10 Ekim 1906 Tarihli Balkan (Filibe) Gazetesi Sayfa 1

ÇAR HÜKUMETİNİN SON HAMLESİ Bu hafta Tayms (Times) gazetesinin Petersburg muhbiri mühim bir mektub neşr etti. Bu mektub Rusya ahval-i hazıra-yı müşkilesinden bahs ile, Çar hükumetinin şimdilik hafi bir kararından, son bir teşebbüs ve hamle-i müstebidane demek olan bir tutumundan bahs idiyor. Ve diyor ki, bu karar görüldügüne göre maşiyavanelik bir suretde, yani büyük bir hud'a ile icra idilecek. Muhbirin imalarına bakılırsa Çar hükumeti yeni açılacak Duma'da bir rol oynamak isteyecek. Mesela intihabatı, hükuumet kuvvetiyle icra ettirerek, Duma'da hükumet tarafdaranına ihraz-ı ekseriyet ettirmek var. Duma'da hükumet tarafdaranı ihraz-ı ekseriyet eylerse, Çar hükumeti içün bu muvaffakiyet az bir şey degildir. Çar hükumeti bu muvaffakiyete istinad ile Duma'yı büsbütün kapayub, eski idare-i mutlakeyi, bazı eski istibdadı Rusya'da yeneden ihya idebilir. * * * Tayms'ın Petersburg muhbiri bu imaları arasında Çar hükumetinin en ziyade Polonya'dan, Polonya ihtilalcilerinden korkduğunu zikr ile, iktiza-yı halde, Polonya'nın zabt u muhafazasına muktedir olmak üzere, Alman Ordusu'nun girecegini ima idiyor. Bu da me'muldür. Çünkü müstebidlerin vatanı, milleti olmaz. Onlara lazım olan, onlara mukaddes, akdes olan ancak şahıslardır. Çar hazretleri ve daha sarihi, anın istibdada teşne ma'iyeti içün Polonya'ya Alman askerinin girmesi bir zillet olamaz. Çünkü oraya Alman askeri girerse ihtilal basılacak. İstibdad-ı idare yeneden te'sis idecek. * * * Tayms muhbirinin ifadatı bittabi esassız olamaz. Çar hükumetinin böyle desisesi gayrı melhuz ve gayrı muntazır bir şey de degildir. Fakat, şu da cay-ı i'tirafdır ki, bu teşebbüs, bu karar, Çar hükumetinin belki sonuncu bir hamlesi olacak. Hun-u hürriyet-i beşerin bela gibi çağladığı bir zemin ve zamanda, Çar hükumetinin bu emeli ne dereceye kadar hasıl ve muzaffer olacağını zaman gösterecek. Bize kalırsa hürriyetsizlik susuzluk gibidir. Madem ki Rus milleti bu açlığı, bu susuzluğu, bu hürriyetsizliği artık his etti; Çar hükumetinin hala tahkim-i istibdadda cehdi boşdur, bi-suddur. [Kahırlar ve zincirler, zindanlar istikamlar Sanma bir tedbir sermaye-i iskat olur. Kahr-ı hak eyler tecelli, azm-i ahraranede Kahr edenler ümmeti, ma'ruz, kahriyat olur] --- o O o --- TÜRKİYA BULGARİSTAN MÜNASEBATI Necib Melhame'nin Prens Frdinand hazretleriyle vuku' bulan mülakatı neticesi olarak Yıldız muhalefetin bu son günlerde Türkiya ve Bulgaristan münasebetinin iplige