4 Haziran 1937 Tarihli Anadolu Gazetesi Sayfa 3

B 4 Maziran 987 Roma, 3 (A.A.) — Ecnebi gazetecilerinin bir kabulü es- nasında Amerikan gazetecile- rinden biri Mareşal Fon Blom- bergin dün yaptığı konuşma- lara telmih ederek Almanya ile İtalyanın İspanya işlerine | doğrudan doğruya müdahale | edip etmiyeceklerini sormuştur. Kendisine şu cevap - veril- Miştir: “Doğrudan doğruya bir müdahale şimdilik hiçbir veç- hile derpiş edilemez. Herşey ademi müdahale komitesinin kararına bağlıdır. Mareşal Fon Blombergin ziyareti İspanya işlerine müdahale bakımından bu iş ile kat'iyen alâkadar değildir. Mareşal Fon Blom- in ziyareti İspanya işlerine flu'idıhıle bakımından bu iş ile kat'iyen alakadar değildir. iya ademi müdahale komi- tesinin kâfi teminat vermesini istiyor. Esasen işlerin alacağı tereyan bolşevik taarruzlarının tekerrürüne bağlı bulunmak- Alman Mareşali Romada — Başı J inci sahifede — | Von . Blomberg — İtalyay iya harbi için daha şimdi Yar liret sarlettiğini iliraf eden Düçeye Alman meafaatlerinin ken- disine artık İngiltereye mubalefet #tmemeği amir olduğunu izah için Bitmiştir.,. Belgrad, 3 (Radyo) — Avrupa Smumi durumunun gayet ciddi bir devirde bulunduğu şu anda Alman ye Nazırı Von Blombergin ziyareti, Londra mehaf ilinde Razarı dikkati celbetmektedir. Bura mehafilinin — kanastine #öre, mezkür ziyaret münasebetile Greşal Blomberg (faşist erkânile İsmaslarda bulunacak ve Almanya İle htalyanın İspanyadaki müşterek Teşebbüslerini görüşecektir. Paris matbuatı da, Mareşal kı“lhugiı Romayı ziyaretine fev. le ebemmiyet atfetmektedirler. Almanya Tuna meselesine ehem- miyet veriyor. Berlin, 2 (A.A.) — Alman ariciye Von Nöyrat önümüz- deki hafta Yugoslavya, Bul- Raristan ve Macaristan hükü- Met merkezlerine bir seyahat Yapacaktır. Bu ziyaretler Al- h'llyıııın Tuna havzası mese- İEsine de gösterdiği alâkayı etmektedir. ANADOLU Günlük siyasal gazete p: we Daymuzam Haydar Rüşdü ÖKTEM Mumi neşriyat ve yazı işleri * Hamdi Nüzhet Çançar U, y ıc. Halk p.':unîıuı içini Olaraf: İzmir — ANADOLU Tülkfon : 2716 « Posta kutusu 405 ABONZ£ ŞERAITİ 1200, altı aylığı 700, üç Yi ylığı 500 kuruştur. *bancı memleketler için senelik abone ücreti 27 liradır SÖON LİABERLER — Müdahale şimdilik hiçbir' veçhile derpiş edilemez İçlerln alacağı cere;an, Bolşevik taarruz. larının tekerrürüne bağlı bulunuyor tadır.,, Londra, 3 (A.A.) — Mat- buat Doyçland ve Almeria hâdiselerine kapanmış nazarile bakmaktadır. Bu meseleye bu sabah hiçbir. makale tahsis edilmemiştir. — Yalnız — siyasi muharrirler İtalya ve Alman: yanın ademi müdahale komi- tesine tekrar celbine matuf gayretleri tahlil etmektedirler. Bununla beraber Manches- ter Guardion gazetesi Lon- drada umumiyet itibarile ka: bul edilmiş olan fikrin hilâ- fına olarak kontrol gemileri- nin bütün İspanyol limanla- rında demirlemesinin pek de arzuya şayan olmadığı kanaa- tinde bulunuyor ve diyor ki: *“Kontrol gemilerinin Palma- ya ve Balear adalarının diğer limanlarına girmesi şayamıarzu değildir. Filhakika bu adalar hükümet: çiler için fevkalâde - tehlikeli harekâta, deniz ve hava üssü teşkil etmektedir. , B. Ruzvelt İspanya işlerile meşgul —Başı T inci sahifede — lanması lehinde ise de Ame- rikalıların ekseriyeti — İspan- ya ihtilâfma —karşı — alaku- sız göstermekten ibaret olan hattı hareketin muhafaza edil- mesini tercih eylemektedir. Bitaraflık kanununun Alman- ya ve İtalyaya tatbiki Ameri- kalılar için Almanya ve İtalya vapurlarile seyahat etmenin memnuiyetini intaç edecek ve bu da iki memleketin iktısa- diyatına indirilmiş ciddi bir darbe teşkil eyliyecektir. Vaziyetin vehamet kesbet- mesi takdirinde Amerikanın yalnız diplomasi yolile bazı teşebbüslerde bulunmakle ik- tifa etmesi muhtemeldir. Haritiye encümeni reisi B. Bittman meriyet mevkiüne vazı Amerika sulhunu tehdid ede- bilecek olan bitaraflık kanu- nunun tatbikini B. Ruzveltten istemekten çekineceğini söyle- miştir, Vaşington, 3(A.A.) — Ha- riciye encümeni veisi Pittman hafi olarak akdettiği ve bita- raflık meselelerini tetkik eyle- diği toplantıdan sonra demiş- tir ki: *İspanyol ihtilâfını mevzii kılmak hususunda hiçbir yar- dımda bulunulmayız. Bizim tarafımızdan vukubulacak her- hangi bir müdahale ademi müdahale komitesinin plânla- rını akim bırakabileceği gibi bizzat bizim kendi sulhumuzu da tehlikeye koyabilir.,, B. Pittman Hariciye encü- meninin bitaraflık kanununun İspanya ihtilâfına bilfil karı- şan İtalya ve Almanyaya da tatbikine dair ve tarafından yapılan teklifi müzakere etme- miş olduğunu söylemiştir. Bir idam kararı İstanbul, 3 (Hususi) — Sam- sunun Kozanlı köyünden Ha- tice ile çoban Hüseyini öldü- ren Mehmedin idama mahküm edilmesi hakkındaki — karar, | tasdik için B. M. Meclisine Vekiller Heyeti Dün' toplandı İstanbul, 3 (Hususi) — Ve. killer Heyeti bugün Başvekil General İsmet İnönünün başkan- lığında bir toplantı yapmıştır, Birkaç s&at devam eden bu içtimada mühim meseleler gö- rüşülmüştür. Kamutay Yaz tatili yapıyor.. Istanbul, 3 (Hususi) — Bü- yük Millet Meclisi, Haziranın 14 ünde yaz tatili yapacaktır. Başbakanımız Bugün nutuklarını irad edecekler İstanbul, 3 (Hususi) — Baş- vekil General İsmet İnönü, mühim siyasi nutkünu — yarın verecektir. General, İnönü, nutkundan sonra Büyük Mil. let Meclisinden itimad reyi istiyecektir. Menemencioğlu İstanbula döndü İstanbul, 3 (AA.) — Ce- nevrede Hatay meselesinin hukuki müzakerelerine iştirak eden murahhas heyetimizin reisi ve Hariciye Vekâleti si- yasi müsteşarı B. Numan Me- nemencioğlu bu sabahki eks. presle şehrimize gelmiş ve istasyonda birçok zevat tara> fından karşılanmıştır. B. Menemencioğlunun yarın akşam —Ankaraya — hareketi muhtemeldir. İstanbul, 3 (Hususi) — Bu- gün Belgrattan şehrimize ge- len Harnıciye vekaleu — Siyasi müsteşarı B. Numan Rifat Me- nemencioğlu, Cenevrede imza- lanan Hatay mukavelelerini de beraberinde getirmiştir. Bay Numan Rifat, bu mukaveleri Ankaraya götürecek, Büyük Millet Meclisinin tasdikine ar- zedilecektir. Hariciye müsteşarı, Cenevre zaferi hakkında gazetelere şu beyanatta bulunmuştur: — “Hatay meselesi, Hata- yın tam istiklâlile halledilmiş: tir. Hatayda esas dil Türkçe- dir. İkinci dil olarak Arapça- nın nerelerde kullanılabileceği bilahara tesbit edilecektir. 29 Teşrinisanide Hatay anayasası mevkiü mer'iyete girecek ve o tarihte Hatayda intihabat başlıyacaktır. Hamidiye Dün İstanbuldan hareket etti ve alkışla uğurlandı İstanbul, 3 (Hususi) — Ha:- midiye mektep gemimiz, bu- gün büyük tezahürat arasında Akdenize hareket etmiştir. Hamidiye, evvelâ Yunan Faler limanını ziyaret edecek, müteakıben Yugoslav liman- lanna gidecektir. Şişli yolunda Bir otomobil kazası daha oldu.. İstanbul, 3 (Hususi) — Şişli- Maslak yolunda gene bir oto- büs kazası olmuş ve 8 kişi yaralanmıştır. Süratle gitmekte olan otobüsün lâstiği birden- bire patlamış ve araba dev- rilmiştir. Yaralılar hastaha- neye kaldırılmışlardır. Çocuklarımız yardım görüyor. Ankara, 2 (A.A.) — Çocuk esirgeme kurumu genel mer- kezi 15 /5/ tarihinden 1/6/37 tarihine kadar 2406 çocuğa Nüfu: dairesinde vaziyet Bir işim düştü de nüfus dairesine —uğradım. — Evvelâ hükümet binasının en üstüne, dağınık, karışık bir yuva gibi yapışmış olan bu dairenin havası ile karşılaştım. Boğucu, kokmuş, ter, ekşilik sızan, ağır bir hava!. Birdenbire şaşaladım. Fakat dönemezdim, işim vardı. Küçük bir odayı paravana ile bölmüşler.. Bir tarafında —memurlar, — diğer tarafında halk.. Biribirine ya- pişmiş gibi duran — kadınlı, erkekli, çoluklu çocuklu, irili ufaklı büyük bir kalabalık.. Kiminin elinde sararmış -bir kâğıd, kiminin elinde bir nu- mara puslası, kiminde esxi bir cüzdan.. Dört, beş memur, sırılsıklam bir ter tabakası içinde, baş- larını iğmiş, durmadan çalışı- yorlar. Uydurma, köhne raf- larda, tam yerinde bir tabirle postekisi çıkmış, perişan, pa- çavra şeklinde defterler.. Ma- kine durmadan işliyor, fakat kalabalık, bir iki damla eksi- ğini yenilerile tamamlıyarak hiç durmadan kabarıyor.. Soruyorum: — Bu hal, hep böyle mi devam eder? — Evet — 2diyorları — hep böyle.. — Memurlar — nasıl daya- nırlar? — Dayanmayıp da ne yap- sunarı Hakikaten de öyle; ne yap- sınlar dayanmasınlar da.. Kendi kendime, İzmir vilâ- yetinde bir nüfus müdürlüğü düşündüm.. Geniş bir - salon, muntazam — defterler, lâakal on beş memur, seri, muntazam bir çalışma.. Islah edilmiş bir nüfus işleri sistemi... Çarçabuk işini gördüren, bahtiyar ve mesud vatandaşlar.. Birdenbire ayağımın - çiğ- nendiğini duydum. Şiddetli bir acı, ciğerimin tam ortasına saplandı. O dikkatsize -sert sert bakmak istedim. Başını çevirdi: — Arkamda durmayaydın *dedi- üç gündür. gelip gidi- yorum.. Ona acımaktan kendi ıstı- rabımı unutmuştum. Fikrimce, tapu ve kadastro idarelerine tatbik ettiğimiz mütekâmil ve modern usüllerden birinin nü- fus idarelerine tatbiki lâzım- dır. İnsan, nüfus dairesine girince, seferberlikte ekmek vesikası — dağıtıldığı — günleri hatırlamamalıdır ve işe, kad- rodan başlamalıdır. Çünkü gerek orada çalışan memur: ların, gerekse o kapıya düş- müş olanların sıkıntısı, tasav- vurun çok Tevkindedir. Hi Von Nöyrahtı;ı_ seyahati Peşte, 3 (Radyo) — Macar siyasi mehafili, Baron Von Nöyratın Peşteye yapacağı zi- yaretten memnuniyetle bahset- mektedirler. Bu ziyaret. Kont Cianonun Peşte ziyaretinin mabadı demektir. Bu ziyaret, bilhassa merke- zi Avrupa — ahvalile alâka- Yeni t?:lıilâtlanma: Sayfa 8 —— Satış Kooperatifleri Mal teslimi, avans, piyasa — durumu, hesaplaşma Mıntakalarında tarım satış kooperatifi teşekkill eden tar nm kredi kooperatifi ortak: ları; en çok üç ay içinde; sa- tış kooperatifine de girmeğe 2834 numaralı kanun muci- bince mecburdurlar. Girmiyen- ler. kredi kooperatifi ortaklır ğından da çıkarılırlar. Bu hüküm ve bu kanani ihtar neden? Bu hüküm ve bu kanuni ihtar; sırf bu hayırlı harekete bilerek veya bilmiyerek çelme takmak istiyen zavallılar için: dir. Yoksa müstahsıl arasında menfaatini bilen, gcnel men- faati düşünen, vaziyeti gören hiçbir ferd yoktur ki ayağına kadar gelmiş olan bu nimeti tekmelesin.. Satış kooperatiflerile ortak- ları arasında — vukubulacak muamele şekli şudur: “Ortak; meselâ busene için elli çuval mal taahhüd etmiş: tir. Fakat âfat sebebile eline ancak 27 çuval mal geçmiştir. Kooperatif; ortağına “senin taahhüdün 50 — çuvaldır, git üstünü tamamla da getir,, de- mez. Ortak ne çıkarırsa onu verir, . Tersine olarak elli çuval taahhüdüne mukabil 78 çuval mal - alırsa elliden fazlasını kooperatife vermemek te ya- pamaz. Ortaklığın esas şartı “ne çıkardıysa hepsini koope- ratife teslim etmek,, tir. Kooperatiflerin gerek ma- peratife teslim edilen malın tesbit cinsini ve derecesini ederler. Birlik; ©o yılın piyasasına göre, değişmez bir fiat ced- veli hazırlıyacaktır. Her cinsin fiatini gösteren bu cedvel, günlük piyasa dalgalarından mütcessir olmaz, fiatler sa- bittir. Esasen bunlara “fiat,, adını vermek te yanlış - olur. Bu cedvel; kooperatifin ortakla- rına alelhesab birer miktar avans verebilmesine esas ol- mak üzere yapılır. Ortak malını getirir, depo- ya teslim cder. Malın muaye- nesi yapılır, cinsi tesbit olu- nur ve ortağa malının cinsine göre, avans cedveli üzerinden yüzde 70-80 nisbetinde bir avans verilir. Ortak malı teslim ettiği gün piyasa 10 kuruş ta olsa, S0 kuruş ta olsa cedvelde tesbit edilen rakam ne ise onu alır. Çünkü yapılan iş; kat'i alım satım — değildir, sadece bir avans muamelesidir. Kooperatif günlük piynsaya göre, avans verseydi adalet- sizliğin. en büyüğünü yapmış olurdu. Zira 9 numara üzüm 15 kurüşken - yapılacak - tesli- mata 15 kuruş — üzerinden avans verilmiş, piyasa düşer de 12 kuruşa inerse diğer or- taklara 12 den, çıkar da 18 kuruş olursa © zaman teslim edecek ortaklara da 18 kuruş- tan avans vermek zarüreti doğmuş olurdu. Bu sebeble avans baremi - sabittir. Biraz daha izah edelim: *Ege bölgesi tarım satış deki mevsim için meselâ şöy- le bir cedvel yaptı; 7 numara 10 kuruş, 9 numara 12 kuruş, — 10 numara 15 kurüş, 11 nü: — mara 19 kuruş, 12 numara — 23 kuruş. Ortak mal teslim günlerinde — günlük piyasa dalgaları bu rakamların altında da üstünde de olsa ortak ancak — bu rakamlar üzerinden avan: sını alır, Vaziyet incirde de — aynen böyledir, j Malını teslim ederek avanı — sını alan müstahsılın artık hesab beklemekten başka işi — kalmamıştır, Birlik; malı alır, — işletir, Avrupaya, Amerikaya yollar ve satar. Satış yerlerin- den hesab geldikçe ortaklara — » ihtiyaçlarına göre * bir, iki defa daha avans dağıtır. Nihayet — mevsim — sonunda umumi hesab görür ve her ortağına en küçük teferruatına kadar hesab vererek kazan- cını derhal öder. İşte piyasa 16 kuruş iken — malını teslim ederek meselâ — 14 kuruş üzerinden avans al- — diği için canı sıkılan ortak, kat'i hesab görülür, görülmez eline 17 buçuk kuruştan para — geçince işi anlar ve koopera- tifin kıymetini daha iyi takdir — eder. .. 4 Tarım kredi - ve satış koo- — peratifleri iki ayrılmaz, ayrı- lamaz kardeş — varlık olmuş- — lardır. Bunlara hatta “kardeş varlık, demek bile yanlış olu- — yor. Bunlar “iki yarım,, dır- — lar ki yekdiğerini tamamlı- yarak ikisi beraber — “bir, Müstahsıl, sağ elile mai ye- — tiştiriyor, sol elile satıyor. — Müstahsılın mal satmak için — artık mütevassıta ihtiyacı kal- — mıyor. O; kendi başını kendi kurtaracak, kendi işini kendi görecek kadar olgunlaşmıştır, 4 devletten başka vasiye ihtiyaç göstermiyor. a Şimdiye kadar şu veya bu şekilde teşekkül eden (ferdi — ve himayesiz kooperatiflerin matlub neticeyi vermediğini — gören — hükümet; kooperatif mefhbumunu ve kooperatifçiliği himayesi altına almış, bu su- retle müstahsılın menfaatini bir çeşid devlet kefaletine bağlamıştır. Ummadığımız bir günde başımıza konan bu dev- let kuşunun kıymetini elbette takdir edeceğiz. Kooperatifçilik kuvvet, — damarlarımıza —kan, vücudümüze sıhhat, hayatımıza — refah ve neşe verecektir. Ko- operatifçilik yolunda yürümeğe — başlıyan köylerimizin çok ça- buk — kalkındığını — görmekle bahtiyar olacağız. j Müstahsıl kardeş!. Kurduğun — satış kooperatil Tî'f kutlu olsun, kolumuza — TAKVİM 4 Rumi - 1353 Arabi - 1356 | Moyu 22 Rebiülevel 24 | Haziran " 1 9 3 4 uuo—