27 Ağustos 1936 Tarihli Anadolu Gazetesi Sayfa 6

OU BÜ Z * — —Başı Tinci sahifede— dılar, Başkanlarını ve mazbata mu- derini seçerek müzakerelerine dılar, Güneş dil teorisi ve dil karşı- Taştırmaları komisyonu bunların en Mmühim olanı idi. Kurultayın me- Te — Bülelne iştirak etmek — üzere şohri. gelmiş olan* bütün - ccnebi profesörler bu komleyona — dahil bulunayorlar. Komisyon saat tam 10 da top- adı. Üyelerden ve dil kurulu sek- /— geteri İbrahim Necmi hasta olduğu Açin gelmemişti. Bundan başka İn- - giliz âlimi Sir Deunisson Ross ile /— Elen profesörü Anagnassopulos ra- batsızlıkları dolayısile itizar etmiş ve gelmemişlerdir. — Komisyonun ilk işi başkan ve Omazbata muharriri seçmek — oldu. — Başkanlığa Türk tarih kurumu baş: — kanı Hasan Cemil Cambel, mazbata Mubarrirliklerine Ercümend Ekrem — Talu ve İsmail Hami Danişmend : / geçildiler. Reis kısa bir söylevle arkadap — larına teşekkür ettikten sonra Ce- — vad Emreyc söz verdi. Cevad Emre mühtelif — diller Oarasındakl etimolojik ' gösteren ve güneş dil yanan uzun bir etüd okudu, İlim bakımından ehemmiyeti toplantıda bulanan yabancı flim ve profesör- lerinde dikkatini çeken bu mevzu komisyonun ilk ve ehemmiyetli meş- galesi oldu. Saat 12 ye kadar devam eden bir çalışmadan sonra Çarşamba sa- Babı toplanılmak üzere içtimaa son verildi. Diğer komisyonlarda seçmele — Tini yaptılar ve işe haşladılar. — Kurultay heyeti umumiye toplantısı Heyeti umumiye toplantısı saat O 2 de yapıldı. Atatürk refakatlarında Başvekil Tsmet İnönü ile Londra büyük elçisi olduğu halde salonu teşrif — ettiler. Ve kendilerine tahsis edilen locaya oturdular. Başkanlık makamını — asbakan profesör Afet işgal etti, Sekreter. — lerden İsmail Müştak bugünkü cel. O senin zaptıni okuduü. h h F Ç B ! bi B — Dilmen kürsüye C okudu. Tezin hulâsası şudur: Ve ayaen kabul edildi. Ondan sonra Türk dili kurumu genel — sekreteri İbrahim Necmi çıkarak — terzini Güneş dil teorisi dünya dilei. liğinin kuruluşundanberi üzerinde kafa yorduğu bir büyük ve ana bilmecenin anahtarı olarak — ileri sürülmüş yüksek bir Türk bulu- gudar. Bu bilmece kafası içinde hayvani — istinetlerin üstünde idrak ve şuura dayanan bir takım duygu ve düşünceler canlandırmaya başlıyan insan- ları bu duygu ve düşüncele- rini sesle ve ifade yolundaki , uğramalarından doğan ilk ana dili aramak ve bulmaktır. Bu araştırmalara dil ilmi kâfi gelmez. Bütün yaratılış filozofisi dinlerin milletlerin “insanların pisikoloji ve sosye- lojisi de bu arayışa yardım etmek gerektir. Güneş dil teorisi bu idrak ve şuur hareketinin ilk güneş üzerinde toplandığını bütün varlığı bu göklerin ışık ve 1ssı saçan melekesinin yürekte uyandırdığı hayranlık duygu- larına bağladığını kabul et- mektedir. Teoriye güneş adı verilmesi bundandır. Tezde bu cihet üzerinde tevakkuf — olunarak güneşin idrak ve zihniyet üze- rindeki müessiriyeti araştırıl- miş ve ilk olanlardan itibaren Totemik zihniyetbazları tezahür ettirilerek yersel totemlere te- kaddüm eden göksel totemler arasında da ancak göze çar- panın en ileri geleni şüphesiz /| güneştir, hükmü verilmiştir. zihniye takib olunarak işte bu yüksek varlığa bir sesle ad takmak istenildiği andadır ki, insan dilinin ilk fonemi vücud bul- muüş olür denilmekte ve ilk şŞuur ökjesi güneşten başka birşey olmaz mı? Sualinin cevabı güneşin dil- lerdeki semanti honetionu araş- tırmak suretile kat'iyetle veril: mektedir, Tezde bundan sonra fone- tik bazı tetkiklere girişilmiş- tir. Ve deniliyor ki; güneş dil tecrisinin semanatik bütün ge- nel mefhumların insanlığın en itk totemi olan güneşten çık- miş bulunmasına göre,|fonetik bazı da bu mefhumu en ilk sesile ilade etmiş olmasına dayanmaktadır. Tezde semantik bazı - tet- kiklerin de güneşin ifade et- tiği genel mefhumlar —önemli bir yer almıştır. Ve semantik taazzuv ve intişar maddeleşti- rilmiştir. Bundan sonra ana fonemi- nin vokal ve konsonunda bir- çok değişmelerle kendini gös- terir denilerek — vokallerin ve konsonların tebeddül ve isti- fası takib ve tesbit olunmuş konsonların kategörik - tasnifi izah edilmiştir. Tezde ek ve köklerin tet- kikine büyük yer verilmiş ve monofonemik ve monosilabik dil devreleri araştırılmıştır. Son taazzuv ve “tekâmül devirlerine kadar gerek fono- | tik ve gerek semantik yani umumiyetle morfolo tezde bü- tün kültür - dillerinde —ana kaynaklık eden ilk el mono- fonemik dilin hangi dil olması bahsına gelince Türk dil tezi bunun öz ve ilk el Türk dili olduğu davasındadır, denile- rek bunun isbatı için istorik ve Lenguistik müstenidatı gös- terilmekte ve bunlar izah ve tenvir olunmaktadır. Bundan sonra eklerin 7 ka- tagoriye ayrıldığı söylenerek bu cihet ayrıayrı etüt edilmiş ve eklere semanbman verilen hüviyetlerin menşeleri — araş- tırılmıştır. Tezin bu umumi ve ele- menter izah ve tenviri bil- hassa idi, misali üzerinde tatbik olunmuş ve bunun ge- rek senksonik ve gerekse diyokronik araştırması yapı- larak üzerinde güneş dil te- orisinin mofolojik semantik fonotik ve etimolojik tatbikatı gösterilmiştir. Teze şu suretle nihayet ve- rilmiştir. Türk tarih tezinin kardeşi olan Türk dil tezi işte bu me- todla bütün ilim dünyasına dillerin ana kaynağı Türk dili olduğunu göstermektedir. Dâ- vamızın büyüklüğünü ve ağır- lığını biliyoruz. Fakat bu bizi ürkütmiyor. Ölüm uçurumunun kenarından inanılmaz bir ham- ile kalkınarak ruhunun içinde- ki cevherle yeni varlığını dün- yaya tanıtmış olan Atatürk Türkiye'sinin ilim bahislerinde- de şaşırtıcı büyük- muvaffakı- yetlere namzed olduğuna ina- niyoruz, İşte bu. inanla Güneş dil teorisini buradaki yerli ve yabancı dilcilerin önüne ko- yayor tenkitlerini ve muahaze- lerini emniyetle bekliyoruz. Ata kelimesi: İstanbul, 25 (A.A ) — İb- rahim Necmi Dilmen'den son- Üra Ankara tarih ve coğrüfya Türk dili kurultayı fakültesi talebelerinden Vecihe Kılıçoğlu tezini okudu, Bu tezin hülâsası şudur: Ata kelimesi dünyada ya- şamış ve yaşamakta bulunan dillerin hepsinde ayni mânâda mevcuttur. Kelimenin böylece bütün insanlığa mal dığı zehabıni vermiştir. Onun içindir ki başta Valde pokorni ve millet olduğu halde birçok garb bilginleri bu kelimeye (Lallüsart) yani çocuk sözü demişlerdir. Bu âlimlerden ata sözü hakkındaki kanaat- larına aykırı olarak kelimenin Lallvort olmayıp eski ve bel- ki de başlıcası olduğunu ileri süreceğim. Nitekim M. Paul dil tarihi prensipleri adlı ki- tabında Lallvort için bu Ksan çocokların buluşu değildir. Bu sözler onlara başka herhangi bir dil gibi öğretilir. demek- | tedir. Ayni zamanda Ata kelime- sinin konsonu güç teleffuz edilir. Antropoloğlardan Ftan- ko Aseliyon çağında dudak sesleri iki aylık bir - ço- cuğun kullanacağı kelimeleri doğurdu. Musteriyen çağında diş seslere inkişaf etti diye- rek bu konsonun çocuk sözü cihazı ile ilgisi olmadığını göstermektedir. Zaten güneş dil teorisi ka- bul ettiği antroko fonelik esas- tan sonraki konsonlardan sa- yarak 3 üncü katagoriye ideal etmiştir. Ata kelimesinin hör dilde bulunuşu onun bütün diller üzerine müessir olmuş bir ana dile mensub olmasındandır. Bütün Türk lehçelerinde ön Hint Avrupa ve diğer dillerdeki ata sözünü aradık- tan sonra güneş dil teorisi esaslarına göre analizeleri ya- pılmıştır. Nihayet Paleo — sosyolijik devirde ata sözü ile bir baş- ka manâ kastedilip edilmediği tetkik edilmiş ve bu sırada ata sözünün muhtelif dillerde ve İlehçelerde ana anlamına geldiği gösterilmiştir. Bütöün bu izahlardan anla- şıldığına göre, dünya dillerin- de atanın manâsı ve mofolo- jik as farklarla birdir. Ve ata kelimesi Lallvort olmayıp pro- to Türk dilinin organizminden doğmuş ve fonetik, semantik bakımdan dil kanunlarına tâbi “olarak. yaşamış asil bir keli- medir. Bu tezden sonra üyelerden Kirle'li kültür direktörü Ke- mal Emin söz aldı ve iptidai dillerde telâlfuzun harf esası- na istinat etmediğini müşa- hede ve tetkiklerine istinaden söyledi. Bundan sonra başkan yarın saat 14 de yeniden toplanıl- mak üzere celseyi tatil etti. İstanbul, 26 (A.A) — Üçün- cü Dil kurultayında bugün de öğleden evvel komisyonlar tap- lanmışlardır. Güneş dil teorisi ve dil karşılaştırma komisyonu Cevad Emre'nin izahatını din- lemiştir. Bütçe komisyonu; iki kurul. tay arasında geçen müddet zarfındaki hesapları tasvib ede- rek raporunu tamamlamıştır. Nizamname komisyonu da Dil kurumu nizamnamesinin tadiline aid olan işini bitir- miştir. Öğleden sonra kurultay umu: mi toplantısını yapmıştır. Top- lantıya Nuri Cönker başkan- lık etmiştir. Hasan Reşid Kan- kud söz alarak güneş-dil teo- risine göre, Pankronik usulle oluşu | onun esaslı bir. kelime olma- | ededeği beyan edilmektedir. “ZINGAL,, Parkeleri En modern ve en son sistem usulle fırınlanmış ve kurutul- muş, içinde haşerat yaşatmaz, şeklini kat'iyyen değiştir- mez, çok uzun müddet gn.r_n_qd"errıq konförü temin eder. EVLERİNİZİN TA *ANLARINI ZINGAL Parkelerinden Y ATSIRINIZ Burnava Askeri Satın Ajma Komisyonundan: 128 Cinsi Mahalli Miktarı Umum tah- Muvakkat Münakasa — Tarih Gün Saat Kilo min tutarı teminatı şekli Saman — Gaziemir 40,000 660 45 Pazarlık 31/8/936 Pazartesi 10 Saman — Ödemiş 62,000 930 70 Pazarlık 31/8/936 Pazartesi 11 1 — Yukarıda miktar ve mahalli yazılı samanların 20/8/936 perşembe günü yapılan ilk pazarlığına talip çıkmadığından yeniden pazarlık suretile satın alınacaktır. 2 — İkinci pazarlığı 31/8/936 pazartesi günü hizalarında yazılı saatlarda yapılacaktır. 3 — Umum tahmin tutarlarile muvakkat teminat miktarları hizalarında yazılıdır. 4 — İsteklilerin muayyen vaktinde Burnavadaki askeri satın alma komisyonuna gelmeleri. ;Dlloklır: Gramofon ve Radyolar Hatuniye ve Keçiciler cad- desi civarlarında oturan halk, radyo ve gramofon - sesinden bızar olmuşlardır. Buralarda mütemadiyen rumca şarkılar çalınmaktadır. Her şeyin bir derecesi vardır. Gazino ve kahvelerdeki radyo ve gramo- fonların da halkı, bizar etmi- yecek bir tarzda kullanmak lâzimdır. Bu mes'eleye alâka gösterilmesini dileriz. Yanmıyan lamba İkiçeşmelik'te Uluyolda mer- diven — karşısındaki — elektrik dürıü yanmamaktadır. Bu yüzden bazı kazalar da olu- yormuş. Belediye - reisliğinin nazarıdikkatini celbederiz. lambası İzmir belediyesinden 62 sayılı adanın 379 metre murabbamdaki 16 sayılı ar- sası beher metre murabbaı ikiyüz elli kuruştan dokuzyüz kırk yedi lira elli kuruş mu- hammen bedelle başkâtiplik- teki şartname veçhile 11/9/936 cuma günü saat onaltıda açık artırma ile ihale edilecektir. İştirak için yetmiş bir liralık muvakkat teminat makbuzu veya banka teminat mektubu ile söylenen gün ve saatta encümene gelinir. 27-1-5-8 156 ve Paleo Sosyolojik dil tet- kikleri mevzulu tezini izah et- miştir. Tezde 19 uncu asrın ikinci yarısında dilin menşei mes'elesinin bütün garpta tet- kik mevzuu teşkil ettiği kay- dedilmekte ve klâsik ekolun ancak malüm zamanların mu- ayyen yerlerindeki tamam ve- sikalı dilleri tetkik ettiği ve bu dillerin en mükemmeli ola- rak Hint - Avrupa -grubunun bulduğu ve tetkiklerini ancak Milâddan üçbin ikiyüz yıl ev- veline kadar götürebildiği kay- dolunmaktadır. Tez bötün bu tetkiklerin sonunda yeni bir ekol daha teessüs ettiğini ve buna güneş- dil teorisi adı verildiğini söy- ledikten sonra bu teorinin Prehistorikden başladığını ve bütün dillere şamil olduğu için şimdiye kadar üzerlerinde işlenmiş — dillerin içinde ana dili Türk dilleri grubunda bul- duğunu ve bu teorinin ışığile bir proto Lürk dili göydele- nerek milletler arası lengistik tetkiklerde ana dil rolünü ihya Ç Satış mahalli: Hilâl keresteciler İzmir harici askeri satın alma ilânları İzmir m'ntakası kadastro mü- fabrikası keresteciler. Telefon 3776 Lise derecesinde Amerikan Kız Koleji .. . Göztepe İzmir Posta kuütusu : 111 Kültür dersleri, Türkçe, İngilizce, Fransızca fen dersleri İngilizce lisanları ile okudulur. Yatılı ve yatısız talebe kaydı 7 eylülde başlar. Kayıt için pazardan maada her gün saat 9dan 12 ye kadar mektebe müracaal edilebilir. Telefon 3401 v ee ğgünden: İkinci karantina mahallesinde yeni sokakta 6 kapı 4 numa- ratajlı evin bir tarafında bülbül sokağından 86 kapı ve 56 taj sayılı İsmail oğlu Ramazan ve karısı Emine'nin evi bir tara- fında yeni sokaktan 8 kapı 6 tajlı hazineye ait arsa ile çevrili ve mübadeleye tâbi Rumlardan Hiristo karısı Eleni'den kalma olarak hazine adına kayıd yapılmıştır. Bu evle alâkası bulunan kimselerin ilan tarihinden itibaren iki ay müddetle bu eve ait ellerindeki vesaiklerile birlikte saç- macı hamam sokağında 20 numaralı binada kadastro komis- yonuna müracaatla ne gibi hakları varsa bildirmeleri 2613 sayılı kadastro kanunu hükümleri mucibince ilân olunur. 151 İzmir Komutanlığı ilânları Mst. Mv. Sat. al. Ko. nundan: 1 — Mst. Mv. kıtaat hayvanatının (88200) kilo kuru ot ihtiyacı açık eksiltme suretile münakasaya konmuştur. 2 — İhalesi 29 Ağustos 936 cumartesi günü saat on ikide İzmirde kışlada Mst. Mv. satın alıma komisyonunda yapılacaktır. 3 — Tahmin edilen mecmu tutarı (3307) lira (50) kuruştur. 4 — Teminat muvakkale akçesi (248) lira (7) kuruştur. $ — Beher kilo kuru ot için üç kuruş yetmiş beş santim fiat tahmin edilmiştir. 6 — Şartnamesi her gün Komisyonda görülebilir. 7 — İstekliler ticaret odasına kayıtlı solduklarına dair Ve- sika göstermek mecburiyetindedirler. 8 — Eksiltmeye iştirak edecekler 2490 - sayılı kanunun iki ve üçüncü maddelerinde ve şartnamesinde yazılı vesi: Ş kaları ve teminat muvakkatelerile birlikte ihale saa- tinden evvel komisyonda hazır bulunmaları, Aa A Mst. Mv. sat. al. ko. nundan: Beher kilosu- Miktarı Tahmin edilen nun tahmin Teminatı mu> Cinsi Kilosu — mecmu tutan edilen fiati vakkate akçesi | | K. K K B (İsterlize edilmiş) süt 36000 — 4680 00 13 00 351 00 Yoğurt' — 32400 — 4212 00 13 00 315 90 Münakasanın şekli İhale tarihi gün ve saatı Açık eksiltme — 29/ağustos/936 cumartesi günü saat 10 10/30 1 — Mst. Mv askeri hastanesinin yukarıda cinsi ve mik tarları yazılı iki kalem .süt ve yoğurt ihtiyacı iki kıt 8 şartname ile ayrı ayrı açık eksiltme suretile mün: saya konmuştur. 2 — İhaleleri hizalarında mirde kışlada Mst. ılacaktır. 3 — Şartnameleri kergün komisyonda görülebilir. 4 — İstekliler ticaret odasında kayıtlı olduklarına dair ves ka göstarmek mecburiyetindedirler. 5$ — Ekâ;::yre iştirak edecekler 2490 sayılı kanunun ve üçüncü maddelerinde ve şartnamelerinde yazılı sikaları ve teminat muvakkatelerile birlikte ihale tinden evvel komleyonda hazır bulunmaları. 18- zılı tarih gün ve saatlarda . satın alma komisyonunda