21 Aralık 1937 Tarihli Anadolu Gazetesi Sayfa 9

l hhıııınel GA TRIKL AKHABERLERİ Denizli vilâyetinin ekonomik durumu Merkez kazada 7 un,2 debagat fabrikası faaliyettedir Denizlide Pamukkale Denizli, (Hususi) — Denizli ulusal ekonomi ve artırma ku- rumu, iktısad haftası münase- betile bir broşür - hazırlamıştır. Nefis bir kap içerisinde, zengin malümatı ihtiva eden bu eser, Denizlinin zirai, ticari ve iktı- sadi durumunu — fotoğraflarile ortaya koymuştur. Denizli — vilâyeti hakkında broşürden şu malümatı çıkarı- yorum; Merkez kazasile birlikte yedi kazadan ibaret olan vilâyetin mesahai hiyesi 61150 kilo- metre, nüfusu 291626 dır. Fıılıy:l Einâc çğsgrıy cöy | ”T68s0, ” kazasında ( rt), Acıpayam kazasında (Zımpara) madenleri olduğu gibi faalyette olmıyan ve muhtelif yerlerde bulunan Tebeşir taşı, — Liyait, Krom, Amyant, Kurşun boya, Kırmızı boya ve Alçı madenleri vardır. Vilâyet merkezinde yedi tane <a fabrikası ve iki tane deba- gat fabrikası faa'iyettedir. Un fabr kı'ıııı senevi — 17,323,200 kilo un ve debagat fabrikaları da 875000 - kilo deri ve kösele imal etmektedir. Vlâyet dahi- lnde 8300 dokuma tezgâhı mevcuttur. Bunlar da bir senede 30,000,000 metre bez ve alaca dokumaktadır. Vilâyetin bir senelik kuru mahsul istihsalâh: Buğday 22 mİyon 466,491, Arpa 282,718, darı 89775, susam 198882, pa- muk 267659, kıl 10033, Nohut 22955, ceviz içi 22852, yapığı 65303, anason 12095, ipek ko- zası 22953, yün 2684, fasulye 1300000, bör 0500, afyon |. “tütün pı%ng 2800000, pa'ates 1226000, mer: cimek 94000, badem 862000, sarımsak 37000, soğan 2134000; Yaş mahşül: ' Ema 125000, erik - 275000, findik — 327000, kestane 10000, kiraz 1,000,000, şeftali 200000, v.şne 45000, in- cir, 1350X0, —nâr'80000, kâysı 25000, üzüm 5,385,000, ' armut 250,000, ayva 50000 kilodur. Iklim her mahsule elveıışl dir. K RATINI MADT Çatalçamdalu facia Yeni maden- lerimiz - Diri d'ri yanan beş ki-| Üç madenin işletil. şinin cesedleri çıkarıldı Balıkesir, (Hususi) — Dursun beyin Çatalçam köyündeki yan- gin facası hakkında mufassal malümat gelmiştir. Yapılan tahkikata göre yangın Mustafa oğlu Alinin evinden çıkmış ve birdenbire büyümüş: tür. Ateş, diğer iki eve de yet etmiş, bu esnada Mustala oğlu Alinin evi çökmüş ve en: kaz altında kalan beş kişi de diri diri yanmıştır. Enkaz altından Ali ile karıs- nin ve bir çocuklarının kömür baline gelmiş iskeletleri bulun- muştur. Ânnesi ile diğer çocu- gun izlerine bile tesadüf edile- memiştr. Yangın, evin samanlı- ğına da sirayet ettiğinden, dam- daki hayvanlar da tamamen yan- mıştır. İlk tahkikat, yangının ahırdaki hayvanlara yem verilirken yakı- lan çıradan çıktığı neticesini ver- miştir. Bayındırda tasarruf haftası Bayındır, (Hususi) — Ulusal ekonomi ve tasarruf haftasının 800 günü münasebetile cumhuriyet mesine başlandı Bigadiç, (Hususi )—Nahiyenin üç köyünde bulunan madenleri- miz, bir ecnebi şirket tarafından işetilmeğe başlanmıştr. Şimdi- lik Türfılar köyündeki manganez madeninde kırk amele, Okcular köyündeki krom madeninde 30 amele, Dündağacık köyündeki krom madeninde de 20 amele çalıştırılmaktadır. Amele m ktarı ileride arttırılacaktır. Bu maden- lerin — işletilmeğe — başlanması, köylüleri çok sevindirmişt'r. Yağcılar nah yesinin Davutlar köyündeki sımli kurşun madeni de Nsan ayı içinde ııloıılecck— tir. B. Adil Sayar İstanbulda bulunan şehrimiz Muhasebeihususiye müdürü B. Adil Sayar, İzmire dönmüş ve vazfesine dün başlamıştır. alanında bir toplantı yapılmış- tır. Toplantıda bütün mektebler talebesi, ellerinde bayraklar ve yerli mallara aid vecizeler yazılı levhalar olduğu halde hazır bu- lanmuşlardır. Merasime iştiklâl marşı ile başlanmış, ekonomi hakkında söylevler verilmiş, Ti- caret Odası tarafından bütün mekteblilere incir tevzi edil- miştir, ' .— İslâm şampiyonu olan M. Mussolini İngiltere ileaçıkça çarpışabilecek mi Fransada çıkan “Action Française,, gazetesinden: *Mussolini şimdiye kadar me- sud bir adam idi. Her şey ona gülümsüyor, hatta onun faaliye- time mani olmak hususunda ace- mice gayretlerde bulunanların hareketleri bile Mussoliniye bir hizmet halinde tecelli ediyor lardı. Meselâ Habeşistan harbi esnasında Mussolini fazla ileri varmamak niyetindi ve Fram sa ve İngiltere abdalca hareket etmemiş olsalardı İtalya Habe- şistanda kışmen ilhakda bulun- mak ve protectorat tesis etmek ile iktifa ederdi. Fakat Cenev- renin temerrüdü Mussoliniyi da- ha mütecasirane hareket etmeğe (ki, bu tarzı hareket zaten onun meşrebine de uymaktadır) mec- bur kıldı ve tam ve ümidin fev- kinde bir süratle tecelli eden zafer, bâdiselerin yardımile in- kışaf etmiş olan ve tasavvurla- rın baricinde bir şümul peyda eylnen Habeşistan ıqebbuıı'ıııu “taçlandırdı. Doğrusu talib mü- tecasirleri seviyor. Mussolininin muvaffakıyetinde talihin h ssesini tebarüz ettirmek onun şahser malik bulunduğu yüksek kıymetin ve eşsiz zekânın küçültülmesi demek değildir. Bu hususta Mussolininin - hem tak- dirkâr'arı hem de düşmanları müttefiktirler. On beş sene için- de memleketini adeta tanınmı- yacak derecede değişikliklere mazhar kılan, — İtalyanla- rın ruhunda sönmüş bulunan ateşleri canlandıran, mukadde- ratları hakkında İtalyanlara iti- mat telkin eden, hiddetlere kafa tutan ve yümrzük — kuvvetile İtal- yayı birinci detecede kuvvetler arasına sokân bir adam, basit bir insandan başka her şeydir. İstikbalin faşizm eserine tahsis etmiş akıbet ne olursa olsun, faşizmi tesis etmiş olar Musso- lini asrımızda parlamış - olan yıldızların en büyükleri arasında yer alacaktır. Maamaflih bir çok sahalarda ve birhassa bir çok ve muhtelif noktalarda yapılmakta olan faa- Tiyatlerin teşkil ettikleri levha ve bütün bir milletin bazularını neye mal olursa olsun, genişlet- tirmeğe matuf gayrette gösteri- len istical karşısında inâsan, “mü- balegaya lüzum yok,, demekten kendini alamıyor. “Temps,, ga- zetesinin' İtalyayı herkesten iyi tanıyan ve İtalyaya karşı husu- met zannı altında bulunmıyan Roma muhabiri Gentizon, üç taraflı antikomünist anlaşmadan husule gelmesi melhuz olan akı: betleri tetkik ederken, insanı düşündüren şu — satırları yaz- maktadır: “Afrika artık mazi demektir. İtalya Afrikada kendine bir im- paratorluk vücude — getirmiştir. Bundan sonra Romanın hedefi Asyadır. Ne, Afrika artık mazi ANADOLU M. Mussolini, Habeşista M. Mussolini Itaiya kralile beraber nu iddia etmek bu işte acele etmiş olmak demektir. Genti- zoniun verdiği izahata göre, Habeşistanda ihraz ettiği zafer sayesinde Hind okyanus sahil- lerine yerleşmiş bulunan - İtalya nazarlarını yeni ufuklara - çevir- miştir. Başlıca vasf olarak bir Avrupa ve Akdeniz devleti vas- fını haiz bir devlet olmak artık İtalyı kâfi gelmektedir. İtalya coğrafya — ve politika bakımla» rından bir Okyanus devleti ol- mak istemektedir. Ya ben ne diyorum?. “İtalya zaten bir Okyanus devleti olmuş bulunmaktadır,, — diyerum. İrade, zaman ve. me- kân mefhumlarını yıkar. Napol: yop:.da: böyle düşünüyordu. An- cak Napolyonun bu düşüncesi fazlasile muvaffak olmuş de- gildir. Mussolini Alman politi- kasına ve buna munzam olmak üzere Japonya politikasına hiz met etmeğe karar vermekle ta- kb edeceği yolu kat'i surette tayin etmiş - oluyor. İngiltere ile yakınlaşma vücude getirmeği reddetmemekle bera- ber böyle bir anlaşmağı daha zor ve hatta imkânsız bir hale getirmektedir. Mussolini İngiltereye muanz olan, vaziyetini idame ve hatta tekid ediyor. İngilterenin ve Fransanın Müslüman memleket- lerinde maruz kaldıkları zorluk- Bulgaristanda —.. —— Şer'iye mahkemeleri salâhiyetinintahdidi Bulgar gazetelerine göre, Bul gâar Adliye Vekâletinin ittihaz ettiği bir karar, artık kesbi kanu: niyet etmiştir. Bu, Bulgaristan. daki şer'iye mahkemelerinin va- zifelerini tahdit eden bir kanun- dur. Bu kanuna göre, şer'iye mahkemeleri badema veraset iş- lerile meşgul olamıyarak mün- hâsıran karı koca, evlenme ve boşanma davalarına bakacak; veraset işleri de nizamiye mah- kemelerinde görülecektir. Bu kanun, Bulgaristanda inkılâp ve yenilik taraftarı olan Türkleri sevindirirken yobazları fena hal- de şaşırtmıştır. Filibede çıkan Pravda gazete- sine göre yobazlar Adliye Ba- kanı nezdinde bazı teşebbüslerde bulunarak kanunun - tatbik edil- | miyerek eski halin ibkasını rica etmişler, Filibe gençleri ise bilâ- kis Adliye Veki'ine telgraf çeke. rek yeni kanundan memnun ol- mi demektir?. Doırnııı ya, bu- duklrıııı bıldııın ıl:ıdır. ların çetinleştiği bir anda Mus- solini Müslümanlığın şampiyonu oluyor veyahut olur gibi görü: nüyor. İtalya Nısırda ve Yakın Şarkta İngiltere zararına çalışı- yor. Papa ile arasında mevcud ittifaktan kuvvet alan — İtalya yarın Uzak Şarkta da İngiltere aleyhinde çalışacaktır. Bunun cesurane, mütecasirane ve geniş görüşlere dayanan bir politika olup olmadığını elde edilecek muvalfakıyetler gösterecekt r. Bu politikanın bir pervasızlık veya- hud megalomani politikası olup olmadığı hakkındaki hüküm is- tikbale aiddir. Yealnız, tarihin dahi göster: diği veçhile, Büyük Britanya ile açıktan açığa muhasamaya kalkışmak ciddi bir tehlike teş- kil eder. ,Duçe bu tehlikeyi göze almağa karar vermiş bulunu- yor mu? Eğer karar vermiş ise, ezeli bir iğfalkâr olan Alman kat'i surette muvaffak olduğunu söy- Kiyebilir. Bu takdirde Orta Av- rupa olgün bir meyva gibi Al- manın avucuna düşecektir. O zaman ise İtalya, Brennerde A manya ile komşu oluşuna, bel- ki de, teessüf edecektir. J. Delebecgue Lehistanda sefa- let müthiştir Bu yüzden intihar- lar da arttı “Veçur Varşavski,, — gazetesi köylünün fakirleşme neticesinde iktısadi hayata iştirak etmek istemediğini ve köylünün zaruri çamaşırı, elbisesi ve iş âletleri- nin bulunmaması, şeker, sabun vesaire istihlâk etmemesi onun kültürel seviyesinin aşağılından değil, kazancın ancak iaşeyi dü- şürebilecek kadar gayet cüz'i olmasından ileri geldiğini kay- detmektedir. Leh gazetelerinin verdikleri malümata nazaran, intihar vak'a- ları yalnız şehirlerde değil, köy- larde de artmakta devam — et- mektedir. İntihar vak'aları ek- seriyetle gençler arasında vuku- bulmaktadır. Resmi malümata göre, 1936 Mehesinde intihara teşebbüs vak'ası 4.451 olup bu- nun 2.598 i ölümle neticelen- miştir. İntihârların başlıca se- bebleri fakrü zaruret ve - işsiz- liktir. İntihar : edenlerin yüzde ellisinden fazlası 30 yaşına ka- dar olan gençlerdir. Leh burjuva iktısadçılarının fikrine göre, halihazırda Lehis- tandaki — işsizlerin — sayısı, aile efradı hariç, bir buçuk milyon kadar hesap edilmektedir. Leh köylü ve işçisinin iktısadi ve kültürel vaziyetindeki bu gün- kü feci manzarayı bazı Leh yazıcıları gazetelerde neşrettik- leri makalelerinde bütün çıp- laklığile tasvir etmektedirler. DZ H eklim Mitat Orel Adres: ler Numan lıiî.ı:yı No. 23 S Kabul saatleri: Öğleden evel saat 10-12 öğleden sonra 15,30 - 17 Tele. 3134 Sahife 9 n meselesinde İngiltere ve Fransanın | Rusyadaki son gafletinden, Cenevrenin tereddüdünden istifade etti ıntıhabat Afrika mazi olmuş. Şımdı Ro Bir gazete manın hedefi Asya imiş Bir gazete, Napolyon da böyle düşünüyordu. Fa- kat onun duşuncesı muvaffak olamadı, diyor Rus ihtilâli sona erdi, diyor. Bulgarca Zora gazetesi müdü- rü Krapçef “Sovyet Rusyada bu günkü intihabların manası,, başlığı altında yazdığı bir ma- kalede bu intihablara garbda ne mana verildiğini bilmediği- ni ve| fakat Rusyada bunlara halkın halkın çok derin bir ma- na ve çok büyük bir önem ver: d ğini, ihtilâlden yani yirmi yıla yâkın bir zamandanberi Rusya- da kadın, erkek bütün bir hal- kın ilk defa olarak reyine baş- vurulduğunu kaydettikten sonra “Stalin artık kendi - diktatörlü- günü kanuni intihablara istinad ettirmektedir,, demektedis. Mu: harrire göre Sovyet Rusyada intihabların yapılması, bolşeviz- min; Rus ihtilâlinin ve belki de Sovyet Birliği rejiminin sona er- miş bulunması demektir. Bu in- tihablar Rusyayı belki de üniter Rusyaya, harbe tekaddüm eden zamanların Rusyasına doğru gö- türmektedir. -Aradaki fark şu- dur: O zaman — devlet reisi ola- rak memlekette bir çar — vardı. Bu gün ise, meclisin mevcud bu- lunmasına rağmen, ortada yal- niz bir çar yoktur. Stalinin diktatörlüğü, bu kâ rakıerde olan bütün rejimler gibi, mükemmel bir diktatör- lüktür. Bu rejim, bu gün Rus- yada vatandaşın hakkını tanıyan bir esas kurmaktadır. İntihabın sistemi ve şekli ne olursa olsun, ne gibi tazyik ve baksızlıklar yapılırsa yapılsın, orada artık bir bütünlük prensibi kabul edilm ş demektir. Orada artık bir proleter diktatörlüğü ynktur ve Rus ihtilâli hi Sovyet ihi safhaya gıııııtır Hnlkevı koîesı ı— Dnııılııpııııı, Şehit Fadıl, Halidbey, Karataş, Keçeciler okulları ile Cezaevinde hiç oku yub yazma bilmiyenlere ilk tah: silini yapmıyan yurttaşlara mah- sus Halk derdaneleri. 2 — Dumlupınar okulunda Almanca, İngilizce, Fransızca gibi yabancı dil kursları. 3 — Dumlupınar — okulunda Lise tahsilini tamamlıyamıyan- lara mahsus Riyaziye kursları. 4 — Halkevinde motör kurs- ları, $ — Halkevinde bayan ve baylara mahsus Daktilo ve yal- mız bayanlara mahsus nakış ve dikiş kusları açılmıştır. 6 — Halk dersanelerile ya- bancı dil kursları İkinciteşrinde başlamıştır. 7 — Daktilo, nakış ve dikiş kursları da yılbaşında faaliyete 8 — Motör, daktilo, nakış kursları için Halkevinde, riya- ziye ve diğer dersler ve kurslar için de Dumlupınar Başöğret- menliğine müracaat ediniz. Sayın yurttaşlar — Gerek dersaneler. ve gerek kurslarda İzmirin en - tecrübeli ve en kıymetli öğretmenleri vazife almışlardır. Hemen koşunuz ya- zılınız. Halkevinin sizin için hazırla- dıği bü kiymetli fırsatı kaçır- mayınız. 9 — 21/12/937 Salı gün at yirmide Evimiz Ar komitesi üyelerinden Bayan Mihter Çe- leb ve akada! arıfından İ | İ