26 Aralık 1937 Tarihli Anadolu Gazetesi Sayfa 6

Sabıfe 6 GEÇEN ASIR İÇİNDE ( Gizli Tedhiş Cemiyetleri — ?, Ş a K OO I — var D asilere zayiat verdirdiler 66 . - . . Karael,, gizli cemiyeti Çinde cumhuriyetin ilânı için “Kara el,, gizli cemiyeti büyuk roller oynamıştır 1900 Bokser İuyamı nasıl oldu? — Dünden mabad — Kumandan hayret »tabit bir azda korku ile - bu suretle kar- şılanan adamın kim olduğunu sordu. Ve şu cevıbı aldı: — Takibi için emir veri'en çetenin reisi Fakat bu adım, asıl *Arz ve gök kardeşliği ce- miyeti, reislerindendir. Bizim asker ve zabitler de bu cemiyete| ? dahil olduklarından kendisine iltihak etm şlerdir., İşte bu suretle tedib kuvveti, gizli cemiyete iltihak — etmiş, kumandan da esir ve rehin alın- mıştır! . .. *Birleşik kardeşler, , “Kırmızı beyaz veya siyah zanbak,, cemi- yetleri de “Arz ve gök kardeş- bği, cemiyetinden aşağı kalmı- yan korkunç ve gizli - teşekkül- lerdendir. Bu cemiyetlerden bir kısmı Çin hudutları ve toprakları ha- r.cinde de kuvvet ve mevcudiyet gösterebilmişlerdir. O kadar ki Birleşik Amerikada bile kollar vücude getirilmiştir. Bu cemiyetlerin mevcudiyetin- de en garib olan nokta, dahilde hanedan ve hükümet âleyhine olan bu teşekküllerin mes-lâ Amerikada bilâ tefrik bütün Çinli'erin menafiine hadim birer cemiyet olmalarıdı ! 1868 de Amer.kanın Çin üze- rine zecri ve şiddetli tedbirleri hasebile Çinde yeni bir kanaat hasıl olmuştur; bu kanaat hase- bile Çinlilre, Birleşik Amerikayı korkulacak bir devlet tehkkı etmişlerdir. ve budan — sonra yalnız Sanfransiskoda beş gizli Çin cemiyeti şubesi kurulmuştur. Bu cemiyetlerin Çin cemaatine yaptıkları hizmetler çoktur. En ziyade Amerika zabıtasına ve adliyesine karşı Çinli maznun ve mücrimleri himaye etmiş ve bunları Çine kadar kaçırmıştır. Çinde hükümdarlığı kaldıran cumhuriyeti ilâna muvaffak olan Sün-Yat-Sen onlarca asır devam eden hükümet sistemini değiş- tirirken bilhassa Amerikadaki Çindeki gizli cemiyet mahküm'arının idamdan sonra sokaklarda teşhiri gizli cemiyetlerden çok istifade etmiştir. Bu cemiyetler, Çın in- kılâbında Sün-Yat-Sene para, silâh ve gönüllü teda ik etmiş ve büyük bir âmil rolünü oyna: mışsır. İnkılâp sıralarında “Arz ve Kla-Kluks-Klam cemiye ti- nin bir temsili gök kardeşliği cemiyeti, Ame- rikada “Karael, adını almıştır. Bu Karaecl cemiyeti 1911 de Çinde cumhuriyet cereyanı har zırlamıştır. Cımhuriyet ilânı ih- tilâllerinde de Çinin Pekin, Nan- kin, - Kanton ve Şar ghay “gibi büyük şehirlerinde *Cumhuriyeti müdafaa bölükleri, yapmışlardır. Bu Karael cemiyeti, Sün-Yat- Sen ihtilâlleri yüzünden binlerce ferd kaybetm ştir. Bokserler hareketi 1911 Çin ihtilâli manzaralarından rtora ne dir?. Uzun bir hayata malik olan bu cem yet, imparator henedanı ve impa'atorluk aleyhtarı olmak- la beraber, bilhassa yabancı düşmanı id. 1868 den itibaren Amerika düşmanlığı le tanınan cemiye', on dokuzuncu asrın son kıs mlarında Avrupa düş- manlığı mecburiyetinde de kal mıştır. Avrupalı ve — müstem!ekeci devletlerin, Çin özerinde iddia ettikleri” haklar, bu haklar dola» yısile takındıkları tavırlar cdden garib Ve tahammülü gayri kabil bir şekilde idi. *“Karael, cemiyeti, Avrupa'ın lar ıleyhme halkı ,kıyam, ett r- mek için, bihassa hissiyatın tahrikine gayret etmişlerdir. Meselâ: Çinde cahil haik, ha- bis ruhlardan çok korkar. Oa- ların| kat'i.. kataatine gö e ba: bs ruhlar, Konf çyüs tarafn- dan toprakların sedil miştir. Konfü; ölümünden beri çok asırlar geçtiği için, habis ruhların top ak yüzüne çıkmalarına ancak bir karış kal- mıştır. Yani; her hangi bir ferd tarafından -bir ruhan.nin tavas- sutu olmadan- toprak bir karış kazılırsa habis - ruhlar kurtulup yeryüzüne çıkarlar! Karael işte bu zihniyet en istifade etmiş ve Avrupalıların — şimendifer inşa- atına başlamalarını vesile itt haz ederek Avrupalilar aleyhine müt- hiş bir kıyâm yaptırmıştır! '"Bok: serler hareketi, işte bu hare- kettir. Vakıa, 1900 de Avtöpalılar müşterek kuvvetlerle bu hare- keti bastırmışlar ve Pekine mu- ? zafferen girmişlerdir. Fo' at ha- reket mühim ve ditkate şayan idi.. Yarından sonra: Kamora cem yeti -Napolin'n gizli ve tedhiş cemiyetleri- Ka- Öğretmen tayinleri Necatibey okulu başöğret- meni B. Zya Artun Sen Jo- zef Fransız okulu öğretmenliğ ne, Müdafai Hukuk okulu başöğ- retmeni Bn. Naciye Cngu Ne- catibey okulu başöğretmenliğinc, Güzelyalı okulu başöğretmeni B. Âbidin Sutekin Müdafai Hu- kük okulu başöğretmenliğine, Ur anin Kızılbahçe nahiyesi öğ- cetinenlerinden Bn. A'iye Önsel İzmir Güzelyalı okulu öğretmen: liğine, İstanbul Kız. Öğretmen okulu mezunlarından Bn. Nec- det Şrayder Kızılbahçe nah yesi öğretmenliğine tayin — edilmiş- lerdr. ANADOLU Ispanya Cumhuriyetçileri, Madrid, 25 (Radyo) — Cum-- buriyetçiler, (Tervel) - civarında tahaşşüt etmiş bulunan ihtilâlci- lere top ateşi açmış bulunuyor- lar. İhtilâlciler, her ne kadar mu- kabil bir kaç taarruz yapmış- larsa da, büyük zayiatla püs- kürtülmüşlerdir. General Franko askerleri, bu gün Sano tepesini zaptetmek istemişlerdir. Bu tepe önünde vuku bulan muharebede, el bom- baları kul anılmıştır. İhtilâ ciler, yüzlerce -maktul bırakmışlardır. Tervel cephes sinde ihata edilmiş olan — ihti- lâlciler, şiddetli surette - sıkıştı- rılmaktadır. İhata çenberi, git- tikçe darlaştırılmaktadır.. Sevilla, 25 (Radyc) — İhtilâl- slsedengönsral Kapailekince; radyoda - verdiğ - bir söylevde Teruelin akıbetinden end şe et- memek lâzımgeldiğini - söylemiş ve Cumhuriyetçilerin - verdikleri haberleri tekzip eylemiştir. Kepo Delyano, Truel radyo istasyonunun ihtilâlciler erkânı harb yesile daimi bir temas ha- linde bulunduğunu ilâve eylem'ş, Cumhuriyetçi kuvvetlerin, pek yakında muhasara edileceklerini bildirmiştir. Kepo Delyano, general Fran- ko kuvvetler nin, nhai zaferden emin olduklar nı beyan eylemiştir Sen Şan Doloz, 25 (Radyo)— Cumhuriyetçiler, dün gece saba- ha kadar pm]cktcıle ihti âlcde- rin me' rini topa tutmuşlar- dır. İhti âleler, kuvvet alm şlardır Saragos, 25 (Radyo) — Ge neral Frankonun takviye kıtaatı, Teruelde muhasara altında bu- lunan kuvvetleri kurtarmak için cebıi yürüyüşle ilerlemektedirler. Yeni hava rekor- ları kırıldı Bir tayyare inmeğe mecbur kaldı Bornay, 25 (A.A.) — Tayya- reci Hanry dün 6/5S litre - silin- drli ikinc: hafif tayyarelerle 100 kilometre üzerinde beynelmilel ki rekor kırmıştır. Bir. k şilik olan birinci tayyare ile saatte 331, 736, iki kişilik olan ikinci tayyare ile de 330, 760 kilo- metre katetmiştir. İstres, 25 (ALA.) — Tavvareci | Bollon ile kıdın tayyareci Mad- mazel Chadon 650 silindirli ve iki kişilik bir tayyare ile 2000 kilometre üzerinde sürat reko- runu kırmıştır. Saatte 249 kilo- metre katetmiştir. Saygod, 25 (Radyo) — Tay- yareci Mari Hils, 17,4 de Av- rupaya hareket etmiştir. Madridin gece bombardımanı S lamınka, Resmi tebliğ: Sovl ahali, Terurlde cumhu- riyetç lerin taarruzlarına muka- vemeite devam ed yorlar. Honday, 25 (A.A.) — Br 25 (Radyo) — 54 hd ususorol Ihtilâlci generallerden (Kebodelyano) da, Franko ordu- sunun nihat zaferden emin olduğunu söylüyor! Frankis membaından bildirildi- ğine göre, Teruel şehrinin ş ma- linde ve cenubi garbisinde bu- lunan Concud ve Vılla Star ka- sabalarında şiddetli muharebe- ler cereyan etmektedir. Franko takviye kıt'aları Te- ruele iki kilometrelik bir mesa- fede bulunmaktadırlar. Şehrin yukarı kısmında muharebe de- vam etmektedir. Franko. kuv- vetleri kumandanı general Aran- danın Terueli tamam le düşman elinden kurtarmık — zer üyük bir taarruz — hazırladığı söy en- mektedir. Sıalamanga, 25 (Radyo) — neral Franko, bu gün bütün or- duya bir beyanname neşretmiş ve İspanyanin, yakında kızıllar- dan tem zlen-ce tini, tek, büyük ve müsisk i İsp myanın yakında kurtülke ğini ; İderin şrir. Paris, 25 (Radyo) — Katil Vi bu ğün İsticvab edilmdiştir. Müst likte lemiştir. Maznun, dostlarından ernasındı bey Başvekli B. Cemil Mürdüm şere! olduğunu söylem şir.. B. Cemil verdim. Hır stiyan'arın Sur ye ziyeti temin olunm ştur. Suriye vermeğe razı değilz. Suriye, Fr. dımına mühtaçtır. İngiltere Erkânıharbiyet umu- miye reisi değ şti Londra, 25 (Radyo)—İngiltere Erkânıharbiye: umumiye riyase- tine general Vikont Gok tayin edilmiştir. Fransa Büdce açığını kapat- mak için yeni vergiler ihdas ediyor Paris, 25 (Radyo) — Âyan meclisi; Pazar olmasına rağmen yarın toplanacak ve büdce mü- zakerelerine başl yacaktır. Açığın kapanması için lâzım olan on mılyar franga mukabil altı milyor için yeni vergiler ih- das edilmekte olduğundan, mü- zakerelerin çetin olacağı zanne- diliyor. Kat'se, (A A.) 21 İlkgânunuuda hafıf tayyare - ile İstres- Kahire yolunda uzun me- “safe rekorunu kırmiş olan Jaby ve Morizot ismindeki — Tay- yareciler motörlerine âriz olan bir sakatlık neticesinde Mol- lahanın — cenubi şarkisinde yere inmek mecburiyetinde kal- mıştır. ——a2 o Katil Vidmanın şerıkı cürmü Milyon Müstantik, Milymı.ım villâsında araş- tırmalar yapılmasına lüzüm gördü. dmanın şeriki cürmü, Milyon da antık, Mıiyonun villâsında araştır- malar yapı'ması lüzimaınu hissett ğ nden, ylLâ a gitmesi için dostlarından kimse seçerek zabıtanın refak ıtine vermesini mazacundan rica ey- zabıta memurlarile bir veya tanıdıkların Jan , bir çtiği bir şahısla birlikte vi.lâsında araş tırmalar yapılmasına muvafakat etm ştir, Türkiye- Suriye dostluğu Suriye Başvekili Halepte bir z yafet an: fta tuluncu.. Ha'eh, 25 (Raiyo) — Paris ve Ankaradan buraya gelen Suriye fine verilen bir ziyafette irad ettiği nutukta Sur yenin; Türkiye ve Fransa ile teştikimesai arzusunda Mürdüm, Suriyedesi ekâlliyetler meselesinden de bahsetmiş ve dem ştir ki: — Ekalliyetler meselesi için F ansaya icxb eden bütün teminatı idaresinde bütün hakların n mahfu- idiresinden başkı partılere yer ansız adam ve memurlarının yar- Fransanın Ingil- tereye borcu Son tıksit de <cün veri'di Paris, 25 (Radyo) — Fransz bü- kümeti, şimendilerler için Londredan yapılan istikrama altınnı ve son take sitini dön — vermiştir. Maliye Nanrı Jorj Bone bu müaasebetle verdiği beyanatta demiştir. ki: — Bu #00 tediye ile alir milyar altın kurtarılmıştır. Kambiyo muva- zece gevrvisi, bundan evel İâzım ge- len dövizleri de temin etmişlir. Bu süretle son taksit verilirken huz ne- nin ihtiyat alıalarına dokunulma: mıştır. B. jarj Bone, son ekdedilen da- bil$ istikraz tahvilleri — satışlarındar memnun olduğunu gişelerla çarşam ba günü kapatılacağını söylemiştir. Italyan çiftçileri Almanyaya çalışma. ğa gid yor Paris, 25 (Radyo) — İyi ma- lümat alan mehaf Id “söylend -» ğine göre, İtalvzain (Po) hava: lisindeki ciftçilerden otuz bin kişi, Amanyoya giderek orada çalışacaklardır. İki hükümet arasında bu me- sele: için; yakında. bir "mukavele akdolunacaktır.