8 Temmuz 1939 Tarihli Anadolu Gazetesi Sayfa 6

Kemalpaşada vaziyet Çok acil tedbirlere ih” - tiyaç görülüyor Bu meyanda Kızılay kurumunun da derhal faaliyete geçmesi bekleniyor —Baştarafı 1 inci sahifede — |la hususi vasıflı kredinin temin edil- İzmir İstanbul matbuatının kazamız mesi mutlak bir zarurettir. Bu nok- çiftçilerinin felâketi üzerinde göster|ta üzerinde tevakkuf edişim başka dikleri hassasiyetten dolayı bütün|bir mülâhazaya sebep olmaması için hemşerilerim namına teşekkür et-|hemen ilâve edeyim ki ben şahsen mek isterim. Takipli neşriyatınız|bu katagoraya dahil bağcılardan de- halkımız üzerinde büyük bir teselli| ğilim. ve ümid kuvvetini vermektedir. Va-| Hâdiseyi bu suretle ifade etmekli- Ziyet son neşriyatımıza tamamen|ğim münhasıran İzmir üzümcülüğü mutabıktır. Resmi ve ince tesbitlere|bakımından ve endişesinden ibaret- istinad eden bugünkü neşriyatınız|tir. İzmirin ihracatçı tüccarları ve ni- hakikatin ifadesidir. Maattessüf va-|hayet ticaret odası kuvvetle zanne - ziyet böyledir ve oldukça fecidir. İderim ki bu nokta üzerinde benden Vilâyet mahalli ve idare makam-|daha ziyade tevakkuf etmek ve acı ları işi esaslı surette takip ediyorlar.|duymak mvkiinde kalmıştır. Nefice Halkın dilekleri toplanmıştır. Bunla-|olarak, demek istiyorum ki mukad. rın fili şekilde tecellisi gün ve forma-|derat ziraat bankasına bu ciddi vazi- lite meselesidir Halkın dileklerini tek|feyi tahmil etmiştir. cumhuriyetin rar edeyim: ziraat bankası ağır da olsa bu milli 1 — Zarar gören mıntakalar için| vazifeyi başarmalıdır. arazi kanunun maddei mahsusasına| — Altıncı madedede zikrettiğim hu- tevfikan vergi muafiyetinin tatbiki. |susi borçlara ait icra takibatının dur 2 — İstihsale matuf ve yeni banka | durulması maddesine gelince, bunun ikrazlarından mütevellid borç tak -|takrir ve tatbiki icra vekilleri heyeti- sitlerinin tecili. nin kararına ve takdirine aittir. İ 3 — Kooperatif borçlarının ve bil-İrat kanunun 330 uncu maddesi hassa eski borçların ziraat bankası|gın hastalık, umumi âfet, harp gibi borçları gibi daha uzun vadelere tak|sebepleri kâfi anasırdan addediyor. simi suretiyle tecili. Burada hamdolsun bütün vatanı mü 4 — Emvali metrüke satışlarından |t-essir eden #mumt âfet yoktur am- gelen borç taksitlerinin ve her türlü|ma on yedi bin nüfuslu bir köylü vergi bakayelerinin keza tecili. kütlesini saran mutlak bir felâket 5 »- Şiddetli doluya maruz kala- meydanda olduğu için halkçı hükü- rak hazap olan bağlarırstekrar ihyası | metimizin bu meseleyi isabetli bir ka için l_»:ulıp husust şerait ve evsa-| ... Bağliyazağımı ümid edarlın. fi haiz krediler açılması, iğem İT İRT N G Baböma #ikborglee tçia — aa Şunu ınylı)'ızynu. İzmirin esas- kanununun 330 uncu maddesi ah-|" tüccarlarına ait olan borçlar, bağ- cılarımızı o kadar düşündürmüyor. kâmına tevfikan muayyen müddet- ” z le icraf takibetın durdurulmam. Çünkü ticari hayatında bu bağcıla- 7 — Fakir ve muhtaç halka kızıl- B nıuhı;ıı; îl;:ırve lı:ıeıı ti(î;iyıııuör b j âcilen ia-|liYeyim) kibar olan carlarımız ay müessesemiz tarafından âcilen ia- bağımlarını alanian iözüeidün İetlenla şe yardımı ilması. n KN Ü Kazaaa ea iş sahası | tmüş oldüklerı için 'bu mesele üze. nın bu sene kanuni ahkâmlar nisbe- tinde tevsii. 9 — Ziraat sigorta teşkilâtının te- sisi ve bu seneden itibaren tatbiki.. Birinci ikinci ve üçüncü ve dör- düncü maddelerde zikrettiğim dilek- leri zaten tabiat yani âfet hâdisesi fi- len emrivaki haline sokmuştur. Yüzde yüz, yüzde seksen nisbetin| de mahsullerini kaybetmiş - çiftçile - rin bu maddelerdeki vecibelerini eda î:îî:'m zaten maddeten imkânlb; bir neticeye vasıl olacaklârdır. Bu AŞ REN - İnetice ise muhakkaktır ki (kuru) bir Bikl glüvlı İ“f_nlll gelen zarar müş|neticedir. Ve hiç bir menfaat ver- terektir. Ve müşterek olarak — ikti-|»yez; kütle ve memleketin zararın- ham edilecektir. 'dan başka, Beyjnni mıddede de zikrettiğim | Bundan sonra 7 inci maddedeki hususi krediye gelince bu çok mü-|kızılay yardımı üzerinde bir kaç söz him bir meseledir. Evvelâ şunu teba-|söyliyeceğim. Dolu düşer düşmez rüz ettirelim ki, Kemalpaşa husui|halkın iaşe darlığı üzerinde konuşul. lardır. Asıl endişeler bu araya gir - miş olan parazitlerin faaliyete geç- meleri ve bunun sevkiyle işin umu- mi şekle sürüklenmesi te müşteri bulamayınca ya bir sürü bağları üzerlerine intikal ettirmek gi- ” İta ve bir şapka "İkaçması, kendi meveud elbiselerin! KADIN Zerafet yalnız para ile olmaz Bu, biraz da bilgiye müstenittir Zarafet kadının hakkıdır. Hem hakkı, hem de ihtiyacıdır. Hiç kim- Be ile, hiçbir kadını <neden süsüne bu kadar düşkünsün?» Diye ayıpla- yamaz. Yalnız on,kadın, stis, İçin yap tığı masraflarda büdcesini aşmamak şartiyle.. Çünkü, süslenmek ve zarif olmak sadece para ile başarılan bir şey değildir. Giyinmesini bilen bir kadın az para ile de çokgüzel giyi- nebilir. Bunun için o kadının uygun giyin- mesini bilmesi lâzımdır Zarif olmak sadece güzel bir es- vap, nefis bir manto giymekle kabil olan bir şey değildir. Güzel giyinmek demek, tepeden tırnağa kadar biribirine, uygun şey- lerle süslenmek demektir. Bir kadımın ayakkabısı, — çorabı, çantası, eldivenleri ve şapkası giydiği elbiseye uygun değilse, meselâ bir Çay elbizesiyle spor şapka, Spor elbisesiyle başına dallı, çi- çekli, fantazi birşey giyerse o kadına zariftir denilemez. Büdeesi dar olan kadımın bir çan- alırken fanteziye göz önüne getirip onların hepsiyle giyilebilecek, hepsine uyacak birşey intihap etmesi lüzım değil, elzemdir. Çünkü zarafati tamsmlıyan şey bu çanta, eldiven, şapka, kemar, düğme ve ilâ... Gibi ufak teferrilattır, Bunların iyi bir şekilde zevkle ve dikkatle intihap edilmesi bir kadına zarafette çok kazandırabilir. Çünkü bu teferrüat, minimini kor- delâ yahut beyaz bir yaka, yakaya takılan bir çiçek yahut gözlerin üs- tüne atılmış bir mendil veya bir yü- zük bütün bir kadın tuvaletine san fırça darbesini verecek olan husu- siyettir. Bunun için zarif bir kadınım mMmo-| rinde çok müsamahakâ davranacak. danın bu ufak tefek şeylerin! dikkat- le takip etmesi lâzımdır Onları takip etmek ve daha kimse yapmadan evvel birinci olarak yap- mak doğru olacaktır. . Bununla| - Bu sene zarif kadınların üstünde beraber icrai takibat yapanlar ne el-| görülen bu ufak tefke şeyler içinde 'de edecekleydir? Olsa olsa bağları |.. fazla nenin moda olduğunu anla- satışa çıkaracaklar ve parasız muhit-. mağa gayret etmesi lâzımdır. doğ. Pariste arkası fileli, önü ki hyd.."l.n?."“ yw'" veyahud ru İnen <imparatoriçe» şapkalar çok kendilerini tatmin etmiyecek ban_p modadır. Haziran ayında çıkan şap-| —Devamı 8 inci sahifede — darlık başgösterdi. Ve hakikaten bugün de köylerde iktihamı müşkül iki zorluk vardır: Biri mübayaa kudretsizliği, ikin- icisi buğday, ve iaşe maddelerinin az- lığı, çünkü bakkal kaplı, buna mu- kabil şimdilik tek bir çare var: Kı- vasfı haiz bir üzüm mıntakasıdır.|masını gayri tabil görenler buluna-İzılay yardımı. Evet, bu yardım ça - Bu mıntakanın üzümleri üzümcülük|bilir. Peşinen söyliyeyim ki: Aç ve|buk ve tam olarak yapılmalıdır. Bun tekniğinde ve standardizesinde başlı|açlık bizim şirin ovalarımızın sakin-|dan bir sene evvel, hatırlyorum; aaşına rol oynar, Bizim üzümlerin|leri renk ve kalitesi bütün hinterland ü-|efradı için kullanılması imkânsız bir zümlerinin tipik teşekkülüne hiz-İtabirdir. Bütün tarihte Türkiyede met eden hususi bir unsurdur. Ve ih-| (aç) mezarı görülmemiştir. Böyle tiyaç miktarını ancak — Kemalpasa|olmakla beraber insanlık zaafından için bizim kök milletimizin Kırşehir hareketzedeleri için komis- yon arkadaşlarımla iane - topluyor- duk. B. (M.) e müracaat ettik: — Senden on lira yardım parası bağları istihsal ve temin etmektedir.|gelen telâş, ifade noksanı bu kelime- | münasip gördük. l?ihr n!ır'ııl_nlurın bu kalitedeki is-|leri söylettiriyor. Hakikatin ifadesi- tihsalleri ihtiyaca €evap vermekten|ne gelelim. Bağcılık âleminde - bil- çok uzaktır. Şimdi bu menbain 36|hassa temmuz ayı garip talihli bir Dedik. — Yanlış tensip etmişsiniz. Diye çatkın cevap verdi. Ve evine NADOLU) Berlin - Moskova - Tallin Almanya ve Sovyetler kar- 8 TEMMUZ 1939 CUMARTESİ , 4 $ şısında Baltık devletleri Estonya gibi hüçücük bir devlet, dünya siyasi buh- ranları arasında mühim bir mevki işgal eyledi Fransızca Le Temps gazetesinin Estonyanın merkezi olan Tall'nn'de- ki hususi muhabiri Estonyanın Al- manya ve Sovyet Rusya muva cephe- sindeki vaziyetini şu şekilde tahlil ediyor: Son haftalar zarfında bir takım hâdiseler Estonyanın Almanya ve Sovyet Rusya muvacehesindeki vazi. yetini tayin etti. Estonyanın Baltık denizindeki vaziyeti çok ehemmiyetlidir. Lening- rada açılan Finlândiya körfezine hâ- kim olması ve Almanyanın İskandi- nav devletleriyle münasebatını kolay- laştırabilecek — vaziyette bulunması gon dünya siyasi buhranları arasında Estonya gibi küçük bir devlete bü- yük bir ehemmiyet vermesine sebe- biyet vermiştir. Bügün Tallinn hükümeti Alman-| lara nihayetsiz bir itimad besliyor. Bu vaziyet Moskovamın endişesini mucip olmaktadır. ESTONYA VE ALMANYA Almanyanın bazı ahvalde ülice-i nap davganması bir yenllik değildir. Almanyada İki siyasi kanaat vardır| ki hiç bir zaman değişmez. Bunların birincisi hiç kimsenin nefretini ka- zanmamağa gayret etmek, diğeri de siyasi nikbinlik. Bunlardan birincisi #zerinde duracak değiliz. Almanya tabil ki Estonyanın bütünlüğünü ka- bul ettiktan sonra itimatlarını kaza- nabilecektir İkinci prensibe gelince.. Siyaset hayatında nikbinl'k Almanyada eski bir düşünüştür. Bundan on sene evvel de-Almanlar Estonyanın emniyet ve sükün temini hususunda çok mühim rolü olduğunu bildirmişler, fakat Es- tonyaya uzatacakları bir elin emni- »yeti temin değil, emniyeti tehdid ede- ceğini kestirememişlerdi. O tarihten- beri itimad fikri artmıştır. Bugünkü Alman - Eston yaklaşması bu nikbin s'yasetin teksifidir. Bu vaziyette Almanya tarafın- dan Estonyaya hiç bir taarruz gös-. terilmemiş olduğu meydana konu- yor. Hitler 26 nisan tarihli nutkunda Baltık devletlerinin bitaraf kalmış kazamızın gene husust istihsal kay- naklarından olan kömürcülüğü ele) almak icap eder. Armutlu köylüsü elli sene evvel gene böyle bir felâket icabı. kömürcülüğe koyulmuş ve varlıkları bu suretle önlemiştir. Bu- gün gene ayni çareye başvurmak ıztırarı vardır. Bugünkü orman kanunun kayıd- larına göre vaziyeti tanzim etmek ve şa sahalarını istihsal imkânlarını te- min etmek lâzımdır ki bu da ciddi ve temiz düşünen valimiz muhterem Etem Aykutun himmet ve lütufle- yine muhtaçtır. (9) uncu maddede zikredilen zirat sigorta tesisi maddesine gelelim. Si- gortasız, içtimal tesanüdsüz çiftçilik hayatı olamıyacağı hakikatini bir de- bin dönümlük sahası şiddetli ve em-|mevsimdir. Bağcılar temmuz ayına|koşarak 50 liralık bir bütün getirip|fa daha haykırmak için bundan da- salsiz doluya uğramıştır. Dolu dane- lerinin - kahhar darbelerine diyelim- gelinceye kadar bütün aylar mevcut|defterin arasına sıkıştırdı. Makbuzu|ha münasip ve müessir an larını sarfederler, etraftan bulabil -|imza ederken hicabımızdan titremiş- | Kemalpaşa çiftçilerinin can acısı i- düçar olan üzüm çubukları hastalan-|diklerini sarfederler. Velhasıl varla-|tik. Bu zavallı (M) şimdi mahzun|çinde haykırdıkları bu dileğine bü- mış olduğu için önümüzdeki seneler- de bu çubuklardan üzüm almak im- kânı yoktur. Bu çubukları gayet kı- sa bir şekilde budamak, yeniden bü- evdeki muddahar zahirelerini de a- rını yoklarım nakden ve aynen- yani |soruyor. — Buğday tevzi edecekler mi?.. yütmek ve yeni filizlerle yeni üzüm|ihtiyaçlarını kredi olarak temin e-|tilmesi dileğini de tavzih edeyim. Bi- çubukları elde etmek ihtiyacı vardır.|derler. Bu da üç seneye mütevakkıf olduğu tün İzmir çiftçilerinin kuvvetle işti- rak etmesi için gazeteniz sütunları- meleyi iaşe için- sarfederler. Ve tem-| Sekizinci maddede zikrettiğim ka-İnın tavassut ve yardım etmesini bil- muz ayı içinde mahalli bakallardan |zamız halkı için iş sahasının genişle- | hassa rica ederim. Sait Pınar arkadaşımızın Armut | İZmir. şubesi mu- zim işçi sınıfımız bağ ameliyatında, (1u ve Kızılca köylerinden kafile ha-| Paebeciliğini mu- Bakkal bir aylık olan bu krediyijzeytin devşirmelerinde ve üzüm el-İlinde hicrete başladığı şayiası hak-| YAffakıyetle idare gibi birinci sene için mukabelesiz ve|ibzalde tereddüt etmez. Çünkü a-|lemelerinde çalışmak suretiyle sene-|kında şu malümatı verdi: ikinci, üçüncü seneler için ancok|gustos başlar başlamaz gerek sergi|nin hemen 8, 9 ayı kendine ran - masraflara tekabül edecek derecede|ve gerek mahsullerin idraki neticesi (dıman veren işler bulmaktadır. sarfiyatı ve fedakârlığı icap ettiren|ele bir ameliyedir. Felâketzede bağcıla- rın bu ameliyeyi yapmalarına imkân olmadığı gibi bulbakkal kredisine bağlı bulunuvordu. vaziyeti sevki tabiisine, ve terketmek de bütün dünya âle - minde birinciliği kazanan İzmir ü- zümeülüğü namına teeviz edilemiye-|mek lüzumunu da görünce birdenk' '-- A cek olan milli bir zarardır. Bu iti/ .: S #din v 3> tpüddeosi bilmeyiz. —Ancak işçi sınıfına saha e->eler için mak için — ÂArmutlu ve Kızılca köylüleri| Kulübü idarecile. Buldünyanın en güzel bahşayişi olan o- Finden Bay Fahri giren varlıklar her şeyi temizler. âfet bu sene için -bunların hemen| valarını bırakıp n 'de bağcıla-|İşte bu sene âfet temmuzda olmuş- hepsini sevmiyormuş gibidir. Talih | saşkınlıklar olmuştur. Fakat bu da kendiliklerinden|tur ki bağcıların gündelik ihtiyaçları|ve tecellinin neler gösterebileceği alâka ile azalacaktır. İka çiftçilericesur Türklerdir. On-| bayiğitlerdir. olmasından duyduğu sevince işaret etmişti. Bunu müteakip 8 Mayısta #demi tecavüz anlaşması teklif olun- muştu, Almanya bu hareketleriyle tehdid mevzuu bahsolamazdı. zi daha fazla aydınlatmadı Fakat Almanyanın istilâ tema- yülleri karşısında gözler yumulamaz, ayni zamanda bir gün Almanyanın Baltıkta istediği rolü oynıyacağını da tahmin edebilmek müşkül dağil- dir. Buradaki halkın kanaatleri, hiç te Almanlara meyyal değildir. Efkârı umumiyede totaliter devletlerin tara- fına geçmeğe âmade bir hal yoktur. Hattâ bu mes'ele mevzuu bahsolamaz bile.. Fakat şimdiki halde Estonyada garptan bir tehlike korkusu da yok- tur. Almanyva propagandası savesin- de buna muvaffak olabilmiş vaziyı tedir. Estonya şarkı daha tehlikı görmektedir. Estonyaya şarktan ve demokrasilerden hiç bir tehlike gel- miyeceğini kabul ettirmek lâzımdır. Berlinin Baltık devletlerile imza- Tamış olduğu anlaşma Tallinnde çok müsbet bir tesir yapmıştır. Almanya, bu hareketiyle her türlü yabancı te- sire mâüni olmuş ve kendi tesirini kuv- vetlendirmek imkânını bulmuş olu- yor Tallinn mahafili Almanyanın bugünkü vaziyetinde hiç bir tehlike görmemektedirler. ESTONYA VE RUSYA Buna mukabil Estonyaya son za- manlarda hâkim olan his Sovyet Rus- yadan şüphedir. Malüm olduğu üze- ve bu şüphoeye şark devletlerine ve- rilmiş olan garanti ve bu garantilerin esasları sebebiyet vermektedir. Es- tonya, Sovyet Rusyanın Baltık dev- letlerini garanti hususunda fazla 1s- rar etmesi bu şüpheyi kuvvetlendir- mekte ve Sovyot Rusyanın, — şimal-i garbt hududundan taarruza maruz kalacağını ileri sürerek Estonyaya vaziyet edemiyeceği ümit edilmek- tedir. Bu yalnız Estonya hükümetinin bir siyasi zihniyeti değil, fakat halk- ta çok derin akisler yapan umumi bir kanaattir. Maamafih Estonya matbuatında şu cümlelere rastlanmaktadır: B. Fahri Yavuz Senelerdenberi Tayyare cemiyeti eden, eski Altay Yavuz; cemiyetin 'son aldığı şekil avuz ini| hükümetin gösterdiği ve göstereceği ÜZerine kadro harici kalmıştır. Bü- |tün İzmirlilerin ve bilhassa sporcula- , kendi talihi-| Afati gören mahdud sermayeli bak-| göstermeyince onlar sevki zaruretle| Sonra: Armutlu, Kamalpaşa, Kı- "n tanıdıkları ve sevdikleri B. Fah- kallar bittabi veresiveden korktular öteye beriye dağılmağa başlarlar. ve hatta bazıları dükkânlarını bapa-| Bu işe ilk adımda güz«! Kemalpasa-|lar her sıkıntıya, her felâkete toprak mağa karar vermiştir. Yarın İzmir- â 4 sön—--'ni|kadar tahammül etmeğe alışkın ba- den ayrılacaktır. Kendisine yeni işin- ri, Ankarada Ticaret hayatma atıl- İde muvaffakıyetler dileriz. Rus torpidoları «Estonya tekrar, Sovyot Rusya- nın tahakkümü altına girmekten en- dişe etmektedir.> Almanyanın son senelerde tatbik hüsnüniyetine işaret etmek istiyordu. |etmekte olduğu siyasot Estonyalılara- Artık Estonya için hiç bir tehlike,(tam bir emniyet verecek mahiyetta- dir. Halbuki Sovyet Rusya böyle bir Ne neşredilen mülâhazalar, ne|tatbik ihtiyarını lüzumlu gürmüş de. de elde etmiş olduğumuz fikirler bi-| ğgildir. x Sovyet Rusyanın iki demarşı, Es. tonya Üzerinde fena tesir yapmıştır. Baltık devletlerinin herhangi bir ims - tiyaz vermelerinin İstiklâllerini kay- betmeleriyle, ölçüleceği hakkında ni. iki beyanat ile, Sovyet Rus. ya hariciye kömiseri Mözyö Moloto« fun 81 mayıs tarihli beyanatında hu. dudlarını çeviren devletleri garanti etmek İstemesi ve bu devletlerin bi- taraflarını yalnızbaşına müdafaa ve muhafaza edemiyeceklerini ileri sür. mesi iyi tesir yopmamıştır. Estonyalılar bu hareketlerde, ken- di bitaraflıklarından ve kendilerini her veçhiyle müdafaa odoceklerin. den şüphe edilmekte olduğunu göre mektedir Ayni zamanda bu fikri ile. ri sürerek topraklarının istilâ edil. mesi tehlikesini de düşünüyorlar. Aye n! zamanda Berlin siyasi mahafili de bir tehlike vaziyeti göstermeğe mü- vaffak olmuştur. İşte bu şekilde Estonya demokra- silere karşı bir vaziyet almış oldu. Şimdiki halde Estonyalılar, Alman. yanın değil, Ruayanın taarruz hare- ketine hedef olacaklarından endişe etmektedirler. Sovyet Rusyanın Estonya hakkın- da hissiyatı ne olursa olsun, hareket- lerde ufuk bir tebeddülât ile fikirleri değiştirmek mümkün olabilir. Diğer taraftan Estonya Rus ve ' | Alman tehlikesin) de âyni zamanda ayni şiddetle hissetse bile bu samimi hislere kat'iyyen mâni olacak değil- dir. Bizim hatamız Estonya hâdisele- rini yalnız nasyonal hislerle ölçmek- tedir. 1918 den 1920 senesine kadar Es- tonya ordusu bir yandan Rus bir yandan da Alman kuvvetleriyle kah- yamanca çarpıştı. Askerleri harekete getiren yalnız vatani duygu mudur? Hayır? Hayır.. Estonyalılar çiftçi bir. millettir. Moskövanın galebesiyle komunizm başlıyacağından toprağı- nın elinden gideceğini, Almanyanın galebesile de toprakları Baltık - Al. man sermayedarları eline geçeceğini düşünen halk memleketi kahraman- ca ve fedakâr bir şekilde müdafaa etmişti. Demek ki mes'ele yalnız mil- Wt değil ayni zamanda içtimat idi de.. Halkın menfaatini milli bir gaye şek- Jinde tezahür ettiriyordu. Bugün için Rusya hakkındaki his- ler hiç değişmiş değildir. Üçüncü Rayş hükümeti ise artık Estonyalılar için meş'um sarmayedarlar için meş- um serMayedarlar değildir. Fransızca Le Temps gazetesinin Tallinn muhabiri bu hissiyat altında Estonyânın Sovyet Rusya yanaşma- dığını ancak Moskova görüşmeleri- nin de en müşkül düğümünü teşkil eden Baltık memleketlerine garanti mes'elesinin diğer demokras'lerin bü devletler üzerine tesirle kabil olabi- leceğini ve Estonyanm bu tesire ça- — Devamı 10 nuncu sahifede — —