18 Şubat 1937 Tarihli Anadolu Gazetesi Sayfa 2

İzdivacı teşvik ve himaye.. (Cumhuriyct) gazetesinde “Kandei mzasnı kullanan bir mubar- #ir, günler var ki, memlekette nişaa, evlilik ve ölüm yollarına serptiği- miz binlerce liralık çiçek ve çelenk için yaza yazıyor, fikirler toplıyor ve bu mevzuu, cidden gözün ve idrakin karşısına dikkatle bakılacak bir tablo gibi çıkarıyor, Aşağı yukarı netice şa noktada kendisini gösteriyor: Bu çiçek ve çelenkleri, hir hayır cemiyetine vermeli.. —Yani ni lananlar ve evlenenlerle cenaze sahipleri, dostlarından bu vesile ile tirilecek çelenklerin, çiçeklerin, bir hayır cemiyetine bırakılmasını moeli , Fikir, 1 ve insanidir doğrusu.. Memlekette çiçek bir zevk, bir eüs, bir gür olarak değil de sadece hu gibi hâdiselerde bir nezaket te- zabürünün vasıta ve ifadesi olarak kalırsa, esasen cılız bir telâkki sak- sısında duran çiçeği yaşatmak bahamına, onu bayır cemiyetine vermekten başka, «hem de çok güzel; bir hareket olamaz. Hem de iki cepheli bir hayır, Çiçek va çelenkler neşriyatını takibederken ben de cemiyette haki- katen bir “Çiçek,, olan aileyi kurmak, kurmaya teşvik ve ondan sonra da himaye etmek için, bir teşekkül lüzımgeldiğini düşündüm. Garb memleketlerinde çeşid çeşid cemiyetler vardır. Hani nekle uğraşanlar,, “biyik düşmanları,, , “cehaletten zevk alanlar ve ilim düşmanları., cemiyetleri de kurulacaktır. Belki kurulmuştur da ben bilmiyorum. Bunlar, birtakım gülünç ve soytarı mülâhazaların, kafa pis- liği ve müsamahası olarak ortaya atılmışlardır. Biz ise, meselâ “İzdivaç mücesesesini himaye veya aile kurmaya teşvik,, gibi en hayati bir mev» zuda, bir cemiyet kuramamıpızdır. Gazetelerde okuduk: — Bazı evlenmek eredeyse, istiyen vatandaşlar, izdivaç masraflarımın bahalı. hğından korkuyor, vazgeçiyorlarımış. Yani bir yava kuramıyarlarmış. Halbuki, gene bazı evlenmeler, men'i israfat kanununa rağmen, bü- Yük şehirlerde muhtaşem — balolar, çelenkler, çiçekler, binbir “Muaşeret ve medeniyet,, masrafi içinde geçiyor. Küçük kasaba ve köylerimizde ise, evlenememekten mustarib Türk kız, kadın ve erkeklerinin gözü önünde, davala, zuranlar, alaylar, kına geceleri ile düğünler yapılıyor.. Bü içtimat tezad, memleket bakımından çok acı ve düşündürücüdür. Biz, sile çatısı altında, Fizik, psikolojik ve sosyal birçok — tezahürlerin yüksek bir mecburur da... Hatırımıza şu geldi: Acaba, “Evlenmeyi teşvik ve himaye,, namı altında, her izam ahengine vurulduğunu iddia ediyoruz ve bunu temine vilâyet merkezinde, her kazada birer cemiyet kurub, bu yüksek nişan ve düğün masraflarından büyük bir kısmını, evlenmek isteyib de masraf korku- sundan kaçan — gençlerimiz besabına bulamaz miyız? istemok — ve ayırtmak — imkâmnı Evleomekte olan bir genç kız ve erkeğe: — Bu akşam balodaki, marsa yarısını çaydal bize veriniz xi, sizin sayenizde bir iki , eğlencedeki — masrafimızın — hiçol- âftin evlenmesi- ni de temin edelim ve bu yeni yuvada sizin saadetinizin bir — hissesi olsun, Deseniz, acaba hangisi reddeder?.. Bilmiyorum, yamlıyor muyum? Tren ve fil Stefanson'un ilk icad ettiği treni, bir öküz bile durdurur- du. Fakat Hindistan'da vazi- yet, bilhassa filler karşısında hâlâ böyledir. Bundan iki hafta evel, Hin- distan'da iri bir fil bir şimen- diferi hattan çıkarmıştır. Bereket ki bizim tarallarda böyle mahlük yok! Yıldız rekoru! Peşin haber vereiim ki mev- zuubahsımız sahne veya stüd- | yo yıldızları değil, hakiki, göklerin süsü olan yıldızlardır. Âlimler, malüm olduğu veç- hile, geceleri yıldızları temaşa eden âşık veya şâirlere benze-i: mezler; bunlar, - işleri kalma: mıiş gibi yıldızları -bir bakkal veya kasab gibi- tartmaktan zevk alırlar. Nasıl tartıyorlar?. Nemize lâzım. Biz şunu haber verece- ğiz. Bu âlimler sirüs yıldızının izafi sikletinin suya nisbetle tam 30,000 defa ağır olduğu: nu bulmuşlar! Buna mukabil betalyüz yıl- dızı da çok hafif maddeler: den terekküb etmiştir: Bu yıl- dızların terekküb ettiği madde suya nisbetle tam... Bir mil- yon defa hafif imiş! Bunlarda birer yıldız rekoru değil mi? Nişanlı dağıtan makinel y Çikula'a, bilet, posta pulu © ve bunlara benziyen birçok Saime Sâdi tan makineler vardır, bunları hep gördük ve biliyoruz. Fakat Nevyork'ta bir adet te nişanlı dağıtan - otomatik makine yapılmıştır, buna ne dersiniz?. Bu makinenin bir düğmesi vardır. Nişanlı bulmak istiyen bir kimse bu makinenin bir düğmesine basar, bunun üze- rine bir ekrandan güzel, çir- kin, genç veya yaşlıca kız ve kadın resimleri yavaş yavaş geçid resmi yaparak — geçer; nişanlı arayan kimse bunlar- dan birisini beğendiği vakit, makinenin husus? gözünden bir dolar atar ve beğendiği kızın adresini havi bir fotoğraf eline düşermiş... Fena bir makine değil! Bugün doğacak çocuklar.. Böyle, muhtelif ve hirbirine zıd yıldız tesirleri alında kalan bir günde, tedbirle takdir arasın. da tezad beklemek lüzumdır. Te- sadüf, beklenmiyen hidiseler bu- gün ayni derecede iyi veya fena hâdiselerle karşılaşmak mümkün- dür. Bunun için her hâdiseyi so- gukkanlılıkla — karşılamağa kendi- mizi bazır bulundurmalıyır. Bugün doğacak çocuklar çok zeki olacaklar fakat kendilerini usulperestliğe feda edeceklerdir. Kızlar, niszbeten kolay evlenecek: mçlık — göstermedikleri mes'ud bir aile teşkil lerdir. dÜ Nafıa müsteşarı B. Arif Dün akşam Anka. ra'dan geldi Naha Vekâleti Müsteşarı Bay Arif, şehrimizde bir hafta kalarak Devlet demiryollarına aid işlerle Nafıa işleri üzerinde tedkikler yapmak üzere dün Akşam Ankara'dan gelmiştir. Müsteşar, Basmane istasyo- nunda Vali Fazlı Güleç, bele- diye reisi Dr. Behçet Uz, Na- fia müdürü, Devlet demiryol- ları işletme müdürü ile birçok zevat tarafından karşılanmış, Alsancak'ta Devlet demiryolları istasyon evine misafir olmuştur. Üniversiteliler İz- mir'e geliyorlar Ankara Tarih ve coğrafya fakültesi talebesinden 23 kişi- lik bir kafile, bayram tatilin- den istifade ederek tetkikatta bulunmak üzere bugün şeh- rimize geleceklerdir. Talebe, kendilerine tahsis edilecek iki otobüsle İzmir ve havalisini gezecekler, — tet- kikatta bulunacaklardır. Bundan bir müddet evvel şehrimize gelmiş olan Ankara Hukuk - fakültesi talebesi de dün Ankara'ya dönmüşlerdir. Valimiz Köylerde tetkikler yaptı Valimiz Bay Fazlı Güleç, dün İzmir civarında bazı köylere giderek köylülerle görüşmüş- tür. Valimizin bu seyahatle- rinde kendisine Karşıyaka Kız | Öğretmen okulu — direktörü Bay Rahmi Balaban refakat etmiştir. Ölçüleıf umum müdürü Şehrimizde bulunün ve Ege mıntakası ölçüler ve ayar iş- lerini tetkik eden İktisad Ve- kâleti ölçüler ve ayar umum müdürü Bay Nizameddin, tet- kikatını bitirmiştir. Bay Ni- zameddin bugün Ankara'ya hareket edecektir. Umum mü- dür, Ege mıntakasında ölçü ve ayar inkılâbı için gösteri- len muvaffakıyetten ve kanu- nun tatbikatında elde edilen ameli neticelerden çok mem- nun kalmıştır. |Filozof ve Balıkçılık Şark filozofu Hidayet Keşfi Akgüllü'nün Halkapınar'da fen- ni surette balık yetiştirip sat- mak üzere tesisat yapmak için müsaade aldığını yazmıştık. Filozof, yakında balıkçılığa başlıyacaktır. Mersinli'de tel örgülerle yapacağı tesisat için hazırlıklarını bitirmiştir. Bura- da Çipura, Levrek, Mercan ve Kefal yetiştirip gayet taze ola- rak satacaktır. Filozof, Dalyan- larda tutulan balıkların çamur- latagaddi ettiklerini, söylüyor. İnhisarlar idaresinin deposu.. İnhisarlar idaresi tarafından | Kültürparkın Alsancak sem- tinde inşa ettirilecek olan bü- yük depo ve imalâthanenin projeleri umum müdürlük fen heyeti tarafından hazırlanmış ve tasdik için Naha Vekâle- tine gönderilmiştir. Depo ve imalâthanenim inşasına proje- Vekâletçe tadekjı_gı_ı_icn son- Et fiati neden yükseldi? İzmir'de 10,000 baş ka- saplık hayvan var Fakat hayvan sahipleri bayramı bekliyerek satış yapmıyorlar Son günlerde et fiatlerinin birdenbire yükselmesi gayri tabit bir vaziyettir. Onun için belediye reisliği; halkın mü- him bir gida maddesini teşkil eden et satışları üzerinde ehem- miyetle durmuş ve et fiatinin yükselmesine mani olmak üzere tedbir almağı faydalı bulmuş- tur. Belediye, et fiatinin yük- selmesine mani olmak için icab ederse - evelce yaptığı gibi - şehrin muhtelif yerle- rinde dükkânlar açtırarak ucuz fiatle et sattıracaktır. Yaptığımız tahkikata göre hali hazırda 10000 den fazla kasablık hayvan vardır. Fakat kurban bayramında kurbanlık koyunların yüksek fiatlerle sa- tılacağını tahmin eden hayvan | | koyun eti 40 kuruşa kadar sahibleri, ellerindeki hayvan- ları celeblere satmaktan - içti- nab ettikleri için et fiatleri birdenbire yükselmiştir ve ge- ne alâkadarların temin ettik- lerine göre bayram için iç Belediye reisi .. - Ankara'ya gidecek Belediye reisi Bay Dr. Beh- çet Üz, yakında Ankara'ya gidecektir. Bu seyahati, bele- diyenin — muhtelif vekâletler nezdinde neticelendirilmesi lâ- zım gelen mühim işlerle alâ- kadardır. Bu meyanda bele- diyenin Kordonaa - işleteceği mazotlu otobüslerin Avrupa veya Amerika'dan makineleri ile birlikte getirilecek olan karoserlerinin gümrük| ves- minden — muafen ithali için Gümrük ve inhisarlar Vekâ- leti nezdinbe teşebbüste bulu- nacaklır. 1937 enternasyonal fuarına aid işler üzerinde de beledi- ye reisi alâkadar makamlarla görüşecektir. Borsa bütçesi Ticaret odasında tetkik olunuyor.. Ticaret odası dünkü toplantısında borsa büt- çesini tetkik etmiştir. Oda meclisi de bayramdan sonra toplanacak ve borsa bütçesini müzakere edecektir. Vilâyet umum? meclisi Vilâyet umumi meclisi yarın saat 14 de toplanacak ve vi- lâyetin 935 senesi izahnamesi ile daimi encümen mütaleana- mesi üzerinde görüşecektir. Kilovat tarifesi Elektrik - kilovat - tarifesini yeniden tesbit edecek olan tarife komisyonu, dün Nafha müesseseleri komiserliğinde top- lanmış - ve tetkiklerine başla- mıştır. Yeni tarife, önümüzdeki altı aylık devre için muteber olacaktır. Buca Hilâliahmer kongresi Geçenlerde in'ikad ede yen Buca Hilâliahmer ko: si, önümüzdeki cumartesi gü- nü saat yirmi buçukta Buca belediye. riyasetinde - topla idare heyeti | Anadoludan İzmir'e getirilmek üzere yollarda mühim miktor: da kurban koyunlar vardır. Şu birkaç gün içinde İz. mirt'e gelecek olan hayvanlar, Basmane civarında ayrılacak satış yerlerinde satılmağa baş- lanacaktır. Bu yıl kurbanlık koyunların geçen yıllara naza- ran biraz bahalı olacağı tah- min edilmekte ise de arife günü fiatlerin düşeceği tabii: dir. Bayramdan sonra hayvan sahipleri, ellerinde kalan hay- vanları her halde çok ucuz fiatle celeplere satacaklardır. Alâkadarların kat'i olarak söylediklerine göre bayramdan sonra İzmir'de et fiatleri çok ucuzlıyacak, şimdi bazı semt- lerde kilosu 70 kuruşa satılan düşecektir ve o vakit, normal vaziyet avdet edecektir. Belediye, et fiatlerinde ihti- kâra meydan vermemek - için tedbir almak üzeredir. Fuar komitesi . Dün de toplandı Fuar komitesi dün belediye reisi Behçet Uz'un riyasetinde toplanmış ve 937 enternasyo- nal fuarı bazı görüşme- lerde bulunmuştur. Berberler kat'i ce- vap aldılar. Şehrimizdeki berberler, Es- naf ve İşçi birlikleri kurumu- na müracaat ederek pazara rastlıyân arife' gününde » dük- kânlarını açmak için müsaade istemişler; Birlik bu hususta alâkadar makamat nezdinde teşebbüsatta bulunmuştur. Fa- kat pazar günü kanunen tatil günü olduğundan berberlerin bu dileği yerine getirileme- miştir. ua —— — Mareşal Blumberg Eski muharipler delege- lerine ziyafet verdi Berlin, 17 (Radyo) — Har- biye Bakanı mareşal Von Blumberg, beynelmilel sabık muharip delegelerine bir zi- yalet vermiştir. Delegeler akşam Beryes Kanzen'e gitmişlerdir. M. Hit- ler de bu murahhasları kabul edecektir. Berlin, 17 (A.A) — Harbi- ye Nazırı Von Blumberg bey- nelmilel eski muharipler dai- mi cemiyetinin ilk âzası şere- fine bir resmi kabul vermiştir. Kongrede — temsil — edilen memleketlerin Berlin'deki ata- şemiliterlerile ordu ve partiye mensup birçok şahsiyetler me- rasimde hazır bulunmuşlardır. Von Blumberg söylediği nu- tukta bugünkü vaziyeti ancak eskâ muhatiplerin iyi bir neti- ceye isa! edebileceklerini, çü: kü hiçbir. kimsenin Umumi harbe iştirak etmiş olan eski muharipler kadar kanaatle ba- rışın muhafazası için çalışamı- B YA T Bi zt L Si Avusturya ve Habsburg 'lar.. —Başı Tinci sayfada— olamıyacaktır. — Baltık Akdeniz'e kadar yekpare bir vah- det halinde Ayrapa'yı - ortasından ikiye ayıracak olan Almanya gibi dinamik bir kavvetin ne müdhiş bir manâ ifade edebileceği ve ne namütenahi menfaatleri alti kolaylıkla hesab olunabi Avrupa devletleri için ne ba- hasına olursa olsun — bu tehlikenin önüne geçmek Tâzımdır. Bunun için de biricik şart Ayusturya'nın islik. Tâlini muhafazadır. İşte Avusturya istiklâli zarureti buradan doğuyor. cak iktsaden " iftikar zaruretivden - kurtarılabilirse — müa- hilir. Ona siyaseten Al- ni aratmıyacak bir hü- vermek - ve sonra da bu hükümeti geçinmek için Alk- manya'ya muhtaç olmyacak imkâu- larla teçbiz etmek Tâzımdır. Avas- turya'ya Alman vahdetini aratmm- yacak yegüne hükümet şekli Habs» burg banedanımını saltanatlarını iade etmekle temin edilebir. Avrupa'nın Almanya'dan maada — bütün büyük hükümetleri bu rzarureti kabul ve hattâ veslim etmişlerdir. Buna bu gün için yezâne mania küçük iti- lâf hükümetlerinden geliyor. Eski ya » Macaristan — impaârator- çok büyük toprak par- evessü ve hattâ - Çe- teesasds etmiş olan “sburg hanedanı eçerse yarın i buzı ekal- » 4057 denizinden kümet şekli Avastı lağundan çaları alarak koslovakya bu hükümetler Avusturya'nın kendi idareleri liyetler aksamının rahat / durmama- larından ve bahusus Hababürg ha- nedanın ayai sadakat hislerile mer- but bulunan bugünkü Macaristanın da Avusturya'ya iltihak etmesinden korkmaktadırlar. Filhakika bu ih- timal oldukça mühim bir mabhznr: dur. Ancak fikrimce bu — ihtim Avusturya'ya yerleşen ve Akdeniz'e kadar derhal akal bir Ak man mahzuruna — nazaran solda fir kalacak' kadar ehem Benim - bildiğime göre şerrin htiyar etmek kaldesi ay- hayatta da caridir. Kü f devletlerinin — bu basit niçin idrak — edeme- diklerine ve Alman tehlikesi kar- şızanda Hababurg'ların Avusturya'ya vdetini n bir nimet gibi te- Jâkki etmediklerine hayret etmek Tâzımdır. Kaldı ki Habsburg'ların Viya: a avdeti ile yarın herhangi bir tehlike karşısında İtalya ile küçük itilâfın menfaatleri derhal birleşe- eek, ve yukardan — inmek istiye Alman kesafeti küçük antant ve İtalya'dan mürekkeb aşılmaz bir mania ile karpılaşacaktır. Avusturya'nın — iktısadi istiklâr lini temin etmek noktasına gelince elele vermiş olan bu bükümetler her bakımdan Avusturya'yı Almad> ya'ya muhtaç etmiyecek imkânları kolayca temin edebilirler. İşte dünkü gazetelerde Avus turya — başve Şuşning'in Haber burg hanedanını Avusturya'ya iadt etmek Tüzmmolduğu bakkındaki be* yanatımı okurken ben kendi hosa" bıma gayri ihtiyari bu mülühast" lara kapıldım. Bilmem hata ettim mi? Hamdi Nüzhet Çançar Kamutayın güzel bir kararı.. Ankara; 17 (AA) — Teti kilâtı esasiye kanununun baz! maddelerinin değiştirilmesi kında kamutayın 5 Şubat ta” rihli toplantısında cereyan ede?! müzakerelerin harfiyen neşre” dilmesi kamutayca karar altın? alınmıştı. Resmi gazetenin bu müzü” kereleri ihtiva eden nüshas! çıkmıştır. Her tarafa gönd:f'l' mektedir. Karar mucibine? müzakere metnini Türkiye dt lecek yetsizdir. - | çıkan her dilde bütün gazet” ler aynen neşredeceklerdir. Torbalı kaymakamlığ! Torbalı Kaymakam veki ğine Vilâyet maiyet mem