21 Aralık 1938 Tarihli Anadolu Gazetesi Sayfa 3

f d fAHİPE 3 —— DIŞ POLİTİKA Stoyadinoviç'in zaferi Aylardanberi büyük alâka ile bek- lenen Yügo: eçimi evvelki gün heticelenmiş ve haşvekil Stoyadino- Yiçin temsil ettiği Yugoslav radikal biliği büyük bir zafer kazanmıştır. Dün akşama kadar malüm olan neti- telere göre, hükümelt partileri kopçinanın 868 azasından 300 den fazlasını temin etmiş, Maçekin tem- &İ ettiği muhalefet koalisyonu an- tak 7T0 mebusluk seçtirebilmiştir. Bu iki zümre arasındaki mücade. le Yugoslav devlet teşkilâtının teme- İne dayanan iki fikrin çarpışması- " Eski Sirp radikal partisi, Koro- tetzin mensup olduğu Hırvat halk Partisi ve Spahonun lüman par- tsinden terekküp eden Yugoslav ra- dikal birliği, merkeziyetçidir. Kral Aleksandr, davlet ismini, <Sırplar, Hırvatlar ve Slovaklar» krallığından *Yugosalavyasya çevrilirken, ne gi- bi düşüncelerle hareket etmişse, bun- lar da devletin iç politikasına ondan Mülhelm olarak istikamet vermekte- dirler. Diğer taraftan Maçekin liderliği altındaki muhalefet — koalisyonu, <«Köylü Hırvat> partisil — <radikal», «demokrat» Ve «köylü» adlarımı taşı- Yan üç Sırp partisi arasında yapılmış, bir itilâftar. Hırvat partisi ötedenbe- Ti Yugosluvyada federal bir devlet kurulması gayesini Istihdaf etmekte- dir. Binaenaleyh diğer Sırp partileri de Hırvat partisine iltihak ettikleri Zaman federal devlet prensipini ka- bul etmişlerdi. Bunlar bir sene kudar *vvel aralarında bir itilâf imzalıya- Tak göyle bir program etrafında ça- hşmayı kararlaştırmışlardı: 1 — Ana yasanın değiştirilmesi, 2 — Berbest seçim ile bir müesas- Aan meellasi toplanması. 8 — Federal bir devlet sisteminin kurulması, £ * — Tecezzi kabul etmiyen Yu- Koslav vatanımın hükümdarı olarak yorgi hanedanının kalması, — $ — Ordumun işlerine karışılma. Maa, Bunlar, harici politikada bir sene- “—danhari, Stoyadineviçin atoriter dev- İetlerle anlaşma siyasetini tenkid et- Mekte idiler. Çekoslovakyanın başı- 1o gelen felâket, Stoyadinoviçin ge- Tek dahili ve geek haric! politikada Takip ettiği siyasetin isabetine şüp- be bırakmadığından, başvekilin mem İkketteki vaziyetini takviye etmiş ve Mühalefeti de gaşırtmıştır. İşte bu at- Mosfer — içindedir ki Stayodinoviç,| Seçimi temizlemeğe karar vermiştir. Beçimde Yugoslav milletinin reyine bırakılan mesele aşağı yukarı şu idi: için dış politikada eski *ostlukları muhafaza, diğer dost- lüklar kurmak yolundaki siyasetini İasvip ediyor musunuz? Yoksa Be- Teşin Çekoslovakyada yaptığı gibi, Yalmaz demokrat devletlere bağlı kal- Hak mi istiyorsunuz? İç politikada a federal bir sistem mi taraftarısı.| hz? Yoksa bütün Yugoslav milleti- Xin bir idare etrafında toplanması- Si a İltizam ediyorsunuz? Bu suallere karşı ancak br cevap Verilebilirdi. Yugoslav milletinin 11 ü un günü verdiği cevap ta *dur, Bu zafer Stoyadinoviç tarafım- fiç senedenberi takip edilen siya- Mtin tasvibi manasına delâlet eder Momleketin manevi birliğini ve mad. —Üt refahur temin zımınında başveki- yaptığı büyük hizmetler karşısın- SAa bu, esasen beklenilen bir netice İdi. Manen ve maddeten kuvvetli bir Yugoslavya hem Balkan, hem de orta Avrupa sulhu için elzem olan bir ar unsurudur. Seçimin neticesi, böyle bir Yugoslavya için çalışan lnoviçin vaziyetini takviye et- len, Balkan sulhuna bağlı olan İa General Kâzım Dirik Ve Tahsin Uzer Meb- us olacaklar Ankara, 20 (Telefonla) — İkin- Tüntaka umumi müfettişi general Dirik ile üçüncü mıntaka u- ::l'ı—ı müfettişi Tahsin Uzerin, mün cumhuriyet & Yörleniyor. (ANADOLU) »O OA H A BE R —) Avrupada şimdiye kadar görülme- miş derecede şiddetli soğuklar var Fransa, İtalya ve Londrada soğuktan ölenler çoktur. Şimali İtalyada her taraf karlarla örtülmüştür. Münakalât durmuştur Paris, 20 (Radyo) — Fransanın her tarafında şimdiye kadar görül- memiş derecede şiddetli ve dondu- Tucu soğuklar hüküm — sürüyor. Bir çok şehirlerde karlar donmuş ve na- kil vasıtaları durmuştur. Soğuktan ölenler çoktur. Londra, 20 (Radyo) — Bugün so- ifuktan ölenler yirmi üç kişiye baliğli: 19 saat sonra karaya çıkma- olmuştur. dan evvel üç defa boğazı geçmek Roma, 20 (Radyo) — Şimali İtal-|mecburiyetinde kalmışlardır. İki sa- yanın her tarafı karlarla örtülüdür. |at içerisinde soğuktan Iki kişinin öl- Soğuk, görülmemiş derecede şiddet.|müş olduğu hâber verilmiştir. lldir. Soğuktan ölenler vardır. Mü-| Londra, 20 (A.A.) — Soğuktan nakalât durmuştur. ölenlerin miktarı geçen akşaml veri- Londra, 20 (A.A.) — S! len polis raporuna göre şimdiye ka- gün şiddetini daha ziyade dar 12 kişiyi bulmuştur. da Baltık denizi sahilden — itibaren tır. Hararet derecesi inmekte devam| Sofya, 20 (A.A.) — Bulgaristan.|dört kilometrelik bir mesafeye ka- etmekte olup hiç olmazaa 48 aanto|da iki kişinin soğuktan ölmüş olduğu |dar donmuştur. Dün akşam Polonya kadar hiç bir değişiklik beklenilme-'naber verilmiştir. Memleketin her ta sahillerinde şiddetli bir kar fırtınası İngiliz kabinesinde an- sızın ihtilâf çıktı Loid Corç, Avam Kamarasında Çemberlayana hücum etti. Müteakiben kabineye 143 mu- halife karşı 340 reyle itimad edildi Londra, 20 (Radyo) — Avam ka -|id Corç süz almış ve Çemberlayn! |yortusunu evinde ve sulh içinde tesid İmarası; muhalefet cephesinin verdiği| şiddetle tenkid ettikten sonra, İngilte- edecektir.> bir takrir üzerine Çemberlayn kabi -| renin günden güne harp tehllkesine| — Londrs, 20 (Radyo) — İngiltere #eşine itimat meselesini ortaya aklaştığını söylem kabinesinde ansızın bir Ihtilâf çık müş ve 149 muhalife karşı 340 reyle| Maliye nazırı Con Simon, Loid/mıştır. Nazırların çoğu, silâhlanma bineya iHimad e0idiği Meticesine | Verca verup Vermiş Ve demiştir kls |pzoğramını ihina! elliklerinden dulayı varmıştır. — Münih anlışmasını akdedmemiş|harbiye nazıri Hov Belisa ile milli Londra, 20 (Radyo) — Avam ka .|olsaydık, bugün bütün cihan ateş için İmüdafaa grubu nazırı Sir Tomas ve marasının bugünkü toplantısında, Lo-| de bulunacaktı. Şimdi ise, herkes Noel|hava kuvvetleri nazırı Lord Viterno- Macarlar, dört Slovak aZ n a köyünü zaptettiler mektedir. Londra mahallelerinin ek-|rafında sgon derece şiddetli kar y #erine mebzul miktarda kar yağmış-|maktadır. Bütün mem gır. Fakat esmekte olun soğuk Tüz-|kalât kesilmiş olduğu gibi (gâr karların birikmesine mani olmüş|bir fırtınanın hüküm sürmekte ol tur. Pas De Ca cadenizde de seyrisefain in. la beraber fırtına da hüküm & ştr. Kar bazi dağlık tedir. Östende vapura binmiş mıpntakalarda sekiz kadem boyuna çıkmıştır. olan 120 yolcu vapura bindikleri andan onyada soğuk dalgası devam etmek tedir. Vasatl suhünet derecesi — sıfı- rın altında 18 santigraddır. Vilno ci- varında termometre otuzdan — aşağı düşmüştür. Visti nehri kısmen don- muştur. Nehrin üzerinde — vapurlar işleyememektedir. Puck mıntakasın- Almanyada Macaristanın ya- kında yeni metalibatta bulu- nacağı kanaati vardır Berlin, 20 (Radyo) — Slovakya| Sinop, 20 (A.A.) — Karadenzde 'dün başlayıp sabaha kadar devam leden şiddetli bir fırtına olmuştur. Bu leri üzerine ateş açmışlardır. Macar-|yüzden İstaubuldan kalkan Karade- Varşova, 20 (A.A.) — Bütün Po-| , Karadenizde fırtına (Karadeniz) ve (Güneysu) vapurları, Sinop limanına iltica ettiler başveklli Mon Sinon Tiso; Macar aâ. kerlerinin habersizce dört Slovak kö- 'yünü İşgal etmelerinden dolayı, hu -| dud komisyonundaki — delezasyonunu geri çekmiştir. İki hükümet arasındaki ihtilâf, git- tikçe büyümektedir. Budapeşte, 20 (Radyo) — Macar lajansı bildiriyor: Macar - Çek hudu- 'dunda bir hâdise olmuş, Macar hudu- edilmiştir. Çı işanan — nahiyesinde belediye seçimi yapılmca Macarlar ks- zanmış, bu yüzden karışıklıklar ol muş, Çekler, huduttaki Macar kuvvet lardan bir teğmen yaralanmış, bir as- ker de ölmüştür. Macar askerleri, hu- dulta asayişi temin etmişlerdir. Berlin, 20 (Radyo) — — Almanya, Slovakya ile Macaristan arasında baş- hıyan ihtilâfı yakından takip etmeğe ve bununla ciddi surette alâkadar olma- iğa başlamıştır. Maraşal Göeringin naşiriefkârı o0 - İlan (Nasyonal Caytung) gazetesi, Ma- tanın, tayin olunan hudutları ka. bul etmediğini ima edecek hareketle- ve başladığım yazmakla ve yakında, Macuristanın yeni metalibatı ile kar- gılaşılacağından endişe etmektedir. Türkiye - İran İki kardeş memleket arasında akdolu- niz vapuru İneboluyu tatamamış ve 'Trabzondan İstanbula dönen Gü- Roma seyahati (Taymis)in muhabirine göre bu se- yahat programı çok geniştir Londra, 20 (Radyo) — Taymis|tir. gazetesinin Roma muhabiri bildiri- yar: İogiltere Başvekili Mevil Çember- layn ile Hariciye Nazırı Lord Hali- faksın Roma seyahatleri programı,|tün meseleleri tetkik ve müzakere|i; cenup ve cenubi şarki Anadolu tahmin edildiğinden çok fazla geniş- |edeceklerdir. Son dakika ikânun 1938 Çarşamba Düşündüklerim G. Inönünün ver. ders ? dıg_ı an Rahmi Gökçe General İsmet İnönünün, halkla te- mâs ederken kurmüş olduğu — sualler silsilesi, çok şayamı dikkattir; bu su- allerin hepsi, bize ihmal edilmiş, tet. kik görmüş bir çok İş mevzularını gös- teriyor. «Neden, niçin, ne kadar, nasıl,» gi- bi istilham edatlarının birer birer ya- |kalayıp ortaya attığı vu vâkisları, biz şimdiye kadar konuşmadık? Bizzat vatandaş, bunları niçin an- Tatmadı? hüküm sürmekte idi Belgrad, 20 (ALA.) — Yugoslar: anın şimalinde suhünet — derecesi| guk dalga-r Jmıştır. Memleke-| — Matbuat, rolünü niçin oynamadı? foda kar yağmaktadır.| — Alâkadarlar, her şeyi ne diye sa- bistanda bazı mıntakalar. | 'ehatle ifade etmekten çekiniyorlar? Biz, noksanlarımızı, zaruretlerimizi, hatalarımızı, onları örtmekle değil, bilâkis samimiyetle münakaşa etmek suretiyle ortadan kaldırabiliri. h*'Bu memlekette hüriyet mi yoktur ü? Jiği T0 santimetreyi tur. Bu mıntakalarda şimen- ve yol nakliyatı güçlükle yapı- labilmektedir. Niaste termometre &- fırın altında 18 dereceye kadar düş- Bi aeti E n yi M Dü u memlekette vatandaşlık hakları. müştür. Kar fırtınası dolayisiyle bir| — — a üünee Maki a kaç köy hemen tamamiyle tecrid edil |ç . rilmiyor kil. miş bir vaziyette kalmıştır. Belgrad.| — Devlet reisimizin âorup ta bugün Saraybosna ve Zagreb arasında te-|matbuat sütunlarına aksettirdiği şey- lefon muhaberesi güçlükle temin e.|lerin bir çoğunu, dün biz. Adeta bir imektedir: ummacı gibi korka korka — karşih- yorduk. a İsmet İnönü, bize bir şey öğretti: Vatandaşlık faziletli larının başında, biraz ve vazifemizi bilmek gelir. Her şey, te- miz ve namuslu vatan evlâdlarınım ağ- Yolculara kolaylık Ankara, 20 (Husust muhabirimiz. den ) — Gümrük İişleri için yolculara kolaylık gösterilmesi Busuaunda yeni , Yenİlaanda peküilt konuşul K 've mühim tedbirler alımmıştır. Vapar | nda peküit konuşulabilir. Kendi ken. ” n y |limize telkin ettiğimiz ve bizi, memle- ve trenlerle seyahat edenler, beraberle- het layı n rinde mentlekete ithal leri gü et hayatında faydalı de zararlı YöÜSTENME Üi ÜNt İhale sokan endişenin kati yert tükresmine tâbİ eşyanın beyanna! rini gümrük memurlarına verecek onlar, elli liraya kadar olun gümrük resmin? tahsil etmek h: iyoktur. Vatandaş söyliyecek, matbuat d necek ve devlet makanizması da yecektir. Kanunların, cemiyete — hâ- nlwnklîrdığ- ıı: X ei kim, büyük devlet mskanizmasınm bi. baren bu yolda müümeleye “|Jze verdiği vatandaş haklarım — kendi cak, yolcular, İskele ve istasyonlar: P aai ae daki gümrük binslarına müracant "h"”"';'.'":'o;;u’;: m“”:]'fı'“_'—’"v mİL mek meeburiyetinden v AM eaklardır. Gene bu t a leuların beraberlerinde ithal edecekleri inhisar eş hisar-resmi de, gümrük likte gümrük meturları — tarafında; tahisl edilecektir. Ayrıca inhisar resine müracaat mecburiyeti kaldırı- lacaktır. terbiye. bir a ihtiyacımız vardır. İskenderun limanı Tetkikatta bulunan hey'et raporunu verdi Ankara, 20 (Husus? muhal mizden) — İskenderun limamı üze- rinde yapılacak tevsiat ve inşaat i- çin İktisad ve Maliye vekâletleri ile Denizbank umum müdürli na yerinde tekikler yapmış olan he- meysu vapuru da Samsunda iş yapa-|yet şehrimize dönmüş ve hazırla - mamış, her iki vapur da Sinop İma-|dıkları raporu İktisad Vekâletine hana iltica etmiştir. "m"".'* İ l İnebolu yolcuları karaya çıkanıl- Mllll Mudafaa mış, Samsun yolcuları aktarma edil- KP e miştir. Vekilimiz Dün İstanbula vardı İstanbat, 20 (Tekfonla) — Mit Modafas Vekili General Kâzım Üzalp, bugün Ankaradan gelmiş ve Haydar- paşa istasyonunda karşılanmıştır. Milit Müdafaa Vekilimiz, — birkaç gün barada kalacak ve tekrar Anka- taya dönecektir. Hava raporu Ankara, 20 (Hususi muhabiri - İngiliz nazırları, Romada kalacak-|Mizden ) ;fuıîl'üvm meteoroloji işleri n ğ c a 'urnum müdürlüğünün raporuna gö- Jan Üç gün içinde, Mumolai de güne l Yarın (bugün) hava Anadoluda de ikişer defa konuşacaklar ve bü-|p ., isınacak, Ege, Trakya, Kocae- Di llli Siğisr Küçeli. 1 yieyer yağışk, arta Ağkklöhr ile diğer Böl gelerde Bukutlu geçecektir. Rüzgâr, Trakya, Ege ve Kocaeli mintakalarında orta kuvvette ese- halk Jasfalt yolun da bir müddet sonra 192 nan ticaret anlaşmasına göre Gürcü- bulakta bir gümrük anbarı yapılacak Ankara, 20 (Husüsi muhabirimiz- |tır. den) — Türkiye- İran transit yolu.| —Türkiye - İran ticaret —anlaşması nun öl kilometrelik kısminın projesi lesaslarına göre Türkiye - İran budu- hazırlanmaktadır. 590 kilometre uzum-|dunda Gürcübulakta her türlü Ihti - luğunda bulunan transit yolunutı bu|yaçları karşılıyacak büyüklükte bir son kısmında alınan tertibatla şimdi-İgümrük binası inşa ettitilecektir. Bu fer temin edilmiş bulunmaktadır. Ge- çen sene inşasına başlanan — Avrupa hurretsimiz İsmet İnönü, bavanın bo- ri cek para ile yapılacak ve içinde İki bü- a n n dan bugün mükarrer seya-) kümetin gümrük memur Ve askerleri| hatine uı,'lkmınnqlırdır. Ki kısımların ihalesi sonra yapılacak.|İran kardeşliğinin en büyük delilidir, rin, refaketlerinde Ankara valis! Neve|dir. Reisicumhurumuz Hava müsait olursa bugün ikinci seyahatlerine başlıyacaklardır den her türlü münakalât ve seyrüse - İyina, iki hükümet tarafından verile-| — Atkara, 20 (Telefonla) — Cum -(. 4 Tandoğan ile Ankara möbusları | tah. Haydarpaşa istasyonunda çok fe- oldukları halde, Nallıhan, Beypazarı ve Ayaş kazalarını şereflendirecek -İyiş zavallı, dikkatsizlik yüzünden An- ince namzed gösterilecekleri|inci kilemetreye varılacak ve müteba-|Şalışacaklardır. Bu hareket Türkiye-/| Hayva müssid olduğu takdirde ya -|ler, halkla yakından temas edecekler-İkara ekspresinin altında kalmış ve var İcektir. Bir zavallı Ankara ekspresinin altında kalarak parçalandı Hstanbul, 20 (Felefonla) —Bu sa- * bir hâdise olmuştur. Kartalda oturan Durmuş — adında salanarak ğlmüste.