28 Aralık 1938 Tarihli Anadolu Gazetesi Sayfa 3

DIŞ POLİTİKA | İtalya-Fransa ger- ginliği Birkaç hafta evvel, İtalya sindeki tezahürati anlaşıldı: İtalya, Fransa ile 1988 3e. nesi ikineikânu imzala. dığı ihtilâr süz addetli- ğini resmen tine bil- dimiştir. Bu imzalan- mış, hatla t olmakla bersber, tea sen meri değild sını takip ed Aklık zail olduktan sonra bu anlaş. mahin, iki devletin ara sebetlerin tanziminde hiç olmazsa, bir müzakere zemini teşkil edeceği zünnediliyordu. —Anlaşılıyor ki İtal- ya, bunu müzakere zemini olarak da 4bül etmemektedir. 1985 itilâfiyle İlalya ve Fransa, büyük harptenberi devem eden uzun Jaşmazlığa nihayet vermek is. i. İtalya, büyük harp baş. meeli- ikü itliâfname, lik edilmiş ve Fransaya tekliflerde bul, manlar ve Avusturyalılar İtalyanın bitaraflığını temin etmeğe çalışlılar. Fakat muvaffak olamadılar. İtalya, ılstan 1915 tarihinde Londrada zaladığı mukaveleden bir ay sonra büyük harbe iştirak etti. Londra mu- kayelesiyle İngiltere ve Fransa, za- fer kazanıldığı zaman, talyaya Av- rapa kıtaşında ve Avrupa dışında bir takım vaitlerde bulunmuşlardı. Bu zafer nihayet 1918 senesinde kaza- nildi, İtalya sulh masasının başınma geldiği zaman, büyük müşkülât ile karşılaştı. Kâh İngiltere, kâh Fransa ve kâh İngilterenin ve Fransanın teşyikiyle Amerika cumhurerisi Vil- son, İtalyan emellerinin tahakkuku- na mani olmağa çalıştılar. Hatta İtalyan murahhasları bir aralık Ver- say sulh konferansından ayrıldılar. İtalya o zaman zayıf ve anarşi için- de olduğundan daha kuvvetli - olan iki müttefiki tarafından atlatıldı. Bi- naşnaleyh - İtalya, harbi kazanan deyişcer arasında olmakla beraber, harpten sonrakl devre, statükonun deyamını istemiyen bir devlet vazi- yetine girdi. Ve Avrupada Fransa aleyhine hareket etmeğe başladı. İn- giltere ve Fransa, İtalyayı tatmin et. mek için kendisine Afrika kıtasında toprak vermekle beraber, İtalya, So- mall ve Trablusgarp taraflarında al. dığı bu topraklardan sonra da kendi- sinj tatmin edilmiş addetmedi. Bina, engleyh Fransa ile İtalya araşındaki rekabet sürüp gitti. Nihayet orta Av- rupada Almanyamın kuvyeileşmeğe başlaması, Fransayı İtalya ile anlaş- mak için ciddi bir teşebbüs yapmıya sevketti. 19385 — Müussolini-Lgval an- im- |" haber veriyor: japon tayyareleri, «|Sing) şehrini bombard dir. Kahirede Grevcilerle polis ara- sında da çarpışm .- lar Oldu dyo) — Bu sahah * bulunan Elakar talebesi arasında kanlı aştur. Polla, tabanca buriyetinde kalmıştır. calılarım sayısı belli değildir. L E Papa Sefirleri kabul etti Rama, 27 (Radyo) — Papa, Noel yorti münasebetile bugün bütün sefirleri kabul etmiş ve kendi- leriyle ayrı ayrı konuşmuştur. —— 4 Manisa'da Mehmed Akif gecesi hazırlandı Manisa, 27 (Telefonla) — Yarın akşam (bu akşam) Halkevinde Meh- med Akif gecesi tertip — olungönkter- Akif gecesi için zengin bir proğram hazırlanmıştır. İlk şöylevi Halkevi baş kamı Azmi Akın verecek, bunu halk ve bando ile istiklâl marşı takip ede- cektir. Bundan sonrg sıra ile şunlar söylenecektir: Mehmed Akifin hayatı (Naci Te- yen); İstiklâl marşinın güftesi (Ce - mal Sezgin) ; Seyfi baba (İbrahim Gökçen); mahalle kahvesi (muzik ar sübesi tarafından; Vahid Kurşuncu) : Mehmed Akifin sanetı (Cemal Seçkin) meyhâne (Naci Etgüner); güreş (İb- rahim Gökçen) ; bülbül (Fehmi Er - doğan); Çanakkale sehitlerine (Naci 'üren); ayni zamanda muzik ve ar polis ile grev üniversitesinli laşması bu teşebbüsün — netiçoşidir. Bu anlaşma ile İtalya ve Franae, A- yusturyanın istiklâli tehlikeye diiş- tüğü zaman biribiriyle istişare etma- üe taahhüt ediyorlardı. Fransa garp 'Trablus hududunu İtalya lehine tadi! etmeği kabul ediyordu. Fransa, Ci, buti şimendifer hisselerinden iki bin beş yüz kadarının İtalya tarafından satın alınınasını temin edecekti, Tu- nuştaki İtalyan bankasının vaziyeti üzerinde anlaşılmıştı. Hulâsa 1985 itilâfi, Avrupa ve Afrika kıtalgrını şamil geniş bir saylaşma idi. Fakat bu &nlaşmanın gizli kalan bir hükmü de Fransanın Habeşistanda İtalya- yya gerbestii hareket vermesi idi. İşte bu maddenin tatbiki yüzünden çıkan karışıklık bütün Avrupayı lt üst etti. Ve İtalyan - Fransız münase- betlerini de bugünkü hale getirdi. Fransanın yardımına güvenerek Ha. beşistanın istilâsına başlıyan İtşiya, önçe İngilterenin mukavemetiyle kaşgılaştı. Fransa bir müddet İngil- tere ile beraber yürümek ve İtalya- yı krumak gibi bir gidarei masla- hat siyaseti takip ettikten sonra İtalyanın aleyhine yürümek mechu- riyştinde kaldı. Fransamın <ihane - tiyler — karşılaştığımı beyan eden İtalya, kendisini Almanyanın kolları araşına âiti. Almanya esasen fıraat kolluyordu. Berlin - Roma mihveri kuroldu. Ve bütün Avrupanın muva- zenesi değişti. Gerçi İtalya Habeşlstamı almıştır, Fakat çok büyük fedakârlıki mak mecburiyetinde kaldığı bu - fe-. kolu tarafından da zengin bir gece ya- şatılması için lüzimgelen tedbirler &- hınmıştır. Akif gecesinin çok alüka gö- receği umulmaktadır. lâfiyle temin edilen konsesiyonları kâfi görmüyor. İülüfaame bunun için feshedilmiştir. İtalyanm istediği yeni konsesiyon- lar ne olabilir? Bir kaç hafta evvel İtalya meclisinde yapılan yümayiş malümdür. Fakat İtalyanın bu nüma- yiş urasında adı geçen memleketleri ilhak etmek — istiyeceği —şüphelidir. Bunların her biri üzerinde 1var et - mek, harbi göze almaktır. Eaasen Tunus gİbİ bir memleketin İtalyaya Uhakma İngiltere de razı olamaz. Bununla beraber, Habeşistan İtalya. nın eline geçtikten sonra Cibutinii vaziyeti değişmiştir. Geniş İtalya i: paratorluğunun transit deposu hali- İni alan bu limanda Fransanın İtalya lehine konsesiyon yapması mümkün- idür, Sonra İtalya Süveyş kanalının vaziyetinden — şikâyet Belki bu noktada da İtalyanım - tat- minine doğru gidilir. İtalyanın ae is- tediği de henüz bilinmiyor. İtalyan hükümetinin, etaleplerini zamanın- da diplomasi yolu ile bildirmek h: kıyı muhafaza» ettiği söylenmekte- dir. İtalya, esaBen meri olmuyan — iti. lüfnameyi böyle sansasiyonel tarzda feshetmeden de Fransa ile pazarlığa girişebilirdi. Fakat bunu, Pransada Yap-|bir haftadanberi İtalya &leyhine de-İken müdafan vam eden nümayişlere karşı İtalya telâkki etmek lâzımdır. etmektedir. |) Tokyo, 27 (6 Başvekil mevkilni Japon kıtaatı, dünkü müharebeler- Militarjatlerle mahalifler avusuda aan kolunduğunu bildirmektedirler. len sönre, bügün Yümento kabilesini /zamanlarda derin ihtilâfler başgöster-| r. Hükümet, bu ilibarla etlendirmek rları feda etmeğe karar yermi, ku zı relerinin bandan dolayı çıkmaza sev- Tokyoa, 27 (Radyo) — Hariciye na- Yugoslavya-Macaristan Ktalya Hariciye Nazırı Kont Ciyano, iki devlet arasındaki ihtilâfları kaldıracakmış ! (Radye) — e nazırı kont Ci .| te, Budaneştede Tu- başlıyan müzakerele- rin devam edece, leniytr. Kont Ciyano, Yugı ile Maca- rislan arasındaki ihtilâflar) kaldırma ga ve iki deyles yakınlaştırmağa çalı. na havzası Osmanlı bankası Kudüs şubesi direktörü dağa kaldırıldı Kudüs, 27 (Radyo) — Şeriğda No- el yartularımı yeçirmekte olan Kudüs Osmanlı bankası diyektörü dağa kal- dırılmıştir. Direktörün otomobili, Şe- Fi - Kudüs yolunda boş olarak bulun. muştur. Kendisinden hiçbir malümat yoktur. Tayyaroler, ve seker, taharri- yata başlamıştır. Direktörün Arap hasyonalistlerin eline geçtiği tahmin edilmektedir. Mısır hükümeti Milli müdafaa işlerine büyük ehemmiyet veriyor Kahire, 27 (Radyo) — Maliye na- tarı Ahmed Mahir paşa, Misir hükü. metinin milli müdafaa işlerine fazla ehemmiyet verdiğini ve bütçeye mü - him tahsisat köonulacağını bildirmiş - tir. Nazir, Msır ardüsunun teslihat jiçin 128 milyon Mısır lirası ayıracağını ve bunun ön yılda muhtelif menbalardar tahsil olunacağını bildirmiş, ayrıca bey yal İçinde 14 milyon Mısır Hrası — dü sarfedileceğini söylemiştir. Vanderveld Ansızın öldü Brüksel, 27 (Radyo) — İsyiçre soş- yalist partlainin Jideri Bmil Vander- velâ bu sabah ölmüştür. Vandalveli, dün gece sinemada bir film seyretmiş, biraz sonra birdenbire bayılmıştır. Bütün tedavilere yağmen bir daha kendine gelememiş ve sabah. in hayata gözlerini kapamıştır. Müşterek müdafaa İngiltere ve Fransa, Uzak Şarktatertibat aldılar Londra. 27 (Radyo) — İngilte- ve ve Fransa, Uzak şarkta mü tertibatı — almışlardır. Bu çümleden almak üzere iki dev- dakârlıktan dolayı Fransayı mesul|hükümetinin protestosu mahiyetinde|let, Singarpurda iki bin harp tayya-i ğa karar addetmektedir. Binaenaleyh bunu Fransaya ödetmek istiyor. 1935 iti- t R_A-..m resi bul vermişler- dir, |bu seyahati ne zaman yapacuğı İteyin edilmemiştir. Bununla beraber esmi Roma mahfellerinda söy- ine göre İtalya hariciyo nazırı nunun saninin sonlarına doğra Yu- tasavvnrundadır. İleni İgoslavyayg gilmek Petresko Komnen Vatikan sefaretine tayin edildi Bükreş, 27 (Radyo) — Romanya sabık hariciye nazırı Petresko Kom. nen, Romanyanın Vatikan büyük el iğime tayin edilmiştir. * Vaşingtonda Yortunun birinci günü muhtelif kazalardan 508 kişi yaralandı Vaşington, 27 (Radyo) — Nosl yortyusunun birinci günü, burada birçok kazalar olmuş ve 508 kişi ya- ralanmıştır. Bunların dört yüzü, oto- mobil kazası neticesinde yaralanmış ve haştahaneye sevkolunmuştur. Liyonda Müthiş soğuklar var Paris, 27 (Radyo) — Liyonda müdhiş soğuk hüküm sürmeğe baş- lamıştır. Yağan karlar, her tarafta buz tutmuş ve nakil vasıtaları, âdeta muattal kalmıştır. Yollarda kayarak düşenlerden birçok kimseler yara- lanımış, hastahanelere sevkolunmuş bar. Romanya karlar altında Bükreş, 27 (Radyo) — Bütün gün Romsanuyanın birçok taraflarına sabah- tan akşamıa kadar kar yağmıştır. Na. kıl yasıtaları kar yüzünden işliyemiye. gek bir hale gelmiştir. Manisa valisi Anka- , ia$ ra ya gitti Manisa, 27 (Telefonla) — Valimiz B. Osman Şahinbaş, Ziraat kongre - #ihde bulunmak üzere evvelki gün An-. karaya gitmiştir. B. Osman Şahinbaş, Ankarada vi. lüyetimize ait muhtelif işler için de Voekületlerle temaslarda bulunacaktır. Pate film şirketi Müdürüde tevkif edildi Pariş, 27 (Radyo) — Pate film şir- keti müdürünün dolandırıcılıktan do-; layı tevkifi Pariate heyecan uyandır » mıaştir. joyr gazetesi, dolandırılan pa » ranın miktarı 400 milyon frangı geç- tiğini yazmaktadır. * 4 a harb aeyhtarlığı gün- den güne artmağa başladı Başvekil Prens Konoya, hükümetin mevkiini kuvvetlendirmek maksadile kabinesinde tadilât yapmağa karar verdi 'T (Radyo) — japon ajansı| işgal eylemiştir. ri Artiya, bugün İngiltere ve Ame- ka selirlerini kabul etmiş ve kendile- le uzun müddet konuşmuşlur. Çine yardım edildiğinden üyette bulunmuş ve bu halin, Çin- japon harbinin uzamasına — sebebiyet veruçeğini selirlere beyan eylemiştir. Bir talebe Dakuz yerinden bıçak- lanarak öldürüldü İstanbul, 27 (Telefonla) — Dün gece bir talebenin ölümüyle neticele- nen feci bir cinayet olmuştur. Yap- göre — vak'a şöyle ahmette San'at Okulu ih- zari birinci sınıf talebesinden 20 ya- ynda Manisalı Hasan evveldenberi tanışi Makbule isminde bir kadın ile dün akşam Üüzeri buluşmuş ve be- raberce Karşıkapıda Azak sinema- sına gitmişlerdir. Saat dokuzda sine- madan çıkan Hasanla kadın hava iyi olduğundan Bayazıda doğru yürü- meğe başlamışlardır. Tam bu a peşlerine üç kişi takılmıştır. Bunlar. dan biri asker elbiselidir. Hasan ta, kip edildiğini, arkasından gelenlerin mânalı bir şekilde öksürmelerile öğ- renmiş, Şehzadebaşına kadar gelmiş, burada bir muhallebiciye girmek şu retiyle kurtulmak istemiştir. Hasanı takip edenler de dükkâna girince bir müddet sonra Hasan ve Makbule dükkândan — sür'atle çıkıp Fatihe doğru yürümüşlerdir. Makbule Fatihte Bıçakçı Alâed- din mahallesinde 42 numaralı evde oturduğundan Hasan kendisini ora- ya götürmüşlerdir. Fatih parkınn önünden geçerlerken arkadan gelenlerden biri şöyle seslen. miştir; — Haydi Hasan gel,, Hasan bu söze hiç ehemmiyet vyer. miyerek kadınla birlikte aydar çadde- sine kadr yürümüştür. Haydarda Çır | j: çıra şapacak yerde arkadan gelenler birdenbire tşlebe ile kadının yanına yaklaşmışlardır. Bunlardan biri ka. dimin: — Abla sen şöyle dur! Diyerek eliy le Makbüleyi yana itmiş, diğer iki k şiden biri de bıçafğım çekerek Ha nn vücuduna saplamağa başlan a Hasanın feryat etmemesi için güznın tıkandığı ve kollarının tutulduğu sa - nilmaktadır. Hasanın ve kadının feryatları neden sonra duyulmuş, yangın yerindeki ev- lerden fırlıyanlar cinayetten haberdar olarak karakola koşmuşlardır. 48 Birincikâmun 1858 Çarçamba Düşündüklerim — | Efendimiz Oyhan Rahimi GÖKÇE «Efendi» yi dilimizden, muaşeret hayatımızdan koğduk. — «Efendi» «beye, cağa> gibi kelimelerin yaptı- d bir nevi amıf ve seviye tasnifi de Onunla ve diğer emsali ile beraber tekerlendi; gitti. Fakat bir «efendi» bıyaktık: Türk köylüsü! O, kelimanin lügavi manasiyle de- Bil, bir millet kuruluşunun temeli ve kaynağı olması, bütün iddiaların üs- tünde durması, realiteye hâkim bir mevkide bulunması, her şeyin ondan gelip ona gitmesi itibariyle efendi. dir, Bu sefendi» ye hakkını yeren hükümet, bulunduğu siyasi — meyki- den tarike geçecek bir hükümettir. O vefendir ye hürmet, namuslu v vatanperver iİnsanın bir vazifesidir. O sefendi» ye hizmet eden, viedanen dilediği kadar zevk ve inşivah duy- maktadır. Çünkü hizmeti, yerini bul- muş asıl Türk köyüne giülmeyen yal, Türk köylüsünü içine almıyan sosyal, kültürel ve ekenomik hâdise, sema- lara firça ile boya sürüp tablo yarat. mak istemek gibi saçma hbir şey ol- lur, Zengin Anadolu toprakları Üstün- de, en zor işi, en büyük yorgunluk- lar bahasına, maddi ve manevi mah- (rumiyetlere katlanarak başaran bu büyük halk yığını lâkayt kalmak, milli hiyanet ve cinayetlerin başında li , onun kölesiyiz. Unutmuyalımş lam; Bütün şehirliler, -eyet, ondan da- ba fazlamızla, daha medoni, daha rahat, daha zengin, her türlü yaşa- ma ve eğlenme vasıtalarına daha |fazla malik olmaklığımıza rağmen- bütün şehir ve kasabalılar, memur. lar, siyaset, ilim, devlet adamları, teknisiyenle, tacirler, fabrikatörler, herkes ve tapyekün Türk köylüsü. nün kölesidir. Fakat bu kölelik, za- İvallı Türk köylüsünün asırlarca Or- (manlı sosyetesine, saltanatına, zen- ginine ve sözüm ona asililerine yap- tığı gibi feci bir hayat eşaroti deği!, onun tam zıddına olarak - şereflice, namuşluca, akıllıca, vatandaşca bir vazifedir. Hep beraber tekyar edelim: Kâylü efendimizi yükşeltmek için her ne lâzımsa yapmalıyız, Türki- yede aşıl kalkınma, bu yoldan başlı- yacak, orada bitecektir. Londra, 2 ayna göre ; Frankistler, Lerida - Li naresi yolunu tutmuşlardır. C Franko, biri İtalyan olmak üzere allı kolarda ile iaarruza geçmiştir. Barselandan gelen son haberler , la- arruzun, cumhuriyetçi İspanya — için tehlike teşkil edecek mahiyette olma. . | diğim Dildirmiştir. Burgös, 87 (Radyo) — General Frankonun, İspanya Pasından F SS kıtasına karşı bir hücum hazırla. * an- makta olduğu hakında Ffransız gaze- — telerinin verdiği heber, alâkadar me- hafillerde yalanlanmaktadır. Barselon, 27 (Radyo) — İtalyan R tayyarelerinden mürekkep bir filo, Nokta bekliyen polis memuru gel .| SYyarele: K L diği zaman Hasanı yerde kanlar içinde |ÜN tehrin afakına gelmiş ve z..r&— wm“"'“" ın]ııuü"mı almak istemişae de |b*lar atmıştır. Bu yüzden yıkılan bina yaralı talebo bir tek kelime bile söy, |/A'la ölenlerin blânçosu henüz tanzim liyememiştir. Bunun üzerine sıhhi im | “dilmemiştir. ALAY dat otomobili çağrılmış, yaralı talebe | . İtslyan tayyarelerinin, Valansiyayi- Cerrahpaşa hastanesine kaldırılmış - |1& Dombardıman ederek eli bomba fır, Öreda vücüdü müayene / edilines | ttbları bildirilmiştir. dokuz yerinden gayet derin yaralar K e AAA aldığı gürülmüş, biraz sonra da öl - Moto'in fiatleri müştür. Teneke başına 15 ku- Makbule Fatih merkezine getiril - miş, kendilerini takip edenlerin eşkâli ruş daha ucuzladı Ankara, 27 (Telefonla) — İktisa sorulmuştur. Buzdan başka Hasanın birkaç arkadaşı da bulunarak kadının verdiği eşkâl tarif edilince bunlar Ha- | Vekâletinin teşebbüsü üzerine, memle. sanı bıiçaklıyanın eskidenberi samimi |ketimizdeki petral şirketleri bir ikinci arkudaşı olduklarını — söylemişlerdir. İkânun 839 dan itibaren matorinin çift Dinayetten sonra üç kişi kaçış bu -İtenekesi satışlarında 15 kuruş tenzi- Tunmaktadırlar. Zabıta hüviyetlerini|iği yapmâağı kabul etmişlerdir. tesbit ettiğinden kısa bir zamanda ele geçecekleri muhakkaktır. Cinayetin Makbule yüzünden olma- Fındık ihracatı dığı anlaşılmaktadır. Çünkü Makbule kendilerini takip edenleri hiç tanıma. maktadır. Hasgnla katilin arasında başka bir| Gireson, 27 (Hususi) — Bugün, 5,040 kiloluk bir parti iç fındık lima- aymuzdan Çekaslovakyaya — sevkedil - miştir. Bu, 12 ağustosta lesis edilen meseledn bu cinayetin vukua geldiği | ve faaliyete geçen Karadeniz satış ko. tahmin edilmektedir. Tahkikâla müd.|operatifleri birliğinin ikinci parti ih- delumumi muavinlerinden Necati el|racatıdır. Kooperatif, bariçle münase. koymuştur. g batı gün geçtikçe artırmaktadır.