11 Ağustos 1906 Tarihli Balkan (Filibe) Gazetesi Sayfa 2

İngilizler ahiren Rusya'daki Tatarların sekiz ayda otuz gazete çıkaracak yolda gösterdikleri intibah fevri ve nagehanesinden adeta ürkmekdedirler. Esatize-i müsteşerrifinden mu'allim ve emirinin şu günlerde (Azad Tatarlar) namiyle neşr ettiği bir makale burada (Londra'da) ehemmiyet-i fevkalade telakki olundu. Üstaz müşarun ileyh bu eserinde Tatarların bir lisan-ı edebi tanzımiyle meşgul olduklarını ve İstanbul Tükçesini aynen kabul ideceklerini bildiriyor da bunun Tatarların Osmanlılarla birleşmek arzusunda bulunduklarından ve Osmanlıları kendilerine hami tanımakda olduklarından neş'et ettiğini söylüyor. Ve (bu hal Devlet-i Osmaniyenin beslemekde olduğu ittihad-ı islam fikrinden başka bir de ittihad-ı akvam-ı Türkiye neticesini çıkaracakdır.) diyor. Hal-i hazırda ittihad-ı akvam-ı Türkiye ziyade kuvvet kazanıyor. Tatarların Osmanlıya meyletmelerini ve Osmanlı lisanı ve edebiyatını aynen kabul etmek istemelerini bir [.]dan beri cinsiyet ve lisan ittihadından başka Osmanlı Padişahlarının umum müslümanlar tarafından halife-i müslimin tanınmaklığına haml idiyor. İttihad-ı Akvam-ı Türkiye -medar-ı ittihad ve hiddet lisan olduğundan- umum müslümanlara şamil olacak bir mesele değildir. Bundan dolayıdır ki Devlet-i Osmaniyenin asıl ehemmiyet verdiği mesele ittihad-ı islam olub bunun neticesi ise umum islamın siyaseten Devler-i Osmaniyeye merbut olmasını istilzam idecekdir. Sinin ahırında ittihad-ı islam meselesi hayleden hayli ilerilettirmiş ve aldığı kuvvet inzar-ı umumiyede ehemmiyetini attırmıştır. Garibdir ki müslümanların Avrupa mekatibinde terbiye görmüş olanları itthad-ı islam hususunun en şiddetli, en haris tarafdanidir.Hatta bunların içinde Bengale'de mahkeme-i aliye reisi bulunan Hindistanlı Emir Ali profesör ve emirinin makalesi neşr olunan mecmu'ada (Endülüsde Arablar)unvaniyle gatiyle beliğ müdekkikane bir makale neşr iderek bundan Avrupa medeniyyeti hazırasının bir medeniyet-i sahiha olmayacağını delail ile göstererek Endülüs'deki medeniyet-i arabiyenin hakiki bir medeniyet olduğunu isbat etmiş ve ittihad-ı islamı yahat-ı islam içün zaruri olarak kabul eylemiştir." Nuviye Vramiya muhbiri makalesinin burasında alem-i islamın şimdi Rusya müslümanları namına meb'us sıfatıyla Duma'da bulunan ve mikdarı kırka baliğ olan müslüman meb'uslarına nasb-ı inzar etmekde olduklarını ve bunların nutuklarında zahir olacak kabiliyet-i fikriyeyi kendilerine mikyas-ı ittihad ideceklerini beyan idiyor.Bize göre sekiz ayda otuz gazete zuhuru Rusya müslümanlarının kabiliyet-i fikriyelerine pek parlak bir mikyas olacağından başka ölçüye hacet yokdur. Doğru Söz TELGRAF HAVADİSİ 26 Temmuz, İstanbul'dan: & Bab-ı Ali Ermeni Patriği Ormanyan Efendinin isti'fası üzerine şeref sadır olan irade-i padişahinin Ermeni patriğinin istifası sebebleri tahkik ve tedkik suretiyle Ermeni milleti hakkında icraat hayr havahane ifasına müte'allik bulunduğunu patrik efendiye bildirmiş ve Ermeni patriği bunun üzerine isti'fasını geri almıştır. & Patrik Ormanyan Efendi evvelki gün Bab-ı Aliye huzur-u sadra'zamiye ziyaret-i resmiye ifasına getmiştir ve üçyüz lira Osmani ihsan-ı şahaneye mazhar olmuştur. & Tahran'da tehaddüs eden milli nümayişler ve İran sadra'zamının tebdili üzerine Osmanlı-İran hududunda bazı ufak tefek müsademeler vakı' omuştur ki bu müsademe-