içinde her tarafın hakikî vaziyeti hergün bütün Avrupa'nın U olacak bir usul ve cereyan y İran; şakilere açıktan açığa yardım ederek silâh ve erzak vermektedir Şaki Halit 100 kadar avenesile hududa sokuldu, halkı iğfale çalışıyor. İran aşiretleri hududa çadır kurdular Van 2 (A.A.) (Anadolu Ajansının hususî muhabirinden) Iranda hazırlanan ve silâhlanan İran aşiretlerinden Halikanlı Hal it Ağa 100 kadar avenesile hudu dumuza sokulmuşlar ve Çığlı köyü etrafına yayılmıslardı. Şakiler k öylüleri kendilerine iltihaka çalış makta, köylüler dağlara f irar ve karakullarımıza iltica etmekted irler. Dün de İran aşiretlerinden Belikahların hududumuzun beş k ilometre yakımnda Ovacık etraf ı na çadır kurduklan görülmüştür. Mevsukan şayi olan havadise ğör e İran tarafından şakilere açıktan açığa yardım edilmekte ve eşkiyanın erzakı Hakudan temin olun maktadır. Taksim abidennin dün aldırdığımız resmi Avrupa güzelleri Amerika'ya gitmek Romanya'ya geçerüzere ayın 24ünde Paris'te toplanacak kenlstanbulsuların 1930 Dünya Kraliçeliği İtalya Kralı Taksim meydanının tanzimi ikmal edilmek üzeredir. Abidenin e t rafına güzel yollar ve bahçede muntazam tarhlar yapılmıştn*. Yollaı çok temiz olmuştur. Bunu gördükten sonra İstanbul yollarmın da böyle yapılmış olmasını istememek elden gelmiyor. M. Valeffe'in yeni bir telgrafı.. Emlâk Bankasının yeni da tevakkuf edecek inşaattaki mühim rolü! Muhtekirlerle mücadele edilecek Güzellik Kraliçelerinin Amerika'ya gitmek üzere 24 temmuzda Paris'te toplanmalan mukarrer olduğunu ve 1930 Türkiye Güzellik Kraliçesi Mübeccel Namık H. ın da o tarihte Paris'te bulunmağa davet edildiğini yazmıştık. Emlâk Bankası möâürü Hakkı Saffet Bu seyahatte güzellere peder. Bey mühim bir ikraz işile meşgol olmak ile yürüyüp gidiyor. Yalnız sizden valde, birader, hemşire, amıca ve üzere şehrimize gelmiştir. bir şey sızdığı yok. Türkiye'de ne dayı gibi akrabalarından kadın veHakkı Saffet Bey bu hususta mubar ler olup bittiğini kimse bilmiyor. ya erkek biri refakat edebilecektir. rlrimize şu beyanatta bulunmuştar: Böyle bir vaziyette ve hususile bu c İstanbul'daki büyük bir binayı Kızlara nişanlıların veya peder, gibi malî ve iktisadî mes'elelerde bankamıza karşüık göstererek 500 bin herkes işin fena tarafını almağa birader, amıca ve dayıdan maada liralık bir istikraz aktetmek üzere bir İtalya Kralı Viktor Emanuel Hz. müracaat vaki oldu. Bu mes'eleyl tetkik Rio de Janeiro'da yapılacak olan daha ziyade meyyal olur. Daha diğer bir erkek akrabanın refakati Roma 2 (Hususî) Matbuat 1 ve intaç etmek üzere geldim. Yarın Andünya güzellik müsabakasının bütün ziyade aleyhinizde olduğundan şi memnudur. Refakat edecek kimse kâyet ettiğiniz neşriyatın belki bu kadın ise uzak veya yakın akraba masraflarım dernhte eden ve birinciliği talya Kralının, Kral Karol'un taç kara'ya avdet edeceğim. giyme merasiminde hazır bulun Bankamızın sermayesi tahsil edilmiş türlü psikolojik sebepleri de var sından olmasmda mahzur yoktur. kacanacak güzele 500,000 frank mak üzere «Savoia» yatı ile Ro olarak 10 milyon liradır. Bundan başka dır. Herkesin fikir ve maksadı ne verecek olan Emlâk Bankası Müdüra Kraliçeler gibi refakatlerindeki manya'ya gideceğine dair olan ha eytam sandığında mevcut 6,5 milyon liolursa olsun Türkiye elbette kendi A Noite gazeterinin 25 katlı Hakkı Saffet B. beri tekzip etmemektedir. Tahmin ralık eytam mevudatı da bankamıza vaziyetini müdafaa ile mükellef kimselerin de bütün masarifi A % 7,5 faizle tevdi olunmuştur. Bu mev işletilmektedir. Bunun 3 milyonu Ankaidarehanesi edildiğine göre Kralın yatı kısa duattan istifade eden yetimlerin miktatir. Böyle bir müdafaanın ilk basit Noite gazetesi tarafından deruh ra'da 4,5 milyonu İzmir ve havalisinde maktan başka hiç bir zahmetleri bir müddet için tstanbul sularında rı 60 bin kadardır. ve belki en müessir yolu ise vazi te edilmiştir. Buradan Paris'e ve 4 milyonu İstanbul'da ve mütebaki bir tevakkuf edecektir. yeti olduğu gibi ortaya koymaktan Brezilya'ya kadar gidip gelme se yoktur. Sinni rüşte vasıl olan yetimlere bu milyonu da muhtelif yerleredir. Bankaibarettir. Ben derim ki Türkiye yahatin pasaport, vize, bağaj nakmevduattan hisselerine isabet eden mıza eşhas mevduatı takriben 3 milyon M. Maurice de Waleffe dün bimalî ve iktisadî vaziyetleri üze miktar verilerek alâkaları kesilmektedir. lira kadardır. Bittabi bankanın kuvvetiliyesi, vapur, tren ve yollardaki ze bir telgraf daha çekerek Mü Şimdiye kadar sinni rüşte gelmis 12 bin ni gösteren cihet bu gibi eşhas mevdurinde Avrupa'yı mütemadiyen ve yetime alacaklan olan 800 bin lira tevzi atı olduğundan halkımızın itimadını muntazaman tenvir etmelidir. yemek hulâsa bütün masrafları beccel Namık H. m 24 temmuzda edilmiştir. mutlaka paris'te bulunmasını, akmuhafaza etmeğe çok ehemmiyet veriTürkiye'ye ait işlerin en doğrusu temin edilmiştir. Bankamız Ankara, İstanbul ve İzmir' yoruz. si takdirde geç kalarak Amerika nu hiç şüphesiz ki Türk'ler bilir Güzellerle refakatlerindeki kimden maada İzmir havalisinde de 4 tali Bankamız kanunen Türkiye emlâk ler. Bunlan muayyen müddetlerle selerin yanlanna birer aşı şeha seyahatine yetişemiyeceğini bil şube açmıştır. Faaliyete geçmesini bek bankası imtiyazını istemek hakkını haizve her halde mümkün olduğu ka detnamesi ve birer de pasaport al dirmiştir. lediğimiz Devlet Bankası teessüs ettik dir ve bunu talep ettikten sonra hiç t)ir dar kısa fasılalarla bütün dünya IIİIIMIIIIIIIIIIIIIIIIIIItllllllMlltlllllllllllillllllIIIIIIIIIIIIIIIIMIIIIMIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIMIIIIIIIIIIIIIIIIIIIMIIIIIMIIIIIIIIIIMIIIIIIIIIIIIIIlllllllllMIMIIMI Ankara 3 (A.A.) Yüksek Erten ve bu suretle paramızın istikrarı teya neşredecek bir usul ittihaz ve hamlolunmamalıdır. Orada büyük sattan istifade ile kendimizi tanıt kânı Harbiye Reisi Fevzi Paşa min edildikten sonra büyük işlere giriş şahsiyeti maneviye ipotek üzerine muamele yapamıyacaktır. Bize bu hak katakibi çok faydalı olur. Bundan efsane olarak bilmiyenler ekseriye mak ve bu hususta hiç bir feda Hazretleri bugün öğle treni ile Ismek istiyoruz. nunla verilmiş olduğu için istediğimiz kaybedeceğiniz hiç bir şey yoktur, istiklâl cidalimizi bile hatta bir ef kârlıktan geri kalmamak. Bu yol tanbul'a hareket etmiş ve istasyonİşleri tevsi için sağlam müstakir esas zaman Heyeti Vekile kararile mes'ele fakat kazanacağınız pek çoktur. teşkil ederler. Ne hacet, en maruf daki mesainin yerine göre bir iki da vekiller ve askerî erkân tarafın lar üzerinde yürümek lâzımdır. Banka intaç olunup tatbikata geçilecektir. O zaHer şeyden evvel malumatsızlık gazetelerden Enformasyon bile ha ordu beslemekten daha müessir ol dan teşyi olunmuştur. mızın tahsil edilmiş sermayesinin hepsi [Lutfen sahifayi çevirlniz] yüzünden daha ziyade aleyhinize ricî borçlarımızdan bahsederken duğu muhakkaktır. limilllllllllllllllllllllllllllllllllllllll NlllinillMllllllllltlllllUIIIIIIIIIIIIIIIIIUIHIIIIIIIIIIMHtlllHIHIIIIIIIIIIIIHIItUmHIIIIIIIIHniılHimııuiHiıııımıınınmuHiıuuiMiııiHiıııııiHlllıllılıiHIIIIHIHIIIIIIIIIIMIIIimilMIHIIItlll vaki uluorta neşriyatın hiç şüphe çok kere Osmanlı lmparatorluğu Şimdiki halde hiç olmazsa Mössiz yarıdan çok fazla bir nisbetle ile Türk Cumhuriyetini biribirine yö Rist'in söylediği hussatta Avruönüne geçmiş olursunuz. Bence karıstırıyor. Diğer bir çok gazete pa'yı tenvir edebiliriz. Malî vaziher halde bu noksanımzı ikmal et lerde ise Türkiye Büyük Millet yetimiz hakkında ikişer, üçer ay melisiniz... Meclisinin adı hâlâ Chambre Otto fasıla ile muntazam malumat verDoğru söze karşı bir şey söyle mane yani Osmanlı Meclisi meb'u mekliğimiz müşkül bir şey değil nemiyeceği için Mösyö Rist'in sanıdır. Hakkımızdaki en iptidaî dir. Ayni malumat iktisadî vaziyebu sözlerini kalben tasdik et malumat böyle yalan yanlış olunca timizin bariz noktalarını da ihtiva mekten başka çarem yoktu. malî ve iktisadî vaziyetimizin de edeblir. Bu yolda mevsuk ve kat'î Ona cevap verecek yerde rin bir karanlığa müstağrak ola olarak verilecek malumatın bütün düsünekaldım ve bir çok ha cağını pek kolaylıkla anlıyabiliriz. Avrupa'da ehemmiyetle telâkki ve tıralanma daldım. Hakikaten Hal böyle olunca kendi hakkı • takip olunacağına şüphe yoktur. kendi vaziyetimiz hakkmda Avru kımızda Avrupa'yı tenvir etme Çünkü bu tarz, Avrupa'nın anladıpa'yı tenvire hiç ehemmiyet ver menin büyük bir noksan olduğu ğı bir tarzdır. memek hususunda yektayız. Bu hususunda Mösyö Rist'e hak verMalî ve iktisadî vaziyet daima noktai nazardan biz Avrupa'yı bil memek kabil değildir. Mösyö Rist iyi olmıyabilir; bu vaziyetin fena miyoruz, Avrupa'da bizi bilmiyor. Avrpa'yı iktisadî ve malî vaziyetişekilleri nasıl verilebilir diye düBu cehaletten ise ancak fenalık miz hakkmda tenvir etmekliğimiz şünmeğe lüzum yoktur. Malumat çıkabilir. lüzmunu ileri sörüyor. Biz ise daha vermekte malî ve iktisadî vaziyeCeneve ile Roma arasînda tren ileri giderek Avrupa'yı kendi hak tin iyiliği veya fenalığı mevzuu de tanıştığımız bir Italyan mühen kımızda daha etraflı surette tenvir bahis değildir. Belki bu vaziyeti disi bana: etmek ihtiyacında bulunduğumuz aynen, dosdoğru, olduğu gibi ver Şimdi Kafkasya bir Türk Vi kanaatini beslemekteyiz. Avrupa'lı mek mevzuu bahistir. Avrupa'nın lâyetidir, değil mi? bir memleket olduğumuz iddiasını istiyebileceği ve memnun olacağı Demişti. Bugün Avrupa'da Tür filiyata kalbederek kendimizi Av vaziyet işte bu şekilde verilebilen kiye'nin inkılâpçı bir Cumhuriyet rupa'ya tanıtmak hususunda Av malumatın göstereceği vaziyet olduğunu bilmiyenler onda sekiz rupa'lılann kabul ve tatbik ettik olacaktır. dokuzdur dersem mübalâğaya leri usulleri kullanmalıyız: Her fırEyip halkının, Şehremini Muhittin Beyi Vali Muhittin Beye şikâyet ettiğinin resmidir! YUNUS NADİ Saffet B. Bankanın geniş bir faaliyet devresine gireceğini söyliyor Fevzi Pş. Hz. Dün Istanbul'a ha reket ettiler