9 Kasım 1938 Tarihli Anadolu Gazetesi Sayfa 4

nuıc.ee"m ÇARŞAMBA 198: y SAAT 3 e G AMMMDAR (ANADOLL, Niyork sergisinde Sihirli halı ile uçulacak! Sergiye gid önler bi ımkanı da elde ediyor Sergide ne gibi: eglenceler hazırlandı Merihliker etti- ler, bir-panik koptu... Şimdi de nit mükabil tarruza gi Amerikaya h içum tü, ilar Merihe Her Amerika eşebbüs. ediyorlar cumu ne dereceye kadar sahiyse, rikalıların Merihe gidecekleri de o k dar doğru. Bu «teşebbüar sadece, ge- lecek sene açılacak olan Nev gişindeki eğtenci edecek kikat olacak şeyler arasında bir de yer yüzünden gök yüzüne seyahat <fişen- gi* bulunacak. Bu aya seya yazılan romanlarda, h nan fenni projelerde daima düşünül- müş ölan usul: Bir top ve bir mer- mi. Merminin içine siz oturacaksınız. 'opun ağzına koyacaklar ve ateş edi- lince mermi « Merihe gidecek. Fâka: sergiri tabil, ne aya kadar gidel e Ö ihe kadar, Yalnız, seyahate çıkmanın hiç olm i heyi 1 düymak ler merminin içine Fi oturacaklar ve <ateş edilince» bir müddet uçtuktan sonra biraz ye konacaklardır. Şüphesiz ki bu, aargi lencelerinden birü mevzuu ve: Nevyork ndel mi böyle anı ip topun h i teşkil gibi acak ve tir. Topun atışını sahi; mek için ağımdan alev sesi 'de En'güzel tayyare mey-. göster- top duyulacaktır. tahasında terakki- y Merihe hat pro- jesile değii, a delleri gösterecektir. 1989Ne: le gelecek yolcr gerek mükemmel bi nümunesi vermek İçin re meydanı yapılmaktağdır. On beş m çıkacak şolan bu. mı en güzel tayyare lstasyı Sergiden- gonra da bur: re meydanı olarak kalacaktır. oydan Amerikanın n aktır. zere, Atlas Okyanusunu geçen reçiler “ve rekor kıran diğerleri se gide, kendileri için tanzim edilen bir| program dshilinde konferanslar vere- eekler; seyahatlerinde veya rekor k: mak için giriştikleri - müsabakalarda | başlarından geçen maceraları a caklardır. Sihirli halı: Fâkat, havacılık sahaâsında sergi, yaretçilerine daha ba: ler'de hazırlsmakadır. Bu arada, hirli'halı sergisinin en güzel eserlerin- den . biri olacakır. “Şark masallarını miş olan'bu uçan yük bir kürenin üzerindedir. biri ehram, diğeri küre şekl Ski büyük bina vardır ki, bunlar ser. ginin alâmeti farikasını teşkil etmek- tedir. İşte, uçan halı iki binadı şeklinde olandadır. İçine girip bu ya baatığınız zaman kendinizi bir bire yükseliyor görüyorsunuz ve niha- yet kürenin üzerine çıkıyorsunuz. Buradan üç kilometrelik bir daire içiğdeki heryeri kuş bakışı görmek kabildir. Yarına bakan dev gözü: Sihirli hahı yöükseklere uçurup an- cak Nevyorkun civarımı gösterebile- eektir. Fakat, 1939 sergisinin asıl mâaksatlarından biri de yarınki dünya hakkında bize bir fikir vermektir. Sergide yarınki dünyaya açılan bir bize bunu temin edecektir. Bu, ,-koakocaman bir insan gözü biçiminde, yYa- tü zie memiş | edecek. tay (olacaktır. ik-birsaba | * İmemleket müvzu teşkil et-| , sergideki bit | Nevyorkun tayyareden görünüşü ndaki kapıdan | bir k üstü doyurmak İs- e ayrıca sütçü, pastacı l rı da vardır. sergide. bir binadır. Arka: arnını ay ri giriyorsunuz.' İ yukarı çı nce rdek eİtiyenleri için ayOrsunuz. K kDI Bu, dışardan bü. an.bir hesaba göre, eklindi X a ıklar için otuz milyon tane domuz — sucuğu |bulundurulacaktır ki, bunları “üç üca Jeklerseniz Nevyorktan Londraya — ka- |dar tutar! Yine sergide dükkânlarda ayak üatü mecek şeylerden #oğuk etler de bir toplamırsa 200 vagon eder. Nevyork dışından gelecek ön — beş mllyon kişinin kullanacağı — vasıtalar otomabil, otobüs, vapur ve tayya. Jiftir. Trenlerle 60 bin, otomobillerle 4 mil- O bin, otobüsle 1 milyon 860 vapurla 890 bin, tayyareyle de 000 kişi geleceği tahmin olunuyor Sergide 12 çocuk do- veni bir kı z bir yerdir. İşte bu gözün bebeği —ile dün 1 görmek şıstına gelen gözün yarınki Sörgide, sma Yü kabildir: gözün tam kat ir nümünesi konmuştur. n, en fazla 10 da an mürekkep - bir alabilecek şekil- rınki şehrin (BN i arı de yapılmıştır. olan her şe-|7 r biçimde| y evlerin küçükleri 4- isa 19-20 bin dolara sanın raha İyi haiz İyapılmıştır. B 5 bin, büyükle İçıkacaktır Sergıde 100 otobux. T ş iğın rahatini, gidip mluin ve sıhhat! | ka 1 şehir içinde hası Nevi ni kapla- çok mühim me: arşı çok- dikkatli” te seledir birler alınmış- şehir. rkun Ççok büyük bir kısn maktadır. Sergiyi teşkil 'eden ayrılmış ideki muhte *gum hüdis düşünülmüş eniş cad- tanelerde herhalde «Sergi> ismi veri. lelerden Jecek çocuklar dünyaya getirvcek- an hsis neler için daireler hazırlanmıştır. tüt-| — Yapılan ön iki çocu ha memleket ata. | ve hepsinin sında k meydi ve |deler bırakıtmıştır z ötobüslerin minlere göre, — sergidı dünyaya gelecektir. Ne Her şey edilenlerin yekânu 16 kilometri e yolcuları pavyondan pav- röden biliyorlar cek veya bir öl k ötobüsler yüz de olduğu gibi Amerikahlar bunu d: ane-(istatistiklere müracaatla Bir nispet tenasüb hesabı kurmak kâ 1929 Nev-|fi: Bu güne kadar u İbür uca gezdirece buluyorlar adar sergi açıld . Şu kadar ziyaretçi gelen, $ı nüddet açık bulunan — sergidi ye &a şu kadar çocuk doğarsa bunda neka rılanlar 45 milyonuldar doğar? ginin açI ağru ddet| - Diye bir- hesap yapılınca — bun »bulmak kabildir. Meselâ, bundan ev- velki Şikago sergisinde 6 çocuk dün yaya gelmişti. Halbuki o sergi bunür n hem yartajndan daha küçük mikyastr ijri müddetçe kalacak idi, hem de daha az açık kalmıştı. yorkta bu mi-| — Binmenaleyh, bu sergide en aşağı Hi2 çocuk doğacök.. Fakat, hiç de doğ- miyabilir! O da bağka mesele... Sergide ziyüretçilerin en küçük bir büyük kazalara ka- Yapılan hesaplara göre 'wx sergisini 60 milyon k teşk isezerg zarfında dir. Şüphesiz ki, Ne kokara lerdir İsafirlere yer bulmak değil; söke kalabalıktan adım 'atmak kâl 45 milyon kişinin hep. Öyle olursa otellerin oda yekünü na muhtelif klüb ve bin odasile, apartm. daki 120 bin oda da flâve Nevyorkun bir günde$48, ,-nı—ı('îı— edebi mdad otomobiliyle birçok hastane- ler ve doktorlar bu vazife ile bekliye- ceklerdir. Beş milyon dolarlık mücevhe Nevyork sergisinde beş milyon do- larlık mücevher bulunacaktır., Bugün- kuyumculuk ve kiymetli taş pavy nunda bu-ineller, altın eşya ve- mü- cetherler gözleri kamaştıracak — bir zenginlik teşkil edecektir. da Nevyorkluların lwum rnı—ı..m olacaktı Serginin 9 kapısı larca ziyaretçi bu kapılardan girerken elli altmış kuruş kadar bir para 'vere- cektir. Bu suretle, altmiş milyon-kişi sergiye otuz. milyon dolar kadar- bir| "Tame ; karak j gibi haydudu ve soygun-| AAECERAM N culuğu bol'bir yerde bu mücevherleri Nevyorktan Londraya saklamak, şüvhesiz ki, mühim-bir iş-|d: Z tir. Fakat, buna göre tertibat alınmış, kadar sucuk! ve mücevherat. payyonu serginin tam Sergide her gün 250 bin kişinin ker-| göbeğinde inşa edilmiştir. Bu suretle, minı doyurulması - kabil* olacaktır.S0le |bir- soygunculuk -vukuunda kaydubiar kanta daima kapılarını açık bulundu- |serginin tam -ortasında bulunacaklar| adır ve milyon- rarak karnı aç olanları çağırmaktasır.İve polisler onları dört bir taraftan sa, SAHIFE 4 y ÇİMDİKLER | Üdeba arasında dayak ve münakaşa Oh, oh, oh, bizimkiler de sahne- ye çıktılar. Gazetelerin gündelik zabıta sü- [ 'tunları arasında «Mehmet Aliyi, Ah- met karısını, “Fatma: kaynanasını| döğdü - haberler ökürken, hiç bir fazla alâka göstermiy Fakat İsmail Habib ile Ahmed Har di Tanpınar, bir Jokantada | rine girince, sahifeler dolusu neş yat başladı. Öyle ya, biri edip, diğı Fakat önla muharrirlerin şeklin vi de sâir bizim gi- bi mü n v döğüş bir h anırsınız. Hayır, biz de insa-| mız, bizim de dilimiz, kolumuz, yum- Biz de bunlarla dö- akaşalarında ğgüşürüz. Daha geçen gün Nurullah Ataç da ederken, — Sen cahilsin, ben âlimim, — Yok, £ sen cahil-| sin.. Diye diye söyleniyorlardı. Sanki | zavallı kari, bizim allâmelik gürül tülerimizi dinlemeğe Zibi.. Son döğüşme hâdisesinin altın- daki püf noktasını ben size anlata-| yım İsmail Habib, son bir eserinde, Türkiyedeki edebi yenilikleri, eser- leri ve kıymtleri yazarken Ahmed n 'la | kavga Turhan biribirile ben âlimim, mecburmuş Hamdiden — bahsetmemiş, — Bizde muharrirletin, -ediplerin, şâirlerin <n hafif tarafı, kendilerinden bahsı İdilmeyince küplere binmeleridir. Bu bizim, san'atkâr değil, insan ve egoist tarafımızın dizgine vuru- lamıyan haşariliğidir. Matbuat umum m velki sene bir antoloji çıkarmıştı. Fakat bazı muharrirleri, edipleri bu antolojiye almamıştı. Arkasından bir kıyamet koptu. Samimf olarak söyliyeyim: Ben bile, kitap halinde çıkarma- makla beraber, tefrika halinde inti- şar etmiş yirmi, yirmi beş esere sa- hip bir muharrir olarak hetn kizmı; hem müteessir olmuş, hem üzülmü: im, Fakat ses çıkarmamıştım. Cün kü eksik tarafımı hatırlatmış olacak- “un, geldi, geçti.. Bu son hüdisede de ayni ruh ve ayni illet var. Fakat maazallah bu hal sirayet ederse, her sene İzmirdi d görmüş ola- lenecek bir şey Ankarada, İstanbulda birer alı, birer boks partisi ağız ki, bilmem, midir? İsmail Habip, müstakbel hâdise- 'ere karşı kenı garantiye almak çin, — Ben sporcuyum. Hattâ peh- ivanlığım vardır, fakat... Diye beyanatta bulunmuş. Şimdi len bervechipeşin ben de - söylü vim; Benim de yumruklarım gayet sı- tıdır. Kafam ve ensem, çelik gih lir, Eserlerinden bahsetmediğim v va onları hırpaladığım muharrirler, »dipler, şâirler beni döğmeğe gele- Seklerse, şimdiden haberleri olsun. Duyduk, duymadık, demesinler. Çimdik Franko Kendisine muharip hakkı verilmesini istiyor Londra, 7 (Radyo) — General Frankonun bura mümeesili Dük dö Alb, bugün Brüksele hareket etmiş- tir. Müreessil, hareketinden - evvel, hariciye nazırı Lord Halifaks'ı z ret etmiş ve Frankist İspanyaya mu- harip hakkı verilmesi hususunda h kümetinden adığı muhtarayı ver - miştir. Bu muhtarada, cumhuriyetçi İspanyaya erzak ve mühimmat gö- türen gemilerin takibi için, İspanyol Rorta vapurlarının - silâhlandırıldığı a bildirilmiştir. rabileceklerdir. Bundan başka serginin bir çok eğ. lenceleri, işik tenviratı, varyı ' bareleri Amerikanvari bir şekilde ha- zırlanmaktadır. ak |* T y ASKERLİK İNGİLTERE 'Harekete hazır bir ordu bulundurmalı! eski bahriye Nazırı Duff Kuperin bir yazısı Yazan: Duff Kuper giltereyi gen; lan sükünet bir şöhre işaret etti. İn Temekl: f istemediğini murad akıllıca ve dürüst olan bu herkes hürmet telâkki edi hemen hemen ayni ni temin etmek giliz millete b et kararını N An- ârbığın zi olduğuna onu ikra etmektir harp F mış ol ğer bir hisle, mından mil belli başlı re sı menfaati Hükümetir, parti politika letin nefine olmak üzere bir yeni bir çığır açmak çok f: caktır. Bu his, çok kuvvetli slmış olan n evvel alı ola eteler yaz. maksat, ve ona göre rnılıxııı en bile vermiş olan hükümetin itikasındaki im bir tefhi u projel . her hangi bir hfillere hhüdünü bozacak mahi. Hatta, tatbik edilebil. kanu- partinin tat Yotrval i yette değildir. mesi için, projer lunmak, belki bir parça - drir, Ancak, bu hissin d yoldan ifadesi, Büyü , Pa da ihtiyacı yoktur. rden evvel t hazırlanmalıdır, yle hazır- K d ahi Fakat, ve tatbik ödilme- bununla, da fagiltere'di sinden en müuvafı kilde nasıl istifade edilebileceği lmiş olur. Asıl mese bu sihirli n Mmalzen elerini ovap r hükümetin bu hüsts oet eri sabırsızlıkla bel tek0 b hiç bir işler dir talep olmak Üzere ifade edilebi. cephes akımın- al ve şümul. Ancak, ondan n muvafık şka yokmuş k d Tenkitlere boyan eğmek — mecburi- tinde kalanlar arasında uzun m det hizmet ettiğim için, tenkitcile & ttikları — güçlükleri - yul lik'e, edilir melot, lariyle sonra, mevcut bir bimek « T göz önüne getire sözü göçen : likte tesaslir duym bu türlü bir çol nun en mento dev aştırm. !ıqu. bir- memleketin £ açları da tesbit Bu — hüsüsi muhtelif müdafaa bakanlık- anlığım, ihtiyaçları. n olarak tesbit etmeğe da. sinde ve sulh halinde İ ellefiyetini tatbik etme. bulunmakta: vemiş olduğu sözü geri| tmiş olduğumuz buh- B Kgör rın ne gibi i gösteren listeler ha bunlar, genel bakanlıkları her biri, —ihtiyaç darını ve bünla. acaklarını n sonra, urmay ve her hangi bir emek İçin mü- k doğru hareket etmiş olduğun kanlim. Demokrasiler mevcut oldük- ları müddetçe, gerek iç, gerek diş p ikada muayyen prensiplere riayet letmek mecburiyelindedirler. Bu pron. siplerin en ehemmiyetlilerinden resmi bir taahhüdün, riayet edilme: icap eden ted- keyfiyetidir. Fakat, böyle bir texhhüt dır. Deniz bakan- seçicilere hitap ederken, her h r|lığına bu hususta düşen vazife nisbe- hükümeti başka bir poli ten hhafiftir. mekten hiç bir — suretle e baka Bundın başka, böyle bir hi akımıı Ba işler karşılık , memleketin emni- lan donanmanın ne — ka. 4 lâzim geldiğini, tay- den ibaret — olacağını eden tesbit — edebilii ğının da vazifesi pek çap- dir. İç bakanlığının esesli İş inden biri b rde daha mü- him vazifeler k kuüdretinde olan kimseleri dafnası kıtâe ir. En güç »i, harp bak atalarını € bulundurmatmak için de en ufak sebep yoktur. Aakerlik mükellefiyeti, İngil ötedenberi nefret et şeydir. İngilizler, düşm pa her han, şka İ izl oldukları bi nemesi bir baskınd anal n per re edilen memle ketlerin çoğunda, hiç itirazsız tatbik | da edilebi olan askerlik mükoll yı halletmiş oldı 1 sananlâf, tine, İngiltere'de, eskidenberi zulmun |haktkatte, bu meseleyi h düşüğr e nüz bir başlangıci göziyle bakılmıstır — Devamı 10 uncu sayfada —