16 Ağustoa 1939 Çarşamba (ANADOLU) KUMANDAN, HAİNSİN! Tertip eden: ANT SVOKU 175 Çeviren? Kâmi ORAL Maznun general, avukatı tarafından yapılacak mü- dafaayı tanımıyacağını mahkemeye beyan etti — Erkânı harbiyei umumiye relisi'sından ayyıldım.Reis, mahkeme sa-|meme müsaade buyumanızı rica © teden böyle yapıyor generalim? — Kendisini haklı " buluyorum. lonunun holünda beri bekliyor ve ne konuştuğumuzu anlamak mera- 'derim, Ku Reis — Müdafaanıza bir şey mi i- İbi çök olduğundan, belki de plânla- İkiyle çırpınıyordu. Konuştuklarimı-|lâve etmek istiyorsunuz? timı tedkike vakit bulamamıştır. Fakat siz kendisine telefon et- İtikten sonra, meşgul olmak ve size tevap vermek — mecburiyetindeydi. Derdek ki, başka bir sebeb vardır. İşte bunun içindir ki sizi buraya vet ettim. Hiç olmazsa, bu plâm- ti erkâmharbiyel ümümiyeye ver- İtimi siz de bilmiş olunuz, İlitimal- it ki, plânları tatbik etmek istemcz . Halbuki; böyle hbir hal karşısın: İ harp, Fransa için ebediyyen kay- Solmuş demektir. — General! Bütün cephelerde ruz kaldığımız bunca - talisizlik-i krden sonra, harbi kazanabileceği- İzden ümidvar mısınız? Ümidvar olmak şöyle dursun, h'ınuıiımııdnn eminim, Zira, düş Bandan daha fazla harp edebiliriz. ş'dın başka, imanımız kuvvetlidir. alisizlikler, bundan sonra da devam ilir, fakat günün birinde düşma- M kalbigâhından yaralıyarak mağ- e öünceğimiz covhakkkaktır. — Plânların suretini hangimize ğı;—ı etmek fikrindesiniz genora- — İkinize d; itimadım — vardır. fnların, her ikinizin elinde hüsnü- Nöhafaza edileceğinden eminim. Siz ŞS Palye, seker okluğuduz için &h #izde kalabilir. İhtiyaç hasıl ötsa, siz ortaya çıkarabilirsiniz. &İniz, günün birinde bu plânların t:*k edilmediğini görürseniz, sü | t etmiyeceğinize dair namusumuz '.—'me bana söz vermenizi rica ede- — Bu hususta şüpheniz olmu- mş_lnenliuı. Hattâ, bu plânların ,._: mevkiine girmesini gimdiden ek İâzımdır. a tum Palye! Bunu ben *'Y?ıbılirdîm. fakat doğru değil- ,.;._vvfıll. erkânıharbiye ümumi- :.k :::ımı(i enerjiyi beklemek | ö Tej (W 5 Sizi temin ederim ki, fikrinize Vöte hareket edeceğim. k—î Muhakemenin neticesine ge- e © Konuşmak için değil, mahka- h..'uıımn kanaatini söylamek Müuhakeme hakkında söyli- tek #özüm yoktur. Binaena- U mevzu etrafında konuşamna. — Kamaatinizi bilirim. Bu vadi- İA ŞK söz söyledin, artık kâfidir. İi gunu ilâve edeyim ki, itham: ) x ih çerçivesinden çıkacak olur- büyük bir hata işlemiş olacak- « tundan sonra; yarın müdafa-, Yapacak olan avukatımla ko- ç Mı. mndan, gidebilirsiniz.» y Caznun generalin tavsiyesine İN kendisiyle vedalaşarak oda- SRAREN HANAYANAAE KSK AemUN VİZALTI ; -28- ltöların topları himayeki 2l- lratle yürüyen ve provasiyle ü dönizaltı gemisinin hedefini ü İngiliz ticaret gemisi, Al- h he bindirdi Ve süratli ba- a dakika içinde bin mötre- 9ç açıldi. Bu arada — ingiliz At? denizaltı bombalarını #ta- p, i-|düf etmek, ladılar. Bu gemiyi sonradap İmkânı hasıl olamadı, 4 Amümt esnasında Fas ile (Ç d olan ve Bahrimuhiti At. Adar dayanan Afrikanın Ko- denllen semtini Bamırın oğ- lhimba sultan — rütbesiyle kY'ordu. Bu memleketin en muazzam — çöllerden Kt GİZ DE GEMİSİ Merekenersenerern a easessekembAsereveYeN ereeererceN Si kescen z gizli tutacağım hakkında maznun generale söz vermediğimden ve o da benden böyle bir teminat istemedi- ğinden, mükâlememizi aynen reise anlattım. Haytet'içinde kaldı ve, ge- neral Jarfle maznun general arasın- da ne gibi bir niza bulunduğunu an- İryamadığını beyan ederek, dedi ki: — General (L) nin plânlarımı tatbik etmiyecek 'olursa, vay onun haline! Kendisine karşı evvelâ is- yan edecek ve onu erkânı harbiyei umüumiye riyasetinden attıracak be- İinim l> Ertesi sabah mühakemeye devam olundu. Ve maznun generalin avu- katı müdafaaya davet edildi. Reis — Müdafsa vekili müdafaa. sını yapacaktır. Maznun general — Müdafaaya başlamadan evvel bir kaç söz söyle- Maznün general — Hayır, yaltız avukatımın yapacağı müdafan hak- kında bir kaç söz söylemek isterim. Reis — Her halde, avukatınızın müdafanasını kabul etmiyeceğinizi bildirmek istiyeceksiniz. Maznun general — Böyle bir mü- racaatımı fuzuli mi görüyorsunuz? Avukatım olabilir ki, hitabet heye- Imniy!c benim istemediğim bir takım İsözler söyliyebilir. M Reis — Mahkeme, müdafaa veki- lini takyit edemez. Mazntın general — Şüphesiz tak- yit edemez. Şu kadar var ki, söyliye- ceği sözler için kendisiyle hemfikir değilim. Reis — Mahkeme, bu talebinizi| nazarı dikkate alacaktır. (Müdafaa vekiline hitaben) buyurunuz. — Devam edecek — ——— *k— Salzburgtan sonra Hitler nutuklarının metnini tesbit edecek| ve harekâtını ta Pariz, 15 (A.A.) — Fransız msts, buatı bugün de gene Almman - italyan müzakereleriyle meşgul olmaktadır. Epopue gazetesi diyor k: «Almanya Danzigi istemekle kal- mıyor, biribiri ardından bütün mese- löleri ortüya atıyor. Umumi bir tas- fiye meselesi çıkarılmak iste: intibaı altında kalmamağa imkân var mı? Fakat bu iş nasıl yapılacak? Harp İle mi? Bu ihtimal daima va- tiddir. Fâkat şayet harp mevzunba- hi& dekise Alman mancrrası hic de mahirane değildir. Çünkü büttün me-| selelere birden temas etmekl, tehli- cephö hüalnde L manya büyük bir könferkaği İ istihdaf ediyorsa o zamsn bu la- vız. Bü geniş enteraasyonal toplantı- ya görüşme mevzüları lâzimdır. Al- manya, azami metalibatta bnlunab'l-. mek için mümkün olduğu kadar faz-, la measeleyi ortaya atmak mecburive- tindedir. Ocuvre şöyle yazıyor: «Hep'miz z ki, ne biz me de Almanler Danzig için ölmiyeceğir. âtor ölürsek, hem biz, hem de onlar, bunun sebebi Hitlerin vaktiyle » ka- dar şiddetle tekid ettiği ikinei Vil « helmin siyasetini aynen ele âalmış ol- masıdır, hem de daha kötü şartlar al- tında, çünkü bugün 1914 'de olduğu gibi ne ingilterenin vaziyetinden, ne de Rusyanın ve hatta Amerikanın ka rarından şüpbe edilemerz. Eğer vyarm Hitlerin iradesiyle ve Mussolininin muvafakatiyle bütün Avrupa yeni Yok, Al- akdı —— ——— İj müteşekkildir. Bu memlekette insan üyle çöllere tesadüf eder ki, Şözün görebileceği kadar kısımda zincir gi- bi biribirme bağlanmış kum tepele- tinden, ve sıcaktan bazan alev çıka- ran irmaklardan başka birşeye tesa- düf edilmez. Bu çöllerde serinliğe ve- yahut hiçolmazsa bir gölgeye tesa- imkân haricindedir. Ta- mamiyle Elhirmbanım kabil e mesakün olan bu muazzam arazinin mesahai sathiyesj ikj yüz murabba, milden ibaretti. Bu kabile Afrikanın . en büyük kabilesi olduğu gibi, sayı- hdid eyliyecektir bir harbe atılırsa, Dazig için değil, boşu boşuna ölmüş olacaktır. Bu ise| manasızlığın son perdesi olur. Fopulaire de şöyle yazıyor: «Salzburgdan sonra ve Hitlerin yakında söyliyeceği nutka intizaren ürkütmek ve manaviyatı bozmak mücadelesi wvelâ Temi mahaf'iden güya irsal ol ile, KağrE Ki aA İA rdl hazırlıklarma dair haberler çıkarı- ni zamanda sulh plânlarma, -| konferans projelerine, muhtemel & laşmalara, diktatörlerin sulh niy lerine dair şay'alar dolaştırılaca Ve daha gimdiden de başlamıştır. Müaksad bir yandan tehdid ederken diğer taraftan efkârı umumiyeyi ka- rıştırmaktır. Soğukkanlı olalım, Bratislavada Almanya aleyhine nümayiş, Bratisluvya, 15 (A.A.) — Bürada| €troyan eden bir futbol maçı esnası da Almanya alöyhinde bir hümayiş| yapılımatır : | Bratislavyadaki Alman ekibi hal-! kı nazi üsüliyle selâmladıliı esnada ireiler ıslık çalmışlar ve bağırmiş-| lardır. | «Grenzbote> gazetesi, bu nümayi-| şe yahudilerin sebobiyet verdilkderini| yazmaktadır. | rabıtaları vardır, j Elhimba, — merd ve muharip bir. adamdı. Kabilesine gelince harbi eğ- lence gibi kabul eden adamlardan Müteşekkildi. Harp ilân edilmeden evvel Elhim- ba kab'lesi şimale doğru akın etmok| üzere — hazırlanıyordu, — Kabilenin maksadı, Fası Fransızlardan kurtar- mak Ve göniş malikânelerine bu ara- ziyi Ühak etmekti. Nitekim bunu: için tengâver zencilerden Mmüte kil küvvetli süvari kıtaları bile hazır- lanmıştı. Elhimbanın tenabi Afrika- daki nüfuzunu takdir eden Prai nın Fastaki fevkalâde komiseri, mu- mâileyhin harekâtını zamanında ha ber almış, fakat yakında harbi umu- minin patlak vermek üzere bulundu- gunu düşüntek — şiddetli tedbirlere müracsat edeceği yerde, siyaset ve mülâyemet yollarına sapmağa mec- bur kalmıştı. O zaman Almanların propaganda kolları, Fransa Fasını üdeta istilâ ot. |idare meclisi azası Cenevrede Na - |taviçre, Filistin, Merkezi ve garbi , |giderek Amerikanın yahudi kongre- | / Bir hâdi | Dir nadise Bir Alman bir Leh- liyi öldürdü Varşova, 15 (A.A.) — Katoviç civarında kâin Szarlejde bir Leh - Alman hâdisesini ncereyan ettiği tesmen bildirilmektedir. kiai ajansı bildiriyor: Alman ekalliyetlerine mensup ve| — Şanghayda çıkan China Press gı Polonyada «Yungdeutsche partei>İzetesine beyanatta bulunan Amet ismindeki nazi teşekkülü azasından|ka Çin ticaret oteşesi julean Arnold Paul Kautta isminde biri Martin A-İAmerikan efkârı umumiyesinin va- damezik isminde mevkuf Polonyalı|ziyet hakkında şimdi bir kanaat &din diğer bir naziye yefakat etmekte o-İdiğini, Amerikalıların uzak şark hâ- lan polis memuru Victor Szvagile ta-|diseleriyle yakından şlâkadar olduk- bancası ile ateş ederek öldürmüştür.|larını ve haklarına riayet ettirmek, Katil Kautta yakalanmıştır. lâzım geldiğini anladıklarını söyle- —o——— miğtir. Şangay beledîyesi Arnold Amerikada bir sene kal - Muhacir kabu! etmiyor Şanghay, 14 (A.A.) — Belediye) meclisi bütün konsolosluklara ve va- pur kumpanyalarına yaptığı bir teb>i liğde Avrupadan hiç bir muhacirin ehtetrisiyosal ' müğtakaya” gelerek leşmesine müsande edilemiyece- ğini bildirmiştir. Bu kararın japon koöntrolü altın- da bulunan enternasyonal mıntaka bikkırda 'japonya | taysfındün ayni yolda verilen kararı hemen takip et- Belgrad, 15 (A.A.) — Yugoslav artırraaktadır. Yahudi kongresi Dün Cenevrede toplandı Cenevre, 14 (A.A.) — Dün ya- budi kongresinin icra komitesi ve bas eylemektedir. hum Goldmanın riyaseti altında müş terek bir toplantı yapmıştır. Bu top- lantıda İngiliz, Fransız, Amerikan, Avrupa yahudilerinin delegeleri iş- tirak eylemektedir. Ruznamede Yahudi muhacereti tek diyör ki: meselesi ve büyük bir. muhaceret| — Polonyanın enternasyonal mesöli-) konferansı - içtimaa daveti — vardır.|yet riyle gösterdiği itidalin bir Bir heyet teşrinievvelde Amerikaya| kısmına Almanya iştirak etse, müza- kere yolu İle halledilemiyecek hiçbi mesele kalmâz. İngiltere ve diğer r ki, burlların içine Şimdiden Rusyayı koyabiliriz. Alman rüesa: nın indi kararlarına karşı koymağa azmetmiş bulunuyorlar. Avrupada böyle teeviz edilemiyecek hattı ha reket ittihaz eden bir memleket b lundukça sulh olamaz. Büyle bir hat- siyle müsterek idarenin müstak KŞN SAa —İ Cihan talebe toplantısı Paris, 15 (A,A) — Cihan talebe toplantısı beynelmilel üçüncü konfe- ransı 385 memleketin 200 e baliğ o0 - lan murahhaslarının huzuriyle ve es ki İngiliz nazırlarından Sir Francois Simonün riyasetinde bugün açılmış- tır. Köngrede Çin terbiye nazırı B. Chenlifu ve Nankin Üniversitesi di - rektörü tarafından bilhassa konfe - rans için radyo ile neşredilecek olan hitabeler dinlenecektir, Berlin, 15 (A.LA) — Alman gaze- —o—. Vaz geçtiler Prag, 18 (AA.) — İngilterenin Berlin sefareti tarafından — yapılan teşebbüs üzerine nazi makamları Ti. mea Ve Nevyork times gazetelerinin muhabiri Parkeri hudud haricine çı- karmaktan vazgeçmişlerdir. burg görüşmelerinin mihver de lerinin son ihtarını teşkil — etti yazmaktadır. Börsenzeitung, diyor kiz Demoktad memleketlerde gazetelerin telâşı bu memleketlerin siyasetlerini bir çıkmaza soktuklarını göstermektedir, bu fasliyet ve bilhassa Berlin âlemi |rih orduları ricata başlay nin ümidleri — feci bir surette suya|doktor da Fastan firar yollarını tut- duıtfl. muş müşkülâtla Berlin kapılarına. Almanya Marn meydan muhare- dayanmış. Fakat orada da rüyi ilti- bosini kaybettikten sonra bütün kuüv-|fat görmemiş, nihayet aylarca işsiz vetlerini. Verdun kalelerine dökmüş|dolaştıktan sonra bir gün Billelmot- fakat orada da muvaffekıyetsizlik Töfte Çağırılmıştır. başgüsterince çareinecatı tahtelbahir, çıkan |tikamette şaşırtma hareketl Hâdise yapmadan, bilâkis bin bir| makamları ekserisi (SAHIFE 5) Birleşik Amerika | Uzak Şark'a alâkadar olması lâzım geldiğini anla Hong - Kong, 15 (A.A.) — Che-;müştür. Mumaileyi 1 sivasetis nin sona erdiğini Ve Amerikâ halkı: mnin şimdi eskisinden ziy iünya hâdiseleriyle alâkadar olduğunu ilâ- ve etmiştir. Şanghaya dönmeden noki, Çinin cenubi garbi rını ziyaret etmiştir. Mumaileyh Çin Klerin endüstrilerini Sechanan mın- takasına nakletmek hususunda göse terdikleri mehareti ve harp halinda bulunulmasına rağmen endüstri sa- hasında görülen faaliyeti takdir et- dıktan sonra geçenlerde Çine dön -İtiğini beyan eylemiştir. *kk— Yugoslavya matbuatı Hâdiselerin inkişafını dikkatle takip ediyor. Salzburgta Akdeniz mes'e- leleri de konuşulmuş Gazetelere göre bu görüşmeler e- mesi mezkür kararın ehemmiyetini |matbuatı İtalyan - Alman görüşme-|nasında bilhassa Danzig ve Akdeniz leriyle meşgul olmağa devam etmek|meseleleri mevzuu bahis olmuştur. te ve bu hususta muhtelif hükümet| Hâdiselerin inkişafı dikkatle takip merkezlerinde yapılan tefsirleri ikti-|edilmektedir. *k— Almanyanın tabiyesi Taymis gazetesi, Danzig mes'elesi hakkında ne yazıyor ? Londra, 14 (A.A.) — Taymis gü-|tı hareket'a tabii ve yegâne neticesi zetesi Danzig vaziyetini hulâsa ede- | bütün devletleri bu memlekete karşı birleştirmektedir. Nevs Chronicle de şöyle y Almanların Danziğ işinde or ? #yni Südet meselesindeki tabiyeyi tekrar- lamaları çocukça bir harı İ zamandanberi değişen bir unsur var. dır. Gelecek darbelere karşı daha ev- velden tedbirler alınmıştır. Teresstim eden buhrana yapılan — taahhütlere ve nihayet ültimatumlara hepimiz hazırlanmış buülunuyoruz. Asabımız sağlamdır. Aradaki fark işte budur, OA Alman Gazeteleri Bermutat rüya görmekte ve yük- sekten atıp tutmaktadır Danzig şimdi olduğu gibi ilhak edi teleri, İtalyan matbuatının förmü -|leceği güne kadar Avrupa için bir Hünü tekrar ederek hülüsaten Salz -| mesele teşkil edecek ve kimse bizi Almanya ile İtalyayı bu meseleyi hal letmekten menedemiyecektir. Mihverin cenubu şarkide takip etti #i politika âçık ve Mmalüldür. Bu is- ya- pılamaz. Bizim için Danzig, mihver siyase- tinin çerçevesi içinde ilk plânda bu- nca zavallı| lunmaktadır. —— do00 25 gazete Varşövaya girmiyecek /arşova, 15 (A.A.) — Polonya Alman olmak müharebelorinde atamıştı. Ve bu va-| müşkülât ve tehlike içinde çalışan |üzere 25 gazete ve mecmuanın satıl- sıtalarla tekrar Afrikanın kabileleri|ferdler için suç tasavvur edilir m masını menetemişlerdir. Menedilen arasında moşhur propagandacı bir| Canlarını her an tehlikeye atan bu|diğer gazeteler arasında iki Mosko- doktor Her Probotu aevketmeğe mu-|ferdler, deruhte etlikleri ağır vazi. vaffak olmuştur. Doktor Her Probot kurnazlığı sa- yesinde kısa bir zamanda Afrikada oldukça nüfuz kazanmıştı. Doktor fevkalâde liyakati sayesinde Fastı yaşıyan kabilelerin ana Iaanlarımı barikulâde bir süratle öğrenmiş şive de bile hatasız olmağa muvaffakıyet kazanmış, Almanların cidden en ma- hir propagandacısı olduğunu iapat etmiştir. Bununla beraber Almanya ile daimi irtibata bağlamak imkân- canla başla çalıştıkları halde, Tunı bulmadılar diye mesul olmaları Teap eder mi? Mantık elbetteki bunü ehayır> cevabini verocektir. Fakat mantığın hükmü zavallı doktörü suç- tan kurtafamıyordu. — Arkası var — Polis divam va gazetesi, Bratislavda intişar eden feyi bir nevi spor diye kabul ederek |Rusça bir gazete ve Pariste Çekçe mle-|çıkan bir gazetede de bulunmakta- rine çıkan müniâları atlamak imkâ-|dır. —İz—— Trablusta Tayy re manevraları oldu Trabluggarp, 15 (A.A.) — Prens De Piemont Libya valisi maraşal Ba)- bönün sevk ve idare etmekte olduğu ları meçhul olan bu adamlar hep bir aile gibi yaşamaktadırlar. Kendilerin |miş bir vaziyette idiler. Niteklm ha- den hariç kabilelerle katiyen alâka-|zırladıkları dalaverelerle müstemle- ları yoktur. Sultanları dahi dahil ol-| kenin asayişin; tezelzüle uğratmağa duğu halde, aralarında —akrabalık 'müvyaffak olmuşlardı. Fakat bütün sızlığı içinde maddi kuvvetten mah-, rum kalmış ve bu suretle Fas eyale- tinde kazandığı — büyük nüfuzdan memleketi namına beklediği fayda- ları temin etmiştir. Nitek'm Kayse Polis d'vanı, dün üğleden sonra em- iyet müdürlüğü adli kıs'm re xlifıinw de toplanmış, bazı polislere ait tah- kikat evrakı üzerinde müzakereda bulunarak kararlar almraştır. | bir tayyare ile buraya gelmiştir. Prens italyan kıtaatını teft'ş ede- cek Ve seferberlik ekze erinde ha zir büulünnasttır. dti d talllas lf A&fşw