17 Kasım 1938 Tarihli Anadolu Gazetesi Sayfa 2

1935 17 İkinciteşrin Perşembe M. MECLİSİ C. Bayar kabinesine iti- madını bildirdi Başvekilin nutku G. İsmet İnönünün devrinde de refah ve saadete gideceğiz Atatürk seni sevmek, tebcil etmek, her Türkün milit ödevi ve namus borcudur — Baştarafı 1 inci sahifede — — nur. Exası milletten gelmiş, Büyük kinde telâkki ettiğimiz ve inandığı- Şef tarafından ifade edilmiştir. iimız Büyük Şefimizi — kaybettik, — Bunu, bu müten günlerimizde Türk milleti hayatında yekvücud ola- bütün milletin bünyesinde görülen rak nasıl onun sevgisinde birleşmişse, tesanüd fevkinde yekvücud olarak Şimdi matemini de bir kalp halinde muhafaza etmek hususundaki eme- tütüyor, büyük ıstırabını yaşıyor. De- limiz, çok halistir ve çok kuvvetlidir. nilebilir ki, şimdiye kadar, hiçbir. Rejimin kanunları, Türk camia- kimse hakk bu derece vatan şü- sın J| her ferdin hukgkunu, em- mul ve alemşamü! bir aci duyulma- niyetini ve müsavatını bize- tekeffü! maştır. Biz bu acı ile kalbimizin ka- nadığımı duyuyoruz. Türk milleti gibi yefakâr büyük bir milletin, kendisi- ne bin bir mabrumiyet içerisinde en büyük muvaffakıyetleri temin etmiş vir evlâdı hakkında başka türlü bir bis duymasına da imkân yoktur. Atatürk, bize yarahı bir vatan kur- tardı. Bu yâralı vatanın TİiRİNd! hurafeleri, efaaneleri, bir takım şey- tani fikirleri taryamen temizliyerek, küdretli rejimini kurarak, mesud, bir gey — yoktur. — Anlı müreffeh bir vatan bağışladı. dostlüklarmiza, 'Türkün ebedi ve ezeli şeşrefi bir ton gadakati HN için tehlikeye düşt” — bir sırada Atatürk zeval bulmaz IklâHmizi yaşatmak imkânını verdi. Atatürkü, sadece biz vatanın kurtarıcımı diye sevmiyoruz. Bu bizim milli egoizi mizdir. Fakat tam manasile kâmil bir Insan olduğu için de seviyoruz. | Atstürk vefakârdı. mütevazi ”Tt Herkesin hakkını yerinde verirdi, Arkadaşlarım; Atatürkün hayatı ve mazisi hak- kında söz söylemek, bu kısa celae içine ağdırılması en müşkül olan bir şeydir. Yalnız, müsaadenizle, onun çok sevdiği, çok saydığı B. M. Meelisinin bu kürsüsünden onun maneviyetine hitap ederek diyorum ki: Atatürk, seni sevmek, tebell et. mök, her Türkün milif ödevi ve nu- mus borcudür. Aziz arkadaşlarım; Kendi kendisini medhetmek, eser. lerini göstermek bir insan icin İçti. msi hayatta nakise olarak kabul edi!- miştir. Fakat ben size iftiharımızı şu dakikada itiraftan çekinmiyeceğim. Benimle beraber Heyeti Vukileyi teş- kil eden arkadaşlarım, ihtilâl ve in- kalâbın ilk gününden beri Büyük E- bedi Şefimizin yolunda ve Izinde şu- etmektedir. Kahunlarımızın- tekâfüll altında bütün vatandaşların hakkını gözetmek, bizim için en mukaddes bir vazifedir. Aziz arkadaşlarım; , Size programımızın harfiyen ve olduğu gibi tatbik olunacağını söy- lerken, harici siyasetimize de — bir nebze temas etmek istiyorum. Harici şiyasetimizde dağişecek hi malarmız ittifaklarımıza bü- bağlıyız. Bu an- Taşmalarmıza, karşıl menfaatle rFimizle, riayetkürız. Ba sudam, size olduğu kadar, emniyet ve Arkadaşlar; | TReni ve benimle vazife almak 19t funda bulenan - arkadaşlarımı çok e. Yaptığım menfaatlerimize de ya işleri biliyorsunuz. Tekerrürlerimize vakıfsınız. Biz, Herşeyden evel, miİn azad kabul atmet kullarıyız.Fakat değil, işleri kudretle yü- rütmek azmile şöylüyorum. Eğer ötedenberi devam eden, in- Kılâbin bidayetindenberi devam edeu fikirleri şuurla yürütmek imkânmı Arzü ve emel zi dera etmek kud- retini bizde görüyorsanız, milletin iradesini tersil eden siz kıymetli ar- kadaşlarımdan ricam şudur ki, iti- madınızı bizden esirgemeyiniz. Son 30z olarak söylüyorum : Elem ve hicranımız büyüktür. Ü- midimiz de öyle biwüktür. Atatürkü unutmiyacağız. ber gaman jtebeil eğeceğiz. Jet uğrunda daha İleri- ye giğeceğiz. B. Celâl Bayar, alkışlar arasında kürsüden inerek yerini Işgal etmiş. urla yürüdük. Bu bizim ebedi iftiha- , Gteakrben muhtelif hatipler - söz rımızdır. Hiç şüphesiz büyük Türk /| Lak, Celâl Bayar — hükümetinin miletinin necibesini, karokterine uy- , Giye kadar gösterdiği muvaffakı- gun olarak vücude getirdiği rejimini , ). hatırlatmış ve bundan böyle korumak hususundaki fttifakımız da . 7 Ce Vet sahasında yürüyecek: ölçüsüzdür. lerin emin bulunduklarını söyliyerek, Teşkilâti esasiye kanununun hü- , aisine itimad beyan — eylemişler- kümlerine güre sizin itimadınızı ka- J zanmak için hükümetin Progğramını — pundan sonra, esimi taYİni sure- size arzetmek lâzımgelir. Fakat bu () yi neliş azası reylerini kullanmış- hususta uzun söz söylemeğe İüzum ( v giş mevcuddan, bir red, bir yoktur, Geçen seneki programımız. y A n kife karşı 842 reyle Celâl Bü; da söylediklerimizden — ve gimdiye C, Yokümetine ttimadların) bildir. kadar yapılmış olanlardan maadası- mişlördir. nt yapmak ve yürütmek kararındayız. — Meelix reisi neticeyi ” bildirince, bize dalma nurlu yol göstören, Ve Kaşvekil Celâl Bayar tekrar kürsüye ana yasasında milletin iradesi oku- çıkmış ve gösterilen itimada teşek- nan C. H. Partisinin programı da bi- Lar etmiştir. zim rehberimizdir. , Herhangi bir hükümetin muvaffa- , i ğ kiyet âmili olarak birinci derecede ha gözönünde bulundurulması lâzmge- Ingıltere Amenka len bir hakikat vardır ki, o da mille- Ticaret muahedesi bu- tin bakiki düşüncesidir. 5l gün imzalanıyor Milletimiz, on beş senedir tecrübe edilen Kemalişi rejimin - Kendisine — Londra, 16 (Radyo) — İngilte- verdiği huzur ve süküu içerisinde ça- ye - Amerika Ticaret muahedesi, ya- lışmak ve kuvvetlenmek istiyor. Mih- şın imzalanacak ve ikinci 1 hududları dahilinde bizatihi me- birinci gününden — itibaren sud olmak emelindedir. j ğ ——— e ad şadasıdır. | (ANADOLU, Alam Öksüz kuzular gibi gezerken melâl, mahzun Gördüm ki: her yer, her şey ağlıyor uzun, uzun- İliçkinyör derinden Hlateia <arnlip Süzükik Ve yıklızlar kor olmuş semanın gözyaşları, Öldün mü nasıl, nasıl: kalplerimiz kan ağlar; Gökler çatırdar gibi devrilir gibi dağlar. Yıldırmlar hızını ancak Atamdan aldı Köpüren deli seller yanında bir çay kaldı. Ey Atalar Atası ey mucize yaratan Tarihlere ün verip şan katan şeref katan. Hayır, hayır ölmedin, ey aslan yelelim sen Fakat hıçkırıklarım, hıçkırıklarım neden, Tarihler dize geldi, ölümler dize gekli Ebedilik cararı ancak sana verildi. İ Nahid Ulvi Akgün Atam için Yurdun havasında senin göçüşün belli Genç, ihtiyar kederli, herkesin gözü nemli Atam vumdu şimsekli gözlerini hayata Biz nasıl katlanalım bu acı hakikata. Vabitesiz ölümünle Baba boynumuz büküldü Ötsüzlük acısı kalplerimize döküldü. Ölümüne ağlıyor bugün bütün bir cihan.. Matemini tutuyor, uz2k yakın, dost, düşman. İnsanlık artık bizim, büyük kederimize N> mutlu Atam sana, ne bahtiyarlık bire Yıllar değil, asırlar unutturamaz seni Gelecekler tarihten duyacaklar sesini Değişecek nesiller. gönüllerinde elbet Yasatacaklar seni tarihle ilelebet.. 14/11/938 Nazif Akduman DEVLET REİSİ İNÖNÜ 'Türkün teselli bulmaz yasına işti- râk eden dünya matbuatı, İnönünün Htifakı âra ila Cumburre çilmesini de hararetle alkışlanmalı- tadır, Bir İngiliz gazetesi diyor kit «Yeni devlet reisinin intihabındaki sürat ve birlik, Atatürkün, Türkle- rin karakter ve âdetleri, üzerindeki TüYuzünA dörün “illet Meelisi, bir çok muharebelerin ıahramanı ve Atatürkün inkılâpla- vında onun mutemedi ve muavini bu- lupan İnönünü seçmiştir nutukta demiştir ki: «Arkadaşlar! Size hulâsatan ar- zedeyim. Muahede mütecanis, yek- nesak her türlü kuyuttan âzade bir vaziyet, hükümet içinde bir bükümet olan imtiyazlardan tama- men halâs, kâfi vüsat, mebzul me- i temin ediyor. Bu vatanın adı harâbe olduğu dahil ve haricin malü- mudur, Bununla beraber bütün müş- ilâtı yenmek Türkiyenin takati ha- ricinde değildir. Biz. âtiye Kemali Diğer bir gazete dı emniyetle bakıyoruz. Hedefin düm. «Namıdar selefinin ölümünü duy- düz olduğuna inanmak büyük gaf- makla derin bir yese kapılan cihanın lettir. Hedefimiz en büyük - seviyel bu elemi, İnönünün idaresi altında terakkiye varmaktır. Vesaitimiz var. da modern Türkiyenin yapıcısı ve dır. Fakiriz, Fakat altın hazineleri- kurtarıcısı tarafından çizilen bu yol- miz vardır. Bugün zahmet çekiyoruz. dan çıkmıyacağı emniyetle İkısmen Fakat behemehal hafiflemiştir.» İle ea ıı:n Her iki takdir de yerindedir. Ve lamak lâzımdır.» bu, İsmet İnönünün memloketteki — Bundan sonra da İsmet İnönü, mevki ve vaziyeti hakkında derin bir Türk milletini, on beş sene sonra ©- anlayış ifade eder ki Yeni Türkiye. kuduğu zaman dahi tazeliğinden hiç nin lâyıkiyle anlaşılabilmesi için bu biT tey kaybetmiyen, manası derin. bakikatin -da bilinmesi icap eder, — İeten sözlerinde İşaret ettiği hedele Avrups, Türk milli davasını, ilk doğru götürmek için iş başma geç. defa olarak, Lozanda İsmet İnönü: ©- nün ağzından dinlemiştir. O zamana kadar dünya, Türk davasını anlıya- mamıştı. Avruna, asırlardanberi Ow manlı Türkleriyle temasta idi. Or- manlılar kuvvetli oldukları - zaman Avrupayı korkutmuşlar. — Zayıf ol. ları szaman da Avruna Osmanlı- ::ıuhıkııuıı etmişti. ettiği hedefe doğru yürüyeceklerdir. zaman devlet çerçevi ! A $ ESMER bldlı. münasebetler tecasüla etmemiş- p Mısır tahvilâtı ti. Kazanan numaralar Kahire; 16 (A.A,) — Yüzde ç faizli ve ikramiyeli Mısır kresi Fon- siye tahvillerinin dünkü çekilişinde 1903 #enesi tahvillerinden 671.912 numara 50.000 1911 senesi tah villerinden 320,355 numara 50.00€ fran ikramiye kazanmışlardır. GK LT MMM GN ir.r Bugün de milleti. işaret ettiği he- defe doğru götürmek için devletin idaresini kudretli ellerine almış bu- lunuyor, Türkler, dün Büyük Şeferi: nn etrafında topandıkları gibi, bu gün de ayni tesanütle, yeni reisleri. nin etrafında toplanarak onun işaret İsmet İnönünün Lozanda ilk mü- cadelesi müsavat prensipinin tanın- masi için olmuştur. Bunu 6 zaman için zorlaştıran bir âmil de dünyı 'nın harp fordasında galipler ve mağ- Jüplar zümrenine ayrılmış olması İdi. Lozan sulhunu müzakere için gelen devlet murahhasları, zeçmiş bir kaç sene içinde Versay, St. Cermen, Tri- yanon, Nöyyi ve Sevr muahedelerini hazırlamışlardı. O muahedelerin ha-| * .. AA büücelenen " esake. | O8zetemize ŞIİT relerin atmosferine alışkın olan a-| ., ., damlar, bir türlü Lozana adapte ola- gonderen kal'l tlerç mıyorlardı. İsmet İnönünün eski ana-| © y L y L L Üziya mekteplilerimizin, — gençlerimizin, ne ve © günkü şartların doğurduğu münevverlerimizin temiz ve asil hia- yeni zihniyet ile mücadelesine şahit lerini barekete getirdi. Her gün man: olanlar, bugün dahi o ulvi manzara karşısında heyecan duyarlar. ğ li Bunların bir kusmı hakikaten güzel- Garp cephesinin muzaffer ku- mandanı Lozandan da muzaffer ola- yak geri geldi. Türk milletine getir. a. müzhedenin tasdikini Büyük Mü| SA ! Genclik Ve Bü ük Önder —ATATÜRK— Ey aziz Türk, ulu başkan, yüce baş. Milletin kalbini doldurdun ufulünle ateş. Bu ateş yaktı bugün rulümuzu, kalbimizi,-canımızı, O nasıl eldi çekip aldı o camımızı.. İhtiyar, genç bir ağızdan bağırır, ah deriz. Gitme, terketme yazıktır Dize- eyvah edeliz- Sana mesken bu büyük milletinin kalbi iken, Sana tarihi cjhan olmuş iken bir mişaken. Sana hisbetle küçülmüştü bu eflâk, bu cihan, Bir güneştin onu nurun İle sarmıştın inan. Senin idrâkin önünde bütün idrâki beşer şaşmıştı. Bu cihan boşluğunu doldurarak taşmıştı. Öyle bir nurdu ki akmış idi istikbale Yeni bir ruh vererek hasta olan ikbâle Senin idrâkin Idi Türke veren istikli. Bu büyük mucize etti nice dahileri 141. n Şimdi sönsün mü bu yıldız, bu ışık böyle güneş. Nerde var, hangi ışık, hangi güneştir sana eş. Bir avuç toprağa sığmaz bu muazzam vi Onu çekmez bu küçük kürrede boşluk, darlık. Türklüğün kalbidir ancak sana lâyik bu mozar, O taşır haşre kadar en yaraşan dikkatle O tağır haşre kadar lüyik olan hürmetle, Her nefes söyliyecek (İşte Atam burda yaşar) Kerküklü M. Nedim İlkengin. » Devrimlerden şimşekler ateş diye hız alhıp Ufuklarda gürledi başımızda sen varken Güneş yoluna çıktı yere kadar alçalıp Millete iman verdin bütün vatan ağlarken!. Niçin maveraya sel olup ta aktın Atam, On'yedi milyon Türkü öksüz bıraktın Atam!,. — Bizleritanımak mı, tecrübe m! makandın, , Yoksa diğer âlemde hasta bir devlet mi var?, —» Hayatimız faniyse, ebediyettir adın Eserini, adımı taşıyacak asırlar. Acuna işık veren ateşi yaktın Atam, On yedi milyon Türkü öksüz bırak Atam! Bir tarihi kurtardın, yoktan varlık yaratıp Nurlu bir mefküreyle karanlığa mur saçtın. Sulhe bir mihrap oldun şark!a garba kol atıp, Her derde bir dormandır, her hastaya ilâçtın! İnsanlık semasına bir güneş taktın Atam, Ön:vedi milyon Türkü ükadır huraletın.Atama t o e Sakarya yas jiçinde derinlerden çağlıyor, Bütün Türklük ağlıyor, Bütün cihan ağlıyor. Yer gök matem tutuyor, bak asuman ağlıyor Damarlarımızdaki imanlı kan ağlıyor! Ölüm savaşlarında ondan uzaktın Atam, Ön yedi milyon Türkü öksüz bıraktın Atam! Kâzım Feyzi Özaner Ah Atam © ifade edilmez, acılarınla şimdi, Vakitsiz ölümünü, nasıl isimliyeyim. Dilsizim, taş gibiyim, hislerim, kafam durdu. " Çok isterdim bu günü, görmeden ben öleyim. Bugün sensiz sabahın; ilk oluşu ah Atam! ; Güneşin rengi bozuk ; her taraf kızıl volkan; z Buna inanmıyoruz, ölür mü büyük adam?.. : İşit feryadımızı, kaldır başını Atam. Acın öyle darin ki gönüllerde kalplerde Diyoruz bir ağızdan o eşsiş adamı nerde? Onu tarihe gömdük, içimizdedir tahtı.. Çizdiği nurlu izler bize kuracak bahtı Bütün gençlik diyor ki rahat uyu yerinde Açtığın parlak yolda kuvvetli gideceğiz.. Eranet bıraktığın, o aziz cumurluğu Bizden sonraki nesle mi vereceğiz O, ebedi uykunda rahat uyu yerinde Sevgin öyle köklü ki her Türkün yüreğinde ç Senin aziz başına yeminler ediyoruz » Üzmeni UNTaR Yaşıyacak Cumhurluk buna and içiyoruz. 11/11/938 Atatürkümüz nerde? Göksümüzde hıçkırık kafalarımız yerde, öyleyiniz Atatürk, Atatürkümüz nerde? Nej in Atatürk? Kalplerimiz yanıyor, © acı haberinle gözlerimiz kanıyor. Kalk, ölmedin sen, sana asla öldü diyemem Türklüğün dahisini bugün yok eyliyemem, Kalk artık görmek için ağlıyan milletini, At da omuzlarından ölümün hüviyetini Bir lâhza olsun kalk ta görelim cemalini, Bilmem neyle ölçelim dehanın efalini. Cumhuriyet zaferden, dehandan da inkılâp Birer meşale yaktı kara cehle afitap.