7 Aralık 1938 Tarihli Anadolu Gazetesi Sayfa 2

7 Birincikânun Çarşamba 1938 FIKRA (Sıfat ) deryası! İRFAN HAZAR Ustadım Yamanlar, yutkuna yulkuna sözüne devam etti: — Memleketimizde askerliğin, tıbbın, sanaylin, podagoji ve kısmen ziİraat işlerinin Avrupadaki muadillerile beraber yürüdüğünü memnu- niyetle gördüğümüz halde, edebiyatımızın elân yerinde saymması çok şayanı teesür birşeydir! — Maksadınmızı iyi anlıyamadım üstad! Edebiyattan şikâyet etmek, bizde ötedenberi modadır! — Modalığını bilmiyorum; ancak ona dair şunu demek istiyorum ki: En derin yasımızın ifadesinde bile biz, üç dört asır geriden meded umduk.. Kimimiz Bakiyi, İemimiz Fuzuliyi, âşık Garibi ve Derdliyi tak lide çalıştık! Gençlerin şiirlerinde bile - bazı istisnalardan sarfınazar- Yahya Kemalin talebesi olan Faruk Nafizin ağzı hâkim!. Şüphesiz ki bugünün Faruk Nafizinden bahsetmiyorum. Han ve duvarlarını ve Ço- yan çeşmesini yazan dünün Faruk Nafizinden bahsediyorum. — Ya nesir? — Göklerden yıldırımlar yağdıran ve denizlerde — boralar, fırtına- lar koparan bu nesir de divan nesrinin kopyesine benziyor! Sarni: lâkin pek süslü üç beş kelime ile meydana atılan yazı üstadları bi ılusun göz yaşlarile yıkanan © derin yasını hakkile bize duyuramadı- lar. Gene bazı İstisnaları hariç bırakmak şartile diyebiliriz ki, son ya- zılar baştan başa kelime kümelerinden — ibrettir! Kelimecilik! Hâlâ kalimecilik! Hâlâ cicili bicili (cıfatlarla) ve en kötü (teşbih) dizi. lerile karşımıza çıkan makaleler, fıkralar, ve şiirler birer san'at eseri elınaktan ziyade yaldızlı... — Size göre bu tedenninin sebebi nedir? — Maalesef (fikir) nokasnlığıdır! Söylenecek hiçbir (sözü) — ol. mıyan; yani, hiç değilse muasırı bulunduğumuz — medeniyet dünyası. nın edebiyat ve felsefe cereyanlarını kâfi miktarda bilmiyen adamla- rın eser vermeğe çalışmalarıdır! Artık deveyle yolculuk yapmıyoruz! Katıra ve beygire çoktan veda ettik! Şimendifer, insanlığa yeni bir görlüş ve edebiyat teleniği getirmişti. Şimdi, şimendiferi de geride bıra- kan motör, tayyare, radyo, sinema ve televizyon havası içinde yaşı. yoruz! Geçmişten istiane edeceğimize biraz da modern eserler üzerin. de duralım! Biraz da yeni hamleler taşıyan özlü dünya kitapları üze- rinde düşünelim!.. İŞundamn- Ruhani nüfuzu en bü- yük peskoposluk Bugün yer yüzünde ruhani nüfuzu en geniş olan peskoposluk Kanada- y dadır. Kanadadaki doktor Flemin- gin ruhant dairesi şimal mıntakala- rına ve kutuplara kadar uzanmış bir haldedir. Bugün peskoposluğa tâbi olan araz! bugüün 8.825.0000 kare — kilometreyi bulmaktadır. : Fakat Bu kadar geniş bir memle- K kette Eskimolar, yerlilerden başka kimseler yoktur. Buralarda yalnız. şiddetli sozuklar hüküm sürmektel- dir. Doktor Fleminge kutup memle- ketlerinde <uçan peskopos> derler. ,Çünkü bu kadar geniş ve karlı bir mıntakada muhtetif maha'lere süraet- le varabilmek için daima tayyareye biner, Fakat bu tayyare de kaylı ve buzlu yerlere inebilecek şekilde ter. tibat yapılmıştır. Meselüâ karlı yer. lere inebilmesi için tayyarenin »ait kısmına ik! tane büyük kapak kon- muştur, Tayyare, bu kapaklara dü- “ undan yapan heyet, 11 mezar açmış ve tet- kik etmiştir. Bütün iskeletlerin kafa tasları kırılmış ve en eski mezarlar da dizler de kırılmıştır. Her halde bu eski adamlar, ölüleri, mezarların- dan dişaâarı çıkmakatn bu süretle menetmek iatiyorlardı. Mezarlarda, ölülere daha birçok hizmet eserleri de bulunmuştur. Ezcümle, ölülerin yanında oklar, yaylar ve kemikten oltalar vardır. Bp âletler, muhakkak sürette, ölülerin İstedikleri - zaman uvla meşgu! olabilmeleri İçin oruya konulmus bulunuyordu. Mezarlar, koyu sarı renkte bir ta. baka ile örtülü idi. Bu renk, malüm alduğu üzere, en büyük kuvyat ve her şeyin esası olan güneş ve ateşi temal! eylemekta Idi. Mezarların birinde, cesed atürmüş bir vaziyette — Bulunmuştur. Bunun zamanında mühim mevkif olan bir adama ald bulunduğu kuvvyetle tah- min edilmektedir. Heyetin buldu mezarların en eski- lerinden birisi, pek yakında, teşhir olunacaktır, l :::'ı:ıî.hm l aepen v İngiliz kralı miras " Kadınları hadım eden alıyor İngiliz hükümdar #ilesi sön zaman- larda 54 bin İlra'miras almıştır. Ma- lüm olduğu üzere kral ve kraliçenin Paris ziyaretleri arifesinde kraliçe Elizabetin annesi vefat etti. Acılan tnamede çocuklarınu bıraklığı liradan Laşka, ayrica krsliçe- ye yılan biçiminde bir bilezik vasiyet etmiştir. Bu bilezik elmaslarla dolu- dür. oyuncu kadın | Fasta, kadınları hadım etmekten suçlu ve Ümmülhasan isminde bir kadının davas uzun zamandanberi devam odiyordu. Ummülhasan Fağın meşhür oyun- ue kadınlarından biri imiş. Polise ya- pılan hir şikâyet Üzerine tevkif edi. lip tahkikata girişildiği zaman, bir- çok Arap kadınlarının antn tarafıt:| Eçindeki porselen — takımlarının dan hadım edildiği İvarısı ile Rafaol kopye edilip Pistro Mehkemede, kararım verildiği gün,| 4, Kozimo tarafından işlenen bir lev- şahitlerden Fatma ismipnde biri, kenİkayı da kraliçeye vermiştir. Müte. dişinin de bu kadının kurbanların.İçerta, damadı kral Corca ise, kraliçe dan olduğunu söyliyerek ağlarmıştır. |Riizabetin kızlığına uid bir minyatür ÜUmmülhasanm avukatı — kadinin| çasiyet etmiştir ki, kral için, mirasın 1912 de, 1918 de ve nihayet 1932 de,|ehemmiyetlisi de budür. üç kere Fasta başhyan Arap isyanla- v . Tına mani olarak Pransaya hizmet et | Elektrik Norkotik tiğin? ileri sürmüş — ve bunun için| — Moskova Baytar enstitüsü, sön za- oyuncunun hafif bir cezaya çarptırıl.|manlarda, gayet enteresân bir tec- maşsmı istemiştir. Fakat, polis kayıd-|rübe yapmıştır. Rir at, elektrik nar- larında böfle bir vak'aya — tesadüflkotik vasitasile uyutulmuştur. — Atı edilmemiş ve Ümmülhasan on beş|uyutmak için, 18 İl4 20 volt tansiyo- sene ağır hapse mahküm olunmuş-|nunda 6,25 miliamperlik bir cereyan istimal edilmiştir. tur. . . Bu süretle üyütülan at, kal'iyyen Dörtbin sene evveline |, y ertore karçı aksülâmelde bu — ait bir kamp lunmamiş ve bu elektelk Bereyanı ta- Moskovadaki Devlet tarih müzesi, mamile bir narkotik ';;:Hı"pmışm. *| — Bu tecrübe, Sovyet Alimlerinin, bir halen Vologda m;n"k"m:'bış”::' üÇit aa butaade DÜGÜ n _n“dı"hirmıdvcı D llı:ı k.ıı yaptıkları uzun ilmi messinin tetev. üi mbrmalümda elde süllen | ONÜ Eylanektadir. <T ——— ——— a e enteresan tetkik- K eaRE n Bie KAka Beled'ye daimi encümeni Bu evvelki kampta bulü- Belediye daimt encümeni, dün Ban eşya, milâttan 2000 ve zamani-|belediyede reis B. Dr,:Behçet Uzun guzdan 4000 sene evveline aiddir. İşeisliğinde toplanmış, yol ve lâğım t ö Z p ü (ANADOLU) 7 Şehir Dahili haberleri Pazarlıksız satışlar- daevsaf mes elesi 4 Iktısad Vekâletinden gelen emir üzerine muhtelif maddelerin evsafı ve fiatleri ona göre tesbit edilecek Pazarlıkaız dair kanun müteallik kararnamı perakende — satışlarda — evsüuf ilâm mecburi tutulan maddeler haricinde kalan diğer istihlâk madelerinin de tedricen evsaf ilânı suretiyle — satıl- ması için tedbirler alınacağı iktisad vekâletinden şehrimiz ticaret ve sa nayi odasına bildirilmiştir. Vekâletin emrinde deniliyor ki: «Bu busustaki tetkiklere ve hazır lıklara yardım olmak üzere şimdili her n auyakkabıların — İhtiva et mesi mümkün olan başlıca — vasıfla- rinin bilinmesi lüzumlu — görülmüş- tür, Bu husüsta bir taraftan vekâletçe tetkikler yapılmakla beraber diğer taraftan alükadar tüccar Ve — ehit grüpları tarafındn da kendi iştiyn! mevzuları olan maddeler üzeri! ve bu maddelerin başhes vasıflarının tespiti ile evsaf ilânı mecburiyetinin vazfı hususunda müracaatlar — alın- maktadır. Bu cümleden olarak İstan bul kunduracılar cemiyetinin İstan- bul valiliği vasıtasiyle alınan ve ayak kabılarda vasıfların me suretle tes pit edilmesi lüâzımgeldiğine dair tek- lifi görülmüştür. Büu hususta bir karara varılmadan övvel mevzuun daha esaslı tetkiki vı alâkadar esnaf ve tüccar mümesasil lerinin rey ve mütalealarınm daha etraflı bilinmesi faydah görülmüş- tür. Binsenaleyh maksadı temin — için İzmirde bulunan hazır ve — mmarin- ma ayakkabı tüccar ve Sesnafımın mümessilleri davet olunarak ayak- kabılarda evsaf ilânı mecburiyetinin Bir katil 12 sene hapse mah- küm edildi Sehidler cadesinde bir sebze bah- zesindeki kulede anrhoşluk yüzün- den Mustafa oğlu Ziyayı — bıçakla müteaddid yerlerinden yaralıyarak öldürmekle suçlu Yaşar oölu Riza- nın şehrimiz ağırceza mahkemesin- de cereyan etmekte olan muhake - "esi sona ermis, Riza on sekiz sene ığır hapse mahküm edilmiştir. Vak'n günü Riza ve Ziyanın bir- leşerek aksama kadar muhtelif yer- lerde içki içtikleri, akşam üzeri S> hidler cadesi civarında bir bahçedr içki içen arkadaslarının yanma gi* tikleri. arada rakı aldırmak mesele yinden Riza ve Ziyanın atıştıkları, Ziyanın yumrukla Rizaya vurduğu, bundan hiddetlenen Rizanın da bı- çağımı çekerek arkadaşını mütead Jid yerlerinden yaralamak- suretile öldürdüğü muhakeme — neticesinde anlaşılmış, Ziyanın yumrukla vur ması cezayı hafifletici sebep adde dilmiş, Rizanın 18 sene tayin edi len cezası bu sebepten 12 seneye in- dirilmiştir. —— Beraet kararı Cumaovası nahiyesinin Bulgurca köyünde bulunan bakkal —dükkânını ve içindeki esyayı Sigorta parasına ta- mağ ederek kasten yakmakla maznun bakkal B. AbidInin yehrimiz ağırceza mahkemesinde ceryah etmekte — olun müuhakemesi sona ermişlir. R. Abdi . nin, köydeki dükkânı yandığı gece İz. mirde bulunduğu anlaşılmış, suç işle- diği hakkında delil bulunamadığı için beraetine karar verilmiştir. —— Plâjdaki vak'a İnciraltı plâjında sevgilisi Seniha adında bir kızı bıçakla yaralamak suçundan şehrimiz ağtırceza mah - kemesinde muhakemesi sona eren satış mecburiyetine |vasfı takdirinde ele alınması icap e- den esas yasıfların neler olabilece- &inin ihzari şekilde tayini lânmgel - mektedir. Ancak bu yasıfların tayinlerinde bilhasaa bariz ve kolayca anlaşılma- * mümkün vasıf ve keyfiyet farkla- rinn nazarı itibare alınması, yani bunların ileride ayakkabılarda ev- saf jilâm mecburiyeti halinde bu mecburiyetin kolayca tatbikini müm kün kılacak şekiller ve esaslar da - hilinde tayin ve tespiti lâzımgelmek- tedir, Halen perakende satışlarda evsaf ilâm meeburt tutulmıyan ve ayakka bilardan gayri maddelerden de bir “n eyyel perakende salışların evsaf 1âni suretiyle yapılması müvafik görülecek maddeler üzerinde ayni maksatla tetkikat yapılmamı da fay- dalı olacaktır.» Vekâletin bu emri tizerinde ayalp kabicılar ticaret odasında bir tap -| Co numara başına otuz para bir dü- lantı yapmışlar, ayakkabı fiatlerinde | Tüklük görülmüştür. Bundan on beş akkabı- SÜ evvel her numarada birer bu - vsaf te ları çift dik. lerdir. meskine diki piştirma, yalınka' sandalet ismj vasıflarına — ayrılmış- tır. Bunlar da işçilik ve malzeme - iti. bariyle ayımıca dokuz evsafa — ayrıl- mıştır. Bundan sonra kadın ve erkek şap- kacıları, hazır elbize satanlar ve bu- na mümasil satışlarında evsaf göster mek mecburiyeti olan eşvya ve madda astanlar ticaret odasına çağırılarak sattıkları mallkritn evsafı tesbitsetti rilecek, vekülete malümat verilecek, tir.. Tütün satışları Kumpanyalerın al- dıkları mikdar Bge mımntakasında tütün piyasast (9 4 eee bi voIîar s2efİ' $ açılahdanberi 22 milyon kilo satıldığı mı dünkü gayımızda yazmışlık. Yapt gımız tabkikata göre piyasar lerden on milyon kilos an tülün kumyunyu - yasıdır ve dört mi!- tücearları T ve Felemenk AL- manya piyasası için tütün alün firma. Tar Roryvalı B. Ahmed, Abdi Fuat ve, üseyin Sabri firmalarıdır. Piyasadıı tatışları devam etmektedir. — ——— - Türk milyoneri B. İsmail kadri şehrim'zce Amerikada siğara fabrikatörlüğü yapan — milyöner “Türk V. — İsmall Kadri Türkmen oğlu şehrimize gel miştir. B. İsmail Kadri, bundün ön sene kadar evvel Amerikaya gitmiş, muhtelif işlerde çalışmış, nihayet bir siğara fabrikası açmaş, zengin ol- muştar. Bu Türk milyoneri, şehrimizde bir müddet kalacaktır. ——— İhracat ruhsatnameleri İstanbulda Ardoşas Semizoğlü — ve Bandırmada Habibullah — Hamaratın bundan sonra ihracatla meşgul ol- miyacakları, ihracat ruhsatnameleri. nin geri alındığı İktısad vekâletinden Kemalin 25 gün hapsine ve ceaz - bir lamimle şehrimizdeki alâkadar- sının teciline karar verilmiştir. İlara bildirilmiştir. . SAHİFE 2 N'! bıhEî EaEîsler l Dahili haslalıklar mütehasıın Dr. Şevki Uğur diyor ki: Al gömlek Finlandiya sefiri h önile GPÜR Dün şehrimizden d veak g ayrıldı zıll bir hastanın yanında bir müddet Kayseri, Adana, Mersin havalisin -| dürmak, sirayet için kâfi gelmekte- de bir tetkik seyahati yaparak şehri-| Ti Hastanın temasta — bulunduğu mize geldiğini ve dünkü nüshamizda » eşya, kilap ve elbiseler 'Türkiye - Finlândiya rasındaki mü -| ”© Oyuncaklarla da bulaşmaktadır. nasebetler hakında mühim beyanatını ihtilât eden sağlam insan- yazdığımız. Finlândiye — hükümetinin | İarda hastalığın sirayetine sebep ol- içindan (* E hnkat, (Sünlerdeki tenezzülün sebebi, tüc- 8 ü İ | vübi Ankara sefiri B. Onnt Talas, dün 1-|Maktadırlar. Bu hastalık üç devir talyan bandırahı Zara vapurile Buda-| .ş.mmdir. Hastalık birinci de- Peşteye gitmek üzere limanımızdan h-a| Virde birdenbire ve şiddetli olarak reket etmiştir. lar. Hararet derecesi az zaman- BiT da kirk dereceyi bulur. T stalar pek düşkün — olurlar. 32 yaşında bir kadın|ceceleri sayıklarlar. Baş, kol've ba: y d Z 1 cak ağrıları da pek çok olur. rmud ağacında asılı &'Bohzlinndık bir kuruluk var- ve yutkunurken ıztırap duyarlar. bulundu Boğaz şiştir. Bezeleri şişer dil pasla- ğ llu!ımdı Kapukaya köyünde|nır. Bu devirden yirmi dört ve otuz bir vak'a olmuştur. Reneber Meh-|altı saat sonra hastalığın ikinci dev- med Enginin karısı ve Duran kızılri başlar. Bunda boyun ve göğüs- 32 yaşında Sultan, akşam üzeri hay-| ten başlıyarak bütün vücud bir kır- Vanlarıni çayıra salmak için evinden| mızılık içinde kalır, bu zamanda in- î:ı':h::' _l:_ıî:dw? metre -nl;_k'a tı difa ile beraber hararet derecesi de ağacına asılmış ol rak bulunmuştur, Adliyece tahkika- | (9Pa fazla yükselir. Boğaz daha faz- ta devüm edlliğez. la şişer. Üç veya dört gün sonra ha- ütbe e Bülşadenci rılvîı düşmeğe ve vücuddaki kırmı« ç b zılik da solmağa başlar. ü Üzüm Fiatlerinde —İdevrede &n ha ıekııı.d.gcu cati Muvakkat bir tenezzül — İvücudda tefellüsler husule gelmeğe başlar, Bu devir iki ve dört hafta sü- görüldü ter. Boğaz şişkinlikleri geçer. Hara- Son iki gün içinde üzüm fiatlerin- | Tet tabü dereceyi bulur. — Arkası var — Romada inkisa rt hayal Paris, 6 (Radyo) — Havas Romae dan bildiriyor: Tngiliz başvekilinin avam kamara. sındaki beyanatı, bilhaasa İngiltere « nin Akdeniz metalibatı üzerinde du- Taşı, Raomada hayretle — karşılanmış ve inkisarı hayal tevlit etmiştir. İtalyan süzeteleri Framsaya hü « cumlarına devam etmektadirlar AVüsayışler aevamdar Roma, & (Radyo) — Romada yüz lerce Ünivarsiteli sokaklarda nüma (yişler yapmışlar ve: N -| —a Tünüsü isteriz! Tunusu isteriz! Diya haykırmışlardır. Fransız gazetelerinin neşriyatır Paria, & (Radyo) —- Fransız ça zeteleri, son hüdikelerle ortaya çıkarı » lan İlaiyan emellerini tetkik ve bu hu sustaki mülales'ırına devam elmekle- çuk kuruş yükseliş olmuştu. Son carların ikinci teşrin angajmanları- îıpgyenk sevk ve ihraç etmiş olmala- ndır. 3 Fakat birinci kânun ve yılbaşı angajmanları sebebile fiatlerin tek- rar yükselmesi bekleniyor, Gelenler, gidenler İktsad Vekâleti fenerler dairesi D snum mÜJĞÜN N Vueont 7i İ nizbank denizyolları müldürü B Raufi Manyas, Gümrük baş müfet- tişi B. Refik Pelmir, maliye müfet tişlerinden B. Nihad Alper İsi buldan şehrimize gelmişlerdir. İkti-! sad Vekâleti jh dairesi genel nekrete vi B. M. Ali Ülker İstanbula-gitmiş- lüyeti turjatik yolg jur şöyl yor: Kine Nafıa vekâleti yollar «Kontrol altında bulunan — İtalyan Mügvini B. . Emin|matbustuln yazıları ve Gaydanın kas Dizi edildiğini — yazmıştık,|leminden çıkan müukaleler, Londrada İtalyan taraftarı olanları bile inkisara düşürmüştür. İşte İngilterenin Roma müdahale- sinden çıkarılacak neticede, Fransız- Tagiliz antaatının mükemmel işlediği bu süretle bir daha ortaya Xoymuştur. Populer diyor ki: «Muasolini, damadı, mebusları, ai yah gömleklileri ve askerlerile Fran. saya son hâdiselerin esassız olduğunu bildirmelidir.» B. Emin Dizgin dün Ankaradan şeh- tir. Birkaç gün zetfim- l yeni vazifesine başlıyacaklır. Zabıta;; Limanda bir kaza Limanda muvunalar içinde çalı - şan İbrahim oğlu Ali, bir mavuna ü- zerindeki müşambayı toplarken aya- gı kayarak düşmüş, karnımdan yara: lanmıştır. Hastahaneye — kaldırılan Ali, tedavi sitina alınmıştır. Bir suçlu yakalandı Kemerde Yeni mahallede Yuzuf oğlu Mustafa, Ali oğlla Mustafanın evine giderek « yaşındaki kızı Ayşeyi kaçırmış ve tasallut teşebbü- sünde bulunmuştur. Şikâyet üzerl. Çekoslovakya Kabinesi parlamen- toda faaliyet prog- ram'nı okuyacak Prag, 6 (Radyo) — Başvekli Be- bu ayın 13 ünde parlamentoda ne Mustafa tululmuş, kız muayene ça ettirilmiş, cebir alâmeti görülmemiş- ,;_““m::_'ı':u;m',f:x YA MA ni tir, Suclu adliyâye verilmiştir. Hirimt' Cıluıııviıkııııı. itbden İhtiyar adam bayılıdı sonra Almanya ile dostane ve çok İkiçeşmelikte Bayramyerinde ka- acağını sap Kadrinin dükkânında çalışan :;s::yı::ıwr. tacanendi zzi ç Mustafa oğlu 70 yaşında Ali, mezba- ha otomobilinden et indirirken baş P ği dünmesi neticesinde yere düşmüs. | — Macar parlamen:- kucağında bulunan hayvan gövdesi vRRRRİ öT DA Z tosunda de başına isabetle bayılmıştır. Cam kırmak a Yeni meb'uslar şiddetle Burnava nahiyesinde çarşı içinde d İ Hasan oğlu arabacı Galip, tarhoş o- alkışlandılar larak Halim ozlu B. Kâzımın dükkâ-| Budapeşte, © (A.A.) — Tahlis e- — nnn bir camını kırmıştır. dilmiş araziden intihap olunmuş 17 — Silâh taşımak mebus dün şiddetli alkışlar arasında İkiçeşmelikte Namazgâh mevklin- parlamentoya girerek — yerlerini ale | de Hüsoyin oğlu Celâlda hir bıçak, 'ııııqıırdız. Ayni celsede mevcut 295 4 Mustafa oğlu Musada hir suktahı ça« reyden 150 gini kazanmak şuretiyle — Ka bulunmuş, zabıtaca müsadene edil. B. Daranyi yeniden meclis relsliğine İmiştir. intihap edilmiştir .