27 Temmuz 1939 Tarihli Anadolu Gazetesi Sayfa 3

27 TEMMUZ 1939 Perşembe DIŞ POLİTİKA “Beyaz,, harp Bir kaç ay evvel, Mussolini, söyle- diği bir nutukta «beyaz harbine çoktan başlayıp hâlâ devam ettiğini bildirmişti. Mussolininin beyaz harb den kasdettiği mâna ticaret harbi idi. Fakat beyaz harb tabirinin mâ- nası genişlemiştir. Silâhla — yapilan ve kan aktığı için «kazıl harb» adı verilebilecek olan muharebeden baş ka her nevi beynelmilel mücadeleye beyaz harb denilmektedir. Beyaz har binaen ehemmiyetli safharını da pro- pazanda teşkil eder. Müstakbel harb «topyekün» yani bütün milletin iş - tirak edeceği bir müsadele olacağır na göre, mâneviyat birinci derecede ehemmiyetli mesele balini alır. Mü- neviyatı sağlam olarak harbe iştizak eden devlet mücadelenin — yarısını başlangıcından kazanmış demektir. Binaenaleyh şimdi her devlet karşı tarafın maneviyatını sarsmıya ça - lışmaktadır. Başlıca Üç propagando — cephesi t 1 — Faşist. 2 — Demokrat. 3 — Komünist. Faşist propagandasının hedefi , Almanyayı ve İtalyayı haklı göster- mektir. Propagandacının — argüma - ni şudur: İtalya ve Almanyanın nü- fusları artıyor. Binaenaleyh genişle- mek tabil haklarıdır. Bunu sulh yolu ile yapmak istiyorlar. Fakat karşıla- rına demokrat devletler — çıkmıştır. Bu devletler, bir takım küçük devlet- leri de etraflarına alarak iki genç ve dinç milleti çemberlemişlerdir. Böyle bir siyasetin neticesi ancak harptir. Herp demokrat memleketle- ro felâket getirecektir. Eğer Alman- yanın «yaşama hakkı» tanınacak olur ta, devamlı bir sulh temin edilccçk tir. Bu hedefe varmak için bir defa faşistliğin elinde muhtelif memleket lerde faşist sempatisin; yaşıyan ferd- ler ve zümreler vardır. Faşizim de Kamlinlem #ihi kasvnalmilallasmistir. Faşist propagandasının Fı sinsi Fanliyeti geçenlerde açığa çı- karılmıştır. Fransız — gazetelerinin Yazdıklarına göre, Temps ve Figa- Te gibi iki ehemmiyetli gazetede va- zife gören bazı adamlar, faşist teş- kilâtımdan milyonlarca frank para alarak Almanyanın oyununu oyna- mışlardır. Ribentrobun dostu olduğu töylenen Abetz isminde bir ajan, Fransada faşist temayülünü taşıyan Politikacılarla temas etmekte ve Pa- Fisteki Alman sefirini ikinci plâna Atacak derecede ehemmiyetli vazife törmekte idi. Almanya propagandası tabil her Memloeketin siyasi vaziyetine göre başka şekiller almaktadır. İngilte - Tede Almanyanın şarki Avrupaya doğru genişlemesinin, İngiliz menfa Atlerine aykırı olmadığına İngiliz mil letin; inandırmağa çalışmaktadır. rkta ise, Almanyanın bu sahalarda özü olmadığına ve şark memleket - İngiltereye alet olduklarına memleketler halkını kandırmıya Uğraşmaktadır. Arada Almanyanın Ve İtalyanın haklı oldukları ve haklı ikları kadar da kuvvetli oldukları İlkin edilmektedir. Büyük barp i- Sinde de görüldüğü gibi , Alman pro Tandası, teşkilâtının mükemmelli- İi kadar milessir değildir. Büyük bir ZAfı da müdafaa etmeğe çalıştığı da- Çösin hakikaten çürük olması ve i- BĞD Bi 'zafı da Almaz propasilh- n iyi psikoloğ olmamasıdır. h'uıdu-ıı devletler, propaganda Tatkilâtlarını son aylar içinde tak - "İye otmişlerdir. İngiltere, vaktiyle İ#tler cemiyeti umumi kâtipliğini ,___:m da Roma sefirliğini yapan Perth'e hariciye nezareti istih- Altının idaresini vermiştir. İngiliz L""—ıııı.n arasında mümtaz - bir ._.'ıii Olan bu zatın meşgul olmiya diği başlıca mesele, otariter Mleketler halkına — beynelmilel u.lhlî anlatmaktır. Filhakika bu- dür, Alman ve İtalyan milletlerinin B Ç* ile münasebetleri kesilmiştir. .__:n-ıeı..ıı... yabancı gazete gi- ""-diı"'“m hükümetlerin elle- Terini ” Ve ancak hükümetlerin iş- . g çİYeren haberler verilmekte- “alyan ve Alman milletleri, o- ı Devamı 8 inci sahifede — S ON (ANADOLU) HABERLE R8 Cumhuriyetçi Irlanda ordusunun tedhiş plânları elde edildi Tedhişçilerin maksadı, 5-7 Ağustos arasındaki bankalar bay- ramında Avam kamarası binasını berhava etmektir Birçok kimseler tevkif edildi Londrş, 26 (A.A.) Scotland Yard tarafından yapılmış olan tah-| kikat netayicine göre cumhuriyetçi irlanda ordusu 5-7 ağustoa arasında- ki bakanlar bayramı esnasında par- lâmentoyu berhava etmek niyetin - de olduğu anlaşılmaktadır. Salâhiyettar makamlar ecnebi te- şekküller tarafından müzaheret edil. mekte olan cumhuriyet irlanda ordu- sunun faaliyetini isbat eden vesaik ile ihticac etmektedirler, Diğer taraftan cumhuriyetçi irlan. da ordusu B. Çemberlayna ve ayni zamanda Ulstez başvekili ile irlanda başvekiline, Vatikana, B. Lebruna, Ruzvoelte ve Mussoliniye bir mektup göndermiştir. Bir ültimatum şeklinde kaleme &- linmış olan bu mektup ingilterenin irlanda arazisinin tamamen tahliye etmesini talep etmoktedir. Scotland Yard şefi Canning dün yüksek zabita erkânından Sir Philip Gane ve Sir Noman Kendal ile gö- rüşmüş ve onlardan cumhuriyetçi ir. landa ordusunun faaliyetlerini tenkil selâhiyetler in bu zevattan vasi almıştır. İngiliz-Japon Bankanlar bayramı için zabıta me- murlarına verilmiş olan ğiütün me- zuriyetler geri alınmıştır. Polis da- ha şimdiden milyonlarca ingiliz li - rası hasara baliğ olacak mühim mik- tardâ jinfilâk edici maddeler yakala- miş ve bir çok tevkifat lera etmiştir. Londra, 26 (A.A.) — İngiliz po- lisi, İrlanda tedhişçilerinin Londra- da ve vilâyetlerde Bank Nolidey mü nasebetiyle 6 ağustosla 6 nğuostos arasında suikastlar yapacağını Ööğ- venmiştir. Tedhişçilerin - parlâmen - toyu havaya atacaklarını gösteren ve sikalar ele geçmiştir. Polis çok sıkı tedbirler almıştır. Londra, 27 (Radyo) — Bugün pos- tahanenin kolipostal dairesinde bir bomba patlamış ve birçok kimse'er yaralandığı gibi, kolipostal dairesi de harap olmuştur. Yaralananlardan bir kız hastahaneye nakledilirken öl- müştür. Hi aksetmiş ve dahiliye nazırı Sir Sa- muel Hoar , İrlanda tedhişçileri için almacak şiddetli tedbişler hakkın- da izahat vermiştir. eeei , derhal avam kamarasına Filistinde Vaziyet Yahudilerden birçok kimse- Anlaşmasının tatbiki için Tiyençinde bir konferans top'anacak ler tevkif edildi Kudüs, 27 (Radyo) — Buğgün ted-|rar vermiştir. Tokyo, 26 (AA.) — japon hükü-ıphn murahhas heyetleri saat 10,40| hişçilerden 23 Arap tevkif edilmiştir.| Ramlada yahudilerden pek çok metinin selâhiyettar bir mümesslli|da toplanmış, 13,20 de dağılmış ve| — Mahalli hükümet, Araplardan üç| kimseler yaklanarak tevkif edilmiş- bu sabahki gazeteciler konferansın -| 16 da tekrar toplanmıştır. Müzakere|bin kişinin polisliğe alınmasına ka-|tir, da Arita - Craigie anlaşması hakkın| münhasıran Tiyençinin ingiliz bölge- da tefsiratta bulunarak muhtıranın japon urdusunun hususi ihtiyaçları hakkındaki kismının halen japon or. dusunün — köntrolü altında olmıyan Çin topraklarına şamil olmadığını kabul ve teslim etmiştir. Bununla beraber bu mümessil mezkür muhtı- ranın sonuna kadar okunurs. yanın ingütereden arük Çan - Kuy - Şek hükümetine müzaharetten vaz- geçmesine bakılabileceği intibamı vermekte olduğunu ilâve etmiştir. 'Tokyo, 26 (A.A.) — İngiliz ve ja- ginde barışın idamesi meselesi hak- kında komite tarafından verilen ra- por hakkında cereyan etmiştir. Müşahitler murahhas heyetleri - nin bugün olmazsa yarın sabah bir anlaşmaya varacakları kanaatinde- -| dirler. ü Tokxyoda Tiyençin! alâ&kadar edön husust meseleler hakkında anlaşma haşıl olunca bu anlaşmayı tatbik için Tiyençinde bir ingiliz - japon konfe- ransı toplanacaktır. Ispanyada islâhat Harp kabipesi çe! kilecek ve islâhat hükümeti iş başına geçecektir Paris; 27 (Radyo) — İspanya kabinesi büsbütün değişecek ve harp kabinesi yerine idare ve iş hükümeti teşekkül edecektir. General Franko, kabine tebeddü- İtalyan m lünden sonra dahilde ıslâhata başlı- yacaktır. Bugün, hükümetin neşrettiği res- mi bir tebliğde matbuat sansörünün kaldırıldığı bildirilmiştir. anevraları Bu sene muhtasar olaca? ve ya'nız yeni silâhlar tecrübe edil-cektir Berlin, 26 (A.A.) — Kara ordu- su umumi erkânı harbiye reisi gene- ral Halderin riyasetindeki bir askeri heyet İtalyan ordusunun Po Vadi- sindeki manevraların da hazır bulun- mak üzere İtalyaya gidecek, | ağus- tostan 9 ağustosa kadar İtalyada ka- lacaktır. Askeri mahfikde bir İtalyan Yerinde bir emir Memur kıdınlar pud- a vz allık sürmiyece* Ankı 27 (Telefonla) — Dahi- Hye vekâleti, memur kadınların podra ve allık sürmelerini sureti ka- tiyede yasak etmiş ve erkeklerin de, daima traşlı bulunmuları Közümuya tamim eylemiştir. Bir genç Tabarca kurcalarken yeralanarak öldü İstanbul, 27 (Telefonla) — Bu- gün Yedikulede lise talebesinden 18 yaşında Cemal, babasının tabancası- Ha knçonlarkamn atağ aldırmiş ve'cilğl kurşunla yaralanarak derhal ölmüş- tör. askeri heyetinin de tarihi h bit edilmemiş olan Alman manevra- lanıtda hazır bulunacağı söylenmek- tedir. Rema, 27 (Radyo) — Askeri ma nevralar, bu sene muhtasar olacak ve yalnız yeni sistem silâhlar tec- rübe edilecektir. | —tsekirkr>>- Ebedi Şefin kabri Taşrata yakında | taşslanccık Ankara, 27 (Telefonla) — Ata - türkün kabri hakkında Ankara imar müdürlüğü tarafından tanzim olu- nan proje tasdik edilmiş ve sahanın derhal istimlâki için belediyeye 58- lâhiyet verilmiştir, Sahanın istimlâki yapıldıktan sonra inşaata başlana - caktır. İstanbulda şiddetli sıcaklar devam ediyor İstanbul, 27 (Telefonla) — Sı- caklar devam ediyor. Bugün Kartal- sıcaktan iki memur bayıldı. Türk - Bulgar Münasebatı normaldir. Harpten en |:04: . . çok çekinen mil bul, 27 (Telef, bugün geldi. Ve baş Refik Saydam tarafından kabul edilerek görüştü. Sefir, matbuat mümessillerine be- yanatında : — Bulgaristanla İsti nl ) — Sofı münasebatımız | Milli Şef ; Floryada kalacak- lardır İstanbul, 27 (Telefonla) — Milli Şef İnönü, bugünlerde İstanbulu şe- reflendirecek ve Filoryada kalacak- R Bin Yahudi Almanyadan hicret etli Viyana, 27 (Radyo) — Almanya- dan hicret eden bin yahudi, bugün italya yoliyle cenubi Amerikaya Mmü- teveccihen hareket etmişlerdir. Bun- için italya yahüdi cemaati iane toplamağa başlamıştır. Fransızlar Bir tahtelbahir daha denize indirdiler Tolon, 26 (A.A) — Ayrora deniz altı gemisi bu sabah Mourlllon tersa- nesinde denize indirilmiştir. Geminin boyu-78, eni 50 metre ve su içindeki deplasmanı 1,170 tondur. Beheri 1600 beygir kuvvetinde iki elaktrik motörü ile mücehhezdir. 4 zebit ve 40 nefer mürettebatı teşkil edecek- tir, let B ulgarlardır B di t heyet l ret edecektir. Harptı nen millet Bulgarlardır. Sekiz «yüz bin Türk anavatana bir an ovvel ka- vuşmak istiyor. Demiştir. Bugün Kıyamet mi ko- pacak? Fatin hoca öyle şey yoktur. Diyor Meksikalı bir heyetşinas tarafın- dan dünyanın akıbeti hakkında yeni ve fena bir haber verilmektedir. Bu zat, Meksikada Takubaya rasadha- nesinin müdürüdür. İddiasına göre bu hafta zarfında bize en yakın me- saleye gelecek olan Merih yıldızının arzımızla müsademe etmesi ihtimali çoktur. Bu müsademe ağlebi ihtimal temmuzun yirmi yedinci günü vuku bulacaktır. Rasadhane müdürü B. Fatin: — Müsademe varid değildr. Yal. nız Merih, bu sene arza fazla yak- laşacaktır.» Diyor. Bir suiistimal daha İstanbul, 27 (Telefonla) — Ma ne ithalât işlerinde yeni bir sujiz: mal meydana çıkmıştır. Gümrük mü fettişlerinden bir kişiye işten el çok- ilmek üzeredir. İnciralltı Plâi Ve Gazinosu Gazino ve lokanta kısımları gece ve gündüz İnciraltına gidenlerin ihtiyaçlarına cevap verecektir Temizlik, ucuzluk, yiyecek ve içeceklerde nefaset en müşkülpe-| sentleri dahi tatmin edcek şekilde temin olunmustur. Ğ (SAHİFE 3) İL. Oüşündüklerim | Bir harita hezeyanı daha! ORHAN RAHMİ GÖKÇE Geçenlerde İtalyan matbuatında intişar eden bir haritanın başka bir şekli, şimdi de -alınan haberlere inanmak lâzım gelirse - Alman mek- teblerine girmiş ve büyük bir fikir ve realite darlığı içinde doğup ye- tişen Alman çocuğunun gözlerinin önüne konmuştur. Bu harita, Hitler Almanyasının «hayat sahası» probleminin kâğıda aksettirilmiş bir ifadesi midir, de- ğil midir; şimdilik meçhul... Çünkü Almanya, bunda sadece Baltık de- nizi havzasını kendi renkleri içinde göstermekle iktifa ediyor ve Akdeniz Ihıvıuım ise İtalyaya ihsan buyuru- yormuş. Dostluk tezahürünün bu kadar fa- zilet ve kanaat dolu eşine, şüphesiz |az rastgelinir.. Baltık plânına, o denizde oturan- İlaz cevab versinler. fakat Akdenize İgelince şunu bilmek lâzımdır ki, sa- |hillerinde, Fransız, İspanyol, Mısır- h, Arab , Türk, Yunan , Yugoslav zgibi milyonlarca milletin - yaşadığı bu havzanın haritası gene bu millet- İlerin tarih ve istikballerinin — birle- |şîk noktasında, hem hak ve adaletle, |hem de kuvvet ve kanla çizilmiştir. Bu denizde İtalya, muvazeneyi bo- zan ve binaenaleyh, atinin getiyece- &i hâdiselerden sonra, borcunu ve- rerek ayaklarını toplamak mecburi yetinde bulunan hayalperest ve zü- gürt bir miras yediden başka birşey değildir, Arşidük Otto kalkıp bir A- vusturya imparatorluğu iddia etmek- te belki haklı görülebilir.. Fakat İtalya kalkar, eski Romanın müstevli sıfatiyle iştigal edip de , pek tabii ve yerinde olarak koğul- duğu toprak parçalarına tekrar göz dikerse, alacağı cevab , elestiki ve muhayyilesinin hududlarından kalan korkunç bir darbe ola - caktır. Biz, Akdenizin; konuşulacak meseleleri olduğunu inkâr etmiyo - ruz. Evet, vardır: Meselâ, on iki ada meselesi bunla- rın başındı dir. İtalya, buralarda ne kadar tahkimat yaparsa yapsın, bütün Türk nesli bu gayri tabi misafirliğin bitmesi zaman ve fırsa- tını beklemiş ve bekleyip durmakta- dır. Rodos, istanköy, Leros, Kalimnos ve diğer adalarda italya!.. Hatta Meis adasında rak! Şayed Romanın mantıki - varsa, bunun ilelebed böyle devam edip gi- deceğini anlaması lâzımdır. Bu su- lardan bir imparatorluk yolu da geçmektedir. Ve binsenaleyh, yuka- ryıda zikrettizimiz milletlerin arası- na ingilterenin de ismini ilâve et- mek Tâzımdır. Asıl olarak, ingiltere, Fransa ve Türkiye, Akdeniz meselelerini, hem de italyadan çok daha üstün bir sa- lâhiyet ve kuvvetle konuşmak hak- kını baizdirler. İtalya, Akdeniz me- selesinde ileri sürebileceği — tezleri, ne tek başına, ne de ile be- raber kıymetlendirebi Tecrübe- den geçmiş olan mütecaviz siyaseti- nin kapkaranlık çehresi onu Akde- nizde tamamen mahküm etmiştir. İtalya, Arnavutluğa da çıkmıştır. Fakat bu çıkış, italyan macerasının felâket ve sukut hayalinin ilk safha- 81 olacaktır. Bir harp çıktığı gün, Balkan yarımadasında eskiye yakın, fakat istikbale ait garantileri akda daha yakın yeni bir statükko doğacağı gibi, Süveyş, Libya, on iki ada, Tu- nus gibi ikide bir faşistlerin ağızla- rına dolanan nesneler de artık bir münakaşa mevzuu olarak tekrarlan- maktan tamamiyle uzaklaşacaklar- dır. Mussolini, kendi tabii — Kasmının kucağına atılmış ve frenleri ona ver- miş olmakla, italyan tarihinin müs- takbel sahifelerindeki yerini daha |#imdiden hazırlamıştır. Bu yeri ise, akıllı, diplamat ve va- tanperver geçinen tek iİnsan istemez, Büyükadada Bir kadın cesedi bulundu İstanbul, 27 (Telefonla) — Bu- gün Büyükada sahilinde bir kadın ce | ayni bay- İ sedi bulunmustur.