3 Eylül 1936 Tarihli Anadolu Gazetesi Sayfa 2

Düşü NDÜKLERİM : İçtimat nizam kavgası Kim ne derse desin, bütün menfaatlerin otomatikman toplandığı ye- gâne yer veya yegâne şey, içtimai bir merkezdir. Hâdiselerin sathı veya kabuğu şöyle böyle elabilir. Ona da şa veya bu, denebil satılı ve kabuk kaldırılıp ta derinliğe bakılınca, her hâdir içtimat bir kaynaktan kopup geldiği görülür. Nizamlar, tarih boyunca mütemadiyen birbirini öldürmüş ve her - katil nizamı, yıllarca sonra bir başka kalıba giren gene eski kurbamı mezara indirmiştir. Bu mütemadi tekerrürdeki uzun fasılalar, bu neslin sırtına aldığı aba, takındı vumuşak ve mutedil çehredir ki, bugünün sipsivri, göze batar gibi görünen nizamlarında bir fevkalâdelik gösteriyor. Sosyalirin, tarihte ilk açılan yaprak 1mdır? Komünizm yeni midir? Milletçiliğin doğum tarihi 1930 mudur? Bütün bunların cevabı şudur: HBayır!.. Yalmız şu var ki, bogüne kadar isimsiz, adsız, vatansız olarak yaşı- yan, muayyen bir mektep, muayyen bir meklek, bir felsefe göstermiyen bu şeyler, bugün biraz vasıf ve şekil almışlardır. Ayni zamanda bir mehşe göstermişlerdir; mutlaka Milliyetçinin hançeresini yertan nefes zoru, Burjuvyayı kuyruksuz bir yıldıs gibi göklere çıkaran kuvvet, Amelenin midesinden doğan sancı. , Papazı istavroza bağlıyan endişe, Emperyalisti inleten beyin ağısı ve herşey oradan doğuyor. İktısat muazzam bir doğum hastanesidir. Mütemadiyen nizam doğuruyor. Çoğu kardeştir. Bunların bir kısmı wçlır bir kısmı hasta, bir kısmı tam!. Orhan Rahmi Gökçe — Romanya, Balkan antan- tına sadıktır.. - Yeni kabine ilk toplantısını yaptı. Titu- Ç lesko Bükreş'e dönüyor.. — Rador Bükreş, 2 (A. A) — ajansı bildiriyor: Yeni Tataresko kabinesi bu sabah saat 10 da ilk içtimamı yapmıştır. İçtima iki saat sür- — Müştür. İçtimadan sonra aşa- ğıdaki tebliğ neşredilmiştir: Başbakan M. Tataresko da- hili ve harici siyaset hakkında mufassal malümat vermiştir. Kabine umumi âsayişin ve üniversitelerde sükünun muha- — fazası için Kültür Bakanı, İç işleri Bakanı ve Adliye Bakanı tarafından teklif edilen tedbir- leri kabul etmiştir. Siyasi par- — tilerin faaliyeti alınan tedbir- — lerle katiyen rahatsız. edilmi- yecektir. Fakat her nevi taş- kınlık, cebir hareketleri ve kanuna ademi riayet halleri şiddetli surette - cezalandırıla- — caktır. Herhangi partiye men- sub olursa olsun siyasi yarı — askeri teşkilâtta silâhtan tec- Tid olunacak ve lâğvedilecek- tir. Bu vazifenin ifasında ih- — mali görülen memur cezalan- ç dırılacaktır. - — şonunda Lehistana kredi verilme- Ö sine müteallik olan müzakerenin — İyi bir neticeye varacağı tahmin 'edılohılıı Bazı siyasal zevatın silâlların Vaziyeti ne olursa olsun Fransanın — gültefiklerinden berhangi birisine — teçcih edilmiyeceğine dair teminat Oalmak istedikleri söylenmektedir. Paris 2 (Radyo) — M. Lebrun — bürbiye bukanı ve Marn valisi ile bizlikte Megerluya gilmiş ve orada Polonya ordu. müfettişi — general Rydz Smigli ile buluşmuştur. Burada küçük bir tepeden manevraları / takibetmişler ve saat 10 da M. Lebrin general Rydz — Smigli vemir generallerle tepeden inmişler ve cumur reisi resmi ge — çittea sonra, Polonya ordu müfer- — tişime Lejyon Dönür nişanının bü- yük salib nişanımı vermiştir. Ayni zamanda diğer Lehistan K puenl ve zabitlerine de ayni mi- — gamın çövalye rütbesi verilmiştir. Bu münasebetle zemin ve za- — mana göre nutüklar teati edilmiş ye generaller birbirlerini kucak- — amışlardır. Generaller hep bir ara- da Verduna gitmişlerdir. O, Parie 2 (Radyo) — Geneml — Eiydz Smiglinin Fransayı — ziyareti, M bir. #moimiyet ile devam — etmektedir. Paris belediye meclisi büm caddelere Lehistan büyükleri- isimlerini verecektir. Varşova matbuatı da Fransada riluı samimiyet ve hüsnü ka- n iki müllet dostluğanu takviye iv Kettiğini yazmaktadırlar. Kültür. bakanı Üniversite- lerde disiplinin takviye edil- mesi ve bu disipline muhalif hareketleri " derhal bastırmak suretile Üniversite hayatını ye niden tanzim eden yeni bir nizamname vücuda getirecektir. Münakalât ve - bayındırlık bakanı, Milli müdafaa, kültür ve iş bakanlarile birlikte 18 ilâ 21 yaşındaki gençler umu- mi menfaatlara dokunur işlerde mecburi surette hizmet etme- lerini istihdaf eden yeni bir kanun projesi vücuda getirile- cektir. Başbakan ve teslihat bakanı M. Tataresko ordunun vaziye- tini de izah ederek ordunun ihtiyacı için yeni tedbirler ta- leb etmiştir. Finans bakanının bu husus- taki — teklifleri kabul — olun- muştur, Romanya Balkan antantına t sadıktır Bükreş, 2 ( Radyo) — Ro- manya yeni hariciye bakanı M. Antonesko, bugün bir nu- tuk irad ederek kabinedeki tehavvülün Ronmanya'nın ha- rici siyasetile hiçbir alâkası olmadığını ve Romanya'nın uluslar sosyetesine ve küçük antant, Balkan antantına sadık olduğunu söylemiştir. Titulesko dönüyor Montekarlo, 2 ( Radyo) — Titulesko iyileşmiş olduğundan yakında Bükreşe dönecektir. İtalya'nın tesiri olmuş mu?| Bükreş, 1 (AA) — Bazı siyasal mahafilde teyid edil- diğine göre, M. Tatareskonun M. Tituleskoyu kabine dışın- da bırakmasının sebeplerinden biri İtalyan - Romen yakınlas- masına muarız olan adamlar- dan birinden kurtulmak husu- sundaki arzudur. — İtalya'nın şimdi Romanya'nın zecri ted- birci siyasasını unutmıya ve iki memleket arasındaki eko- nomik münasebetleri daha zi- yade inkişaf ettirmeğe müte- mayil bulunacağı ümid edil. mektedir. Bükreş, 2 (A.A) — Ecne- bi memleketlerde Romanya'yı temsil eden bazı diplomatların istifa ettiklerine dalr olan ve bazı yabancı gazeteleri tara- fından neşredilen haberler ta- mamile asılsızdır. Metaksas Yunan ordusu İçin ne diyor? Atina, 2 (Hususi) — Baş- bakan M. Metaksas Yunanis- tan'da bir Faşist partisi kura- caktır. Atina, 2 ( Radyo ) — M. Metaksas hükümetin bütün mesâisinin Yünan askerini ci- hanın en modern askeri dere- cesine çıkarmağa matuf oldu- ğunu söylemiştir. Ayni zamanda deniz ve ha- va kuvvetlerinin de mevcud projelere göre çoğaltılacağını da ilâve etmiştir. Atina, 2 (Radyo) — biyo nizamatına muhalif harc- ket eden Aaltı büyük sarraf tevkif edilmiştir. Yeni matbuat kanunu dün- den itibaren mer'iyet mevki- ine girmiştir. Atina, 2 (Radyo) — Finans bakanı muavini ile erkânı har- biye reisi dün konuşmuşlar ve Yunan hava kurumu için iane toplamağa — başlanması hususunda mutabık - kalmış- lardır. Yeni bir Fransız harb gemisi Havr, 2 (Radyo) — Saat 10,30 da Kordelya harb se- finesi merasimle denize indi- rilmiştir. İngiliz kabinesi toplandı İspanya ve Filistin Mes'eleleri Görüşüldü.. Londra, 2 (Radyo) — bine bugün Sir Con Simon'un riyasetinde toplanmıştır. Lord Gramborn, ha. Baldvin bu içtimada huır bulunmamıştır. Bu toplantıda bilhassa İs- panya ve Filistin vaziyetleri görüşülmüştür. Keza, İngıhı- lerin İspanya'daki dahili mes'- elelere karışmaları da tetkik edilmiştir. Romanya'daki yeni kâbine de görüşülmüştür. İstanbul, 2 (Hususi) — M. Titulesko Bükreş'e döndükten sonra yeni Tataresko kabine- sine muhalefet edecektir. Rus - Romen münasebatı Moskova, 2 (Radyo) — Tas ajansı bildiriyor: Bütün Sovyet gazeteleri, Litvinof ile yeni Romen hariciye nazırı Ante- nesko arasında teati olunan telgrafları neşretmektedir. M. Antenesko, Litvinof'a gönderdiği tolgraftâ: “Yeni vazileme başlarken barışı kuv- vetlendirmek ve iki devlet arasındaki dostluğu — küvvet- lendirmek için ekselânsınızla birlikte çalışmamda bana yar- dim edeceğinizden eminim,, demiştir. Litvinof verdiği cevapta, barışı temin ve iki devlet ara- sındaki dostluğu kuvvetlen- dirmek hususundaki arzusunu memnuniyetle kabnl ettiğini bildirmiş ve Sovyet siyasasının esasını teşkil eden sulh için, şimdiki beynelmilel vaziyet dolayisile birlikte çalışmanın elzem olduğunu ilâve eyle- ünün’ Fransada askerlik müddeti artacak.. İki teklif var: Biri iki, diğeri 3 yıl olsun, diyor. Paris, 2 (Radyo) — Fransız siyasi mahafili, Fransa'da da hizmeti askeriye müddetinin arttırılması etrafında şiddetle meşguldür. Harbiye — bakanı M. Daladiye bu mes'ele üze- rine Cumur reisi ile bir mü- lâkat yapmıştır. M. Daladiye ayni zamanda âyan ve meb- usan harbiye encümenleri ile de görüşmüştür. Şu ande iki ihtimal vardır. M. Daladiye askeri hizmetin iki buçuk seneye iblağını dü- şünmektedir. Komünistler ise üç seneye — iblağını tedir. Âli müdafaa meclisi bu iki teklifi tetkik edecektir. Paris 2 (Radyo) — Cumur reisi Şampanyadan maiyetile birlikte Parise dönmüştür. Bu avdet gayri muntazır idi, Bu avdetin kabine içtimaı ile alâ- kadar olduğu anlaşılınıştır. M. Lebrun, pazartesi günü toplanacak kabinede buluna- caktır. M. Blum kabineye ri- yaset edecektir. Salı günü de Elize'de M. Lebrun'un riyase- tinde bir toplantı yapılacaktır. Bu mühim kabine içtimala- rında ümumi siyasi vaziyet ve askeri hizmet müddetinin art- tırılması görüşülecektir. Meclisi meb'usan sağ cenah akalliyetleri meclis salonunda bir içtima yaparak, iş ve pat- ron ihtilâflarını tetkik ve mü- talea edecek ve İspanya'dan gelmiş olan Fransız muhacir- lerine hükümetten daha fazla yardım isteyecektir. Akalliyet grubu Alman si- lâhlanması ve asker arasındaki istemek- antimilitarist propagandası için | harbiye encümeninin davetini isteyecektir. Cumuriyet grubu — erkânın- dan M. Lui Maren de har- biye ve hariciye encümenleri- nin toplanmasını isteyecektir. Grub, general Gamelen'in Varşova ve — general Rydz Smizli'nin Paris seyahatini takdirle karşılamıştır. Paris, 2 (Radyo) — Fransız siyasi mahafilini İspanya'nın vaziyeti ve Almanya'nın bazı devletlerle akdettiği yeni uz- laşmalar düşündürmektedir. Dr. Şaht'ın son Paris mü- lâkatı, bir noktai nazar teatisi mahiyetinde olmuştur. General Rydz — Smizli'nin Fransa'yı ziyareti de, ayni ma- hiyettedir. Maamafih bu ziya- retin eski Lehistan ve Fransa münasebetlerinin iadesile de alâkası büyüktür. Nahas paşanın da Fransayı ziyareti basit bir ziyaret de- gildir. Çünkü Nahas paşanın yanında Mısır hariciye ve ma- liye bakanları da vardır. M. Delbos Mısır bakanlarına ha- riciye dairesinde bir ziyafet vermiştir. Paris, 2 (Radyo) — Bütün Fransız gazeteleri Polonya er- kânı harbiye reisi Riş Migl'in seyahatinden bahsederlerken, Almanya'nın aldığı askeri tod- birleri gözönüne getirmekte ve Fransa'nın da ayni şekilde mukabele ederek askerin mik- tarını ziyadeleştirmesini iste- mektedirler, Ayni gazeteler, Fransa'nın Polonya'ya mühimmat gönde- receğini kaydediyorlar. Paris, 2 (Radyo) — Reisi- cumur M. Alber Lebrun, Eliza sarayında parlamento hariciye encümeni reisi M. Mistlen'le Fransa'nın Buda-Peşte sefiri K. Tiyeri'yi kabul etmiştir. M. Lebrun, av için (Ram- bolye) ye hareket etmek üze- redir. İnhisarlar Vekili Tetkikat için Şark'a gitti... İstanbul, 2 ( Hususi muha- birimizden) — İnhisarlar Ve- kili Ali Rana, Şark vilâyetle- rinde tetkikatta bulunmak üze- re bugün şehrimizden ayrıl- mıştır. İnhisarlar vekilimize, İnhi- sarlar umum müdürü refakat ef Ha'berlrı Sofya'da Komünistlere Ait bir silâh Deposu bulundu.. İstanbul, 2 (Hususi) — Sof- ya'da, komünistlere ait bir silâh deposu bulunmuş ve bir kaç kişi tevkif edilmiştir. Enis Behiç Ege mıntakasında tetkikat yapacak ... İstanbul, 2 ( Hususi muha- | birimizden) — İş dairesi reisi Enis Behiç, iki güne kadar Ege mıntakasına gidecek ve İş kanununun tatbiki için tet- kikat yapacaktır. Büyük Balkan . balosu Festival heyetleri milli oyunlar oynadılar. İstanbul, 2 (Hususi muha- birimizden) — Balkan festivali devam etmektedir. Büyük balo bu gece Beylerbeyi sarayında verilmiştir. Balkan festival he- yetleri milli oyunlar oynamış- lardır. Eğlenceler sabaha ka- etmektedir. dar devam etmiştir. Irak hariciye nazırı İstanbul'da Filistin ahvalini Ingiltere kralına bildirecek. Nuri paşa, Rüştü Aras'la görüşerek, Şark anlaşması için Bağdad'da yapılacak top- lantının tarihini tesbit edecekler. İstanbul, 2 (Hususi muhabirimizden) — Irak hariciye nazırı Nuri Sait paşa, yarın sabah (Bugün) Toros ekispresile şehri- mize gelecektir. Nuri paşa, şehrimizde birkaç gün kalacak, Türkiye - İran - Irak - Afganistan arasında akdedilecek Şark anlaşması için Hariciye vekilimizle görüşmelerde bulunacaktır. Bu görüşme- ler sonunda, dört devlet Hariciye nazırlarının Bağdad'ta yapa- cakları toplantının tarihi tesbit edilecektir. Irak Hariciye nazırı, cuma günü şehrimize gelecek olan İn- giltere kralı tarafından da kabul edilecektir. Nuri paşa, Filis- tin vaziyeti hakkında Krala izahat verecek ve yüksek Arap komitesinin, kendisinin de hazır bulunduğu içtimaa da verdiği kararları bildirecektir. Mumaileyh buradan Londra'ya geçe- cektir. Mogol - Mançuko görüş- meleri tekrar başlıyor. İki taraf murahhasları Monla- hami'de toplanacaklar. Moskova, 2 (Radyo) — Mogol - Mançuko görüşmeleri ya- kında tekrar başlıyacaktır. Geçen sene Manlahani !yakininde yapılan ve akim kalan görüşmelerden sonra hudutta vukua gelen çarpışmalar, iki devlet arasında bir anlaşma yapılmasını zaruri kılmıştır. Mançuko hükümeti, kabule imkân olmıyan bazı askeri tek- Nflerinden vazgeçmiş ve Manlahami'de yapılacak ikinci top- lantıya geleceğini bildirmiştir. Toplantıda hudut vaziyeti göz- den geçirilecek ve hudut müsademelerine mani olunması için tedbirler alınacaktır. Papazlarkomünizm aley hine seferber edildiler. Papa 11 inci Pi, bütün devletler nezdin- deki piskoposlara emir verdi Vatikan, 2 (Radyo) — Papalık makamı, komünizim aleyhine büyük bir mücadele açmıştır. Papa, bizzat bu mücadele ile iştigal etmeğe başlamş ve Almanya, İngiltcre, Avusturya, Fransa, Belçika, Portckiz ve bütün devletler piskoposlarına — verdiği emirde, komünizm aleyhine seferberlik ilân etmelerini — bildirmiştir. K