29 Haziran 1930 Tarihli Cumhuriyet Gazetesi Sayfa 1

YEDİNCI SENE N* 2 2 0 6 Ba^muhaiTİrl YUIMTJS IVAPt İDAREHANESİ: | DüyuflonmBmiye karşısında dairei nabsnsa | | Telgraf: İstanbul Cumhuriyet Posta kutusn: N° 2 4 6 2366 » Başmuharrlr . Tahrir mUdürtl 3236 Idare müdürU 2365, Kitap kısmı 472 | j Sark Hududumuzda Yeni itilâfın tatbikı Cu m h u r iyet Gazi Hz. Dün akşam Marmara'da bir tenezzüh icra buyurdular Reisicumhur Hz. dün akşam geç vakit maiyetleri erkânile beraber Saraydan müfarekat ve motörle Marmara'da bir tenezzüh icra buyurmuşlardır. Gazi Hz. Büyükada'nın etrafında^bir müddet cevelândan sonra saat on buçukta Saraya avdet buynrmuşlardır. PAZA~> 2 9 HAZIRAN 193O ABONE ŞERAİTİ j MODDET: fTÜRKİYE İÇİNj HARİÇ İÇİN j 750 Kr. { 1450 Kr. llllttlllttirttl ||* | Seneliği { 1400 Kr. : 2700 Kr. İ I 6 Aylığı | » I \ 3 Ayhğ! \ 400 Kr. \ 800 Kr. j Nfishası her yerde î,,,|||||| Hâdiseler Şark hududumuzda Bir tecavüz hadisesi • • ' • ! « • > • » • . =5 Darülfünun Biz Kâzım Esat Bey isminde bir va tandaşımızm Dişçi mektebine hoca tayin edilmesi mes'elesini olup bitmiş, hallolunup ortadan kalkmış bir mes'ele saydıktan sonra Darülfünuna mensup bazı muhterem zatların: Hayır, bilâkis mes'ele şimdi baş lamıştır, Mukaddemesile yeni beyanatlarına şahit olduk. Buna nazaran mes'elede Maarif Vekâletinin vaziyeti hakkında earih bir şey söylenememekle beraber Darülfünun emanetinin affi müşkül bir hatada bulunmuş olduğuna hükmet mek lâzım geliyor. Bu hatanın ne olduğunu biliyoruz: Maarif Vekili Kâzım Esat Beyin Dişçi mektebi hocalığma tayinini inha ve iltizam etmiş. Tıp Fakültesi Müderrisler meclisi bu tavsiyeyi kabul ederek Kâzım Esat Beyi hemen hemen ittifakla bu hocalığa intibap etmiş. Fakat bilâhare görülmüş ki Dişçi mektebinde bu yeni hocaya verilecek tahsisat yokmuş. Aynl sümrenin (çünkü dişçi mektebi Tıp Fakültesinden cüz'üdür) münhal bir hocalığının mevcut ve münhal maaşı ile halli mes'ele edilerek muvakMuhtelit komisyon da bitaraf rüesa katen Tıbbiyenin mebadii emraz hocaM. Rivas M. Henderson M. Holştat lığı maaşı Kâzım Esat Beye verilmek istenilmiş ve muamele bunu mümkün Türk • Yunan itilâfnamesinin kılacak veçhile ikmal edilmiş. Son ha Yunan meb'usan meclisince tasdik ziran iptidasmda ise yeni bütceye tah edildiği henüz muhtelit mübadele sisatı konularak bu muvakkat tedbir komisyonuna resmen tebliğ edil yerine Kâzım Esat Bey her cihetle Dişmemiştir. çi mektebinin malı kılınmış. fşte olup Komisyon tasdik keyfiyetinin biten ve halbuki bazılarımıza göre bitmediği ve bitmiyeceği söylenen mes' resmen tebliğine intizaren itilâfnamenin tatbikatına ait hazırhklarla ele budur. meşgul olmaktadır. BaşmurahhaAtina 27 (Hususî) Âyan meclisi | Bu mes'elede mühim olan esas nokta dün içtima ederek meclisi meb'usan | sımız Tevfik Kâmil B. dün bitaraf Kâzım Esat Beyin dişçi mektebinde tarafından geçen gün tasdik edilen j hoca olmafa ehil olup olmaMığıdır. Ho azadan M. Enderson'la mülâkatta Türk Yunan itilâfnamesini ittifakaı ca intihap edilecek zatın âli tahsili bulunmuştur. yakın bir ekseriyetle kabul ve tasdik] asusaddak olmak, tahsil ettiği İHmde Komisyonun ikinci bürosu da ptmişt'r. İtilâfnamr teye kormadanj ve>* iende ihtisasa benser bir maaiyet dün M. Rivas'ın riyasetinde top • evvel M. Venizelos bir nutuk iratl te fazla iştigali sabit bulunmak r e esetmiş ve Türkiye Baş vekili İsmetj lanrnıştır. cümle mesleğine ait eseri veya eserleri Paşanın ta Lozan müzakeratındanj Şimdiye kadar takdiri kıymet iş beri göstermiş olduğu siyasi mezaya| görölmek gibi bazı şartlar vardır. Mü yı kaydederek iki memleket arasına derrisler meolisi bu şartlann mevcu lerile meşgul olan bu büro, badema diyet ve mükemmeliyetine kanaat ha Yunanistan'ın vereceği 425 bin is da husule gelen hayırlı mukarenej tin temininde, müşarünileyhin gösJ sıl ettikten sonradır ki intihabını ya terlinin alâkadarana tevziile iştitermiş olduğu itilâfperverliğin en] par. Bu işte usul dairesinde hareket e gal edecektir. mühim amil olduğunu beyan etmişS dilip edilmediğinin bakılacağı en mü tkinci büro, dünkü içtimaında tir. him nokta burasıdır. Fakülte meclisi intihabı hemen hemen ittifakla yapmış olduğuna göre bu noktada hiç bir mes'ele olmadığına hükmetmek istiyoruz. Filhakika meclis bu hususlarda Vekâletin şehadetine istinat etmiştir. Bunda zahiren usule muhalefet var sa da hakikatte pek büyük bir hata yoktur. İki Darülfünundan mezun bu lunan Kâzım Esat Beyin mesleğindeki ehliyet ve kifayeti şimdiye kadar münakaşa mevzuu olmadı. Maaş mes'elesi ise tamamen idari ve asıl tayine nis betle çok tâli bir keyfiyettir. Fakülte meclisince dişçi mektebi hocalığma intihap edilen Kâzım Esat Beye maaş verebilmek için ihtiyar edilen zarurî formulde öyle alabildiğine büyültüle cek bir cinayet yoktur. 425 bin ingiliz lirası nasıl ievzi edilecek? Yunan'lılardan ahnacak paraların tevzii için hazırhk yapılıyor Iran'da techiz ve ihzar o lunan Kürt eşkıyası hududumuza tecavüz etmiş ler, tenkil olunmuşlardır Van 27 (A.A.) İran dahi lunan takip ve tertibat eşkıyanın linde Yekmel köyünde hazıria tekrar İran'a ilticasına mahalj nan 110 ath kuvvetinde bir çete, bırakmıyacak maksat ve mahimaktül kör Hüseyin oğulları ile yette alınmaktadır. Yusuf aptal gibi takibatımızdan Beyazit 27 (A.A.) Gazeteİran'a iltica etmiş olan malum lerde intişar eden Ağrı vukuatJ rüesanın idaresinde olarak 1920 havadisinin aslı şudur: gecesi Gevirişamyan civarında «Bazı eşkıya çetelerinin fırsat' hududu geçmişler ve mensup olbuldukça İran'da teçhiz ve ihzar / dukları Haydaran'lı aşiretinin olunarak vakit vakit Ağrıya gelTürkiye'de bulunan akrabaları dikleri ve hudut üzerindeki köy| ezdine kadar ilerilemişlerdir. lerin sürülerini İran'a sürmeğe İran'da yapılan tertibata göre çalıştıkları malumdur. Bu çetelerj sergerdelerin Zilan etrafında bir Ağn'da tayyarelerimiz tarafın îrticaî hareket kaldırıp tevsî etmeği düşündükleri elde edilen dan 10 hazirandan itibaren bir | vesaikten anlaşılıyor. Bir hafta iki gün ansızın yakalanıp bombadanberi eşkıya Zilan etrafında lanmışlardır. Bunun üzerine eş1 harice yayılmışlar ve jandarma kıya tekrar İran'a iltica etmiştir. Van 23 (A.A.) «Gecikmis I dan rast geldikleri karakollar kartir.» İran'dan gelen eşkıya 19 ha( şısında muvaffakiyet elde ede miyerek jandarmanın ve kıtaa ziranda hudut üzerinde kâin Hatın bulunmadığı köylere sarkın nik köyüne taarruz etmişler ve gej tılık ve cebren taraftar tedariki ri püskürtülerek İran'a kaçmışlarne tevessül etmişlerdir. İttihaz o dır. Yeni' Sırp Sefiri Şefir M. Nisiş Ankara'ya gitti Itilâf Vunan âyanı da tasdik etti ) Üç kjşilik bir maarif hey'eti Rusya'ya gitti Yeni Yugoslâv Sefiri M. Nişiş Yeni Yugoslâvya sefiri M. Neşiş cuma günü şehrimize gelmiş, bir [Mabadi 3 üncü sahifede] •• Hey'et Rusya'da ilmî tetkikat icra edecek ve filimler çekecek Bahrimuhiti geçen İngiliz tayyarecisi İki komiserin kay Seyahat bir buçuk dört di terkin edildi ay devam edecek Kadıköyü'n de iki polis ko miseri tarafın dan katledilen sabıkalı Kemal'in sureti katli hakkında yapı lan tahkikat netecesinde Ke mal'in polislere karşı silâh istimal etmediğ' tahakkük etmi tir. Komiser Bican ve Süley Üsküduı Mü. U. man Ef. lerin Astm B. kayıtları terkin edilmiştir. Mes'eleye müddeiumumilik vaz'ı yet etmiştir. Maarif Vekâleti talim ve terbiye heyeti azasından Ali Haydar, Avni ve İzmir erkek muallim mektebi müdürü Hikmet Beyler, dün Sovyet bandıralı «Çiçerin» vapurile limanımızdan Rusya'ya hareket etmişlerdir. Maarif heyeti beraberinde iki büyük sandıkta İzmir mekteple rinde imal edilmiş olan bazı eşya, İzmir mekteplerinin sinema filimleri ve bir de alıcı sinema makinesi Avni, Ali Haydar ve Hikmet B. ler götürmüştür. dan imal edilen ders alâtı da bir Bursa sanayi mektebi tarafın İLutfen sahifayi çeviriniz) IIIMIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIM MIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIUnillllllMIMIIIIIIIMIIIIIIIIIMIIIIIIMIIIIIMIMIIIIinillllllllllllllllllllllllliniMlılMllllllllllltlllllllMIIH Bahrimuhit emniyetli bir hava tariki olamıyacak mı Gerçi şahsan biz usulün gelişi güzel ihmalini tecviz edenlerden değiliz. Fa kat tahsisen bu mes'elede Fakültenin intihabına tatbik imkânı bulmaktan ibaret olan muameleden Fakülte mec lisinin şikâyet etmesini doğru bulma yız. İntihabı yapan meclise maaş mes'Tayyareci Kingsford Smith ve tayyaresi elesi de arzolunsa o bunu yapmıyacak İngiliz tayyarecilerinden Kings lunduğu halde Londra'dan Nev mı idi? yapacak idi ise mes'ele yoktur. Yapmıyacak idi ise o zaman da kendisi ford Smith'in Southern Cross Ce york'a müteveccihen hareket et nin ilk intihapta samimi olmadığına ve nup Haçı ismini verdiği tayyare tiklerini ve müşkülât ile Bahri Mubundan kaçınmak için ilk fırsattan is sile, refakatinde diğer üç ref iki bu[Mdbadi 3 üncü sahifede] tifadeye koşmuş bulunduğuna hükmet lllllinilMIHIIIMIIIIIIMIIHinilllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllMIIIHIIIIMIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIMIMIinillllMIIIIIIIIIIIIIIIİIIMIIMIIIIIIIIIIIIIIIMIIIIIIin mek zaruri ol'urdu... Her halde intihap lacağına bundan intikal olunabilir. Bu, sahasında en nazarî anlayışlar cemiyeişi olup bittikten sonra maaşa ait for kayıtsız ve şartsız bir hürmetten iba tin hayatı ve nizamı üzerine müessir malite tamamen idarî mahiyette bir rettir. olmaktan hali değildir. Hariçte bir istiiştir. Biz Darülfünunumuzda bu kadar nat noktası bulsam kürrei arzı yerinden Ancak bu hürmet Darülfünunumuzu basit ve masum işlerin değil, millet daima yüksek, her gün daha yüksek lynatır ve yuvarlardım diyen Arşimethayatına mesnet olacak esaslann mes' görmek arzusuna mâni değildir. İlmi ten iki bin bu kadar sene sonra Ayn ele yapıldığını görmek isteriz. Ondan ancak aşk haline getirilmiş bir incizap ştayin nisbiyet nazariyesile gözlerimizin dolayıdır ki Darülfünunumuzun en kı ile seven herkeste halin bundan iba önüne yeni ufuklar açtı. Biz ise hâlâ sa yollardan yürünülmek şartile tekâ ret olduğuna ve olacağma şüphe yok bir taraftan yeni settareler, diğer ta mül ve tekemmül ettiğini görmek isti tur. Zamandaki ebediyete nisbetle be raftan yeni mikroplar keşfetmekteyiz. yenlerden ve bu uğurda ihtiyar oluna şer dünyaya geleli henüz dün bir, bu Her insan cemiyeti ilmin ve âlimlecak en büyük fedakârlıkların tama gün iki denilecek kadar bir tnüddet rinin gidişlerine göre şöyle veya böy men mahalline masruf olacağma ve as geçmiştir. İlim ise gözlerimizin önün ledir. Kısa kesmek içiı» son senelerde la çok görülmiyeceğine kani olanlar de bir hakikattir ki kâinat gibi ve kâ Türkiye'de olup biten işler ilmin ve iddan bulunuyoruz. inat kadar namütenahidir. Neler bili rakin tekâsüf etmiş yeni tecellileridir. İlim bahsinde hakir sayabileceğimiz yoruz? Bir şeyler!.. Daha neler bile bi Bundan anlaşılır ki en yüksek mana tek fert yoktur. İlim uğrunda kafa ye îîriz? Ucu bucağı olmıyan bir umman!.. sında Darülfünun cemiyete lâzım ve ran her insan nazarımızda hakikaten İşte Darülfünuna temel taşı olacak ha lâyık şeklini veren bir müessesedir. Bu müstesna ve muhterem bir mahluktur. reket mebdei. Henüz bir lâhza sayılabi şekil daima yeni ve daima yükseğe doğBana okumanm kapısını açmış olan ilk lecek olan beşeriyet tarihinde maziye ru olacaktır. Demek ki Darülfünun cehocalarımı bile daima kafaları nuran göçmüş medeniyetlerle istikbalden ge miyetin lâburatuvarıdır. bir hâle ile muhat azizler gibi yadede lecek hakikatler arasında çırpınıp du Boyle düşündüğümüz zaman Kâzım rim. Hafızam da onların hatırası bana ruyoruz!. Esat Beyin hocalığı etrafındaki dedikonisbetle âlim olan ilk vaziyetlerini daiİlim kâinat gibi ve kâinat kadar na dular da Darülfünunumuzu asıl ve asil ma muhafaza eder. Darülfünunda derı mütenahi olmakla beraber beşer e n vazifesinden biraz uzaklaşmış gibi göokutmak payesine yükselmiş olan aat kuvvetli zincirlerle bağlı bulunduğu rerek muteessir olmakta haklı görül lar hakkındaki noktai nazanmın ne o kendi cemiyetinden kortulamaz. İlim mez miyiz? Y U N U S NADİ Mîkyasülharaıe! Sırp talebesi Darülfünunu ziyaret ettiler Sırp darülfünunlularından bir gurup Şehrimize gelen Yugoslâvya'h Darülfünun talebesi dün şehirde bir tenezzüh icra etmişler ve Darülfü nunu ziyaret eylemişlerdir. Misaf irler bugün Atina'ya gideceklerdir. Müşteri (Elinde çorba tabağile geien garsona) Hayır, hayır başka getir. Ben sıcak bir çorba ıstiyorum. , Garson Efendim, daha çorba yı tatmadınız bile... Sıcak olmadığına nasıl hükmediyorsunuz?... Müşteri Baksana bir defa parmağını çorbaya daldırrmşsın!~ Demek ki sıcak değill...