12 Mart 1937 Tarihli Anadolu Gazetesi Sayfa 3

İ:Enza 'da"vazi yet G. Franko'nun kuvvetleri Aragon'da ilerliyor İhtilâlcilere mensup tayyareler dün de Madrid'i bombardıman ettiler Madrid, 11 (A.A) — Dün Guadalajara cephesinde mü- temadiyen şiddetli muharebe- ler olmuştur. Resmi bir mem- badan bildirildiğine göre, hü- kümet kuvvetleri biraz neles alabilmek için mukabil taar- ruza kalkmışlardır. Milisler bu mıntakada — bazı mevzilerini ıslah etmeğe muvalfak olmuş- lardır. Mukabil taarruzun şiddeti karşısında sürprize uğramış bir vaziyete düşen asiler hü- cuma kalkışmışlarsa da ilerle- meğe muvaffak olamamışlardır. Gece hulül ettiği zaman muharebeler şiddetini kaybet- miş bulunuyordu. Cebelüttarık, 10 (AA) — Frankistlerin Almirante Cer- vera ve Baleares adındaki gemileri Cebelüttarık boğazın- da karakol hizmetini görmek Üüzere dün Algesiras'tan hare- ket etmiştir. Halihazırda Doyçland ve Amiral Graf Von Spee ismin- deki Alman harp gemileri ile Maks Albercht Sarnıç gemisi Üssübahri ittihaz etmiş olduk- ları zannolunan Algesiras'ta bulunan yegâne ecnebi gemi- leridir. Paris, 11 (A.A) — Bahriye lezareti Frankistlerin müsel- lâh bir balıkçı gemisinin dün | öğleden sonra Conde'de Zu- biria adındaki İspanya hükü- Metine ait gemiye ateş açmış Olduğunu bildirmekte ve bu faarruzun Oessant'in 8 mil #çığında vukubulmuş olduğunu Ve müsellâh balıkçı gemisinin Tansız kara suları hududuna bu tecavüzünde devam Smiş bulunduğunu ilâve et- Mektedir. Brest Bahriye — makamatı Yak'a mahalline bir deniz tay- Yaresi ile bir torpido muhribi #öndermiştir. Londu. 10 (A.A) — İspan- vaziyetini ve İspanyol hü- wnehne yardım etmek - için dlinacak - tedbirleri münakaşa #mek üzere bugün Londra'da mk'-lııl:ıerı gonılıııemış bey- telmilel büyük - bir işçi kon- '*"ııı açılmıştır. Beynelmılcl Khdikalar federasyonu ile işçi V sosyalist enternasyonali ta- Afhndan tertip edilen bu kon- ANADOLU Günlük siyasal gazete Sal hip ve başyazganı .,Hıyd.ı Rüşdü ÖKTEM N Mf neşriyat ve yazı işleri ı"'iı-ı Hamdi Nüzhet Çançar İzmir İki.ııd ler sokaj C. İlılk Pınııı—h'ınıı ıçııf. ıd_' * İzmir — ANADOLU a: 2776 - Posta kutusu 405 w, ABONE ŞERAİTİ l 1200, altı aylığı 700, üç aylığa 500 kuruştur. ""- memleketler için senelik aböne üereti 27 liradır : BRer yırde _5 kuruştur i shalar 25 kuruştur. A"llıcu.u MATBAASINDA feransa 20 memleketi temsil eden 200 den fazla murahhas iştirak etmiştir. Konferansa Valter Gitrine riyaset etmek- tedir, Paris, 11 (Radyo) — Sorya cephesinde bulunan Fransız gazete — muhabirleri general Franko kuvvetlerinin Aragon yolunda ilerlediklerini bildir- mektedirler. Havanın çok bozuk olması, general Franko'ya büyük müş- külât vermektedir. Bolega kö- yü asilerin eline geçmiştir. Bu köy civarı esaslı surette tah- kim edilmiş bulunmaktadır. Asi tayyareler, Madrid'i ye- niden bombardıman etmiş- lerdir. Madrid'den birçok kamyon- ların Valense gittikleri görül- Müştür. Cebelüttarık, 11 (Radyo) — Kontevedra radyo - istasyonu- nun verdiği bir habere göre 6 Rus tahtelbahiri Barselon'a vasıl olmuştur. Tahtelbahirlere hiçbir kimsenin yaklaşmasına müsaade edilmemektedir. Paris, 11 (Radyo) — Havas ajansı bildiriyor: Madrid'de Sorya cephesinde general Moskardo kuvvetleri Goadalahara'nın 15 kilometro yakininde — bulunmaktadırlar. Bu kuvvetler birçok tepeleri aşmış ve ovaya inmişlerdir, B. Şuşnig Budapeşteye gidiyor Viyana, 11 (Radyo) — B. Şuşnig, mart ortalarında Bu- dapeşte'ye gidecek ve Macar başvekili B. Darani ve hari- ciye bakanı B. Dekanya'ya iadei ziyarette bulunacaktır. Güzel san'atları Teşvik için İstanbul, 11 (Hususi)— Gü- zel san'atları teşvik için her sene bir jüri heyeti tarafından en güzel eseri veren ressam, muharrir, musikişinas ve hey- keltraş, devlet san'atkârı olarak seçilip, büyük mükâfatı ala- caktır. Piyango | Balkan'"olimpiyad. ları için atlet seçilecek İstanbul, 11 ( , 11 ( Husust ) — Sekizinci Balkan olimpiyad- larına iştirak edecek olan at- letlerimizi seçmek üzere bu ayın 28 inden itibaren mem- leketimizin her tarafında mü- sabakalar yapılacaktır. Maarif Vekilimiz Üuiversite'de tedkikat yaptılar İstanbul, 11 (Hususi)— Ma- arif Vekili Bay Saffet Arıkan, bugün üniversite'de tedkikatta bulunmuştur. Komünistler Nasıl bir cumhuriyet istiyorlarmış? Paris, 11 (Radyo) — Ko- münistlerden B. Dure beya- natta bulunarak: — Komünistler Fransa'da bir komünist cumhuriyeti de- ğil, Fransız'ların an'anelerine uygun bir cumhuriyet istemek- tedirler. demiştir. General Plastiras İstanbul, 11 (Hususi) — Ge- neral Plâstiras'ın Berut'ta ol- duğu söyleniyor. Vergiler Birleştirile cek mi? Ankara, 11 ( Hususi ) — Finans Bakanlığı, vergilerin birleştirilmesi ve maaşlardan bütün tevkifatın, bir kalemle yapılması hakkında tedkikat yapılmaktadır. Karol davetli Bükreş, 11 (Radyo)— Kral Karol'un, İngiliz kralının taç giyme merasimine davet edil- diğini Romanya gazeteleri yaz- maktadırlar. Mersin'de Sırt hammallığı kalktı Mersin, 10 (A.A) — Şehri- mizde sırt hammallığının kal- dırılması esas - itibarile karar- laştırılmıştır. Rusya Fransa'ya askert bir misak yaptırmak istiyormuş Londra, 11 (Radyo) — İn giliz gazetelerine göre, Rusya hükümeti, Fransız hükümeti üzerine askeri bir misak akdi hususunda tazyik — yapmak- tadır. Fransa hükümeti bu arzuya mümaşat etmediği takdirde Sovyet hükümeti Fransız ko- münistlerini B. Blum kabine- sine muhalefete sevkedecektir. — Başı 1 inci sahifede — |(Sen) nehri bilete düşmüştür 3 Bin lira hâlâ tabii sevi. 26600 numaraya düşmüştür Yesine inmemiştir.. Bin lira kazanan numa- ralar şunlardır: 34380 10759 21706 26762 500 lira kazananlar 25723 27169 18232 17808 — 304 15532 2735 34459 — 9557 30507 12477 7480 19828 26131 5612 37170 14219 14011 37099 15070 200 lira kazananlar 3940 504 5543 11038 19875 17714 — 4098 15505 — 902 15257 6615 15646 14410 14671 32200 29741 10453 10315 35744 27230 30453 100 lira kazananlar 7636 12005 16625 38945 23633 — 6432 14524 6453 30496 — 3071 30206 16787 6512 26649 36687 14108 223 58l 3637 1082 1802 32685 12972 7444 18735 12128 Paris, 11 (Radyo) — Sen nehri henüz tabii seviyesine inmiş değildir. Bu sebeple nehirde seyrüsefer de başla- mamıştır. Önümüzdeki hafta içinde vaziyetin seyrüsefere müsaid bir şekil alacağı tah- min edilmektedir. Litvanya hariciye nazırı Bay (Bek)le konuşacak.. Berlin, 11 (Radyo) — D. M. B. ajansına göre, Litvanya hariciye bakanı Bay Lozoriti Akdeniz plâjlarında Bay Bek ile birleşerek muallâk mesele- ler üzerinde müzakeratta bu- lunacaktır. e di aa SYi e B RaRie ö üe İzmir' zmir'de spor Yılların ve tecrübelerin sü- rükleyip getirdiği bir icap, dün ve evelki günler içinde kat'i bir mahiyetle yerine ge- tirildi ve dağınık, düzensiz, başıbozuk - İzmir sporu, yeni bir kalıp ve hüviyete döküldü. İtiyadın ve hissin, zaman zaman sert ve mukavemetli bir şekil arzettiği inkâr olu- namaz. Kulüplerimizin tevhidi de -zaruretin itirafına rağmen- yıllarca bu mukavemetle mü- cadele etmiştir ve her defa- sında, meşhur kulüpçülük, za- fer bayrağını dikerek, tevhid keyfiyetini akim bırakmıştır. Ferdi, marazi hareketlerin, memleket ve gençlik davasına kadar uzanışı ve -menfinin müsbete karşı gösterdiği ta- hakküm, nihayet şuurun mü- temadi hamlesi karşısında ri- cat ederek hbayrağını indirmiş bulunuyor. İntikal devresi bile geçirmeden doğrudan doğruya tekâmüle varmak ümid ve ce- saretini hiç kaybetmemeliyiz. Elibirlik yapılan - işin elibir- lik takibi takdirinde, İzmir'de- ki spor kalkınması kısa za- manda tahakkuk edebilir.. Biz bu hâdise ve inkılâp ile bir imtihan geçirmekte ol- duğumuzu da unutmamalıyız. Şimdiye kadar kulüpçü olan- lar, acaba bundan sonra spor- cu olarak, yani memleket sporu namına çalışabilecekler mi?, Çalışmazlar, şahsi iğbirar- lar, hisst tezahürlerle ellerini, eteklerini çekerlerse, onların dün de bu uğurda zerrece sa- mimiyet taşımadıklarına - kani olacağız. Aksi takdirinde ise, düne kadar onlara atfedilen kulüpçülüğün, hakikatte bir spor aşkından başka birşey olmadığı anlaşılacaktır. Sporla alâka ve ülfeti olmı- yan, işin tekniğine, terbiyesine, temaşa zevkine tamamile ya- bancı bulunan bazı unsurların, bu yeni varlığın ve bu yeni teşekkülün etrafında sinsi sinsi işlemek istiyecekleri de şüp- hesizdir. Onlara verilecek ce- vap şu olmalıdır: Gençliğe aid işleri, gençler, münevverler, Parti ve büyük- ler düşünürler.. Maksadın samimiyeti mey- danda duürürken ve alınacak neticenin güzelliği itiraz kas bul etmezken, hiç birşey yap- mağa maddeten ve manen kadir olmıyanların sözüne iti- bar yoktur. Çünkü, bu uğurda emelleri onlardan çok halis, şuur ve bilgileri daha yüksek olanlarla ayni mevzu üzerinde beraberce çalışmaları da im- kânsızdır.. Hissin mevkii, tamamen baş- kadır. Bu iş bir terbiye işidir, bir. kültür işidir, bir teknik işidir, bir aklı selim işidir. Gençliğin rahat rahat, sevişe sevişe çalışmasına hürmet ct- meliyiz. Kelime oyunlarına da lüzum yoktur. Bir hakikat, bir fayda karşısında bulunuyoruz. Herşey bitmiş, şimdi yep yeni bir çalışma devresi baş- lamıştır. Ona bazırlanalım! KA Yala_ndır Vaşington, 11 (Radyo) — B. Ruzvelt, Beynelmilel bir iktısad konferansı davet edile- ceği hakkındaki haberleri tek- zib etmiştir. Yahudi'ler ve Türkga ASN iklbrim Yahudi'nin muhafazakâr ; lığı ve alınacak tedbirler Bizim dilimizi, İıültürümüzü, SeCi« yemizi, herşeyimizi benimsemek, bir Yahudi için büyük şereftir. Yahudi'ler ve Türkçe ko- nuşmak (meselesi etrafında dün Dr. Bay Necati Kemal'le de konuştuk. Doktor da devletçe esaslı tedbirler alınması taraf- tarıdır. Fikirlerini şöyle anla- tıyor: — Evvelâ şimdiye kadar alınan tedbirlerin muvaffak olamamasını, bu usullerin ve çarelerin kifayetsizliğinden zi- yade tatbik tarzının ciddiyet- sizliğinde ve tekniksizliğinde aramak lâzımdır. Bununla be- raber bu tedbirleri beğeniyor da değilim. Ben daha ziyade cezri düşünürüm; cezri — hare- ketlerin taraftarıyım. Yalnmız, usullere kabahat atfetmek bizde moda olmuştur. Musırrane ve iyi teşkilâtla takip ve tatbik edilen fena bir usul bile çok zaman iyi, fakat takipsiz, cid- diyetsiz, mühmel bir usulden daha güzel neticeler verir, Alehtlak usüllere, tedbirlere kabahat bulmamalı, onların tatbikatındaki lâübaliliğe de işaret edilmelidir. Yahudi'lerin niçin Türk'çe konuşmadığına gelince, bunun her türlü esbabı. malümdur. Münakaşa kabul etmez, üstün- de kafa yormağa değmez. Birincisi Yahudi'lerin ta öte- denberi tarihbi vasıfları olan toplu bir halde yaşamak mec- buriyetleri, ikincisi ırki seciye- lerile fazla muhafazakâr bulu- nuşları, üçüncüsü de bizim eski Osmanlıca'nın ekalliyetler ve diğer anasır için gayrikabili talim ve teallüm bir matah oluşudur. Bu üç sebep, Ya: hudi'leri Türkçe konuşmaktan menetmiştir. Amma diyecek- siniz ki; Yahudi'lerin esasen dilleri Yahudi'ce değildir. Zaten yer yüzünde Tevrat İbranice'si, Kur'an Arapça'sı, yahud Lâtince gibi tarihe geç- miş bir dildir. Yahudi'nin İs- panyolca'yı Türkçe'ye tercihi sebebi, şimdiye kadar kendi mektebinde okuyup kendi mu- hitinde büyüyüp gene ailesi içinde ölmesi, yani tarihi ve pek eski olan ve muhafazai nefis kaygısından doğan Ya- hudi'lik egoizmasının — icapla- rındandı. Bugün Yahudi'yi Türkçe konuşturmak — hiçbir. zaman Yahudi aleyhtarlığı manasına gelmez. Eğer böyle olsaydı bir adam oğlu olan Yahudiyi, taşlamak veyahut aforuz et- mek, cemiyetten ve yer yü- zünden çıkarıp kovmak gibi bir gaye istihdaf eden Yahudi düşmanlığına taraftar olmadı- ğım için, bu hususta bir söz söylemezdim. Bilâkis memle- ketimizdeki Yahudi'yi, hattâ bütün yeryüzündeki Yahudiyi, bulundukları muhit içinde ve bulundukları muhite tatbik ve temsil etmek, Yahudi ırkı için büyük - bir iyiliktir. Bilhassa Türk gibi âlicenap, merd, ci- vanmerd ve'yüksek faziletlere sahip bir milletin seciyesini, kültürünü, dilini ve herşeyini temessül etmek bir Yahudi için büyük bir şereftir. Meselâ, bunlafın yalnız kültür, fizik ve f irsi dalâletler bakımından mü: * — talcası yeryüzünde âdeta Ya- hudiliğe has bircok irsi hası talıkların tekevvün etmiş ol: duğunu gösterir, Yahudi'nin — mütemadiyea kendi kabuğu içinde ve mü: temadiyen kendi aile ve akra. bası arasında evlenmesi, yaşa- ması ve muaşereti bütün dün. yaca yabancı karikatür ve fık- ra kılişeleri haline gelen bir- çok sahafetleri ve dalâletleri mucip olmustur. Benim kendi şubemde yaptığım - tetkikler, geri çocukların, anormallerin, delilerin, pisikopatların Yahu- di'ler arasında pek çok bulun- duğudur. Bütün bunların se- bepleri, ırki ve fizik - ıstıfaya imkân bahşetmiyen, mutaassıp, dar Yahudi göreneği ve dini, içtimai Yahudilik muadatıdır. Bu itibarla, bir Yahudi düş- manı Yahudi'liği kendi haline terketmekle birkaç asır sonra gayesine vasıl olmuş olur. Biz bilâkis Yahudi'liğin kapa* nik ve bozuk havayı nesimisi içine temiz bir cemiyetin saf havasını aşılamak — istiyoruz. Bu itibarla iyi ve münevver bir Yahudi için tarihi bir şe- ref gibi telâkki edilecek olan şu tedbirlere devletçe şiddetle ve kat'iyetle başvurmak lâ- zımdır: 1 — Yahudi'liğe hâs sos- yal ve kültürel hiçbir müesse- seye Türk cumhuriyeti içinde yer vermemek. 2 — Dini Yahudi müesse- selerinin din haricindeki cema- at teşkilât ve salâhiyetlerini şiddetle kontrol etmek. 3 — Yahudi kolonilerini mümkün olduğu kadar seyrek- leştirmek ve memleketin muh- telif, yerlerine yaymak. Gene iki noktayı tekrar et- mek isterim: Birincisi asla bu fikirlerin yahudi —düşmanlığı zihniyeti sistemine merbut bulunmadığı, bilâkis Yahudi adı verilen in- san oğlu neslinin de hayata, hürriyete ve ıstıfaya muhtaç bulunduğu, ikincisi bu hususta tatbik edilecek usullerin iyiliği ve fenalığından evel, tatbikatta takib edilecek ciddiyet ve vu- kufun ilk plânda tutulmasıdır.. Tütün kolleksiyonu Türkofis Ankara merkezin- de teşhir edilmek üzere Gâvur köy, Akhisar, Bergama, Milâs, Ödemiş ve Manisa tütünlerin- den tipik birer kolleksiyon hazırlanıp gönderilmesi, ofis merkezinden şehrimizdeki alâ- kadarlara bildirilmiştir. akşam 6.11 12,24 yatsı i 931 15,42İmsak 10,26 - 4.38) —