4 Mayıs 1937 Tarihli Anadolu Gazetesi Sayfa 5

İ Mayıs 936 Eski eserler Bergama müzesi çok güzel bir eserdir. Yeni bazı eserler bulandu. Kermes bay. ramı hazırlıkları devam ediyor KUKU Bergama harabeleri 5elwlı * Belevi mıntakası an- tikite işlerini bitirdikten sonra rgamaya giden Müzeler di- rektörü Selâhiddin Kantar İz- ; mire dönmüş, yapılan işler nda şunları söylemiştir: 'gama müzesi MB*ZM Müzesi, mazrufu- O'W! yapılmış bir zaritır. ijinal bir vasıf ve şekil ta- (| #maktadır. Mimari tarzı Şark- | ::l" istili gösterir. Etrafı ka- tü 4 Sayvan, direkler arası -ör- k_" Po_fhll- ile çevrili dört d?.: b_l' avlının dibinde, bu İ & kU!e içine dahil olmak ; lı;:ı: Müstatil bir dıl' üstünde ğ'“ ::::ı girme salonlar ya- yatro maskesi elde edilmiştir. Herikisi de çok kıymetli şey- lerdir. Hele birinin dişleri ol- ması kıymet ve nedretini ar- tırıyor. Havaların müsaadesizliğin- den Poyracık köyünde sondaj yapılamıyarak sonraya bıra- kıldı. Tamir işleri: Bergama müzesinde restore ve tamir edilecek başka eser- lerin de plânı çizildi. Kızılavlu Bazilikasile Eskülâp hastane- sinin mermer kaplamalarını yerlerine koymak ve yapıştır- mak işleri de devam ediyor. Mükemmel bir buluş: Şimdi çok güzel ve çok orijinal birşey daha var ki bizde ilk defa oluyor. Bunu da dü- şünen, bu yüksek buluşu bu- lan kiymetli ve sayın valimiz ir ü Göılerıiıı önüne Tvansaray, bir İyon Ağo- Tası geliyor. N e rek avlusu gerek — salon- ları j pi ! için güneş, ziya, renk ve ha ttibatı da ona göre dü- | en 20 ine kadar öizmel Bi inli Müştür. İçeriye girince, | bir müddettenberi Bergamada Insan kendini şaşırtmaz, süz- :':;l. durü bir aydınlık içinde kılun Eserleri rah sükünu ve edep ferahı ile ziyaret, tetkik l er. Dergamanın bütün eser- Eri orijinaldir. Ar ve felsele ada başka bir hususi- İ:îüllmııhv. Aynı devir mah- â 1 aynı şekilde eserler ara- | İ Kelmes eğlenceleri hazırlanı- yor. At koşuları, lobut, cirit, kalkan, zeybek, benk oyun- ları ve bahusus Akropol tiyat- rosunda temsiller. İstanbul şehir tiyatrosu Ber- gama Akropolundaki kadim tiyatroda üç temsil verecektir. İşte bu bizde ilk defa yapılan birşeydir zannediyorum. Bergamanın bu Kermes eğ- lencelerine gidecekler için her türlü konfor, kolaylık ve ucuz- luk hazırlanıyor. Otellerden de başka evlerde de rahat yatak- lar ihzar edilmektedir. Akro- pol yolu da tesviye ediliyor. Oraya bir de telefon çekiliyor. Selçuk minaresi: - Bergamada Arap camii de- nilen eski ve çok kıymetli bir sından — derhal seçilebilirler. akıa Efez ve Milet Berga- Madan büyük ve âsarca daha zengin iseler de - Bergama V000, Efez ve Milet 100000 ""f_'lllu idiler- Bergama eser- 'ğ"ındeki incelik ve zaralet 'unlarda yoktur. Klâsik ve Elenistik eserler itibarile de Tgama zengindir. Hulâsa güzel olan bu müzenin Ço_k çalışkan, mesleğinin âşıkı, Selçuk eseri vardır ki, camisi aühbiı! ve zevk — sahibi, | Yıkılmış, yalmız minaresi kalk Ü me Bayat Tekin namında | Mış, etrafı bir harabezara dön- M' direktörü de vardır. Onu müştü. Bergamanın çalışkan yeni Evkaf memuru Faiz Ay- tüncenin gayretile bu harabe- lik şimdi gülüstana döndü. Et rafı duvarlarla ve parmaklık- larla çevrildi. Ortasına hoş fiskiyeli bir havuz yapıldı. Ve takdir etsek azdır. 'malar: ,_ng:'ğ'mııım Tekke boğa: "Plld. tepe üzerinde sondaj Bi Bü tepe eski bir kab- A bi - Burada bir mezar v ol il ği h n gün töreni oldu. İ çıktı, BiğiPde çok güzel avani Şiîıcıâi X:u kıymetli ve cflâ lunmuş — gi “'l. burada bu- | Türk abidesi orada, yeni gü- topraktan bir mezardan zel yerinde elmas gibi par- l iki tane ti- hyor. Halkevi 'îöşesi Pehlivan güreşi M Çocuk - esirgeme Kurumu genel merkezinin, 'Türkiye baş pehlivan müsabakası bu sene 21, 22, 23 Mayıs tarihlerinde Ankara stadyumunda yapıla- caktır. Baş pehlivana (500) lira mükâfat ile bir madalya diğer pehlivanlara da (700) lira mükâfat verilecektir. Çocuk Esirgeme Kurumu genel merkezinde pehlivanla: rın kaydına başlanmıştır. 3 saat 17 de Püze ve sergi komiteleri top- ntısı vardır. 2 — Evelce ilâ APE hılde. çocuk bı:_fd;::;î İkları münasebetile geri Bi lan (Spor ve çocuk) mevzulu 'hferans, 6 Mayısta saat 18 h';“îm:ıık hastalıkları müte- w" Bay Ali Agâh Dinel indan verilecektir. Su destisi Geçen gün bir gazetede okudum. Evli bir kadının evi- ne giren bir cüretkâr, kadının feryadı üzerine kendisini bal- kondan atmış, bacağı kırılmış, Gene geçenlerde, bir çap- kımı yakalamışlar, sıcak su ka- zanının içine daldırmışlar, he- rili yarı pişmiş vaziyette çıka rıp birakmışlar.. Su destisi, su yolunda kırı- lır.. Tesadüf, bazan şeytanlaşıp insanın ayaklarını dolaştırıyor. Kendi yakın, herh de çok ya- kım akrabamdan -Tanri rah- met eylesin. bir zat vardı... Amcası keöndisini Mısırda lâh- sile çağırmış. Muhit te zengin muhit ve o akrabam, yakışıklı, güzel, zeki bir genç.... Arap kadınları mal bulmuş mağribi gibi, etrafını sarınca, bizimki- de kapıp salıvermiş. Bir gün, bir sarayın sokağının önünden defaatle geçerken, yakalanmış, tam beş yüz sopa... Nihayet Trablusa, oradan da Fasa kadar kaçmağa mecbur kalmış. Oradan da getirtmiş- ler ve İskenderiyeden tebide mecbur kalmışlar, Bizim yakın akraba, Giride giden bir ge- miye bindirilmiş. Tesadüf; ge- mide de Hanyalı gayet güzel bir kız. varmış. Hareketinin aynı günü, aşk köftesini fırına vermişler ve önce gemide iki âşık, kamaranın bazı eşyasını tutuşturarak gemiyi ateşlemiş- ler, fakat söndürülmüş.. Bizimki, Kandiyede bir ni şanlısı bulunduğu halde postu serip kalmış, fakat Hanya pa: Hikarvaları da, farb ve bir î;eıcr,,krrıd nede öldürmeği kararlaştırmış- lar.. Rahmetli şöyle anlatırdı: — Tabanca, bıçak, ustura, hepsi de vardı onlarda.. Ben, tehlikeyi sezmiştim. Beni bu- lunduğum köşede muhasaraya almışlardı. Kapıdan çıkmak- hğiım imkânsızdı. Bir aralık içlerinden birinin sapsız bir usturayı avuç içinde ayara vurduğunu gördüm. — Bana, karşıdan bir hamle yapacaktı. Bir an içinde tabancamı çek- tim ve meyhanenin tavanında sarkan gaz lâmbasına bir kur- şun sıktım. Meyhane zifiri ka- ranlıklara gömülmüştü. Ben de bir hamlede, kendimi sağ ta: raftaki pencerenin - camlarını kırarak — dışarı attım, Hanya- dan — kaçtım. İskandalların duyulacağını — bildiğim — için Kandiye civarında, çok yakın- dan münasebettar bulundu- ğum bir köye gittim. Misafir olduğum evin karşısında, ga- yet güzel bir kadınla derhal tanıştım ve üç gün sonra gece vakti evine gittim.. Amma, âşıklar sersem olur, deler, kö- yün hıristiyan delikanlıları her şeyin farkında imişler. Gece bizi bastılar ve ben, karan- hkta - hem de kış vakti ve kar yağarken - kendimi evin arkasındaki bir uçuruma ata- rak hem o kadını, hem de kendimi kurtardım. Fakat ba: cağım kırıldı ve ertesi sabah bu köyün, benim ailemden çok iyilik görmüş bir papazı tarafından kurtarıldım, başka köye götürüldüm ve 3,5 ay sonra şehre gidebildim. Rahmetli, bunu müteakıp ilâve ederdi: — Su testisi, kırılır! su yolunda Çimdik ANADOLU Tarihi tetkikler: Manisa Mezar kitabeleri Manisadan Manisa Gazi okulu öğ- retmenlerinden Bay Kemal izer Manisa tarihini ve asarını tesbite medar ol- mak üzere Manisa mezar kitabeleri üzerinde esaslı bir tetkik yapmış ve bu tetkikin neticelerini gaze- temize vermiştir. Genç muallimlerin bu- lundukları muhitin tarih, sanat, içtimat hayat, falk- lor vesaire gibi mevzuları üzerinde ısrarla durmaları, her zaman için çok faydalı ve güzeldir. Bu hususta muallimlere ve münevver- lere düşen vazifeyi bir ör- nek olarak göstermek ba- kımından, muallim Bay Kemal Özeri takdir edi- yor ve sözü kendisine bı- rakıyoruz: Mezar - taşlarının - faydaları hakkında fazla söz söylemek - bu huüsus- Sı_lşğsalâhî adamları * nin hakkı- idir. Yür- dumuzda; tedkiki güç ve yorucu olan mev- zulardan” N birisi de Kemal Özer — mezar taş ve kitabeleridir. Bu son za- manlarda ehemmiayet — veril- meğe - başlandığını görmek- le ne kadar sevinsek, öğün- sek azdır. Mezar kitabele- rinin vereceği faydalar, di- ger kitabelerin temin edeceği faydalardan — aşağı kalmaz. Bunlar öyle vesikalardır ki: zaptedilmiş rivayetlerin düzel- tilmesine ve hatta . tevsikine de yardım ederler. Mezar taş- lannın yazı, şekil, nakış. iti- barile, Türk sanat tarihi nok- tai nazarından da büyük (önemleri) vardır. Muhtelif asırların, sanat ta- rihlerini yazmak istiyen mü- verrihlerin başvuracakları en büyük ve en mühim tarihi vesikalar gene bunlardır. Has- saten; mezar taşlarının başlık- ları bu hususta tedkike değer eserlerdir. Milli — serpuşların başka başka zamanlarda ne gibi durumlara — girdiklerini bunlar delâletile ve kolaylıkla öğrenmek mümkündür. Ben; yurdumuzun çok tarih? bir köşesinin (Manisanın) me- zar taş ve kitabelerini tedkik edip de bu eserciği meydana getirmeğe karar verdiğim za- man; muhtelif ilim adamları- mıza küçük bir yardımda bu- lunacağımı düşünerek — sevin- dim.. Manisaya öğretmenlikle gel: Manisa ilbayı sayın B. Lütfi Kırdara saygılarımla bir görünüş diğim zamanlarda bu tarihi memlekette — birçok tedkike değer mevzular buldum, Bu aziz yurd parçasının; çok eski zamanlardanberi si- nesinde yaşattığı, birçok”bü- yüklerin, (ünlülerin) — bıraktık- ları bir hayli âsarın, bir kıs- mı meydanda, diğer bir kıs- m da Yunan işgalinde yan- mış, harab olmuş, bazıları da muhtelif medeni âmillerle or- tadan kalkmış. Bu meyanda, bilhassa me- zarlıklardaki sayıları fazla olan tarihi ve kıymettar - taşların, bakımsızlık yüzünden - kırıldı- ğımı, işe yaramaz bir hale gelmekte — olduğunu, — açılan yol, meydan, park gibi me- deni ihtiyaçlar dolayısile yer- lerinden kaldırıldığını gördü - ğüm için önce; işe buradan başlıyarak mevcud mezar taş: larını, kitabelerini tesbit et- meği düşündüm: -.Manisanın ( 36 ). adedl mr; dolaştım. Buralarda bulabil- diğim, görülebilen, eski mezar taşlarının fotografilerini aldım, kitabelerini aynen — yazdım. Meşabire aid olmamakla be- raber, yazılarının kıymetleri, taşlarının şekilleri, — eskilikleri itibarile de kıymetli gördü- güm bazı mezar taşların fo- tograflarını, — kitabelerini - de almağı unutmadım. Mezar taş- larının bazıları - bulundukları mezarlıklardan (Muradiye) (1) müzesine nakledilmiş olduğun- dan bunların fotografını al- mak mümkün olamadı. Yal. nız kitabelerini yazabildim. Fotograflarını aldığım me- zar taşlarının hangi mezarlık- larda — bulunduklarını - bildir- mekle beraber, mezarlarla mü- nasebetleri olan bazı türbele- rin de fotograflarım — almağı ihmal etmedim. Manisa mezar kitabelerini tetkike başladığım zamanlar- da, Kültür Bakanlığı müzeler ve (antikiteler) direktörü sayın Bay Hâmid (Koşay) dan bazı izahat rica etmiştim. (Bay Hâmid) bunu benden - esirge- mediler. Kinderine burada borçlu olduğum teşekkürlerimi sunarım. Manisa Gaziokulu öğretmeni Kemal Özer Menisanın iç Yın dışındaki 1— (Ulu) mezarlık, 2—Paşa mezarlığı, 3 — Nişancı paşa camii ve medresesi kabristanı, 4 — Alaybey camii kabristanı, 5 — Çeşnigir camii kabristanı, 6 — Ayni Alibey türbe ve kab- ristanı, 7 — (Ulu cami), İshak Çelebi türbesi, 8 — Eski ve Mevlihane ve kabristanı, 9 — (Ravak) Sultan türbe ve me- gezilen mezarlıkların isimleri Bayfa $ -Yonl neşriyat: Ziraat gazetesi Ziraat mektepleri mezunları cemiyeti tarafından ayda bir neşredilmekte olan “Ziraat ga. zetesi, nin sekizinci — yılının birinci sayısı da çıkmışlır. Ga: zete hu süretle sekiz ına da girmiş olmaktadır. fç.izıdı mesleki güzel ve zengin ma- lümat vardır. Arkadaşımızı | tebrik ve karilerimize tavsiya | ederiz. ’Veni ipekböceği kılavuzu Trakya umumi möüle'tişliği | köy bürosu, bu nam altında, değeri 2 kuruşluk bi- eseri yaymıştır. hazırlıyan Edirne ipekçilik ve böcekçir lik okulu direktörü Asım Âye kurttur. Eser, hakikaten kü: çük ve zengin bir kılavuzdur, Okuyunuz! Yeni Adam 174 üncü sayısı çıktı. Bu nüsha ile Anatole Francein Episkürün bahçesi ilâvesininii 5 inci formasını veriyor. İçin- de kollektif tiyatro, Hâmid için ne yapalım, çocuk bay- ramı, Alaka pedagojisi, Rus- yadan dönüş, Yugoslavya de- mir ve çelik, akıl hastalıkları, hayatın yazıları, Hâmid enk.- tine verilen cevaplar, iç, dış, sosyete kitap haberleri — var- dır. Tavsiye ederiz. Trakya Dergisi Trakya umumi müfettişliği- nin çıkarmakta olduğu Der- ginin 8 inci sayısı, muhtelif ihtisas sahiplerinin aym ayrı mevzularda kaleme - aldıkları zengin yazılarla intişar etmiştir. Karilerimize, Trakyadan çok şeyler haber veren bu - eseri YAYİYL SÜSÜ geee e gee Mart, Nisan aylarında Ço- cuk esirgeme kurumunun Ço- cuk bakım evinde (625) hasta çocuk muayene ve tedavi edil- miş, ilaçları parasız verilmiştir. 23 Nisan çocuk bayramında (1250) çocuğa kıymetli hedi- yeler verilmiştir, (450) çocuğa clbiselik ve çamaşırlık kumaş tevzi edilmiştir, (100) çocuğa ayakkabı yapılmıştır, (3000) çocuğa şeker dağıtılmıştır. On birer çocuklu üç aileye nakdi yardımda bulunulmuştur. Eseri zarlığı, 10 — Yedi kızlar tür- besi ve kabristanı, 11 — (İvaz) paşa : Ayvazpaşa camii ve kabristanı, 12 — İbrahim çe- lebi camii mezarlığı, 13 —Hâki baba kabristanı, 14 — Şeyh camii ve (Köne) kabristanı, 15 — Araplar : Husrevağa camii mezarlığı, 16 — Türbe camii, türbesi, mezarlığı, 17—' Çatal kabristanı (2), 18—Ali- bey camiüi kabristanı, 19 — Karaköy kabristanı, 20 — Beş- parmak dede mezarlığı, 21 — Yukarıki İkilüle camii mezar- lığı, 22 — Dış mahallede Hay- dar deresi mezarlığı, 23—Ha- tuniye camii ( burada yalnız mütercim Rüşdü paşanın me- zarı vardır ), 24—( Müsellim ) camii mezarlığı ( bir arsa- ha- lindedir ), 25 — ( Ulu ) cami altında Kadiri tekkesi mezar- lığı, 26—Yeni cami mezarlığı, 27 — Çakallar mezarlığı (hu- susi aile mezarlığıdır), 28 — Çardak servi mezarlığı - (3), 29—Garipler mezarlığı, S0 — Terzioğlu mezarlığı ve türbesi, ) Manisada yeni açılan müze- nin ismidit. (2) Manisanın asri mezarlığı (3) Bu mezarlık 7 parçadır,