24 Nisan 1937 Tarihli Anadolu Gazetesi Sayfa 3

| 44B 24/4/931 Beynelmilel kömür ser- İmparatorluk konferansı gisi dün açıldı aramm — Başbakanımız, hararetli alkışlar- la karşılanan bir söylev verdi Ankara, 23 (Hususi) — Başbakanımız General İsmet İnönü, bugün beynelmilel kömür sergisini açmışlar ve bir nutuk irad ederek, memleketimizin az zaman içirde gösterdiği büyük iler- leme hareketlerini tebarüz ettirmişler, hararetle alkışlanmışlar: dır. Serginin küşad merasimi çok parlak olmuştur. Vekiller, Saylavlar ve sefirler hazır. bulunmuştur. Ismetlinönünün beyanatı için Yunan gazeteleri neler yazıyorlar? İnönü, aynı inana sahip olan Balkan an. laşmasına dahil memleketlerin pren- siblerine tercüman olmuştur Atina, 23 ( A.A. ) — Atina Ajansı bildiriyor: Gazeteler Türkiye Başvekili General İsmet İnönünün Bulgar gazetecilerine yaptığı beyanata sulh yolunda büyükk bir ehem- miyet atfetmektedir. Katimerini diyor ki: * Balkanlıların Bulgar - Yugoslav paktını ne derece sempati ile karşıladıkları nazarı dikkate alınırsa İnönünün Balkan ide- aati iğeği aline ve Balkanlar arası münasebetlerinin salâhına olan ima- | Alman ateşemiliteri nina istıkrar kesbetmiş sulhun umumun refahı için yarımada- Mareşal İzzetin mezarına nin bütün devletlerini ihata - etmesini görmek istiyen bütün müttefiklerin de iştirak eylemekte olduğu anlaşılır. , Proia diyor ki: * General İsmet İnönü; bu beyanatında aynı imana sahib olan ve Bulgaristanın da pek yakında Balkan antantına iştira- kini görmek ümidinde bulunan Balkan devletlerinin harici siya- setlerinde esas mihveri teşkil cden prensipleri bildirmiştir. , İstanbulda bir tayyare kazası oldu Bir Hindli tüccar, hususi tayyare- sile Yeşilköyde düştü İstanbul, 23 ( Hususi ) — Hindistandan hususi tayyare ile İstanbula gelen Delhinin zengin tüccarlarından Robert, Yeşil- köyde düşmüştür. Tayyare parça parça olmuş, fakat kendisi bir tesadüf eseri olarak muhakkak bir ölümden kurtulmuştur. Hind zenginin yarası hafiftir. Hatax meselesi Eksperler komitesi esas lı faaliyete başladı Posta ve telgraf, liman ve gümrük meselelerinin tetkikine başlandı Cenevre; 23(A.A.)— İsken- derun Sancağının — statularını tanzime memur eksperler ko- mitesi beş haftalık bir - tatil devresinden sonra dün öğle- den sonra çalışmalarına yeni- den başlamıştır. ANADOLU Günlük siyasal gazete Sahip ve başyazganı Haydar Rüşdü ÖKTEM Umum! neşriyat ve yazı işleri müdürü: Hamdi Nüzhet Çançar — İdarehanesi : İzmir İkinci Beyler sokağı C. Halk Partisi binası içinde Telgraf: İzmir — ANADOLU Telefon : 2776 -- Posta kutusn 405 ABONE ŞERAİTİ Yallığı 1200, altı aylığı 700, üç ylığı 500 kuruştur. Yabancı memleketler için senelik abone ücreti 27 liradır Her yerde 5 kuruştur ünü geçmiş nüslhalar 25 kuruştur.| ANADOLU MATBAASINDA B ŞTIR l o Dahili idareye aid mesele- ler İngiliz delegesinin riyaseti altına konan bir tali komitede, para, gümrükler, posta, İsken- —a ol 114 Mavısta Baldvi. nin riyasetinde toplanacak.. Londra, 22 (A.A.) — Daili Telgraf gazetesine göre, 14 Mayısda B. Baldvinin başkan- lığında toplanacak olan impa: ratorluk onferansı imparator- luğun müstakbel kanunueşa- sisini tetkik edecektir. Domin- yonlar metropol ile daminyon- lar arasında kanunuesasi mü- savatını teyid etmiş olan Vest- minster statusu Üüzerinde sıkı bir tenkid tatbik edeceklerdir. Keza imparatorlukla millet- ler meclisi arasındaki müna- sebat ve teslihat tedbirleri de tetkik edilecektir. Hükümetin, imparatorluğun müdataası siyaseti hakkında beyanatta bulunacağı zanne- dilmektedir. Gazete bununla beraber, konferansın en mühim mese- leler hakkında hiçbir karar vermiyeceği kanaatindedir. çelenk koydu İstanbul, 23 ( Hususi ) — Almanyanın Ankara sefareta- nesi ateşemiliteri, bugün şeh- rimize gelmiş ve geçenlerde ölen eski sadrazamlardan mer- hum Mareşal İzzetin mezarına, Alman ordusu bir çelenk koymuştur. Bulgar 'takımı Temmuzda Ankaraya gelecek.. İtanbal 73 * Hosmi) — Milli takımımızla, Bulgar milli takımı, Temmuzda Ankarada bir dostluk maçı yapacaklardır. Kanterbori Başpapazının teşebbüsü Londra, 23 (Radyo) — Kan- terbori başpapazı, Bilbaoya bir vapur dolusu gida mad- deleri gönderilmesi için teşeb- büsatta bulunmuştur. Bu vapur 10,000) sterlinlik hamulesifbu- lunacak ve azami on güne kadar hareket edecektir. Alman balonları Satın alacaklar Londra, 22 (A.A.) — Mor- ning Post gazetesine göre, Kanada cenub | Afrikası hava hattı üzerinde işlemek üzerc Alman balonları satin alınma- sını temin maksadile bir İngi- namına derun limanı gibi teknik me- |Eliz sendikası teessüs etmiştir. seleler ise Hollanda delege- sinin riyaseti altına konan diğer bir tali komitede let- kik edilecektir. Belçika delegesi Profesör Bouguih ise faaliyetin heyeti ümumiyesine riyaset eylemek- tedir. Cenevre, 23 (A.A.) — Ana: dolu Ajansının husust muha- biri, bildiriyor: Dün sabah eksperler komi- tesindeki Türk delegesi Bay Numan Menemencioğlu — ile Milletler cemiyeti nezdindeki daimi delegemiz Bay Sadık, Milletler cemiyeti kâtibiumu- misi Bay Avenolu ziyaret ede- rek komitenin mesai şekli hakkında müdavei efkârda bu- lunmuşlardır. Komite öğleden sonra bu devrenin ilk içtimanı akdet- Bundan başka Alman mühen- disleri idaresinde balon İnşa- sı da tasavvur edilmektedir. — miştir. Mesainin süratle iler- lemesi ve bir neticeye varması için anayasa hakkında umuümi şekilde fikir teatisinden sonra bazı esaslı meselelerin tetkiki için Türk ve Fransız mütehas- sıslarının — iştiraki ile tâli ko- mite teşkiline karar verilmiştir. Komitelerden birisi İngiliz mu- rahhasının riyaseti altında, ana- yasanın tanzimi ve diğeri de Hollanda rmurahhasının riyaseti altında iktısadi ve mali mese- lelerin teknik kısımları hakkın- da rapoör hazırlıyacaklardır. Komite bu sabah ve öğle- den sonra toplanarak anayasa hakkında müzakerelere başlı: yacaktır. Abdülhak'Hâmidir arkasından Büyük Türk şairi Hâmidin arkasından kendisini gösteren sevgi ve ihtiram dalgası, hâlâ ve hâlâ, memleketin en uzak köşelerinde, Halkevlerinde ve gazetelerde akislerini muhafa.: za etmektedir, Bu arada, o büyük ölü, bi- ze bazı fikir münakaşaları da verdi. Büyük san'atkârların ölü- lerinin arkasında sadece muh- telif şekilde merasim yapmak- la kalmıyarak bilvesile yeni fidirler, yeni yallar için mu: kayese, münakaşa ve tahliller de lâzımdır. San'atkârlar, «ek- seriya yaşadıkları müddetçe değil, öldükten — sonradır ki, kurmuş oldukları mevkii gös- terirler. Fakat bu mevkiün ne- den ibaret olduğu, nereden geldiği, san'atkârın fikri, filo- zofik, mektebi (yani kendi san'atındaki) hayatının ne idiği, san'at tarihinde kimlerle mu- kayese olunabileceği, kimlere benzediği ve nerelerde ne gi- bi ayrılıklar gösterdiği, haya- tın o san'atkâr ve eserleri üze- rinde ne gibi tesirler yaptığı, bütün bunlardan ne gibi fikir- ler alınabileceği keyfiyeti, her zaman olduğu gibi, daima san'atkârın gözlerini yumma- sından sonra yapılan tetkik, basbıhal ve — münakaşalarda belli olur. Halbuki biz, bir arkadaşı- mızın söyled ği gibi, Hâmidin arkasından sadece onun eser- lerinden parçalar — okumak, onun kendi hayatını -birer hi- kâye gibi- nakletmekle kaldik. Çok güzel, çok temiz süzler söyledik. Ağladık, ona mersiye- ler yazdık. Fakat hiçbir za- man kalkıp ta otoriteli, edebi ve filozofik tetkikler yapmadık. — Abdülhak Hâmil Şeks- pirin tesirinde çok kalmiştir. Bazı eserleri ile V. Hugoyu hatırlatır! Dedik ve geçtik.. “hangi eserinde, ne itibarla, ne şekil- de ve neden?,, kısınına yanaş- madık, Dostüm - İrfan Hazar, muhit ve hayatın — san'atkârın üzerindeki tesirlerini anlatmak istiyen beş gün evelki bir ya- zısında; Hâmidin - İstanbulda, Tahranda, bu meyanda Lon- drada kendi fikir ve san'at kabiliyetini besliyebilecek kuv- vetli ve verimli bir muhit bul- duğunu, Hâmidin kendi — isti- dadına ilâveten bu sayede san'atkâr ve büyük şair Hâ- mid olarak-yetiştiğini kaydet- mişti. Diğer bir arkadaş - ise Hâmidi sadece ruhi istidad ve kabiliyetinin kabuğunu kı- rarak doğan dâhi bir san'at- kâr olarak göstermeğe kalktı. Ben, bu ikinci fikrin tamamen yanlış - ve baştanaşağı sakat olduğunu — kabulle beraber, san'atkârları yaratanın kim ve ne olduğunu araştırmak iste- mek bakımından faydalı telâkki ettim, Bu fikre sakatlık ve yanlışlık isnad ederken ilâvesine lüzum görürüm ki, artık, muayyen bir kültüre, bir mektebe, bir filezofiye istinad etmiyen san'at kalmamıştır. Yirminci asrın san'at telâkkisi, elinde ve ka- fasında, fikri, edebi, tarihi, sosyolojik, pisikolojik ölçü ve bilgiler ve bunların fevkinde teessüs etmiş orijinal bir gö- metimize İngiliz iktısadçısı, hük Sayfa 3 mühim bir teklifte bulundu Biri lokomotif, diğeri motör _;apaeak iki — fabrikonın inşaası teklif ediliyor İstanbul, 23 ( Hususi ) — İktisat Vekili Bay Celâl Bayar, — evelki gün Ankaraya giden İngiliz iktısatçısına bir ziyalet ver: miştir. Ziyafet çok samimi geçmiş, Türk » İngiliz iş birliğinden bahsedilmiştir. İngiliz iktısatçısının, memleketimizde, biri lokomotif ve di- ğeri motör imal edecek iki fabrikanın inşası için teklifte bu- lunduğu söylenmektedir. Yedek Subay okulunda Atatürk heykeli dikildi . 1700 yarsubay, dün merasimle diplomalarını Istanbul, 23 ( Hususi ) — Ordumuz, bugün 1700 zabit daha kazanmıştır. Yedek su- bay okulunu bitiren gençlere, bugün merasimle diploma tev- zi edilmiştir. Genç subaylar, bu münasebetle İstanbulda bir yürüyüş yapmışlar ve Taksim abidesine bir çelenk koymuş- lar, İstiklâl marşını söylemiş- lerdir. Yedek subay okulu binası- niın bahçesinde dikilen Ata- türk heykeli de bugün mera- simle açılmıştır. İstanbul, 23 (A-A.) — 23 Nisan bayramı bugün - İstan- bulda içten tezahürlerle kut- lulanmıştır. Yedek subay oku- hnun kapısı üstüne - dikilen Atatürk heykelinin açılma me- rasimi de bugün yapılmış ve aynı zamanda devreyi bitiren yedek enbavların diplomaları tevzi Gdlatştir. Sabahleyin saat 9'da mek- tep komutanı tarafından yapı- lan umumi teftişten sonra Yedek subaylarımız Taksim Cumhuriyet abidesine giderek abidenin etrafına bir halka teşkil etmişlerdir. Bayrak çek- me merasimini istiklâl marşı takibetmiştir. Saat 10 da Sü- vari Yedek subayı Mazlüm ve Levazım Yedek subayı Salâ> .heddin Savcı birer nutuk söy- lemişlerdir. Bundan sonra Ye- dek subaylar Galatasaraya ve oradan arka yoldan tekrar okullarına dönmüşlerfdir. Saat 11,30 da Orgeneral Fahreddin Altay Atatürk-hey- kelini açınış ve mekteb komu- tanı irad ettiği bir nutukla -— rüş ve felsefe atmosferi bulun- mıyanları bugün - için bir kıy- met telâkki etmiyor. Olsa olsa, eski edebi devirlerin simaları şeklinde kıymetlendirip tetki- ke kalkıyor. Hayat ve muhitin ve bina- enaleyh kültürü yapan şeylerin san'atkâr Üzerinde — müessir olamıyacağını — söylemek — ve herşeyin iptidailikte mevcud bir öz ve cevherle kalabilece- ğini iddia etmek, bu asır için tamamile gayri - variddir. Ne- rede kaldı ki, Hâmidin - bi- zim okuduğumuz ve herkesce malüm bütün eserleri- hep içinde — yaşadığı — muhitlerin parça parça, akisleri ve fikri hayatında rol oynamış şahsi- yetlerin tesirleri ile - doludur. Hâmidin - şuna ve büna ben- zeyişi de gene bundan ileri gelmektedir. Bunun aksini id- diaya imkân var mıdır? Yani hem istidad, hem kültür lâ- zımdır. Orhan- Rakimi Gölçe İi almışlardırdır heykelin ne maksadla rekze- dildiğini izah etmiştir. Bu nutku — Salâheddin - Savcının yeni bir nutku - ile belediye mimarlarından Refetin mat- zum bir hitabesi takib etmiş- tir. Heykelin açılma merasi- minde Vali Muhiddin Üstün- dağ ile Harp Akademisi - ko- mutanı körgeneral Ali Fuad ve üçüncü kolordu komutanı korgeneral Salih ve birçok — zevat hazır bulunmuştur. Mektepte - verilen bir öğle yemeğinden sonra saat 14 de diploma tevzii merasimi yapıl- mıştir. Mektep komutanı ve Örgeneral Altay birer nutuk iradetmişler ve Orgeneral Al. tay 11 birinciye takdirnameler tevzi etmiştir. Bunu müteakıp umumi and içme merasimi yapılmış ve yedek subayların diplomaları — tevzi olunmuştur. Saat 15 de merasime niha-, yet verilmiştir. Kolonel Bek B. Antoneskoyu ziyaret etti — Bükreş, 23 (A.A.) — Polon- ya Hariciye Nazırı B. Bek ile zrelikası saat 17 de buraya gelmişler ve Romanya ve Po- lonya bayrakları ile süslenmiş olan istasyonda Hariciye Na- zin B. Antonesko ile refikası, müsteşar -Badülesko, Hariciye serkânı ve Polonyanın Bükreş — elçisi tarafından karşılanmış- lardır. B. Bek, derhal saraya gide- rek deftere ismini kaydettirmiş ve müteakıben B. Antonesko- yo ziyaret etmiştir. B. Antonesko bir müddet sonra bu ziyareti iade eyle- miştir. Muğlada — “Sağlık koruma kursu — — Muğla, 23 (A.Aâ) — 55 Köyden gelen köylüler fiçin sağlık koruma kursu açılmış- —— tır. Kurs bir hafta'devam ede- cektir. Kurstan-çıkanlar köy- lerde sağlık;korucusu namile vazife göreceklerdir. üneş 191 ö 5aS 2,0 n Ü-