22 Ocak 1937 Tarihli Anadolu Gazetesi Sayfa 6
Sayfa 6 Sancak mes'elesi ve dünya ANADOLU gazetelerının neşriyatı l-Belag gazetesi yazıyor: Bu mes'elenin soğuk- kanlılıkla halledilmesi lâzımdır. Suriyeli kardeş- lerimize bir nasihat. Niçin bu gürültü?. £ © İkinci kânun 1937 tarihli belâğ* dan: Eğer insan, bazı kardeş ga- | tetelerde İskenderan mes'elesi hakkında yapılan neriyata göz | atarsa, Türkiye ile Fransa ara- inda hemen bir harb zuhur (edeceğine ve İngiltere'nin bu barbta Fransa'nın yardımına İğleteğini ve bütün - Milletler Cemiyetinin de, netice ne olur- olsun, Fransa tarafına katı- lacağinı tahmin edebilir. Bazı arkadaşlar, İskenderun mes'e- lesini, İspanya mes'elesi kadar büyütmekte — ve — İskenderma mes'elesinin barış - için teşkil emgı tehlikenin İspanya teh- Tikesinden Aaşağı — olmadığını iddia etmektedir. Niçin bu kadar heyecan ve bu kadar asabiyet Biz, bu mes'elenin Türk görüşü ile Fransız gö- Tüşü arasında bir anlaşmaz- Jiktan ibaret olup ve bu an- laşmazlığın eskiden mevcud olduğu kanaatindeyiz. - Nasıl inanılır ki, Türkiye, ikinci de- recede addedilen İskenderun mes'elesi için, harba doğru — yürüyecektir? Bu korkunç neş- “riyat niçin? Ve hangi gaye ile - Türkiye - Sariye dostluğunun < ve iyi komşuluğunun gömül- Ü müş olduğu fikrt bir kin Şek- linde ortaya atılıyor? Nevvs Chroniecle gazetesi diyordu ki: "Türkiy bükümeti — harptanberi, bazı devletlerin tutmuş oldukları yolun aksine olarak, dostça hareket etmiş- — tir. Bu böyle olunca, kazanıl- — mış bir iyi nam ve şöhretin, sırf İskenderun uğruna teda — edileceğine inanmak güçtür.,, Bu gazete, çok isabet etmiştir. Biz de, İngiliz gazetesile — ayni fikirdeyiz. Çünkü boğaz- larin tahkimi mes'elesini ma- ' haret ve dürüstlükle halletmiş olan Türkiye, İskenderun işini — harpla halledemez. Türkiye hakkında çıkarılan şayialar ve /— yapılan gürültüler faydasızdır. — Böyle işlerde soğuk kanlılık — lâzımdır. Ve bu mes'ele ancak —— soğuk kanlılıkla ballolunabilir. Şimdi esas mes'eleye gele- — Şim: Türkiye ile Fransa ara- sında müzakereler . yapılırken, Fransa bunları Milletler cemi- yetine havale etmekle büyük — bir hatada bulunmuştur. Çün- - cemiyeline — dan — Fransız basını, — kü bu mes'elenin Milletler havale — edilmesi, garezkârlara fırsat verir ve anlaşmazlık çerçevesi de — ge- nişliyebilir. Bu mes'ele, ancak, Fransa ile Türkiye arasında, doğrr doğruya halledilecekti. Zaten Fransız gazeteleri de — Fransız hükümetinin bu hâre- ket tarzını beğenmemişlerdi. Türk - dostlu- ğunun ehemmiyetini kaydet- miş, Milletler cemiyetine tevdi edilmeden evel, bu mes'elenin doğrudan doğruya Türkiye ile halledilmesinde ısrar etmiştir. Zaten Türk delagasyonu, bi- taraf bir komisyonun İsken- — derim Sancak'ına gönderilme- ——— —— tur. Fransa her halde, ansızın yapılmış bir teklif karşısında bulunmamıştır. Ve yalnız Türk delegelerile uyuştuktan sonra bu mes'ele ortaya atılmıştır. | Bundan daha garip birşey de vardır. — Fransa'nın Milletler cemiyetindeki nüfuzu malümdur. Fransa, müzakerelerin 18 İkincikânın tarihine - bırakıl: masına muvafakatini — Türki- ye'nin Paris büyük elçisinden istemiştir.. Bu münasebetle Petit Parisien gazetesi diyor idi ki: — “ Fransız hükümeti, Türkiye büyük elçiliğine baş- vurarak koönsey - toplantısının 18 İkincikânuna kadar tehiri husuşunda Milletler cemiyeti sekreterliği nezdinde teşeb- büste bulunması için Bay Su- ad'dan ricada bulunmuştur. Şimdi biz Türkiye'den bu ta- lebimizin kabulünü rica ede- riz. Zira bu suretle, bu tarih- ten evvel sinirlerin yatışması- na imkân hasıl olacaktır. Dip- lomatik görüşmelerin inkıtaa uğrayacağı hakkındaki şayia asılsız olduğu gibi bu mes'e- le hakkında bazı şiddetli ted- birlerin alındığı da yalandır (aynen) . Kemal Atatürk bü- yük bir önderdir. Memleketi- ni yanlış yürütmez! Binacna- leyh bu mes'elenin yakında tesviye edileceği ümidindeyiz.,, Öyle ise Fransa niçin bü- tün dünyada gürültüler ve pa- tırdılar — çıkarmıştır. Fransa, yeni Türkiye'yi iyi tanır ve onun kadar iyi tanıyan yok- tur. Genç Türkiye, birçok kı- talarından vazgeçmiş ve yalnız Türk bulunan arazi ile iktifa etmiştir. Türkiye, bütün şarkın müttehid olma- sına çalışmıştır. Evet, yeni Türkiye şeref ve haysiyetine karşı çok hassastır. Ve bu şeref ve haysiyete karşı teca- vüz etmek istiyenleri tepele- meğe hazırdır. İnkâr edilmez ki Türkiye, gerek yakın sarkta ve gerek şarkın ortasında sulhun en büyük âmili olduğu gibi, Tür- kiye öyle bir âmildir ki bu kıtalarda barışa tecavüzü kuv- vetle reddecek derecede kuv- vetlidir. Biz tekrar ederiz ki İsken- derun mes'elesinin doğrüdan doğruya ve gizlice Fransa ile Türkiye arasında hallolunması Tâzımdır. Suriyeli kardeşlerimiz, Gazi unsuru Ingiltere ve Fransa Al- manyaya yardım edecek | manda bu hareketi Atatürk'ün sayesinde, Türki- ye'nin kalkınmasını adım adım takib etmişlerdir. Türkiye'nin muvaffakıyetini ve yükselme- sini dilemişlerdir. Suriye'liler, Türkiye'nin kuvvet ve kudre- tini hayranlıkla karşılamışlar- dır. Bugün Suriye'liler (Biraz da hakları vardır) Türkiye'nin Suriye'ye karşı aldığı durum- dan müteessirdirler. Suriye'li- ler istiklâle kavuştukları za- beklemi- yorlardı ve Türkiye'nin, man- da sahibi Fransa'dan, daha fazla merhametli davranaca- ğanı ümit etmişlerdi. Bilhassa Türkiye, birçok defalar, Suri- yede hiçbir emel - beslemedi- ğini söylemiştir. Fakat eğer Suriye'liler, bi- raz haklı iseler de, komşu ve dost bir devlet olan Türki- ye'ye karşı Suriye'nin Fran- sa'yı tahrik etmesi doğru de- ğgildir. — Biz, böyle bir hattı hareketten — bulanık sularda avlanmak - istiyenlerin istifade edeceklerinden korkuyoruz. Suriye'liler düşünsünler. Ya- | rin yüksek siyaset — icabile Fransa ve Türkiye uyuşurlar, o zaman Suriye zararda ka- lacaktır. Suriye ile Türkiye arasında — çıkarılmış olan bu ihtilâf,>emperyalist — hedefler için yaratılmıştır. Mandanın acısını gören Su- riye, 'Türkiye'nin dostluğunu ve kiymetini takdir etmelidir. Suriye'liler emperyalist dev- letlerin tuzağına düşmemeğe dikkat etsinler. Alman - Lehistan Varşova, 21 (AA) — Ga- zete Polska M. Bek'in dün Almanya Diş - Bakanı Von Nörat ile yaptığı konuşmanın bir saat kadar sürdüğünü, bu- günkü bütün Lehistan - Alman ya mes'elelerin tetkik edildi- ğini ve iki Nazırın üç sene evel aktedilen Alman - Leh anlaşmasının çok iyi tatbik edilmekte olduğunu tesbit ve müşahede ettiklerini kaydey- lemektedir. İLAN Aydın inşaat şirketinden mütevellit bugüne kadar ta- hakkuk etmiş ve bundan son- ra tabakkuk edecek bil'umum alacağımı şerikim Mevlut Us- lu'ya devri temlik eylemekle keyfiyeti ilân ederim. Aydın İnşaat şirket şe- riklerinden mühendis Hılzı Londra, 21 (A.A) — Siyasi mahafil M. Blum ile M. Eden'in dünkü görüşmeleri esnasında Almanya'ya iktı- sadi bir yardımda bulunmak hususunda atideki şeraitte mütabık kalmış olduklarından dolayı memnuniyet izhar etmektedirler. 1 — Almanya'ya diğer devletlerle müsavi yapılacaktır. muamele 2 — Yapılacak yardım hiçbir veçhile teslihat goye-ine tahsis olunmıyacaktır. Hariciye nazırlarının dünkü mülâkatla bulunmaları | siyasi ııınhafıldı teshilâtın askeri bııdçt!enn neşri tari- | s'elesinin görüş l üş Kredi kooperati erinin üzerinde tetkikat var — Başı T ünci sahifede — maktadır. Hükümetin kredi kooperatif lerini her bakımdan — kuvvetlendir- mek, ortağa hakiki ihtiyacı nisbe- tinde kredi açmak ve bu ortaklığı daha esaslı ve geniş şekillere bağ- Tamak hususunda birtakım yüksek tasavvarları olduğu — muhakkaktır. Nitekim İzmir iktasadi mıntakasın. da kooperatiflerin ortaklarla olan kredi münasebetleri üzerinde ulü- kadarlarca mühim bir tedkik ya- pilmaktadır. Tetki! tiğimiz 1 çe Sımdıkı kredinin mik- tarı, 2 — Hakiki ihtiyacın den ibaret olduğu, 3 — Tahsilâtın daha em- niyetli şeklinin neden ibaret olduğu, 4 — Ortakların ne suretle artırılabileceği, $ — Kefalet şekli redir. İkrazat miktarı Haber aldığımıza göre, kre- di koopseratiflerinin vasati ola- rak mıntakamızda kendi taklarına açtıkları kredi mik- tarı 3,5-4 milyon İira kadar tutmaktadır. Alâkadarların fik- rince bu kredi 8 milyon liraya çıkarılmak icap etmektedir. Bu rakam bittabi, Ziraat ban- kası kredisinin haricindedir. Mevcud tecillere ilâveten, ko- operatiflerin sermayeleri artı- Imak suretile kredi nisbeti de genişletilecek olduğu takdirde mıntakamızın çiltçi kalkınması imkânı hem kolaylaşacak, hem de o nisbette hayırlı ve esaslı olacaktır. Kredi kooperatiflerinde ihracat sistemi Şimdiki halde, kredi koo- peratillerinde ibracat sistemi, asgari ve azami bir had için- de bulunmaktadır. Yani koo- peratif ortağının hakiki — ihti- yacı, çalışma ve iş kabiliyeti hiç göze alınmamıştır. Halbuki, yeni şekilde esas, istihsal kudretidir. Ortak, bu kudret nisbetinde kredi almak ve işini ona göre tevzi etmek imkânını bulacaktır. yukarıda işaret et- ne- vesai- or- .. Satış kooperatifleri Satış kooperatifleri keyfi- yeti de artık tahakkuk etmek yoluna girmiştir. Kooperatif ve onlara aid birliklerin idare tarzları, muhasebe ve saireleri hakkında İktisad . Vekâletince hazırlanmış olan nizamname, Vekiller Heyetinin -tasdikine verilmiştir. Bu ay sonuna kâ- dar tasdikten çıkması beklen- mektedir. Önümüzdeki mevsimde, Jın- | dık ve üzüm satış kooperatifleri İ kat'iyetle işe başlamış buluna- | caktır. İncir için henüz kat'i bir karar Fakat yakın bir istikbal, incir müstahsillerini de böyle bir teşekkül içinde organize ede- cektir. Çalışma tarzı verilmiş — değildir. | npeııniıııdc ortak olanın kredi kooperatifine de — yazılması mecburiyeti yoktur. Çünkü kendi şahsi sermayesile iş gören bir vatandaşın — satış kooperatifinde ortak - olması takdirinde diğer kooperatife de iştirakine sebep yoktur. Daha doğrusu böyle bir mec- buriyet tahmil edilmesine im- kân ve mantık görülememek- tedir, Satışlar ve avans Kredi kooperatifleri ortak- ları, mallarının satışını, satış kooperatifine burdurlar. Bu aldığı —üzümün -0 günkü kıymet yüzde 70-80 ini avans olarak orlağa derhal verecektir. Fa- kat bu parayı verirken hem o orlağın kredi kooperatifi ile mahsulün idrakinden evvel yaptığı istikraz ve borç miktarını, hem de ortağın şahsi ihtiyacını göz önünde bulanduracaktır. Yani kredi kooperatifinin matlubu, bir kalemde bu avanstan mah- sub edilmiyecektir. Satış kooperatiflerinin ortak- ati kanalından — topliyacağı mahsullerin işlenme, standar- dizasyon, ambalâj ve satış işlerini görmek, bu koopera- tiflerin İzmir'de kurulacak bir- liğine aid bir vazife olacaktır. Bu birlik, mahsulü satacak ve hasılatı safiye üzerinden her ortağına karşı son mahsub müamelesini yapacak, yani avanstan arta kalan kârı da dağıtacaktır. züm kurumu Şimdilik üzüm kurumunun gene eskisi gibi faaliyetine devam etmesi ve birlikler ku- rulduğu takdirde onları finanse eylemesi, bir müddet için bu müesseselerin harici satış işle- rini görmesi, burada da mah- sulü işlemesi muhtemeldir. Bize göre Faket bizce, burada yekdi- ğerine tearuz eden bir vaziyet var gibidir: Satış kooperatifleri itlihadı, müstahsil vermeğe mec- müessese de bedelinden üzerinden- hezabına kurulmüş, onları organize eden bir teşek- kül olduğuna ve üzüm kuru- munun da mesai çerçevesi ve maksadı esasen bundan ibaret bulur dıığuna göre, heriki te- şekk yanyana idamesine imkân görülemiyecektir ve gö- rülemez de.. Şu halde ikisinden birinin, diğeri hesabına ortadan çe- kilmesi lâzımdır. Satış koope- ratifleri ittihadı, henüz teessüs etmiş değildir. Önümüzdeki istihsal mevsimine kadar te- şekkül etse bile, iç ve dış pi- yasada teşkilâtı, işleme tesi- satı, hazır sermayesi, tecrübesi vesairesi bulunmıyacağı için; mantık itibarile yapılabilecek iş, yeni birlik organizasyonu- nun tamamen tariş üzüm ku- rumuna devrinden ibarettir. Mintakamızın muhtelif yer- | lerinde (Meselâ, Manisa gibi üzüm mıntakala- rında) iki veya üç satış koo- peratifi teşekkül edecektir. Bu kooperatiflerin - İzmir'de'mer- kez bürosu şeklinde bir de birliği bulunacaktır. Koopera- tillerin mesaisi, mahsulün id- | rakinden sonra başlıyacaktır Kredi kooperatifine ortak olan her bağcı ve vatandaş behemehal satış Kemalpaşa, | gökeritiline. muamelesini Üzüm satışları Çu. Alıcı K2 273 İnbisar ida. 11 25 107 P. Klark 11 25 40 H. Alyoti 14 75 33 Beşikçi z. 15 75 29 Şınlak o. 11 25 19 K. Taner 13 8 J. Kohen — 15 S0 509 395313 396022 İncir satışları Çuü. - Alıcı Ko 200 Alyoti bira. 4 50 72 A.H. Nazilli 4 50 272 176096 176368 Zahire satışları Çu. Ginsi K 5. .h & 965 Buğday — 6875 78125 135 Arpa 5125 5125 23 Aaraka 9 9 815 Ken. pala. 285 — 470 60000 Kilo p. çekir 325 — 325 579 B. pamuk 47 — 50 50 Çünkü ' mayesi ve mahsulü mes'elesi vardır. Bilhassa piyasanın en hara- retli zamanlarında bu hususta hâsıl olacak vaziyet mühimdir. İşi yeni bir tecrübeden ziyade tecrübeden doğmuş unsurlara bırakmak, şüphesiz daha doğ- ru olacaktır. Mevcut satış kooperatifleri Bu hazırlık başlarken bir de (Manisa bağcılar kooperatifi, Aydın incir müstahsilleri satış kooperatili, Alaşehir, Ödemiş, Kasaba kooperatifleri ve saire gibi) mevcud kooperatiflerin vaziyeti de düşünülmektedir. Bu müesseselerden bazıları, tasfiye yoluna düşmüşlerdir. Fakat bazıları henüz bu hu- susta-bir karar vermiş değil- dir. Fakat yeni kanuna göre, ya intibak veya tasfiye kararı vermek mecburiyetinde bulun- maktadırlar. Şimdiki halde bu iki şıktan hangisini tercih ede- cekleri belli değildir. Üzüm kongresi Bundan evve! mevzuu bah- settiğimiz üzüm kongresi, önü- müzdeki ayın 15-20 sine doğ- ru ya Ankara'da veyahud İz- K, $. 11 25 17 SO 16 17 12 13 15 50 sirliklerin bir de ser- işlemesi mir'de toplaracaktır. Ağlebi ihtimal, kongre Ankara'da ve bizzat İktısad Vekili Celâl Bayar'ın riyasetinde açılacaktır. Kongre üzümcülüğümüze aid muhtelif işleri ve bilhassa stan- dardizasyonu mevzuubah ede- cektir. Önümüzdeki mevsimde mahsul tamamile standardize edilecektir. İncir için henüz böyle bir kat'iyet yoktur. Kereste Kutuluk kereste fiatlerinde, Romanya ve Yugoslavya piya- sasında yükselişler başlanııştır. Bilhassa İngiltere, fazla ke- reste çekmektedir. Top başına 1,5 şilinlik bir tereffü vardır. Bu yıl da kutuluk köreste ithali, Tariş üzüm kurumunun inbisarındadır. İzmir Ziraat bankasından İzmirde Kilimciler çarşısında Sulu handan müfrez 18 numa- rada kâin üç göz mağazanın bir senelik kirası âçık artırmaya Talip olanların depozito akçelerile beraber 16-şubat-937 | tarihinde saat 15 te Ziraat bankasina müracaatları ilân olu- | I çıkarılmıştır. | nur, 22 26 209 Bayındır belediyesinden 75 lira maaşlhı urayımız fen memurluğu —münhaldır. Talip qlınlıırın evrakı müsbitelerile - Bayındır. belediyesine müraca:
