13 Ekim 1906 Tarihli Balkan (Filibe) Gazetesi Sayfa 1

NOVEYE VREMYA HALA ESKİ KAFADA! Bu hafta gelen Tercüman refikimizin (nüshasında), Novaya Vremya ile bir mücadelesini okuduk. Novaya Vremya hala kimyadan, hala Kurun-u Vusta'dan zaleme-yi mahbus asarından bahs idiyor. Tercüman refikimiz ise buna karşı olan olmuştur, fakat şimdi yirminci asırdayız, asr-ı temeddün ve terakkideyiz, diyor. İşte Noveye Vremya'nın Tercüman'dan muktebis sözleri: [Muharebeyi gaib iderek Rus hükumetinin muvakkaten zayıflamasını fırsat bilüb, Ruslardan gayrı akvamın kaffesi muhtariyet ve istiklal daiyesine düştüler. Bu iddi'a ile bir avuç halk bile isyana cür'et etti. Rusya'daki Müslümanlara gelince, bunlar şimdilik fesad ve ihtilale açıkdan açığa karışmadılarsa da, sarıklı hocaların ve İstanbul'un teşviki ile ilerüde onların da havflı hareketlerde cür'eti ihtimal haricinde degildir. Osmanlı, İran ve Afganistan hükumetleri birdenbire adat ve şeri'at-ı İslamiyeye muvafık olmayan idare-i meşrutadan bahse başladılar. Anların bu hali bizim Rusya Müslümanlarını da tahrik idebilir. Alem-i İslam henüz namalum bir alemdir. Kim bilir bundan da neler çıkacak. Eger Müslümanların başına akıllı ve cesur bir halife gelecek olursa, istikbalde anlardan korkulur.] * * * Bir hükumet, beyhude meyyal ve mahkum-u inkiraz olmaz. Zamanın, hayatın, tarihin ibretli vekayi'nden ders almayan, gözünü insanca açmayan bir hükumetin ise burnu beladan asla çıkamaz. "Noveye Vremya" Rusya'nın hükumet, yani Çar hazretleri ve hanedanı tarafdarıdır. Şimdi Rusya'da bizzat Rus milleti hürriyet-i umumiye uğrunda öyle fedakarlıklar ihtiyar iderek vaka'lar meydana getirdiler ki, bunlara cihan-ı insaniyet hayretdedir. Bu ihtilalat pençesinden Rus hükumetinin tahlis-i nefs idebilmesi ez haric-i imkan göründügü bir zemin ve zamanda Novaya Vremya'nın hala alem-i İslamın terekkiyat-ı insaniyesine karşı bedbinane mütala'alar beyan itmesi, doğrusu ya, can çekişirken Azrail'e kafa tutmak isteyen Bektaşinin zevzekligine benziyor. Evet! Osmanlılar, İran ve Afgab hep idare-yi meşrutaya rabt idilecek, alem-i İslam da büyük bir inkılab az zamanda tecelli idecek. Fakat bunu yapan zamandır, asrın ihtiyacatı yalnız İslamlara degil umum insanlara, insan gibi yaşamak yolunu gösterirken Rus ricalinin hala karanlık yollarda yürümesi ise cidden şayan-ı esefdir. - - - o O o - - - ÇİN'DE KARIŞIKLIK Bugün İbn-i Sima'nın (Sina?) ülkesinde pek çok serseriler dolaşmakdadır. O derecedeki cins-i asfarın galeyana geldi-