13 Ağustos 1939 Tarihli Anadolu Gazetesi Sayfa 8

(SAHİFE 8) İVAHİDETTİN! YAZAN: M. SIFIR Vahidettin hazinedar ustayı is- ticvapta devam ediyordu -10- Kapısı ansızın açılan bu. matemli odaya, narin bacaklı ihtiyar bir ha- remağası girdi. Sırıtkan yüzünü sa- timadlarını kazanmış sadık bir emek arı olmakla beraber, bu ahahtan İZiyacddin efendiden istemek - için Jar ustası -Ru-| kendimde bir hak göremedim. Cen şinaz kalfaya çevirdi. Fersiz ve bula- mık gözlerini kırpıştırarak : — Ustam, dedi. Kudretli padişa- hımızın bir fermanını tebliğ edece- ğim size.. Cennetmekâna ait kasa - larla hazine adasının anahtarlarını |r alıp şimdi şeveketli aslanımızın hu zurlarına çıkacaksınız. Kalfa huzura girdiği zaman yen hünkârı salonun köşesindeki koltuk. ta ve Mediha sultan ile damad Fe: paşayı karşısında ve ayakta buldu. Usul ve adabı veçhile hünkâra â0- kuldu. Üç defa ayak öptükten sonra, kalktı, el pençe diyan durdu. Yaslı Yir eda ve hüzünlü bir seda ile sor- h: —— Cariyenizi irade buyurmuşsu- nuz şevketlim. Fermanınız? Vahidettin, mütecessis bakışla - rını kalfanın yüzünde gezdirirken : — Evet, dedi. Sizi bu acıklı günü: nüzde acıklı bir fe için çağıl lerine vermek i cennetmekân kardeşimin metrükâütı ni öğrenmek istiyorum. Tabit, nakti- nin cine ve miktarını, kıymetli eşyar larını bilirsiniz değil mi?. — Evet şevketlim, harem daire- sindeki iki kasanın mubteviyatını bi- lınm Kıymetli eşyaları da - oldu azine odaşında ve cariyenizin muhafazası altındadır. — Ya mabeyn dairesindeki kaşa- nın mühteyiyatı? — Tkribi olrk , Takribi olarak onu da arzede- bilirim aslanım. Fakat, hakikt mik- tarını cariyenizden daha ziyade cehi hümayun kâtibi kulunuz bilir. — Tabil kasalardaki paralarla ha- zine odasındaki kıymetli eşyanın bi- rer defteri var değil mi? — Evet şevketlim, — Şöyle tahmini alarak mevcud Pparanın cinsini ve miktarını şimdi söyliyebilir misin? Haznedar ustası, kirpiklerinde katre katre yaş toplanan gözlerini, salonun yaldızlı tavanından ihtişam- la sarkan avize üzerinde biraz gez - dirdikten sonra, ağlıyan bir sesle: — Tahmini değil, şevketlim, dedi. Harem d.ıır:ııııdı—ln kasalar mevçu- cennetmekânın pek sevdikleri ve ay rıca kiymetli taşlarla tezyin ettirdik- leri murassa hanedanı âli Osman ni şanı ile dokuz tane altın saat, on bi: sade ve üçü de pırlantalı cemen an: gört saat kordonu, iki pırlanta yüzük ve bir de pırlantalı dürbün — vardir. Bir de,küçük ve kapağının üzeri pır lanta ve renkli taslarla armayı hü mayun işlemeli yanları sedef yerine inci kakmalı çekmece vardır. Fakat bunun içinde ne olduğunu bilmiyo- rtum şeyketlim. Bu çekmecenin anah tarıni cennetmekân daima üzerinde taşırdı, Vahidettin, hırsla büyüyen kızaran gözlerini haznedar ustaya merak ve telâşla sordu; — Bu anahtar nerede — Emri hâk vaki olduğ zade Ziyaeddin efendiye verildi işittim. Manah bakızlarını hemsiresi il eniştesinin yüzlerinde gezdirdi! sonra, Vahidettin biraz dü Önüne bakarak: — Kalfa, dedi. Bu anahtarı o za man arayıp bulmalı ve muhafaza al tında bulundurmalı idiniz. Kabahat. lisiniz bu işte, n Başka ne var? Bu haksız itap ve acı hitap karşı- sında, kalfanın vü ü basten başa ürperdi. Cehre Fakat nem K gözleri büyüdü, İnler gibi bir ses- le: — Merhamet ve affı anhı isi a bu İnetmekânın şer'an ve kanunen va İrisi olan şehzadeleri, o gün kasaları nın ve hazine odalarının anahtarları mı iştemiş olsalardı bile, siz şevketli h bu jyolda bir hitap ve itbar hü ayununuza maruz kalacağımı o an da tahinin ve takdir edemiyeceğim i çin derhâl takdim ederdim kondi!eri- Kalfanin bu sözleri ve hele, şer'an ve kanunen varisi olan şehzadeler! eümlesi Vahidettinin narin çehresin de yaman bir sille tesiri - burakmı Ya utancından, yahud da hırsından oturduğu yerde sinirli hareketlerde kımıldamıştı. Fakat hazinedar ustası hiç de oralarda olmamış ve sözün. şöylece-devam etmişti: — Büyük kasada daha başka bir vey yoktur. Küçük kasada da, muh telif evrakı nakdiye olarak yirmi iki bin yedi yüz lira vardır. Bu hesabu göre haremi hümayunda bulunan iki kasanın nakit mevcudu yirmi bes bin beş yüz liradır, Vahidettin, artık bu tok doğru sözi zlü kalfanın yüzüne bak: miyor, kimbilir belki de umncııılıı' bakamıyordu. — Gözlerini, önünde bulduğu pencereden denize dikmiş harslı hırslı yutkunarak sorüyordu: — Mabeyin dairesinde kasadaki paraların mevcudu ve diğer muhteviyatı hakkında hiç bir mali: matın yok mu kalfa? — Kiısmen var aslanım. Evvelâ, ağzı mühürlü bir kese içinde bir kıs- ma çeyrek ve ikilik bozuk para ol -| mak Üzere beş yürz lira olacaktı. Cem netmekân, bu parayı cenazesinde sarfolunmak ve sadaka olarak dağı tılmak üzere ayırmıştı. Bunun cebi bümayun defterinde kaydı yoktur. Bu paranın kasada ötedenberi açıkta ve hesap harici durduğunu - bilirim. Bundan başka da rahmetli aslanım, eğer o günlerde sarf buyurmadılarsa kasada dört bin liradan biraz fazlaca bulunması lâzımdır. Vahidettin haznedar ustasını da- ha fazla söyletmedi. Kaşaların ve hazne odasının - anahtarlarım aldı, başından savdı. İki gün sonra ma- beyin baş kâtibi Ali Fuad beyle hün- ,|kârın emektar bendesi, hazinei hassa eİmüdürü umumi ve mabeyincisi Re- fik bey bu kasaların muhteviyatını mevcud defterlerle — karşılaştırarak saymışlardı. Buldukları mücevherat ile atuz bin lirayı, kıymetli ve nadide eşyayı ve bilhassa beşinci Mehmedin ahsisatından biriktirdiği para ile şal &i için yaptırdığı kıymetli bir sofra| takımını almışlar ve paraları yeni hünkârın kasasına diğerlerini de he- zine odasına doldurup kapamışlardı. Daba veliahtken kendine taraftar edinmek, millete kendini sevdirmek için, şehirde halk ile temas ettirdiği adamlarına ittihatçıların — amansız bir düşmanı olduğunu, onların zor lıklarına nihayet vereceğini ve mil- letin haklarını gaspedenleri şer'i şe- ife riayet etmiyen ve kanunları çiğ- neyenleri tedip edeceğini söylettiren Vahidettin, işte öz kardeşinin bırak- tığı paralarını, mücevherlerini göz Xöre göre yemin, şer'in ve kanunun Mirasçı tanıdığı yeğenlerini babaları- nın mirasından mahrum etmişti, Mil leti aldatmak için gaspedilen hakla- rıni ariyacağını söyliyen bu yalancı paditak, yeğenlerinin meşru hakla- rınr yemiş, kantınun ve şer'in hü kümle: çiğnemişti. Ve bu cüreti ve hareketi İle ne yaman bir zehirli yılan olduğunu, daha o günden, yal- nız hanedanına değil, bütün memle ket halkına ve bilbassa cihana gös - se tabildir ki pek çabuk du-! İyulmuştu, Hiç bir sebep ve suretle tevil ve tefsiri kebil olmıyan bu cü- retli teşebbüsü bütün şehzade ve sul. yalnız hemaireşi Mediha sul. sna olmeak Üzeye- gazap ve (ANADOLU) 3 mes'ele Münevver bir dost yaklaştı. Ma. sama eğildi ve: — Yazıyorsun ha? -dedi- yaz ba- kalım, uydur uydur, yaz... Doldur gitsin... Başımı kaldırdım, kalemi eline w» zattım, önüne biraz da kâğıt sür » düm: — Kuzum -dedim. işte kâğıt, işte kalem.. Bana bir makale çıkarıver. Roman değil, tarihi tefrika değil, bir makale.. Hatta bir fıkra.. Kıpkırmızı oldu ve sustu, Böyle bir telâkki ve seviye orta da, muharririn maddi ıstırabından | başka, şu manevi vaziyetine ve ese- rinin gördüğü muameleye bakın.. Patlıcan dolması, biber, domat dol ması değildir bul!. Halep orada arşın buradır, biraz insaf!. , Kont Ciyano, Sırnıburıı Alman myanın nereye git- * Hazin bir şey doğrusu.. Can cana, baş başa mukadderatı teşrik et.. Ondan sonra, seni mace- aya sürükleyenin, hangi istikamet- * lere doğru gittiğini anlama!.. Allah, hiç bir milleti, İtalyan milletinin va- ziyetine düşürmesin; Âmin!. Kıhvelıımdn oıuımu; bir aat Hem kahvesini içiyor, vargilesini çekiştiriyor. İkide bir gar- sona, sesleniyor; — Boşalmadı mı daha? Garson cevap veriyor; — Hayır, biraz daha beldeyin.. — Allah Allah, ne boşalmaz şe: miş bu?. Merak ediyorum; acaba bu boşı lacak şey nedir, diye!, Müşteri, bir aralık süratle yerin- den kımıldadı ye parmağı ile bir ma. sayı göstererek bağırı — Garsan, boşaldı al gel!:. Bariön köştu, O Masedaki'm rinin elinden bıraktığı gazeteyi aldı, getirdi.. Başalan şey, meger gazete| imiş.. Garson kulağıma iğiladi; — Bayım, siz yalnız dilencileri tenkit edersiniz. Ya bunlar?.. Sizin Tatar meyen bunlara ne buyurursunuz? Garsona cevap veremedim, acı acı güldüm. Kendi kendime de, — Sadakamız olsun, Diye mırıldandım. e İMDİK Sinir hastalıkları mütehassısı Doktor IsmailZiya Tregul Memleket hastahanesi - Emrazı|| akliye ve eski asabiye mütehassısı Dr. lsmail Ziya Tregul İkincibey- sokağında 25 Numaralı hususi mua- İlyenehanesinde ha 'ne ve tedavi eyler Barda bir vak'a Birinci kordonda Gardenbarda| Osman kızı 27 yaşında bar artisti Şe- rife, bar müsteciri B. Rıza tarafından döğüldüğünü, B. Rıza da artist te- rafından tahkir edildiğini zabıtaya şikâyet etmiştir. larını muaye- Sabun çalmış İkiçeşmelikte Makara sokağında Halil oğlu Galip Özçini, Abdurrah mah oğlu Zaimin dükkânından 60 küruş ve iki kalıp sabun çalmıştır. Sümerbak Köylü giyim eşyası — satışlarına | başlamıştır. İstifade ediniz. AA ERDeRRaLana nefretle karşılamışlardı. Ya halk?.. Onlar da bu kadar hasis bir menfaat için bu derece alçalan Vahidettinin taç ve tahtları uğruna milletler kur- ban etmekten çekinmiyen hüküm - |darların en pespayesi olduğunu, da ha o zamandan anlamışlardı. Yur - dun milletin bahtsızlığına için için | ağlamışlar ve nihayet, lânet.. diye| T ee S | ÇİMDİKLER | hem de , ekmeğinizi, sizin hakkınızı düşün - * İtechizat ve silâhlı olarak uçuş | rahanda yeni bir hava seferi yapaca: .| münasebetiyle yapılan hava HAVACILIK BAHİSLERİ Hava ve spor mecmuasından: İngiltere, Fransa hava- birliği cılık iş Dünya havacılığında askeri ve sivil kaydedilen son hâdiseler İngiltere Fransa hava kuvvetleri işbirliği: a hava onl.ı.ı- rının işbirliği, gitikçe daha açık be - İlirmektedir. 14 temmuz Fransız mil- 1 bayramı münasebetiyle yapılan geçit resmine iştirak etmek Üüzere |Fransaya gelen ve Paris üzerinde uç | dar deyam et taktan sonra Britanyadı dönen (Spitire, Hurricane, Blenhe ampdon ve Wellington) 52 tay yareden müteşekkil beş İngiliz fi - losüna Air Vice-Marabal P, H, L.'n Playfair kumanda etmiştir. zdan 17 temmüza kadar diya sahilinde hava gösteri- n parlân ;).ı etmiştir. iliz hava nazırların ve 30 kadar İngiliz par- e yirmi Fransız mebusu-| d da bulunduğu bü gösteri hava - çok alâkadar etmektedir. 11 lan ve muntazam fa sılalarla tekrarlanacak olan Fransız -İngiliz cılığın bu alâkalı çerçevesi içine koy| ma lâzımdır. Bu manevraların, bir gösteri mahiyetinde kalmadıkları ve eli bi rfaydaları da bulunduğu da münakaşa göstermez bir hakika' kriben 150 tayyare ısaz ve İn; zuüründa hâava manevralarını, hava - 780 kişiden| Finde uçmak ve uğrak yapmadan Üşlerine dönmek Üzere, 11 temmüz | #ünÜüforta ve cenup Fransaya hare »| ket. |etmiştir. Dörç Hampden filosu (ağır bomb n layareleri) Britanya — sahilleriyle Hayre - Le Mans Soumur - Bordea - uke (Biscarosse) - Angers - Caen - t Weshingiun ve sahilleri üzerinde uçarak a şağı yukarı 2000 kd. bir daire uçuşu mışlardır; diğer orta bombardı- birlikleri (Bristol Blen y Battle) de takriben 'eport - İagiltere müsel - gan t heim ve Faj 1200 Orlean » tutan İngiltere - Mans mışlardır; uçuş müddetince ta, ler vasati olarak 2000 metreden yu - Çuş yapmışlar, yalnız laşıldığından 1000 met reye kadar alçalmışlardır. Şimdi de 18'filoluk bir İngiliz gurubunun F- gından ve bunun eşi bir uçuşun da osızlar tarafından İngilterede ya pılacağından bahsedilmektedir, Bu- möine sadece, doğrudan doğ - ruya alâkadar devletler matbuatının dikkatini celbetmekle kelmamakta, mihver devletler matbutini da alâ- mektedir. İngiliz hava gös - münasebetiyle Pranşız, gaze - telerinin bildirdikleri bazı <ihtimal- ,lı_r— de keza Alman basını tarafı: dan bombardıman tayyarelerinin seyir sahalarma nisbetle hesap edii- mektedir. Yarı resmi <Wölkisehe Be obachter» gazetesi haberlerini, iri harflerle, şu başlık altında vermekti dir.: «Paris hevesleniyor; Alman ha- va ordusu ile yarışmak miı istiyor?e -İtay- İngiliz - Fransız haya kuvvatleri 14 temmuz Fransız.milli bayramı olmak üzere 315 tayyaresyi bir a: 'ya toplamıştır. 270 Fransız tayyare - nto- y geçit| Tesmi 270 i Pransız ve 45 1 İngiliz| hommbardıman (çift motörlü Cickers | Wellington ve Alrspeed Okaford ) tayyarelerinden mi . Tem-| muz ayının JÇ'hıcu h için de , aha ehemmi n'lı. olarak, 'ransız toprakları üzerinde cenubu tinde Akdenize ka - ek ve dönü de 11 tem| İngiliz filo uçuşları derpiş edilmiş gec euçuşları en erken için derpiş edilmiş bulu- r. İngiliz toprakları üizerinde Fransız filolarmın — (taktiben yüz Ş tarihi olar ağ Bbit edilmiştir. 9 ve 10 ağustosta pılacak havm taayruzlarına karşı İngiliz betiyle Fransız t dan İngiliz sahillerine (gece tâarruz larıt yapılacaktır, Ve nihayet, İngi - iz askeri bavacılığı önümüzdeki haf lar içinde Balkanlar ye yakmşark gmetinde talim uçuşları da ta- sarlamaktadır. İtav- İngilterede balonlarla baraj sişte- mi inkişaf etmiştir ve şimdi do de- nize teşmil edilmektedir. Gemilerden halatlarla salıverilecek balonlar, İn- enin şarki ve cenübi - sahilleri boyunca barajı tamamlıyacaklardır. Baraj, takriben , 2000 metreye ka- İ|metre ileriye kadar yerleştirilecek - tir. -ltay. Tngiltere hava nerzareti asiere ai Manning) 17 temmuzdan beri Gro - up Capain j. W. Cordingley tarafın. dan İdare edilmektedir. Almanya: Devlet rvelet Hitler, — beraberinde havk nazırı , kara ordualri başkuman damı ve birçok yüksek rütbeli subay- iar olduğa halde, 8 temmuüz — günü Rehlindeki 'a ordusu tecrübe mer. kezinde , hava ordusunun eh yeni tiplerini teftiş etmiştir. <İtav. İtalya : İtalyan - Bualgar hava komisyonu: Bir İtalyan - Bulgar Ala Littorla İtalyan hava nakliyat şirketi tarafından Roma - Sofya ara- sından yapılacak yolcu, posla ve a ya gakliyatı İçin bir hava servisi ih- dasına ait şartları tesbit etmektedir. İtav- Hava ihtiyatlarmın antremanları- ni tadil eden bir kanun pek yakında çıkacaktır. Haha ordusunun - terhis edilmiş bütün mensubları, muayyen zamanlarda, en fazla iki aylık antre mağ dövresini ifa edeceklerdir. Bu mecburiyet, küçük zabit pilot'ar için 45 yaşında, diğer uçucu porsonel ve mütehassıslar için 65 yaşında sona ermektedir. Bu antremanı norj zasyonuna «R. U, N, A. Kralık mulli heyacılık birl'ği — İtalyan hava ku-| Jübü> ne havale edileceklerdit. »İtav Polonyar Hava ordusunun yeni komutanı: Bon zamanlardaki hüdiseleri / çok luğu dolayisiyle, Polonya hava ordu $e komutanlığında pek yakınlarda yukua gelen bir değişiklik tamamiyle gözden kaçmış balunuyor; bu da ge nerel Kalkusun general Rayski yeri- ae Hava ordusu komutanlığına geç- mesidir. Bu hususta daha fazla bir- gey bilinmiyor. sinden 22 sini (164 ü tek motörlü Morane 405 ve Curtişa P-36, 5Ö xi 'ç:n motörlü Potez 62 ve 8 1 Nreguet (|691) av tayyareleri, 48 ini bömbar - dıman (d0 1 motörlü Biçift motörlü Ltore 45) tayyüreleri bağırmışlardı.. — Devam edecek ., (Yeni Sabahtani tmekte 1di. 45 İn İsinden 20 «i (tek motörlü ara. Spitfire lceh 191,| hakkında Hollanda ve Şimal eri hükümetleriyle tema> mistir. Belçika — htikümetinin arduğu sua) ğadur; Muharip bir dev lefe mensup bir hava gemisi tara mese, İye Hurricane ) av tayyareleri, 28 | dan bitaraf bir devletim tporakları| üdafa manevraları münase-| areleri tarafın «! dar yükselecek ve sahilden 16 kilo-|* ma servisi direktörlüğü (direktör of|- Jçika hükümeti, bitaraflık h"*.ı' İkinda esaslı bir ehemmiyeti haiz bir 18 Ağustos 1939 PAZAR — Fikirler Yazık buçocuklara ayıp bu ebeveyne! Dün gece balkonda oturuyordum. (Gece yarısıma yatım-saat var. So- kakta yüksek sesle konuşarak, gü- lüşerek, b itip kakarak dolar şan genç orum ve onlara yüreğim sızlıyarak bakıyorum, Bun- lara çocuk demek daha münasi Hepsi anak on beşini döldurrhüş kız ve erkek gençler.. Aralarında sekiz, dokuz yaşındakilerde kuş gibi ince seeleri, gevrek gülüşleri sokakları çınlatanları da var.. Bu hal, her gece |böyle geçer.. Hayret içinde düşün düm: |.. .Bu çocukların şimdi yataklarında İmüsterih melekler gibi - uyumaları lâzumdır. Acaba bunların ana ve ba- |baları yok mu?.. Şüphesiz ki var!, |Çocuklarının böyle gece yarılarına kadar sokakta manasız gezin?ilerini i üslerine muzda yapılanm ayni olmak üzere| müsaade eden ana ve babalar hak- kında ne gibi mütlea yürütebiliriz? Kendi rahatlarını çocuklarının za- rarına kabul ederek huzurlarını te- mine çalışmak!.. Fakat bu yanlış ha- tekettir? Çocuklarına verdikleri bu geniş hürriyetin cezasını yavruları- Touguet ya -|de temmuzun üçüncü baftası olarak İnm sihhatlerinde, ahlâklarında ziya- desiyle çekeceklerini düşünemiyen Jana ve babalara kızmamak, acıma mak elden gelmez. Sefahate düşkün insanlar gibi ge ce yarılarına kadar sokaklarda oy * namağa alışan çocuklar şüphesiz ki, geç yatacak, geç kalkacaklardır. Bu gibi hareketler, muhakeme vr mantıkları — iptidat olan çocukları hoş gelebilir. Biz, çocukların, gençlerin haleti 'esine göre gezmek, oynamal iyaçları tatmin edilmesin, demiyo rüz. Ancak içtimat, müfit oyunlar! ve işlerle, zamanında bu ihtiyacı dü şünmek gerektir. Çocukları sokaklarda oynamak gi. Di fena itiyadlardan kurtarabilmek in, ana ve babanın biraz düşünme- si, bu meyzüu üzerinde durması lâ - zımdır. Ebeveynin kıymeti ancak ço- çuklarına mecbur oldukları fedakâr h b Bu manasız yorgunluklar, çocu- ğu avare ve tenbel yapar, Evine kar- gı alâkasını azaltır. Bu itiyad, aile yu wasını kurdukları zaman bile kendi- sini gösterir. Gençlerimize ve çocuklarımıza bi. rinci dersimiz, vakit ve saatini bil » dirmek, onları nizam ve intizama alıştırmak olmalıdır. Bu çocuklar yalnız ana ve baba- nın değil, cemiyetin de istikbal kuv- veti ve kaynağıdırlar. İyi düşünmek- Hğimiz lâzımdır. Cevriye İsmail UYUM aei üpü el eli e aS izerinde uçuş yapıldığında bü hare- ket, bitaraflığı ihlâl teşkil eder mi? *İtav- Sovyet Rusya: Mühendis Poppoffün riyasi altın- da bir Rus sanayi heyeti 15-17 Ha - ziran tarihlerinde İtalyada bulun> müş ve havacılık endüstrisi için danlık imal eden Socista Ceru fabrikalarını ziyaret etmiştir. Britanyat v Son ön iki ay içinde krallık hat kuvvetlerine «R. A, F.r kabul edli- |mek üzere 91.447 namzet, İngilter? -İhava nezaretine müracsat etmiştir. Bu namzetlerden 41.325 ! yeni kurk askeri olarak kabul edilmiş ve 18.126 inin müracasti, sıhki — sebablerdeli dolayı raddedilmiştir. Wurribgtöll civarında Padgotede geçenlerde, 9 fHumarahı havacılık askor — toplamâ deposu açılmıştır. Bu, İngiltere dâ” bilinde açılan havacılık asker toplA> ma depolarının ikincisidir. Birineit Uksabridgede bulunmaktadır. .luv * R.A.F. un gönüllü navigan P* nelinin meydanlarda x"ıı:ıkll" antremanlar için Londranın eenubü garbisinde 29 numaralı antreman Müf kezi açılmıştır. Royal Air Force V# lünter Resorve ekarallık hava hu'k İvetleri gönüllü ihtiyat> için gel “' ade Londrada daha dört me harp halinde İ ere bir hizmetlerinde çalışmak ÜZ e Kıtasınıtik yardım |. Womense A kilini tasvi; — Devamı 9 uncu sahit