31 Ağustos 1939 Tarihli Anadolu Gazetesi Sayfa 3

M Ağıu!uıvlşâ rm.. - Loadraya Varşe* vadan gidilir — Baştarafı 1 inci sahifede — noktada burasıdır. Hitler «Mücade- lemin ismindeki program eserinde ile. ri sürdüğü tezlere bugün de sadık g'- bi görünüyor. Onun fikrince İngilte- renin Avrupanın şarkında bir men- faati yoktur, Danzig şehrinin, bugün koridor ismini taşıyan Polonya Po- meranyasının şu veya bu devlete ait olmasından İngiltere hiçbir zarar gö- vecek değildir. İngiltere bugün Avru. panın şarkındaki vaziyetlere alâka- dar oluyor gibi görünüyorsa — bunu sırf Fransanın — tazyiki altında ve onun hatırı için yapmaktadır. Bina- enaleyh kendisine en çok menfaat. tar olduğu koloniler ve ilk maddeler ©'bi noktalarda müsaid davranıla- |" cağı ihsas edilirse İngiltereyi şarki Avrupa işlen'ndeki müdahalesinden uzaklaştıramk ve bu süretle Fran- sadan ayırmak mümkündür. Senelerdenberi ileri ülen ma- küs tezlere, bilhassa İngiltere hükü- meti tarafından takip edilen açık si- yazete rağman Hitler hâlâ bu fi'kirle re bağlı kalmış bulunmakta, İngilir *iyasetini hâlâ bu zaviyeden görerek | ©na göre neticeler çıkarmağa çalış- maktadır. Halbuki bugünkü dünya Versay muahedesinin imzalandığı devirler- dünya değildir. Tayyarelerdeki ve bütün nakliyat vesaitindeki hay- rete şayan torakkiler dünyayı çok küçültmüş ve onunla b'rlikte dünkü telâkkileri, siyasetleri de esasından değiştirmiştir. İngiltere artık Avru- Panın şarkında tevi ederek dün- yanın en ku li bir hükümet' hali- me gelecek bir Almanyanın herkel ten evvel ve herkesten ziyade kenı ve kendi imparatorluğu için korkunç bir tehi'ke haline geleceğini çok iyi anlamıştır. Bu itibarla Hitlerin İngilz siyaseti hakkındaki düşi noktadan batıldır. Almanyanın ;hdas ettiği kuvvet dar- beleri modasiyle bozulan, bütün esas. ları sarsılan bir de dünya nizamı var. i dır. Dünyada devletler arasında müte- kabilen riayet edilen iyi kötü bir n"- zam bulunmadıkça ve bilhassa bu Aizamaa bır istikrar olmadıkça mil| | ” letlerin ve bu meyanda İng'liz mi letlerinin huzur içinde çalışabilmele- Tino, refaha — erebilmelerina imkân Yoktur. Binaenaleyh neye mal olursa ©lsun dünyada milletler arasında bir Nizamı | kılmak harkesten ev- vel İngilterenin hayati menfaatleri itabıdır. İşte İngiltereyi — Almanyanın bu- tünkü kuvvet derbeleri — siyasetine karşı mukavemete sevkeden âmiller bunlardır. Binaenaleyh kolon' işlerin de veya diğer meselelerde İngiltereye Müzaid hareket etmek suretiyle bu hükümeti merkezi Avrupa işlerinde- ki takallübata karşı lâkayd bırakma- Üa artık imkân kalmamıştır. Alman- Yanın bunu çok iy! anlama: Saplarını ona göre yaparak adımları- B ona göre atması lâzımdır. Nitekim İngiliz başvekilinin dün- ü beyanatından anlıyoruz ki, İngil- tore de Hitlerin mesajına cevap ve- tirken bütün bu mütaleaları esas diye “Umiş, mukabil tekliflerini ona göre tesbit etmiştir. Filhakika İngiltere İmanyaya verdiği cevapta kend' tin bütün dünya meselelerinde Al- Manyanın ileri sürebileceği talepleri Müzald bir şekilde karşılamağa âma- de bulunduğunu, ancak bundan ev- Vel Almanyanın Polonya ile uyuşa- Yak Avrupadaki huzursuzluğa bir ni- yet vermesi — iktiza ettiğini ileri Yürmüştür. Umumi hatla verilen — bu teklifler ve he- celeri bu| . Kaldı ki ortada| * | Vaş'nzton, $0 (A.A.) — purunün tevkifini protest sefiri geminin 12 ne mani olu mugayir b İş bankası Vaziyet dolayısile Hamburg şubesini Impntm şuf İstanbul, 80 (T yet dolayıı sankasının Ham- burg şube apanmış Ve memurları bugün gelmiştir Isviçrenin durumu İsviçre elçisi v z 'yet meçhu Ydu" i , 80 (Tel bire elelsi, c ya gitmek üzere şehrimize gelmişt r.| Ankar ar İstanbul, a sefiri Ankara | e görüşen Ve azi e demiştir. yeti #oran gazete ede diği bakkında he im bildiğ resmi kestirmek kiyenin Londr: tarafından tesbit edilen e: dik kaldığını ve bunları - ileri sür mekle bütün sulh cephesi devletleri- nin düşüncelerine tercüman olduğu- nu göstermektedir. Filhak'ka herhangi bir meselenin münakaşa ve müzakeresinden evvel ve her şeyden evvel dünyada huzur- suzluğun, emniyete'zliğin bir sembolü ha''ni alan Danzig ihtilâfının, hem de müzakere ve haklara riayet yolu ile, halledilmesi lâzımdır. Bu ihtilâf halledilerek Avrupada huzur ve em- niyet iade edilmedikçe başka hiçbir meseler'n sulh cephesi devletleri ta- rafından münakaşasına değil ya, isti- marma bile imkân yoktur. setinde pek ileri giltiğin', artık kim- senin kıymet vermediği bu kuru gü- bir nihayet takdir etmişte o halde ya- pacağı şey Polonyanın için hazır olduğu müzakereyi kabul ederık bu hükümetle karşılıklı hak- 'a riayet suretiyle uyuşmaktır.Eğer bıolıı talepleri, başka iddiaları var- sa bunlar ancak ondan sonra nazarı itibara alınabil'r. İngiltere ilo ve bu bükümetin dai- her zaman letleri ile uyuşmak için evvlemirde Varşovaya uğramak lüzımdır. Beri'nden — Londraya giden yol, Varşovadan geçer. 'nıı.ı.mnn sulh cephesi devletleri Hamdi Nüzhet CANCAR umumt soferberlik | Almanya eğer tehdid ve biöf siya-| " vermek lâzim | ma merbut kalacağı sulh cephesi dev | en va|teşkil ettiğin! bildirm anla- hakkında Rüzvelt, u olduğunu ve Fransız ştırmalar bu areketin me deki telefonların Paris, 30 (Radyo — Kabine, bu- gün başvekil ve iye nazırı Dala- diyenin riyaseti toplanm li müd. a mütcallik nış ve mil zı karar- Hitlerin Sungin Kay-Şekle müza Hong - Kong, 30 (Radyo — Hit- Stern, marı adermi tecavüz misakı için | al Şan - Kay - olduğu müzakereleri bugün bitirmiş- Sıvetkovıçı pılan |t lerin Sunkin mümessili kumandan | Şekle başlamış | Amerika hükümeti, Alman vapurla- rında araştırmalar yepılmasını emretti Almanyanın Vaşington sefiri, bu haeketin dostluğa uygun olma- dığını Amerika Harıcıye Nzaretıne beyan etti eenebi ğini sö mad. teslih dilm kabinesi 'Dün toplan”ı ve husus müzssessler- Serpe B ü teshitini emretti lar aldetan sonra, hususi mü B lerdekitelefonların tesbit edilmesi için Bamgelenlere emir verilmesini tensip >ylemiştir. —kk- Çinle de anl aştı mı? mümessili, Şan- kerelerini bitirdi tir. İkidevlet arasında bir ademi te- cavüz misakı için mutabık kalınıp kalınmadığı henüz kati surette belli| g değildr. ecekokka n beyanatı &x Son Sıp-Hiırvat anlaşmasından sonra “E ugas!dvvcı küryvetlenivor Belgrad, İSivetkov 80 (A.A) — Başvekll Ş ve vukubuları müttehid ve çok Bu konferansta (A.A.) — B. Bek,| firi B. Leon Noeli ka- sat 15 te reisicumhur | nl îv-v gly Rydzin huzuru- oransta ittihaz © -I Sovyet takviyesine va, 30 (A.A.) — Tas ajansı| tebliğ ediyor: Bir çok ecnebi gazetelerin ve bil- hassa isviçrel Neue Zurcher Zeitu: ları kumandan- | 200 ilâ hudut - göndermek- gazet ğonın garp |so0 bin asker nu yazmak nsı bu haberin hakikate kuvvetl! bir Yugoslavya meydana çı. kacağını söylemiştir. 'detin rtisini mü M ve son anlaşı dıya izahat vermiş Var ova konferansı aman mühim kararlar Fransa'ya bildirildi dilmiş olan mühim kararlar hakkın- |da kendisine malümat vermiştir. Bu konfer büşvek'1 B. Slavoj Sk- iadkoveki ile B. Bek de hazır bulun- muşlardır. Rusya Garp hudutların laki garnizonların TelsFAR da karar verdi katiyen Muvafık olmadığını beyana mezundür. hiyettar mehafilde beyan olu- Axr..pun k n takal sine ve türlü (ht .n'mu mılhız asıma binaen Sovyet kumandan- ıııı garp hududlarındaki garnizon- n takviyesine kavar v ol: kında uzün uza-| | | mareşal - Fev: ten kurtarmaktan ibaretti. Harbe gir leri muht milletlere ni apurlarda da bu şekilde araştırma- ar yapılacaktır. İraklı bir prenses Istanbula geldi Prenses derhal Bağ- dada hareket etti İstanbul, 80 (Telefonla) — Avru- pada bulunan İrak krallık ailesine nses S, A, Raciha bu lı:ıues Irakın Şammar aşiret; rei- h Acil Alyaver ve refa- ü siyah bir tülle amamiyle siyah e elbeden Ilrak i maksadile Londra tiklerini, ahvalin son karışıklığı do- layısiyle memleketlerine dönmekt olduklarını söylemiştir. Prenses ve refakatindeki zevat bu- 08 ekspresiyle Bağdada ret reisi ge- h Acilin aşireti Musul civarın- ulunmaktadır. Mareşalımız Milli Ş:Fe Ordunun taz'mlerini arzetti Başvökil Dr. gün öğleden ev na bü- asında 1 ziyaretle Cumhuriyet hü yramını $t amına zafer etmişti: eyeti azaları lerde bulunmuşlardır. Lüksenburg Meb'usan meclisinin kabul ettiği kanun Lüksemburg, 29 (A.LA) — Mebu- san meclisi, hükümete hususi selâhi- hiyetler bahşeden kanunu ittifak ile kabul etm radyo ha- berlerimizin dev>mı — Devamı 5 nci Sahifede — -Hava kuvvetlerinin aldığı ehem-i nünde tutarak, me: ştirmak ve bu mevzuu e milletin lâzımdır.» 1937 K. ATATÜRK gu ehemmiye nazarında canlı tut! tazarı dik | | (SAHİFE 3) * Düşündüklerim İntizar Saime Sâdi Ne olacağını kestirmekt, ve istile. bali en kısa bir mesafe içinde gör. mek hususunda insanlığın bu kadar âciz kaldığı bir devir, hemen hemen €© hiç geçmemiş gibidir. ğ Hâdiseleri idare eden ve istika- metlendirenlerin bile kendi eserleri. nin müstakbel şeklini tayin için fazla baktıklarını işitirsek, tereddüd ek meden inanabiliriz. Hitler, yarını bilmiyor, O Hitler ki, aklı sel'minin ve idrakinin kapı- sında milyonlarca insan bağırışmak. tadır. Çemberlayn de yarını bilmiyor. Bunu da bir hakikat olarak kabul edebiliriz. O Çemberla; i, dünya- nin en büyük hükümetinin başında ve gen'ş bir sulh cephesi namına ça- lışmaktadır. Bu bir acizdir, bu bir perişanlık ve zavallılıktır. Muhtemel — felâketler ise işte bu meçhuliyetlerin karanlık köşelerinde yer kapmaca oynamak- tadır. Arz denilen yuvarlağın kabuğu üstünde, hep'mizin yaptığı iki şey .|vardır. Bir kısmımız harp olacak, diyoruz, bir kısmımız ise buna ihtimal vermi- yoruz. Fakat her iki tarafın istinad ettiği deliller de ya biri birj kadar kıymetli ve doğrudur, yahut ta ayni nisbette mantıksız ve kuvvetsiz.. İki yumurta dü; Biribiri tokuşturunca hangisinin kırılaca- - |ft masıl meçhul ise, bu #ki tahminden de hangisinin sağ olarak çıkıp ken« di isabetini kabul ettirebileceği meç- huldür. Ve kazanan tahmin h'le, ken- dine bir şeref payı ayıramıyacaktır. Çünkü hiçbirimizin şekil ve mahiyeti- bilip — hatırlıyamadığı herhangi bir hâdise, dama tahtasında başka cilveler gösterebilirdi. Yani tahmin- lerin esaslarına güvenmek te yanlış- tır.. Bütün bunların kökü Tübâ ağa- gnınki gih! gök yüzündedir. İnsan olarak hâdiseleri mütalea etmek, bunlardan bir netice ve mev- zu çıkarmak istemek gayet tabiidir. “İ|ve galiba da bundan sakınmak ko- Hay birşey değildir, fakat bana öyle geliyorki, yapılack en akıllıca /ş, neti ceyi beklemektir. Hem de sükünetle, .|itidalle ve kendi cephemizden tam bir emn'yetle.. Madamki bu netice üzerinde biz- zat iki cephenin — idarecileri — bile b'rşey bilmek kudretinden mahrum- durlar, bizim ne tahminim'ze, ne ira- de ve isteğimize hiç te taallüku olmı- yan bütün bunlar karşısında, temkin ve sabırla neticey! beklemekten daha hayırlı bir hareket olamaz. Mekteplerde zehirli gaz tedrisatı İstanbul, 20 (Telefonla) — Maa- rif vekâleti buy 1l mekteplerde zehir- li gaz tedrisatına ve bilhassa bu ders lerin ameli olarak görülmesine e- hemmiyet vermektedir. Vekâlet bütün mekteplerde birer passif korunma teşkilâtı vücude ge- tirmesini alâkadarlara bildirmiştir. Bu teşkilâtta bütün vazifeleri ta- lebeler üzerlerine alacaklardır. Üniversitede şimdiden bir passif korunma komitesi kurulmuştur. Te- lerinde tıp fakültesi talebele- vazifeler verilecektir. —— —— OD «Ağyar hudutlardan, taşlardan ve) topraklardan evvel elini doğrudan rlerinizi dolduran ha-| vaya sokmak iyor. Bu eli kesmek| mecburiyetindesiniz.» İamet İnönü Tuğgeneral Mahmud Berköz hat taatı teftiş ediyor. Me simde seyirciler ve polis müfrezesi, merasimi sey reden izmi: mebusları