15 Haziran 1938 Tarihli Anadolu Gazetesi Sayfa 11

— 180 — Yazan: Aleksandr DÜMA | Kardinal, Ingiltereden gelecek havadisi sabırsızlıkla /| bekliyordu. Fakat gelen havadis can sıkıcı, korkunçtu Tord dö Vinter sözüne devam etti: | &4 geçmiş ve Roşelliler hâlü teslim ol. — Ben burada bulunmadığım ıu-] ZABİT taAmaştı. Elegeçen non cavusun elinde Tn buranın kumandanı olan zabiti| Bu esnada Kardinal — sabırsızlıkla bir mektup vardı. Bu mektupta — Bu- Sördünüz ve tanıyorsunuz; aldığı bir| İngiltereden gelecek havudisi bekli- kinghama- şehrin mukavemet edemi. Rnri nasıl ifa ettiğini anladığınıza | yordu, fakat gelen havadis pek can yecek bir hale geldiği yazılıyor, fakat Mminim; çünkü, Portamultan buraya |sıkıcı ve pek korkunçlu. seğer on beş güne kadar İmdada ye- Melinceye kadar onu söyletmeğe ç La Roşel muhasara edilmiş ( Glgetiyünüli elaraaiğz füfliğ Ganağar Miş olacağınıza şüphem yok. Önü nas|la beraber, birk; deneceği yerde <eğer o beş güne ka- &İ buldunuz? Mermerden bir heykel ilmeleri kabil -İdur imdada yetişemczseniz, bizi açlık. #üdan daha kayıtsız ve daha İ ve hususile Timand -İtan ölmüş bulacaksamız» — deniyordu. Mlabilir mi? İğfal kuvvetini miş olan set sayesinde muhasara al-| — Anlağılan Rosellilerin bütün ümid- C| “*lere kargı kullanmış ve esef olunurİtında bulunan şehre hiçbir gemi ya- Kai Bit Dağlli iokümei İ muvaffak olmuş ta- bulünüyorsü-| naşamadığı için muhasarayı - dahal — < B yan' eli füz; o kuvvetinizi bu adama karşı dalarun müddet devam ettirmek imkânı | <" Hüi Kett manızı isterim; kimbilir, eğer | vardı ; bu ise kralın kuvvetlerine kar- yuk l Ülürlatca,” Binlileri *a karşı da muvaffak olursanız size | gı can sıkıct birşey olduğu gibi 13 cü anlış . Lui ile kraliçenin arasını bozmak hu- susundaki işini bitirmiş ve urük M. dö Bassompiye ile Dük Dangülemin arasımı bulmaza çalışmaktan — başka bir işi kalmamış olan Kardinal için ı.k büyük bir can sıkıntı: sebep olaral İle beraber cesaretlerinin de kırılaca- fana şüphe yoktü. şeytan İsmini veririm. Kapıya doğrü yürüdü ve öfke ile kapıyı açtı. — M. Felton gelsin dedi. — Biraz bekleyiniz, onu size tak- dim edeceğim. Bunun için Kardinal — sabırsızlıkla Bukinghamın gelemiyeceğine dalr İn- giltereden gelecek havadisi bekliyor- du. Şehrin hücumla saplı - hakkında DAUA DDD DA SAĞ Her ikisl de süküt etmişlerdi, bu yordu. ©| kiral meclisinde or konulan müza- L ANADOLU Bedbahtçocuklar ve aile İki kardeş kumlar altında öldüler! Zavallı baba düşüp dayıldıktan sonra AA zi " Yasa D3 | Doğu İllerimizden Röplarortaj | TÜ Y TARERR a BF - il— Yazan: Alt Enver Umran sahasında büyük bir terakki ve inkişaf arzeden Maraşda iktısadi durum çok sönüktür Maraşta — yaptığım - incelemeler.|catı durmuş ve sarfiyat mobilyeci- ilk intiba ve kanaatlerimde yanıl-|lerle marangozlara inhisar etmiş. mamış olduğumu iabat eyledi. Ma-| Maraşta Ankara ve İstanbula kadar raşa bundan dört sene evvel bir yol|sevkedilen gayet şık, Tmuntazam daha gelmiştim. O günle bugün ara-|ceviz sandalye takımları — yapılır. sındaki fark — ölçülemiyecek kadar| Bu havalide kullanılan oda takımla- çok ve geniştir. Beliki, her gelen va-|rı hep Maraş mamulâtıdır. li ve belediye reisi büyük bir alâka| — Maraş Türkiyede birinci derecede ile çalışmış. mühim bir çeltik mıntakasıdır. İstih- İşin iç yüzüne vakıf olunca duy-/sal rekoltesi senede beş bin tondan duğuüm takdir ve tebrik hisleri birlaşağı düşmez. İyi müşteri de bulür. kat daha arttı. Dar ve müsaadesiz/Ne yazık ki, teşkilâtsızlık dolayısile bir büdceye rağmen ne isler görül-|hiçbir inkişaf arzedememiştir. Sü- memiş, ne işler? Üç yıl evel beledi-|merbankın fabrikası da olmasa bir ye reisliğine nasbedilen doktor B.İçeltik diyarı olan Maraşta çeltikçili- Hasan Süküti Tükel, benim bırak-|ğin mevcudiyeti hissedilmiyecek. tığım gibi bir harabezar — halinde| Maraş dağları her cins madenle bulduğu sehri sayısız denecek kada-|dolu birer hazinedir. Maden kömü re çok yeniliklere, yeni asara ka-İrü ve petrol damarları o derece zen- vuşturmuş, harp sonu bir toprak|gindir ki, bazı köylüler gaz ihtiyaç- yığını manzarası arzeden — Maraşallarını ham akıntılardan temin eder- modern ve medeni bir çehre ver-İJermiş. Altın ve diğer meadinin de miştir. bu zenginlikte olduğu söyleniyor. ç yıl içinde görülen iş ve başa-|Bir maden tedkik heyetinin Mara- rılan davalar hakikaten — büyük Snada ağır ve muntazam bir ayak Manin yaklaştığı işitildi. biraz #on-'550 bunun ikmalini Kardinala bırak- T koridorun karanlığı içinde bir İn- ' yaştı, Muhasaraya başlamış olan veliaht kere daima Feddedimişti. Evvelâ, La Roşel züpti mümkün olmyan bir şe- hir görülüyordu; sonra, ne denirse Parisli doktor Simkovun — bun- dan bir buçuk ay evel biri 18, diğe- ri 6 yaşlarında iki çocuğun kaybol- duğunu ve bu çocukların bütün ehemmiyettedir. Fikrimize — iştirak edebilmeniz için yapılmış olanlar- 'dan belli başlılarını verelim: Maraş, bir tarihte hastalık ve Aan şekli görüldü ve tanıdığımız RenÇ' — Belediye reisinin almış olduğu İna- Yüzbaşı barondan emir ulmak için ka , ymıyacak tedbirlere rağinen şehirde Mda durdü. teslim olmak için ihtilâl başgöstermiş —İçeriye gel, azizim Con, içeriye ve belediye ıyisi de fhtilâleileri as- Ze de kapıyı kapa diye Lord dö Vim-imıştı. Bu idam keyfiyeti lsyanı dur- İer onu çağırdı. durmuş ve asiler ise idamı kadar ça- Genç zabit içeriye girdi. buk olmıyan ve kurtulmak — ihtimali Baron dedi ki: de bırakan açlıktan ölmeği idam olun —— Gel, gu kadina bak, ı:ı: 'üı.îı mağa tercih etmişlerdi. insanları baştan çıkarmak için her| Muhasara edenlere gelince Roşel- ya sahiptir. Ancak, öyle bir Ca- Jilerin Bukinghama — gönderdikleri hr ki, yirmi beş yaşında bşı- müuhbirleri ve Bukinghamın — Roşelli- halde, — mahkemelerimizin ).,e gönderdikleri casusları arasıra hir senelik dosyasında okuyacağımız 'vle geçiriyordu. Her ikisi için de lâ- hadar cinayetler işlemiştir. Sesini İşi- Amyelen hüküm hemen Jcra ediliyor. İüleri meftun eder, güzelliği kürban-İ 4, M 16 Kardinal yalnız bir tek söz İtına yem olur, hatta vadini vücüdü İZöylüyordu. İdam! Asılacak — adamı ——ı. bunu itirafa mecburum; siZİ görmek için kral davet - edilmişti. iğfal ve belki de öldürmeğe çalışâ- Kral gururla gelmiş ve ameliyatı iyi- Şiktır, Sizi sefaletten ben kurtardım, Üton, aizi ben yüzb yaptırdım ; —H. ne hususta olduğun! 3 ben sizin yalnız hamini v rHâl siz Dilir-' kuyı ce görebilecek iyi bir yer seçmişti. Bu ara Mi Vetlendirm şti: Takat, * kalbindeki değil, İ asunçlığı tamamile gidermeğe ve her da; yalnız velinimetiniz 4, Parise dönmek hususundaki sözle- | hallerini bil: Geği, babanınm da! Bü kadın İngil- rine nihayet vermeğe küfi gelmemiş- | ihanet n tekrar benim hayatıma kasdet-|ti; bununla beraber, muhbirlerle ca-|dü? O, densin, — Pransızların — Pransızlarla kargı Yapacağı bü harpte dökülecek kandan dülayı husule gelecek heye- eanın kendi siyasetini altmış sene ge- rileteceğini Kardinal biliyordu, —hal-, buki Kardinâl o asrın bir terakki ta- raftarı adamıydı. Filhakika 1628 senesinde La Ro- şelin zorla ;zaptı ve kendilerini bu uğurda feda edecek olan üç yahud dört bin protestanın katli 1572 gene- sinin Sen Barttelörmi katliamına bon ziyecekti. Nihayet, herşeyin fevkinde olarak, yapılacak — bu son tedbirden, iyi bir katolik olan kral, her zaman, nefret ediyor ve şehri muhasara eden generallere karşı La Roşel kıtlıktan başka bir vasıta ile zaptolunamaz s0-| miyordu, çünkü o kadımnın bazan lan vi yılan gibi adının kendi leh ve aleyhine, huk için gelmiştir; ben bu yılanı AVU- / suslarında arkası kesilecek — olursa,|döst yahud düşman gibi, çalıştığı a. Simun içine aldım. Evet! Sizi çağır- Muktan maksadim, dostum — Feltou, *Hum Con, bu kadına karşı hayatı- ve hususile kendi hayatını sakın- Münı söylemektir; onu lüyık olduğu u ceza çinde muhafaza edeceğinize Mlümetiniz nammma yemin ediniz. Coh Pelton, ben senin sözüne inanı- T! Con Felton, senin sadakatinden m yoktur. Genç zabit, kadına karşı kalbinde hislerini mülayim yüzüne top İyaruk cevap verdi: — Maylort! Herşayin arzımuza gö N yapılacağına yemin ederim. Mayledi, bu bakışı mütevekkil bir Yütbana benzetmişti; güzel çehresi inde bundan dahs münkat, yahot mülâyim bir hal gürebümek Mümkün değildi. Lord dö Vinler ise bir dakika evel üzerine — auldırmağa “kzırlanar dişi kaplarır — tanmuyacak Vir halde bulmuştu. O bu odadan hiç çıkmıyacak, an ı’“' musun. Con; kimse ile mektup- acak, sizden baçka — kinse ile Nııımyıcııı.. Eğer kendisine söz “iylemek Iütfunda bulunursan! c Yeter, Maylort! Size yemin et- S Artık, madam, Allaha kendini Mettirmeğe çalış, çünkü insanlar na- SAtında mabkümsun ! _:wıedı. bu sözü işitince zebun ol- d ÇEbİ başını önüne düşürdü. Lord —Hnw dışarıya çıkarken Peltonn ._:ım yapımış ve o da peşinden gi- kapıyı kapatmnıştı. ,'.:' T suniye sonra bir bahri; .___'hr Ayak sesleri t elinde ve tüfeği omuzunda olu: Höbet tutmağa başlamıştı. L::?'HL anahtar deliğinden gözet. d K ihtimalini düşünerek bir müd- bulunduğu vaziyette durdu; son- ._*lm yavaş başını kaldırıp müt- T tehdid ve müdafaa tavrı takı- Kapıya koşup dinledi, pencere-| neferi ati Ü, düşünüyordu.... Laktı ve tekrar koltuğuna - gelip «Ştetkik ediniz /bütün tasavvurlarına vağmen, Kar- |dinal da kendisini müziç bir vaziyet- te bırakacaktı. Bununla beraber, birçok — zaman ada ber iki şekildede büyük bir mani ile karşılaşmadıkça hareketsiz kalmı- yacğını pek iyi biliyordu; fakat bu — SONU VAR — ÇİMDİKLER Kafaya dair.. Aldığım bir mektubu, oldukça alâ- kalı büldüğüm için, âynen — neşredi-'mak, adi yorum: ı Azizim Bay: Çimdik; Sokakta bulduğunuz ve biri erkek, diğeri kız iki talebeye aid mektupları okumuştum. Bügüne kadar — mektup- ların s&hibi çıkmamış olacak ki, fık- yalarınızda Bu hususta hiçbir - satır göremedik. Kabahat samur — kürk te olsa, hiçbir sirt onu kabül etmezmiş, çok döğrü!.. Önü müteakıp, bir idam mahkümu- nuün kafasını koparacak olan cellâdın, kısastan VAZgeçilmesi üzerine sinir- lenerek ; — Yazıklar olsun, benim gibi bir fakiri gn kuruşlan. mahrum ettiler. Dediğini tesbit eden fıkranızı da okudum, O Yüzinizda, siz gunu söyle- mek istiyorsunuz galibu : «Cellâdin — ölçülerine bakınız, bir' insan kafası koparıp on kuruş alama İdığından teessür duyuyor ve bir kafa| yı on kuruştan daha değersiz görü- rüyor.» Fıkranızdan çıkan mana budur. Fâ İkat zannediyorum ki, siz haksızsınız, eli haklı. Düşününüz, — etrafınızı ne Küfalar vardır, ne kafolar?, Evet, kafa vârdir ki, birçok kafa- lar uçurduğu halde, bütün sağ duran kafalar onun Önünde iğiliyorlar ve her kafa, onu takdis ediyor, yen, tav bir karış, uzak bir par- ahta kafalar.. Bunlara on kuruş değil, on santim vermek bile israfın ve günahin en büyüğünü toş- kil eder.. Fakat gu var ki, bu gibi ku- falar ne kadar aşağı kıymette olur- larsa olsunlar, onları ortadan kaldı- rana ön kuruş değil, on lird bile ve- rilir. Keza bir takım kafalar vardır ki, Üstlerinde bir halei şöhret - lLaşırlar, Onlar geçerken: İşte filâncı Diye herkeş biribirine fısıldar, Fa- kat raşiyele zeki bir haşarı, isabetli bir taşla bu şöhret halosini purçala- yanca, © kafanın sağa, sola sallandık- tan sonra, içi kof bir kabnk biçareliği ile yuvarlandığını görürsünüz. a vardır: Kenarda kalmıştır. Şöhret ve şuta- fata lâkayd kalmıştır. Onun karşısı- na gelince, ellerimiz, şuur ve vicda- Himizin Üstüne varıyor ve iğiliyoruz; Bu kenarda kalan kafa, on kuruş de- gildir, on bin lira da değildir. Çünkü ©, bir et, kemik, beyin, kun külçesi değil, bütün — insanlığımızın yeklüne kiymet ve cevheri vardır, İnsanlığımız — kafamızı — yapmakla başlıyor. Fakat kimimizin imal 'ettiği kafa küfelik bir bayat ve pi nesnee| İdir, kiminin de kendi ağırlığınca bir. kıiymet.. Benim fikrim budur, sen de, kendi kafanı bu şekilde bir tartıya Gene ne kafalar vardır ki, bir göve|vür bukalım, he çıkacak. » de üstündeki yaşayışlarına ve duruş-| — Karlimin. dediğini yapmak - iste. larına bir türlü mana — verilmez. İn-|dim, olmadı. Kafam isyan etti. san bunları kaldırıp bir kayaya çarp-| —Ah, bu kırılasıca kafam!.. mak ve parçalamak ister. Düşünmi- Çimdik araştırmal rağmen bulunama- dığını yazmıştık. Bir kum ocağında €en son yapılan hafriyat neticesinde iki zavallı çocuğun cesedleri mey- dana altında lştır. Doktor Simkore, evlâdlarının top tahammül edemiyerek bayılmıştır. Zabıta: X yak altından çıkarıldığını Bıçak ve tabanca ile tehdit Kemerde zabıtaya mürscaat eden Salih oğlu Üzeyir, kendi- m Çelik taraflarından — evelce yeaşenbralmenadan tehdit edildiğini şikâyet etmiş, suçlular totulmuşlardır. Silâh taşımak Kemerde Fettah ve Ömerde birer ustura, Faikde bir bıçak bulunmuş, zabıtaca müsadere edilmiştir. Serhoşluk Kemerde se boş olarak nara atan kahveci Ahmed zabıtaca tutulmuştur. Ötomobil kazası Kemerde Kâüğıthane cadde- sinde şoför Cemal idaresindeki 4S numaralı taksi — ötomobili, İbrahim —oğlu sekiz yaşında Ahmed Yanık Ere çarptırmış yaralanmasına — sebebiyet ver. miştir. Şoför tutulmüştur. Yangın Dün öğle üzeri Karantina da Ulu sokakta B. İbrahime aid 10 numaralı evde bacadaki ku- rumların :lq alması yüzünden a rgın çıkmı; tişileri e yrengağlanin anirakömee Hayvan hursizlığı Cumaovasıi nahiyesinin Yeni köy mevkimde tütün ziraatı yak pan Mehmed oğlu ime aid iki at ve bir tay çalınmıştır. Hayvan bırsizi aranıyor. Bir kaza daha Şoför Yusuf Akyarın idare- sindeki 325 numaralı otomobil Şükrü Saraçoğlu bulvarından geçerken otomobilin —arkasına asılan 13 yaşında İsmail Dur: gün yere düşmüş, başından yaralanmı ştır. Hırsız kadın aramıyor Karantinada Araphasan Ara: lk sokağında Giresonlu Halid metresi Nazmiye — Yurdagül, Osman oğlu B. Halid Erçetinin ve halası Fatmanın evlerinden 32 lira kâğıt para ile iki altın lira ve bir altın yüzük çalınış, ortadan. keybolmuştur. — Hırsız #ranıyor. Bu çocukların, kuııııımbııdı oy- namakta iken, ani bir yıkıntı ile yer kaldıkları mikrop yuvası olan pis dere suların> 'dan artık tamamile kurtulmuştur. şehrin ortasından ve hemen her sem tinden geçmekte olan bu dereler binbir çeşid pisliğin toplanma ma- halli idi. Sayın doktor ilk iş olarak bunu ele almış ve bütün derelerin,| bu meyanda meşhur Kanlı derenin üzerini örtmüş, bu esnada umumi kanalizasyon işini de halleylemiştir. Eski mikrop yuvalarının üzerinde şimdi bulvarlar açılmış, yollar yapıl- mış olduğu gibi genel lâğım tesisatı da sona ermiştir. Otuz beş bin lira sarfile vücuda getirilen elektrik fabrikası şehri bol ışığa garketmiş-' tir. Elektrik, Maraşta görülen içti- maf kalkınma üzerinde mühim te- sir yapmış ve gece hayatını uyan-| dırmıştır | Tzit l ae verilee vaki yoezar. İü tesisatı cami yeni bir mezarlık ku- rulmuş, bunun ortasına bir şehid- |ler âbidesi dikilmiştir. Ayrıca kaleye bir kahramanlık timsali rekzedil. diği gibi en güzel caddelerden birisi ortasına ünlü kahraman — Sütçü İmam için bir amıt konulmuştur. Ana caddeler ve kaldırımlar tama- mile parke döşenmiştir. Eskiden mezbelelik olan bir yerde çocuk bahçesile aile parkı vücuda getiril- miş ve herikisi de emsaline - tefev-İ |vuk eder mükemmeliyete sokulmuş |tur. Yerli, memur her ailenin büyük bir serbesti içinde gelip oturduğu park ve bahçe karşısında yeni bir|; ötel ve gazino inşa edilmiştir. Bü-| tün Maraşın ihtiyacını karşılıyacak vaziyette bir ekmek fabrikasile hal- kın gösterdiği alâkaya binaen ge- nişletilen zemini parke, direkleri be- ton bir pazar yeri kurulmuş, örnek 'ev ve şehidler çeşmesi inşa edilmiş, bir spor sahası vücuda getirilmiş, bakteriyolojihane açılmış, yangın söndürme ve temizleme makineleri getirilmiş, bando — tesis edilmiş, fi- danlık açılmıştır. Belediye şimdi de eu işini ele al- mıştır. Sular membalarından — itiba- ren üzerleri açık olarak aktıkları ci- hetle yolda ve şehirde diğer pis ve| sularına İ karışmakta ve bu se- le içilmesi tehlikeli bir şekle gir- ir. Belediye suları memba- ından borular içinde getirecek ve şehirde tevziatını yapacaktır. Ayrı- ca eski mezarlık yerinde büyük bir yüzme havuzu inşa edilerek bura- da kirlenen sular para ile mezruata verilecek ve elektrik te sudan istih- ga| olunacaktır. Bunlar tasavvur de- Kil, proosi tasdika verilmiş mukarre- rattır. En mükül davaları kıma za- !manda başaran bay Hasan Süküti Tükele bu işi de neticelendirmiş na- zarile bakabilir ve kendisinden Ma- raş için daha büyük faydalar bekli- yebiliriz. Maraşın iktısadi vaziyetini çok isönük buldum. Bir vakitler çok ileri sanayi şubelerinden olan dokuma- cıilık ve kerestecilik hemen hemen ölmüştür. Bugün ancak 40-50 do. kuma tezgâhı kalmış. Kereste ihra- şa gönderimesi herhalde çok hayır« h neticeler doğuracaktır. Sayın İk- tısad Vekilinin bu milli servetle çok yakından alâkadar olacakları şüp- hesizdir. Maraş iktısadiyatı devlet himaye- sine ve kooperatifler tesisine şiddet- le muhtaçtır. Lise, Mâaraşın başta gelen bir ih- tiyacıdır. Nüfusu otuz bini geçtiği ve geniş mülhakatı olduğu halde yalnız bir ortamektep vardır. Hal buki Maraş İisesi yalnız öğretmen kadrosuna muhtaçtır. -Amerikalı- lardan satın alınan kollej -binaları boş denecek vaziyettedir. Ortamek tep bu binaların ancak bir kısmını işgal edebilmektedir. Bu binalar, kalorifere varıncıya kadar her türlü tesiaat ve konförü camidir. Maraz- hlar Vekâlete yaptıkları resmi ve hususi müracaatlere müsbet cev alamamışlardır. Maamafih, k sahasında büyük terakkiler -tem eden kiymetli Maarif - Vekili Bay Saffet Arıkanın bu ihtiyacı gözönlü- ne almış bulunacaklarını ümid edi yoruz. Maraşlılar hakikaten zeki ve ça- lışkan kimselerdir. İş, ne derece zor olursa olsun ufak bir tarif onun ta- raflarından yapılması için kâfidir. Okuma sevgisi çok artınıştır. Her baba, yahud veli çocuğunu — okut- makta, fakat, lise olmayışı gençle- ri müşkil ve müteessir mevkide bı- rakmaktadır. , Halkevi, içtimal hareketlerin baş- ve asında mü- him bir âmil olmuştur. Bilhassa tap- lantılara ehernmmiyet verilmiştir. Temsil, tedansan ve balolar ter- tip edilmiş, her mevzuda yüzlerce konferans verilmiş, spor teşkilâtı kuvvetlendir. Ksan, , biçki, di- kiş, çiçek ve şapka kursları açılmı; müze ve sergi kurulmuş, on köyde köy kanunu tadbik edilmiş, okuma odası ve kitapsaray açılmış, çarşaf ve şapka mücedelesinde muvaffak olmuştur. Maraşta — hastahane — ihtiyatı da vardır. Mevcud yirmi beş yataklı ve bir doktorlu Memleket hastaha- nesi muhite kâfi — gelmemektedir. y büdee vı meselesi- dir, amma gördü yazmak yazifesile mükellefiz. — Almanya Avusturyanın borç- larını ödemiye. cek mi? Berlin, 13 (AA.) — Royter ajansı Mmuhabirinden: Burada — öğrenildiğine gyöc Alman — hükümeti — tarafından Londraya Anşlus — meselelerin- den bâhiş bir muhtıra gönrde- rilmiştir. Tahmin edildiğine gö- re bu muhtu! bu meselele- re ait müzakerelerin ilerleme- sine hayi yardırmı dokunacak ve Almanyanın Avuslurya i-- tikrazları faiz erinin tediya edik- memesi hakkındaki noktar na zarlarını bildirmiş olacaktır.