28 Ekim 1938 Tarihli Anadolu Gazetesi Sayfa 6
29 Birinciteşrin Cumartesi 1934 İspanyanın İcyüzü I'ı Italyan mağlübiyeti, Frankocuları bile çok sevındırmıştı vanyollar, hem Ruslardan, hem de İtalyanlardan şiddetle nefret ediyorlar General Franko birgün ne dedi? Bay Mussolini bana 25“000 piyade askşri gönde- recektı, halbuki 25,000 İtalyan gonderdı Hüviyet ve demokrasi namına Cum. huriyetçilerin başında bulunan Negrin Voila mecmuası yazıyor: «Franko İspanyasını artık kola; lıkla ziyaret edebiliyoruz. Oraya vet edilenler ve kabul edilenler tabit Frankonun dostlarıdır. Ancak biz, Frankonun —memle- i gezerken acı da olsa gördüğü- müz hakikatleri söylemekten çekin- esnasında çok müsbet olmıy . Kendimizi hiç heyecana kaptır- nden korkmıyan kaderci bir halk kitlesiyle meskündur. 2— ııpdn):ı her aman ecnebi den kaçmış ve ecnebiyi sevmemiştir. Onun tarihini tedkik edecek olur- k, eti vakit vakit sarstığını görürüz. Bu ahlâk onlara nereden geliyor? Ecdadlarından! Araplar da ecne- biden şiddetle nefret ederler, ondan bucak bucak kaçarlardı. İslâmların meşhur akidesini elbette bilirsiniz: Eve gelen misafir, daâima mukaddes- tir. Lâkin her yabancının içinde mu- hakkak ki bir düşman yatar. 3 — İspanya, ne tehdidlere, ne şatafatlı vaidlere, ne pek mükem- mel ve ne de pek aşağı bir tarzda ya- şayamıya kulak verir! Onun hayat- ta yegâne istediği şey aşktır; şarkı- dır; ve boğa güreşidir. Denebilir ki İspanyolda tecessüs zevki yoktur. 4 — İspanya halkı; tamamen bir. ferd kalıbına giren ve ferd kalan müdhiş bir mahlüktur! O, her nevi inzibattan ve her nevi cebirden şid- detle nefret eder. 5 — İslâm dünyasının bu halka verdiği ikinci bir ahlâk akidesi de, kadına hem hürmet etmek, hem de) ondan kaçınmak fikridir. İspanya hatıra geldiği vakit, onun Portekiz müstesna olmak üzere bü- tün yarım adayı kaplıyan bir saha olduğunu biliriz. Portekizliler Celt, yahut Atland ırkındandırlar. Keza Fransızlarla krabeti olan Pireneliler ve Kantabralılar da İs- panyadan ayrılırlar. Şimdi asıl yarım adayı meydana getiren Katalanlardan bahsedelim: Katalanlar Akdenizlidirler. larda Araptan gelen hiç bir veraset yoktur. Kaderci değillerdir. Munta- zam yaşamasını bilirler, Ölümden çekinirler. Bunlar ne Andalouslula- ya, ne de Canstillanlılara benzerler. Lâkin Katalanlılar ticaret ve her| nev'i teşebbüs sahasında çok bece- yabancı düşmanlığın bu mem- riklidirler. İspanya harbinden evvel| | onlar, umum İspanyanım yüzde alt- muğ sarfiyatını temin ediyorlardı, Caatilanlılar ise el emeğine ve iş-i çiye hiç değer vermezler. Bunlarla meşgüul olanlara hakaret makamın. da, — Amele! Deyip geçerler. Basklılar da malüm olduğu üze- Amerikaya hicı Onların ana vatanla kendile- rini birleştirmeleri asıl İspanyol ka- nından gelmelerinin nişanesidir. Aragonlar da yalnız Allah ve kral ş memlekette kral ol sa dahi kralın mevcud bulundu hükmederler. Rusların hayreti Sizinle biraz Kızılların İspany: sına gidelim. Burada en büyük düş- man kimdir bilir misiniz? Hiç tahmin edemiyeceksiniz! Bu düşm tâ Rusyadan kalkıp İspanya için kanını vermiye gelmiş olan Ruslardır! Niçin? Sebebi re cenubt t etmiş- lerdi lerdi İ F K İspanyol kızıllariyle çarpışan zene- val Franko ile refikası ve kızı başka memleketlere de yerleşemiye- ceği ve komünizmin beynelmile! bir meta olamıyacağını.. Bolşevikler de artık bunu anla- |maş ve keyfiyet, Rus liderlerini mü- deki teessir etmiştir. | — Arap ırkından gelm. ve daima j bir hayat yaşa-| | İspanyolların pek basit! ruhlarında ve kal çöreklenmiş olan ec nebi düşmanlığından ! Ya Frankonun memleketir İtalyanlar ne yapıyorlar? Onlar, görüyorlar mıdır ferdi bir iç ve ferdi dersiniz! |fyan lınanşoıuıı gebirle , ve, kamçı, ile, g Fronkocuların da en birinci düş- seklini hazmedemiyec d.ıksıa.. yadan kal 1 4_, öyalk itibar Jiği bir idare tamamen ölüm, tsızlık ve m.ı.mmmı Beüçdü Tadam senlii| cidir! İspanyol, kendi ezeli a ve sevdasının peşinde — old kar f.km z kat'i bir hap plânı ha: her nev'i emre dudak büker. , Milis kuvvetlerini tanzim| — Bundan dolayır ki inzibat ve in- edı ıık fenni bir şekilde hücum kı-, tizam istiyen Rus kıtaları İspan alarını teşkile çalışmışlardı da dikiş tutturamamışlar; — ve Ancak Rus kuvvetlerinin kumâan-|yerde nefret uyandırmışlardır. danı, bir gün İspanyol kızıllarının şe- İtalyan askerleri n kuvvetler topraklarına çı- - Ruslar, İspany Çek - Macar ihtilâfı Münih anlaşmasındanberi Çok- Macar davasının halli için yapılan temaslar iki tarafın noktai nazarını |biribirine yaklaştırmış olmakla raber, ihtilâf henüz halledilmiş de- | #ildir. Davanın iki safhası vardır: 1 — Macaristanın — Macarlarla 2 — Macaristan ile Polonya ara- sında müşterek bir hudut temini için Rütenyanın Ma; Davanın bu ikinci safhası büsbü-! tün suya düşmemişse de pek ziyade zayıflamıştır. Anlaşılıyor ki, Ma: larla hiçbir ırki münasebeti olmıyıu Rütenlerin Macaristana ilhakına Po- lonyadan ve İtalyadan başka hiçbir devlet taraftar değildir. Romanya- nın projeye muvafakatini temin et- mek için Polonya hariciye vekili Bek müsbet netice vermemiştir. Roman- yanın bu müşterek hudut meselesine imale edilemediği — anlaşılmaktadır. Fakat daha ehemmiyetli ve şüphesiz daha müessir mukavemet Almanya> dan ge'mektedir. Alman gazotele Macar davasının ancak kendi mukadderatlarına hâkim ol- maları prensipi dahilinde halledel lerin manaası şudur ki, Almanya, | Macarlarla ırk münasebeti olmıyan Rütonlerin Macaristana iltihak elme- lerine taraftar değildir. Alman ga- zeteleri Bekin Romanya seyahatini «mevsimsiz» ve hatta «münasebet- siz» telâkki etmektedirler. bu devletin öte- Macaristana cemile olsun diye müşterek hudut meselesine taraftar olduğu şüphesiz-| dir. Fakat İtalyanlar Almanyanın buna mukavemet ettiğini bildikleri için mühteriz — davranmaktadırlar. | Orta Avrupaya aid herhangi bir me- ceğinin şayi olmasından İtalya son derece çekinmektedir. Bu vaziyette Romanya meselesinin Polonya emel lerine uygun şekilde halledilmesi ih- timali çok zayıftır. Macar ekalliyetleri meselesine ..-' lince; bu noktada Macaristanın hak- kı Almanya da dahil olduğu halde bütün büyük devletler teslim edilmektedir. — Macat garpta Bratislavadan başlıyarak şar-' ka doğru Romanya hududuna kadar uzanan ince ve uzun bir şerit arazi istemiştir ki bu toprakların mesahası ©n üç bin kilometre murabbar kadar- dır. Üzerinde bir milyondan fazla nü-| fus yaşıyor. Ve Bratislava, Kosice ve tarafından Bükreşe yapılan seyahat | 'yakya madan | * Kudüs, 27 (Radyr larındaki I'Hı ni harektlere ba - böyle bir şe ıııı İngiliz askerleri, & karşı demiryolunu Arapların tecs bütün iatasyonlurı muhafaza altına almı lardır. Pari: lamentosu reisi, nata bulunmu: Arap köngresinin muka: dikkate al: ndur | | | | P >. Teratını na: ağından yunu söylemiştir 27 (Radyo) — Yahudi & dürü Serto zar ümidvar reteri Benebit, bu etmişlerdir. si hakkında leceğini ileri sürmektedirler. Bu söz- İstirahat için Londra- da kalacak Lonâdrı cumhurrel n t Lonârada müdde tır. Benet yüzünden çok tere ve Fransayı karıştırmak istem; diği anlaşılıyordu. Almanyanın vazi- selede Almanya ile ihtilâfa düşebile- yete hâkim olduğunu gören Çekler, », Berlin ile anlaştılar. — İngiltere ve Franadan ve hatta İtalyadan yardım mid edilemiyeceğini icarlar da Berlinin iyi nazarını ka- teşebbüse giriştiler ve| «her sahada — iş birliği | r. Almanyanın yalvaran bu iki orta Av- anlıyan Ma- İzanmak içi Almanya il iyapmayıs teklif e kendisiz tarafından 'rupa devletine karşı takip ettiği po- İslirak litika tabiyesi her iki tarafı da etmekti. Macarlara kendi ırkdaşla-| rile meskün olan mıntakaların dışına | çıkmamalarını tavsiye ettiler. Çek- lere de bu hudut dahilinde kaldıkça, | Macar iddialarına karşı müşkülpe- | ” sent davranmamalarını - bildirdiler. | Çekler üçüncü ve nihayet şimdi de veçhile açı finden şöyle bir mektup aldi: İspanyaya çıkan İtalyan gönüllü- Duçenin tesir ve nüfuzundan Uzhorod gibi büyük ve ehemmiyetli dördüncü bir teklifte bulunmuşlar- şehirleri de ihtiva etmektedir. Çek-|dır. Sonuncu teklif, Macarların on ür On-| © — Bize varılacak ve yapılacak Peri, hedefi gösteriniz! İşte bu kadar! biraz uzak kalır kalmaz işi azıtmış Biz asker değil, gönüllüyüz! Gönül- lar, içinde lü olarak harp edeceğiz. Bundan öte- İspanyol kızlariyle vur patlasın, çal Bine kansmayımz! Jaynasın, sabahlara kadar neş'e ve Tzit öcmür * Raliğ n 'cünbüş içinde vakitlerini geçirmiş- bunca fedakârlıklara, verilen bunca lerdir. kurbanlara rağmen muvaffakıyet- Yalnız harbin devamı müddetin- a ten emin olamamışlar ve Moskova- | tam bir hürriyet havası ©e nice masum kızlar mütema ebelere baş vurmaktan kendilerini İalamamışlardır. Bilirsiniz ki iyen ya gönderdikleri izâhatla yavaş ya- vaş Rus muavenetlerini ve kendil, ni harp sahasından çekmişlerdir. Ancak Rusya bu vaziyetten mü- him surette ders almıştı hem de Rusyada ve tabakkümle harbı uinimide de gebejkalan kızların on- İ yisı ne kadar çoktu! Frankonun ları esnasında, “Goadalajarada İtal- yan askerleri Kızıllara karşı mağlüp olmuş ve Kızıllar onların mühim bir. kısmını ateşten geçirmişlerdi. | Emin olabilirsiniz ki, İspanyada- ki bu İtalyan bozgunu bizzat Fran- ko askerlerini günlerce sevindirmiş- tir. Yalnız Franko askerleri değil bütün İspanya, İtalyanların bu mağ- Kibiyetinden dolayı bayram yapmış- Komünizmin, olduğu gibi cebir İspanyollar, İtalyanları — öteden- |beri sevmezlerdi. Onlara en çirkin küfürler savurmaktan hoşlanan İs- panyollar, yanlarında bu adamları| gödükçe âdeta küplere biniyorlardı. Filhakika İtalyan kuvvefleri tay-i yarecilikte, topçulukta çok vaffakıyetler göstermişler, lâkin pi- yade harbinde kayda değer bir şey| becerememişlerdi. Bunun içindir ki Franko, Musso- ir nezaket nişanesi göster- nin muvaffakıyetini İtalyan gönüllü- lerine teşmil etmek istedi. Fakat hakikat hiç te böyle değil di. mütcaddid hücum-|* | ücret! ler veyahud da Slovaklar, Macar id-| dialarına karşı dört defa mukabil teklifte bulunmuşlardır. Bu teklifle- rin her biri, ken tai nazarına doğru bir adım daha yaklaştırmış olmakla beraber, bugün dahi göründüğünden ziyade uzakta bulunuyorlar. Komarnoda - başlıyan müzakerelerde Slovaklar, görüşme kapısını, Macar ekalliyetlarine oto- nomi vermeyi teklif etmekle açtılar. Macarlar toprak “dince Bratislavyanın cenubu şarkisi ne düşen Salloköz mıntakasını terket meğe razı oldular. Komarno müzake- releri bunun Üzerine inkıtaa uğradı. Macarlar Münih anlaşmasına dayı narak dört devlet konferansının içti maa çağırılmasını istediler. — Fakat Almanya, Çeklerle Macarlara, ara- larında anlaşmalarını tavsiye etti. Al- mnyanyanın orta Avrupa işine İngil- rini, Macar nok| emekte bin kilometre murabbar toprak, üze- rindeki iddi; ua ön binini kabul t etmekle beraber, Bratislava ve Uz. * horod şehirlerini terketmiye yanaş-| ” |mamaktadır. Binaenaleyh itibarile iki devletin iddiası arasında| ehemmiyetli bir fark görünmemekle | beraber, hâlâ Uzhorod ve Bratislava' gibi şehirlerin mukadderatı etrafın- (da ihtilâf vardır, Çekoslovakkya bu şehirlerden kolay kolay vazgeçemez. | Çünkü Bratislava, Çekoslovakyanın 'Tuna üzerindeki yegâne limanı oldu- gu gibi, Slovakyanın da merkezidir. Uzhorod da Rütenyanın lıl.'ılıı'ımelW merkezidir. Binaenaleyh Çek - Ma- car ihtilâfı göründüğünden daha de- rin ve daha şümüllüdür. Bununla be- raber, bu ihtilâf yüzünden Avrupa sulhunun tehlikeye düşmesi bekle- nemez. mesaha, A. Ş. ESMER kaçırdı: — Bay Mussolini bana yirmi beş bin piyade askeri gi detmişti. Lâkin yirmi beş bın aded İtalyan göndermiş! General Franko İtalyan zabitle- Az bir e onlar otellerde yiyip içecek-| ler ve orada yatacaklardı. Zaten muhacir aileleriyle tıklım tıklım olan otellerde İtalyan zabitleri hiç hoş görülmemiş ve bazan onlar acı acı şikâyetlerle, - serzenişlerle karşılaş - mışlardı. rini otellere taksim etmişti. olalım ki Mussolininin İs- panyadaki askerlerini İtalyaya ça- ğırması yalnız Frankoyu değil, bü- Franko Franko cephesinde Sevil şehrinde İtalyan zabitleri Hatta bir gün General istemiyerek gu cümleyi tün İspanyayı sevindirmiştir. Resmi dillerin altında saklanan acı hakikat budur. (İspanyol, daima İspanyoldur) Üç yıldanberi süren kanlı teerüi- beler şunu isbat etmiştir: Tarihin ta- nıdığı İspanyol. daima İspanyol ka- | lacaktır. O komünizmi ist Ş panyolun hakiki hüviyetine, hi bünyesine bunların ikisi dır. | O, yalnız aşkın, dansın, ve spo-l de zıd- Tun adamıdır. aamafih bu adam, ve ölümden, kandan, çarpışmadan, ve daimi bir mahrumiyetten hiç bir za- man korkmaz. Onun çölden gelen kanı hiç bir geye ehemmiyet ver- mez! | İspanyol, daima — İspanyol kala- caktır. * vuzu k: SAHİFE Ğ, ı DI POLİTİKA l Filistin hadiseleri dur- yürüyor angiliz askerleri, Yafayı abluka etmişler ve evlerde araşt.rmalar yapmışlardır İngiltere teşebbll- ulunmağı kabul etmemişti ye tevessül edem ni ve İngilterenin, Filistin için verdi” 'ar bür Taymıs gazetesi Berlınde toplattırıldı başmüle 1 mukabik kes tan « bedeli Keşif kuruştur 16 dadır, İştira arkı üstünde ve esi önünd Dark fına glmne tte tamirl edilecek çık eke © bedeli © 5-11-938 58- İştirak edecek- © t makbuziyle ene ldesinin Fevzi bul maleddin oıd. e menin ke ürette t eğe konul Koşif bedeli 780 li tur. dir. sünt 16dadır. © lira 25 slecek kürüş- teminat makbuziyle encümehe hal ci sokağında Karaka- ak 160 disli cek keşif ve çık eksiltme- | İ edil rtnameleri veçhile ye konulmüuştur. Ke e 15-11-938 İştirak edecek h günü sa- 66 lirg teminat makbuziyle en- dir ihalesi & dir 5 kuruşluk ne gelir eti r ıa.ı-ı..xıı,.;. mali ve fene ye için sâ- *t otopomp - klas itmeye konüle bedeli 6500 H4 at miktarı dâ uruştur. Kapalı zarflâ günü — saat 16 da belediy nde yapılar caktır. İştirak edecekler 2490 sayıll kanunun tarifi dairesinde hazırlan? * nış teklif mektuplarını ihale tarihl n 18-11-928 Cuma günü saat 1560 r encümen reisliğine vermelidif © nt ttt itan alımacak b alı zarflı € muştur. ri 28 8 11 3952 ANADOLU Günlük siyasi gazete ee Sahib ve Başmuharriri HAYDAR RÜŞDÜ ÖKTEM ve yazı işleri müö> P zhet Çançar Umumt neşriyat dürü Hamdı İDAREHANESİ İzmir İkinci Beyler sokak C.Halk Partisi binası içinde ANADOLU 'lrlgnı' İzmir Posta kotusu: 405 Telefon — 2776, | — ABONE Yıllığı 1400, altı aylığı 809 kuru; Yabancı — memleketler için ee0tf abone ücret ANADOLU MATBAASINDA BASILMIŞTIR.
