13 Ağustos 1939 Tarihli Anadolu Gazetesi Sayfa 3

13 Ağüstos 1939 PAZAR —Çelik ittilakın y çatlak noktasi — Baştarafı 1 inci sahifede — dikleri gibi idare — etmekte serbest bulunuyorlardı. Yegâne — rabıtaları biribirlerinin hareketine müzaheret etmekten ibaretti. Bu nokta İtalyanın hiç işine gelmedi, çünkü B. Hitler merkezi Avrupada vaziyeti müsald buldukça arka arkaya emrivakiler ihdas ediyor ve B. Mussoliniye sade- €e mihverin diğer ucuna müzaheret etmek vazifesi kalıyordu. Bu halin bir müddet daha devamı - bilhassa demokrasiler faaliyetle hazırlanma- #a başladıktan sonra - İtalyayı hiç te menfaati olmadığı halde sırf Alman- ların mavi — gözleri için bir harbe Atılmak zaruretinde — bırakabilirdi. Bunun için yegâne çare Almanya ile İttifak etmek ve bu suretle B. Hitleri (ANADOLU) n Son da Hitlere uzun Almanya ve İtalya, takip ettikleri ruz etmekten ise evvelâ daha az mu- kayim bir noktada muvaffakıyet el- de etmeğe uğraşacaktır. Şimdiki hal de ise daha az mukavim olan nokta Macaristandır. Paris, 12 (A.A.) — jour Echo de Paris gazetesinin hususi muhabiri Berlinden yazıyor: Nazi matbuatının bazı tefsirlerin- den anlaşıldığına göre Salzburgda Ünelet siynestde harhamizi bür barekit- !ıum_m sıl _h muahede erinin tadili 12 (A.A.) — Havas muha- te bulunmadan evvel İtalyanın mu-| (*tPİs edilmektedir. Bu itibarla Ma- Ve Yafakatini isthsalç mecbur etmekti.| Saristana ve bu memleketin arazi te- Angriff gazetesi arazi Vaziyeti İşte İtalya Almanya ile bilhassa bu-| mâyüllerine karşı büyük bir alâkalalâkadar sulh muahedelerinin tadi. nun için ittifak etmiştir. Bundan mak| gösterildiği muhakkaktır. Si li meselesini Salzburgda görüşülen ında müttefikini itidale sevketmek ve eğer bir harp kabul edi lecekse bu harbilecekse — bu harbi İtalyanın da Almanya kadar menfa- ati olan bir mesele için yapmaktır. Bugün ise ortada İtalya hesabına bir harbi makul gösterecek hiçbir se- bep yoktur. Halbuki Almanlar Dan- Zig işinde hiç te ihmal etmedikleri Yeni yoni tahrikât ile günden güne Vaziyeti fenalaştırmakta, hemen be- men bir harbi içtinabi imkânsız bir hale getirecek bir hattı hareket ta- İşte İtalya bunun önüne geçmek, kendi hesabına hiç te kıymeti olmı- Yan Danzig şehri için bir harbe mec- bur kalmamak üzere hariciye nazırı 2i birdenbire, Salizburga gönderme- #e lüzum görmüştür. Kont Cianonun Romadan hareketinden evvel İngiliz e uzun uzun görüşmüş olması :ı bu noktadan dikkate çok şayan- ur, Eğer filkakika mülâkatın sebebi Bu iste İtalya ariciye naziri Alman Meslekdaşını itidale sevketmek için $ok kuvvetli delillere malik bulun- Mmaktadır. Dünya vaziyeti son günlerde mih- VEr jevieclerine siy we Yan bir istikamette inkişaf etmekte- dir, İngilizler biraz fedakârlık paha- *ina da olsa uzak şarkta japonya ile ihtilâflarını bertaraf etmişlerdir, ye- Bi bir hâdise zuluruna kadar Avru- Pada tamamiyle serbeat bulunmakta- dirlar. Diğer taraftan Birleşik Ame- Tika hükümetinin japonya ile mev- Süd olan ticaret muahedesini feshe- deceğini ilân etmesi muhtaç olduk: ları iptidat maddelerin çok mühim bir kasmını Amerikadan tedarik et- Mekte olan japonlar; çok müşkül bir Yaziyete sokmuştur. Japonya Av- Tupadaki bazı sefirlerine yaptırdığı Sümayişlere rağmen bugünlerde çe- İk ittifaka girmekten ister istemez Stinap edecektir. Moskoca — müzakereleri ise artık Kkelimenin tam manasiyle müsbet bir Yola girmiş bulunmaktadır. Görülüyor ki terazinin demokrasi. hır kefesi çok ağır basmağa başla- Tauştır, Totaliterler bugüne kadar her tür. İ beşert hak ve adalet mefhumunu Yöniyerek yalnız kuvvete istinaden H'toi işler başardılar. Onların tamı- & hürmet ettikleri yegâne ka- "un kuvvetidir. Kuvvet ise bugün de-) Bokrasiler tarafına geçmiştir. Tota- bu kuvvetin dilinden cok iyi Mlıyacaklardır, müsterih olabiliriz. Hamdi Nüzhet ÇANÇAR —İi— A Milli Şef Florvava gittiler İstanbul, 12 (Telefönla) — Resi-) Pa 'bürumuz İsmet İnönü, bu sabah 'ıı:"" ittiler. Milli Şef, manev-. İaçia gidinceye kadar Filoryada ka- aklardır. Ruzvelt ada sahi'lerinde ge- * zintiye çıktı Bun York, 12 (Radyo) — Amerika Tn Bürreisi Ruzvelt, burün Aypark Te Meket etmiş ve Kanada sahil- 'apmak üzere bırı noktalardan birisi olarak göstarmek. te ve devamli bir sulhun ancak Tri- anon ve Sairteermain muahedeleri- nin tadili ile kabil olabileceğini söy- Jemektedir. ı Diğer taraftân Berlinde Kont Cşa. kynin son zamanlarda B. Fon Riben. tropa yaptığı ziyaret bahsında Ber-| #ine göre bu temayülleri teşvik et - mekle italya ile Almanya takip ettik- leri genişleme siyasetine Macı nn da iştirakini temin etmeğe uğraş maktadırlar. Palonyanın azimkârane tarzı ha- yeketi Almanya üzerinde bir - tesir bırakmıştır. Almanya Dannzige taar- . Tayyare Piyangosu Elli bin lira, 31038 numaralı bilete düştü İstanbul, 12 (Telefonla) — Tay- On bin lira i keşidesi bugün tama| —| b Fdi :î;ınî:ı':i’ııi? Bîı;ı—“ı::: q'e::lıı: 25639 numaralı bilete düşmüştür te kazanan numaraları bildiriyorum. 50 bin lira 81038 numara'ı bilete | 500 lira kazonanlar düşmüştür 24237 29146 — 284 10515 32110 v Y ÜN BZ F 36931 numaralı bilete ieahat akmiplir On ikibin lira DAOA İlan 212 13496 26213 38204 29854 11020 9773 12894 24216 18070 16928 numaralı bilete, 1609 9084 24822 12978 76RS düşmüş'ür 1417 1677 38917 20861 * ytK KK Limanlarımız yapılacak, Hükümetimiz bu hususta Ingilizlerle anlaştı. İnşaat yakında başlıyacık İstanbul, 12 (Telefonla) — Liman'evvelâ Trabzon ve Ereğli limanlarile larımızın: inşası için İngilizlerle ta- Samsün mendireğinden başlanaçak- mamen anlaştık. İnşaata, sonbaharda tır. Deniz yolları — akz | Biletlerde azami tenzilât yapmağa ve karneler ihdasını karar verdi İstanbul, 12 (Telefonla) — De- azami derecede ve pek yakında ola- nizyolları idaresi, biletlerde tenzilât|caktır. Söylendiğine göre, 2-3 aylık yapmağa karar vermiştir. Tenzilât, tenzilâtli karneler ihdaş edecektir. —ikz— Londra şehri Harp vukuunda hiçbir düşmanın yaklaşamıyacağı hir yerdir Londra; 12 (Radyo) — Hava mü- — Hava manevraları, eylâl nihayet- nevralarından sonra çıkan resmi bir| ierinde bir kerro dahâ ve çok şümul-| tebliğde, bir harp vüküunda Lond-|lü olarak tekrarlanacaktır. ranın gayri kabili teshir bir şehir ol- dnğu Ve bu şehire hiç bir düşm yaklaşmağa cesüret edemiyeceği te- barüz ettirilmiştir. Resmi tebliğde, hayanın fevkali- de sisli olmasına rağfmen taarruz ©- durdııruyor 4 den filolarla müdafas küvvetlerinin, | — LORdra, 12 (Radyo) — Royler A- kahramanlık ve fedakârlığı ayni de-| Jansının verdiğ; bir habere göre, ja- recede paylaştıkları ve fakat; hava |Ponya hükümeti, ingiliz aleyhtarlı- açılır açılmaz, düşman tarafının kaç | ğının durdurulması için lâzım gelen- maktan başka çare bulamadığı bilhas|lere emir vermiş Ve bu husus için ay- sa kaydedilmiştir. rica tertibat almıştır. mün Japonya Ingiliz aleyhdarlığını HABERLE R Ciano, İtalyanın metalibatı hakkın- bir liste götürdü genişleme siyasetine Macaristanı da sürüklemeğe çalışıyorlar. Salzburg mülâkatı 9 saat sürdü linde büyük ketumiyet muhafaza e- dilmektedir. B. Hitlerin Budapeşteyi ziyaret e- deceği de-kat'isurette yalanlanmak- tadır. Fakat Angriffin bu mülâhazaları mihyer memleketlerinin Balkanlar - da — teşebbüslerde Lulunmalarının müstebad olmadığını gösterir gibi- dir. Himaye altındaki Slovakya ile| mihver devletlerinin dostu olan Ma- caristan arasındaki münasebetler dalma çok gergin bulunmuştur. Bu güçlükler her dakika-bir müdahale- yi muşip olabilir. kerelerin 9 saat sürdüğü söyleniyor. Berehtengaden, 12 (A.A) — Fon| — Berehtesgaden, 12 (A.A) — Hit- Ribentrop şimdi Hitlerin bulunduğu| ler İtalya hariciye nazırı Kont Ciano Berehtesgadene. öğle üzeri gelmiş-'şerefine bir öğle ziyafeti; vermiştir. Mussolini, geniş bir pro- te hazırlıyormuş tir. Kont-Cıano Bavyeraya-dağlarında bir gezinti yapmak üzere bu sabıfı otomobille Salzburgtan -hareket et- miştir. İtalya hari nazirı Berhhts- gaden de-öğle yemeğini Hitlerle be- raber yiyecektir. Münih; 12 (Radyo) — Kont Ciano buğün öğleden sonra buruya gelmiş ve Hitlerin -— malikânesine giderek, İtalyanın metalebatı hakkında gön- derdiğ; uzun bir listeyi vermiştir. Salzburgta italya hariciye nazırı Kont Ciano ile Almanya hâriciye na. zırı Fon Ribentrop arasındaki mi Bu projz, İngiltere, Fransa, Almanya ve İtalya arasındaki münase- betleri iyileştirecekmiş! Londra, 12 (A.A.) — Yh:ınc'ıulılxuı Rorganın daha geniş bir proje 'Times gazetesi, Ciano - Fon Ribent-| tasarladığı da iddia ediliyor. Bu pro- rop mülükatınin neticeleri hakkında | je Fransa, ingiltere, Almanya ve ital. tefsirlerde bulunmaktan içtinap edi-| ©4 münasebetlerini iyileştirmek ve yor. Ve diyor ki: Ka Haa a ller Fakat üeü İTü İlerlemek üzere bir konferansın e ayenetesı Biç 414 — Bredlerihcirilir. | ekdini istisdaf eylemektedir. Mus -| Mussolininin Hitleri alelacele bir ha- | solini şahsan böyle bir projaye taraf. rekete geçirmekten menetmek (i tardır. Ve bu yolda bi nüfuzunu sonra da daha geniş bir hedefe doğ- kullanacağı —söylen Italyan gazeteleri Danzig mes'elesinde Italya ile Almanya ara- sında ihtilâf mevcut olduğunu yalanlıyorlar Roma, 12 (AA.) — Danzig|milli mütalebatının tatmini pekâlâ| hususunda iki mihver devleti ârasın-| Polonyanın meşru ekonomik men- da tam bir görüş birliği olmadığına| faatleriyle 'telif edebileceğini ve fa- dair ecnebi neşriyatını İtalyan gaze- kat her türlü muslihane hal suretinin teleri infial ile karşılamaktadır. |Polonyanın emperyalist hırsına çarp- Messagero diyor ki: |tiğini yazmaktadır. Şunu kaydedelim ki, Danzig A-| — Matbuat, Polonyanın samimi ve manyayı olduğu derecede İtalyayı tecrübe görmüş bir dostluğu unuta- da alâkadar eder, Çünkü Almanya rak karanlık bir akibete atılmış olma. ile İtalya arasında tesanüd tamdır.|sına tecesüf etmektedir. Danzig daha ümumi bir meselenin| - Popolo Di Roma diyor ki: ancak bir yechesidir. Bu urnumi me-| — Polonyanın dördüncü bir taksi- sele de şudur: mine şahid olmak istemeyiz. Fakat Adaletsizlikleri tebid eden sulh bir ihtilâf çıkarsa bunun sonu her ne Muahedelerinin tadili lüzumu. olursa olsun Polonyanın akibeti çok. Diğer taraftan gazeteler Danzig karanlıktır. *k— liz - J Ingiliz - Japon Mali mes'eleler, henüz halledil- mekten çok uzaktır Londra, 12 (A.A.) — Hükümet| tedir. Mali meseleler henüz halledil. mları Craigieya gönderilen ta-|mekten uzaktır. Bu hususta alâka- lmatın münhaşıran : Tiyen-çindeki|dar hükâmetlerle yani Paris ve Va- İngiliz irtiyaz “mıntakasının — polis| şington ile noktai nazar teatisi ya- idare işlerine ait olduğunu bildirmek-'pılmaktadır. ? T ağendei gü Haa İ Te Sinaya müzakereleri 9 Ağustos anlaşması, yarın mer'iyet mevkiine girecektir | Bükreş, 12 (ALA) — Bugün neş-| sin: rolunan 'bir tebliğde Tisza üzerinde ma imzalandığı bil Macar gemilerinin seyrüseferi hak- kında Romanya ile, Macaristan ara (anlaşma'14 ağustostan itibı vakkatçn meriyete girecektir. | (SAHİFE 3) l l)üşündü:ıın'm I Inşaallah, fakat harp var gö- züküyor ORHAN RAHMİ GÖKÇE Dostlaş, münevverler, muharrirle söyliyor ve yazıyorlar: #«— Harb yokl» Herkes cevab veriyor: «İnşaallah Bu fikirde bulunanların bir takım mucip sebeblere istinad ettikleri mu hakkaktır ve bunlara hürmetimiz vardır. Fakat buna rağmen, vaziyet. ten bizim gibi bedbin olanların mü« lâhazaları da maalesef bir türlü de- #işmek cihetine gidememektedir. «Harb olmıyacak» hükmü kat'isi- nin karşısında, gayri ihtiyari sör - mak iktiza ediyoruz. Harp olmıyacak da ne olacak? Dişten tırnağa kadar devam eden bütün bu silâhlanmaların bir hikmeti, bir illeti veya bir hedefi olmak lâ - #ım değil mi? Hep biliyoruz ki, totali terlerin bir çok dilekleri vardır ve bunların yüzde doksanının kat'iyyen rilmesine imkân yoktur . Şu halde, iki diktatör, milletlerine dönerek; — Biz, taleblerimizden vaz geç » tik. Şu kadar silâhlandık, bu kadar masraf yaptık, Sizi tam bir Rarb ekonomisi içinde sefalete boğduk , fakat bizi affedin, Diyerek bayrakları indirecek, ya. kayı kurtarmak cihetine mi gide . cekler? Hitler küçücük Dançiği bile al « maktan vaz geçecek; öyle mi? Buna «Evet» deneb'leceğini zan - netmiyoruz. O takdirde ise, şu «Dan- çiğ» bile mükemmel bir harb vesi . lesidir. Halbuki İtalya, dost ve müt. tefiki Alman milletinin Dançiği is- tilâsında kendis'ne destek olsun di- ye de silâhlanmadı. Arnavudluğun işgalinde ise, Almanyanın Dançiğ plânına müzaheret değil, başka bir maksad vardır. Gerek Almanya- nın, gerekse italyanın geniş birer fü- tuhat plânına sahip olduğunda her- kesin ittifakı ve onların da sarih ve kapalı — itirafları olduğunu herkes bilir. Şu halde?.. Şu halde, harb olması ihtimali var. dır. Bu da kati bir hüküm sayılma- mak iktiza eder, Mucizevi, fevkalâ- de hâdiseler, cihanın içinde bulun - duğu bu tabü seyri ve alnına yazıl- mış görünen mukadderi değiştirebi- Üç cephesi teşekkül etmiş bir cep- hesi henüz gayri muayyen olan bu hüküm, teessüsünü sadece yukarıda. ki mülâhazalara istinad ettirmiyor. Daha başka ve mühim meseleler de vardır. Meselâ? Evet, meselâ: Hitler, Danzig için bir harb patlı- yabileceğine kat'iyyen ihtimal vermi yor daha doğrusu, iki demokrasinin, Dançiğde herhangi şekilde bir emri- vaki vukubulduğu gün, — diplomatik bir patırtıdan sonra bunu kendileri- ne en elverişli bir hal şekline bağla- mağa çalışacakları kanaatindedir. Bu bir tehlike işaretidir. Hem de eli çıngıraklı değil, eli bombalı, beli ta- bancalı. Çünkü Lehistan, Dançiğden vazgeçmez, mahvolur. Çünkü ingilte- re ve Fransa, mutlak Lehistana yar- dım edeceklerdir. Akai takdirde bü- tün ittifak ve garantileri suya dilşer, prestijleri mahvolur, muvazenede mühim değişiklikler vukubulur. İtalya ne yapabilir? Evet, İtalyanın — Arnavudlukdaki mütemadi tahşidatını, Akdenizdeki faaliyetini basit ve gülünç bir blöf olarak kabul edebiliriz. Fakat bu - gün İtlayanın ne kendi başına yü. rüttüğü, ne de bir istişare ile olsun iştrrak ettiği bir siyaset — kalmıştır. Hitler yürüyor, o takip ediyor, Ya - rın öbürgün Hitler, şu yanlış kanaa- tine dayanarak Dançiğ noktasından dünyaya fitili verirse, İtalya, onun peşi sıra sürüklen'p gidecektir. Bir harbin neticesinin onlar için Sinalada 9 ağustosta bir anlaş. | müthiş bir inhizam ve inh'dam ola- ilmektedir. Ru cağında ittifak vardır, evet, fakat, en Mü-|Hitler, Dançiğ için harb olacağına — Devamı 4 ncü Sahifede — x